De Belgische Illustratie. Jaargang 5

De pleegdochter.
Eene bloem, uit den vreemde op nederlandschen bodem overgeplant.
Door H.A. Banning.

De toejuichingen, welke hem ten deel vielen van het oogenblik af dat hij zijn loopbaan begon, schonken aan zijn jeugdig gemoed groote bevrediging, doch dit werd weldra anders. Hoe verder hij aan de hand de wetenschap ging, hoe meer hij ondervond dat het gemoed, het geweten vragen deed over het bovenzinnelijke, waarop de wetenschap het antwoord niet kon geven. Hij was te eerlijk om, zooals anderen, het ontbrekende met gedrochtelijkheden aan te vullen, hij had te veel eerbied voor de wetenschap om haar tot medeplichtige te maken van een leugenstelsel, dat men bezigt om de geopenbaarde waarheden te bestrijden.

Dat maakte hem intusschen moedeloos, en de toejuichingen, die hem vroeger tot een prikkel strekten, waren thans pijnlijk voor hem, dewijl hij, in weerwil van al zijn kennis, maar al te zeer gevoelde hoe hij in den blinde moest rondtasten. Er was een tijd geweest dat hij meende met behulp der wetenschap de poorten van het verlorene paradijs te zullen ontdekken en die voor de gansche menschheid te openen; doch wat had hij tot dusverre aan anderen kunnen geven, in vergelijking van 't geen zijn eigen hart verlangde! Hoe gaarne zou hij hun, die een schier onbeperkt vertrouwen in hem hadden, een voldoenden steun bij het gevaar en den last des levens hebben geschonken! Doch hij moest erkennen dat de staf der wetenschap, waarop hij zelf steunde, elk oogenblik jammerlijk onder zijn handen verbrak.

Die ongenoegzaamheid der wetenschap knaagde als een worm aan zijn hart, want zoo vaak hij meende de goudmijn der waarheid te hebben ontdekt, bleek het dat zijn oog slechts door blinkend koper en ander metaal van minder gehalte verblind was geweest.

Professor van Staden erkende de macht en invloed van den historischen Christus. De eerste eeuwen van het Christendom vormden voor hem het merkwaardigste tijdperk der wereldgeschiedenis. De martelaren uit alle standen, van elken leeftijd, van beiderlei geslacht, die hunne offerwilligheid voor 't geen zij als het hoogste goed beschouwden met hun bloed en leven bezegelden, waren voor hem de verhevenste figuren, zooals de heidensche wereld ze onmogelijk kon aanbieden, waarbij zelfs de meest uitstekende mannen van het oude heidendom op den achtergrond traden. Dit feit drong zich altijd en altijd aan zijn onderzoekenden geest op, doch wanneer hij zich in de gebeurtenissen der latere eeuwen verdiepte, geraakte hij in verdoling; hij kon het ideale, dat hem alleen boeide, niet terugvinden; zijn blik vermocht niet door het menschelijke, het aardsche element te dringen, wat natuurlijk zooveel van het bovenaardsche omgeeft.

De twijfel jaagt den bandeloozen menschelijken geest als een dwaallicht hierheen, daarheen, van het een naar het ander; slechts door de hand Gods wordt men gevoerd tot de waarheid en het geloof. Wat is de mensch, wat is zijn denken en weten zonder het gezag des geloofs? - Een niets, dat het heelal zou willen omvatten en van zich zelven nog geen rekenschap kan geven.

Dat was de zielstoestand, waarin de professor verkeerde, doch hij had een goeden wil, en aan dezen is de vrede toegezegd, al moet men ook door den strijd tot dien vrede komen.

Toen hij zijn moeder een ‘goeden nacht’ had gewenscht en op zijn kamer teruggekeerd was, zat hij nog lang bij zijn boeken. Hij schreef en schreef onophoudelijk, tot zijn vermoeide hand begon te beven. Toen legde hij de pen neder en begaf zich ter rust. Hij dacht aan het verleden en aan de toekomst, aan zijn moeder, wier bezorgdheid over het heil zijner ziel hem ter harte ging, aan Lise, zijn leerlinge, die minder aan hem gehecht scheen, nadat zij dokter Bremmer had leeren kennen.

Lise was een verwend kind. Geboren uit een gemengd huwelijk, dat geen huiselijken vrede schonk, was haar opvoeding in de eerste jaren zeer verwaarloosd. De katholieke moeder was een zeer zwakke vrouw, die van haar eenig kind geen kwaad kon zien en daardoor den grondslag legde voor een trotschheid en eigenzinnigheid, die in lateren leeftijd groote schaduwen op haar karakter zouden werpen. Max van Staden zag in het meisje buitengewone gaven huisvesten; hij wilde die ontwikkelen, wat hem dan ook gelukte. Hij onderwees haar in de geschiedenis en in alles wat in zijn oog voor haar wetenswaardig was, hij ontwikkelde hare talenten, leerde haar hoe men in het maatschappelijk leven deugdzaam kon zijn en wist haar een groote liefde voor de behoeftigen in te prenten. Van den waren ootmoed, die de deugden ontwikkelt, kon hij haar echter niets leeren, omdat hij niet op christelijken bodem stond. Lise vereerde hem, zij achtte hem hoog, doch vertrouwelijk kon zij niet met hem omgaan; hij beminde haar als een zuster, een broeder kon zij nooit in hem zien, zij bleef altijd de leerlinge, die ontzag voor den meester gevoelde.

De moeder was nu reeds lang dood. Toen Lise in de wereld trad, werd zij door de wereld bewonderd om haar schoonheid en - haar rijkdom. Al wat zij zag, liet haar echter koud. Trotsch en terugstootend als zij was, trok zij niemand aan, en daar zij ook ieder als hoogmoedig en egoïstisch beschouwde, leefde zij slechts voor zich zelve.

Dit maakte haar echter niet gelukkig. Zij verkeerde niet zelden in groote opgewondenheid; in dien toestand was haar alle inspanning een walg, zij ontliep zelfs het belangrijkste gesprek. Ook de omgang met den professor was haar dan tot last, want zij had rust noodig voor lichaam en geest, 't Is waar dat Max zeer kalm en bedaard was, doch hij miste de ongedwongen opgeruimdheid, die zoo noodig was om haar geest te verfrisschen. De gedachte aan ziekte en dood bracht haar geest soms in een grenzenlooze zwaarmoedigheid; de philosophische lessen van Max konden haar daarvan niet genezen.

Op een reis, die haar vader en zij door Zwitserland en Italië maakten, hadden zij, bij het bestijgen van den St. Bernard, kennis gemaakt met den jongen dokter Bremmer. Een onweder deed hen dezelfde schuilplaats zoeken, men geraakte in gesprek, de bijzonderheid dat zij landlieden waren, gaf aanleiding tot buitengewone vertrouwelijkheid, en daar noch de majoor noch Frans Bremmer een bepaald doel met hun reis beoogden, werd al spoedig de afspraak gemaakt dat zij gezamenlijk hun reis zouden voortzetten. Verbommel begon weldra in te zien dat zijn reisgenoot een buitengewoon ontwikkeld man was, een jongeling van onbedorven zeden, vol levenslust en levensfrischheid, muurvast en onverzettelijk in zijn beginselen, ongedwongen, soms zeer luidruchtig in zijn scherts en luim.

Lise was in den beginne terugstootend en koel als altijd tegen hem, doch zij ondervond weldra den invloed van zijn buitengewone begaafdheid, van zijn ongedwongen manieren en zijn gezelligheid. Wanneer zij aan de zijde van haar vader ging en Frans zonder omwegen de richting van den tijdgeest hekelde, die het idealistische in den mensch verdooft, door de grenzenlooze zucht naar goud en een walgelijk zingenot, wanneer hij met geestdrift sprak van zijn eenvoudig limburgsch dorp, waar hij hoopte tot heil van den lijdenden natuurgenoot werkzaam te zullen zijn, - dan begreep Lise dat hier van geen egoïsme spraak kon wezen. Zij mengde zich ook vertrouwelijk in de gesprekken, en de majoor zag

[p. 271]

met welgevallen dat zijne dochter binnen weinige weken veel gezonder en vroolijker geworden was.

Frans nam op reis de plichten van den godsdienst nauwgezet waar; daar hij den majoor en zijne dochter nooit naar een kerk had zien gaan, meende hij dat beide protestantsch waren. Eens echter deelde Lise hem mede dat zij katholiek gedoopt en opgevoed was. Hij hoorde haar met groote verbazing aan, zijne groote oogen bleven zoo lang en doordringend op haar gevestigd, dat zij zich blijkbaar niet op haar gemak gevoelde.

‘Het doet mij leed dit te moeten hooren,’ zeide hij ernstig en als het ware bestraffend; ‘ik ben jong, het leven lacht mij toe, doch ik weet ook zeer goed dat ik rampen te wachten ben, die aan al wat aardsch is kleven, en als ik daarbij verstoken moest zijn van den godsdienst, die mij boven het aardsche kan verheffen, ik zou mij reeds nu ongelukkig gevoelen bij de gedachte aan de toekomst.’

Lise sloeg de oogen neer en zweeg; zij kon den blik van den rechtschapen jongeling niet verdragen.

‘Wij hebben dikwijls over de plichten van den mensch gesproken,’ hernam hij, ‘doch ik meen dat het zijn eerste plicht is de geboden van God te onderhouden.’

‘Gij moet niet vergeten,’ zeide Lise, ‘dat ik in een omgeving ben opgevoed, die onverschillig was aan allen positieven godsdienst: zonder juist den eerbied uit het oog te verliezen, dien men den Schepper verschuldigd is, verliest men daardoor de bekrompen, eenzijdige richting, welke al wat niet leerstellig is buitensluit‘

‘Vergeef mij,’ hernam Frans, en zijn stem beefde, ‘met zulke holle klanken mogen menschen zich in slaap trachten te sussen, die te veel aan zingenot verkleefd zijn en wier leven en streven geheel in tegenspraak is met de christelijke moraal, gij zult mij niet doen gelooven dat uw geweten in overeenstemming is met die woorden.’

Lise verbleekte.

‘Wij zullen dit gesprek niet verder voortzetten,’ zeî Bremmer, ‘ik ga naar de kerk en zal daar God bidden dat Hij uw hart ontsluite om de stralen zijner genade te ontvangen.’

Een andermaal sprak Lise met verrukking over een bal, dat zij had bijgewoond.

‘De danspartijen, zooals zij tegenwoordig gehouden worden, walgen mij,’ zeide Frans; ‘het stuit mij altijd, wanneer ik jonge lieden hoor pochen op de veroveringen, die zij bij die gelegenheden gemaakt hebben; zooveel mij mogelijk is, zal ik zorgen dat mijn zuster nimmer in 't openbaar danst.’

Te Napels scheidde men; 't was toen reeds Herfst geworden. De majoor keerde met zijn dochter naar het vaderiand terug, de jonge dokter ging naar Rome om daar den Winter door te brengen. Hij beloofde bij zijn terugkomst in Nederland eenige dagen bij de majoor te komen logeeren.

Dat deed hij nu; binnen kort zou hij naar Limburg vertrekken om zich daar te vestigen.

IV
Tehuis.

In den tuin van dokter Bremmer was de Lente in volle pracht teruggekeerd. Zooals hij daar lag, omzoomd door groene weiden, bouwvelden en bevallige heuvels, zoo eenzaam, zoo rustig en toch zoo weelderig in kleuren en geuren, geleek hij een klein paradijs. Het grasperk, in de nabijheid der woning, was bezaaid met goudgele boterbloempjes en viooltjes; de auricula, de hoe-langer-hoe-liever en meer andere bloemen prijkten in kleurenpracht, en tusschen de fluweelen blaadjes schitterden dauwdroppels als diamanten. Alle struiken en planten waren met jeugdige, malsche blaadjes getooid en de opgaande zon wierp een verblindend licht op de zwellende knoppen en de tallooze sneeuwwitte bloesems, waarmede de boomen prijkten.

Aan het einde van den tuin stond een oude appelboom. Vele jaren geleden had een storm den stam gebogen, zoodat de takken op den grond hingen en hij daar nu op steunde als een oud man op zijn stok.

Frans had altijd een soort van voorliefde voor dien boom betoond; hij had zorgvuldig de takken gebogen, zoodat zij een soort van prieel vormden, en daaronder een zodenbank gemaakt, waarop de kleine Rosine kon zitten. Die zitplaats was mooi groen gebleven, ofschoon Frans het ouderlijk huis sinds drie jaren niet meer had betreden.

Rosine stond op die zodenbank en zag over den tuinmuur den weg op. Haar pleegvader was in den nacht geroepen en nog niet teruggekeerd.

Zij was nu geen kind meer, zij telde haast negentien jaren en zooals zij daar stond, in den vroegen Lentemorgen, tusschen de bloeiende appelboomen, paste zij zeer goed bij haar omgeving. Wij hebben haar moeder gekend, 't is dus niet noodig een bijzondere beschrijving van haar te geven. Zij was kleiner van gestalte, doch had hare groote, blauwe oogen en lange wimpers, hetzelfde hooge voorhoofd, denzelfden mond, en toch was zij zoo geheel anders in de volle frischheid harer jeugd.

Rosine haalde een tak naar haar toe, overladen met bloesems, vol roode knopjes en witte blaadjes, inderdaad als melk en bloed.

‘Hoe heerlijk is toch de schepping,’ sprak zij in zich zelve; haar groote, blauwe oogen bleven op de teedere bloesems rusten, haar hart verhief zich van het geschapene tot den Schepper, zij dacht wellicht met des Sultans dochterke uit het middeleeuwsche lied: ‘Ach, mocht ik Hem aanschouwen.’

Eensklaps hief zij het hoofd op. De schelle klank van een klein klokje klonk tot haar door. Zij werpt een blik op het voetpad, breekt haastig den schoonen tak vol bloesems van den boom, springt van de zodenbank, opent het tuindeurtje, strooit de bloesems over het pad en knielt er bij neder.

Het geluid van het klokje komt steeds nader. De koster van het dorp, die een lantaarn met brandende kaars droeg, bracht het in beweging. Hem volgde een grijsaard in priesterlijk gewaad, die het H. Sacrament op de borst droeg. Hij ging waarschijnlijk de zieke bezoeken. die de hulp van haar pleegvader had ingeroepen.

De priester was reeds lang voorbij, toen Rosine nog diep gebogen neerlag. Zij had zoo gaarne iets willen doen om het credo, dat in haar hart jubelde, te uiten; ware het haar mogelijk geweest, zij zou de gansche wereld een Adoro te hebben doen aanheffen.

Zij staat op en gaat naar het voetpad, dat de priester zoo even heeft betreden. Daar knielt zij andermaal neder, daar kust zij den grond met al den gloed die in haar woont en fluistert: ‘Voor al degenen, die niet in U gelooven, die U niet aanbidden.’

Toen wandelde zij door de bekende laan naar huis. Hoe geheel anders zag zij er uit als eenige oogenblikken vroeger, toen zij van het eene bloemperk naar het andere huppelde. Zij wist het niet, dat haar gelaat op dat oogenblik de spiegel was van haar heldhaftige, offerwillige ziel, dat in haar vurig oog, op haar helder voorhoofd iets lag van de heilige geestdrift welke den martelaar tot het grootste offer bereid maakt.

Zal die geestdrift haar bijblijven, als de strijd des levens gestreden moet worden? De tijd zal het leeren; de strijd des levens zal echter komen, hij laat niemand onberoerd.

In huis kwam Susanna haar te gemoet met de vraag of de dokter nu nog al niet terug was. Rosine wilde antwoorden, toen zij juist de oude tuindeur op hare hengsels hoorde knarsen: zij snelde den dokter te gemoet.

‘Zijt gij daar eindelijk, papa,’ riep zij. ‘O, wat ziet gij er vermoeid uit; hoe is het met de arme zieke?’

Hij knikte haar vriendelijk toe en antwoordde: ‘Zij zal, naar ik hoop, nog wel beter worden, ofschoon zij op 't oogenblik gevaarlijk is. Zij heeft verlangd de H.H. Sacramenten te ontvangen, dat is in allen gevalle goed. Maar wat is het prachtig buiten!’

‘Overheerlijk, papa,’ riep zij vroolijk. ‘Ik heb wat bloesem voor den Heiland gestrooid, toen de pastoor voorbijkwam.’

‘Daar hebt gij goed aan gedaan, mijn kind. Ik dacht het wel toen ik buiten al die bloesemblaadjes zag liggen en verheugde mij er over. Den Heiland behoort het beste en liefste wat wij bezitten. 't Is gelukkig voor ons, wanneer wij Hem het beste en liefste altijd vrijwillig opofferen.’

‘O, daartoe ben ik gaarne bereid!’ riep zij.

‘Vergeet die woorden nimmer, mijn kind,’ hernam de dokter, haar ernstig en toch zoo vol liefde aanziende. ‘Er komen wel oogenblikken dat hart en hand daarbij beven, ik weet dit bij ondervinding; maar dan is er ook verdienste in, dan is het de echte, gekruisigde liefde, die den gekruisigden Verlosser toekomt.’

‘Gekruisigde liefde!’ herhaalde Rosine nadenkend.

Na eenige oogenblikken streek zij de blonde lokken achter de ooren en vroeg: ‘Willen wij in huis of onder den pereboom ontbijten? Ik heb u huisjas en pijp reeds beneden klaar gelegd.’

‘Liefst onder den pereboom,’ antwoordde hij, in huis gaande, ‘'t is zoo heerlijk hier buiten.’

Rosine snelde hem vooruit en in een oogenblik stond het ontbijt gereed. Zij schonk voor den dokter een kop thee in en stopte zijn pijp.

Toen Bremmer ging zitten, legde hij een brief op de tafel en zeî: ‘Die is voor u.’

‘Voor mij? . . . . van Frans?’ riep zij uit, en er kwam een gloed van vreugde op haar gelaat.

‘Ja,’ antwoordde Bremmer lachend, ‘en hij komt nog deze week thuis.’

Zij doorliep haastig de regels en legde den brief nadenkend bij den dokter neer. ‘Ik moet zijn kamer eens mooi opknappen; hij brengt mij alweer boeken meê en schrijft dat hij mij veel, heel veel te vertellen heeft. Ik geloof waarlijk dat hij mij nog voor een onnoozel schaap aanziet, papaatje,’ voegde zij er schalks en toch eenigszins opgewonden bij. ‘Mijnheer denkt er niet aan dat andere menschen ook ouder en wijzer worden. Maar 't is ook al heel lang geleden dat hij vertrokken is; ik geloof dat ik wel een beetje bang zal zijn voor mijnheer den dokter, want door die lange afwezigheid is hij mij vreemd geworden. Nu, wij zullen zien; in allen gevalle wil ik hem toonen dat men ook hier op ons eenvoudig dorp vorderingen maken en wat leeren kan.’

De pleegvader knikte haar glimlachend toe, middelerwijl hij met een gevoel van welbehagen dikke rookwolken uit zijn pijp ophaalde.

‘Zoo moet het ook zijn,’ zeide hij. ‘De man moet de wereld in, hij moet overal rondzien, hij moet kennis en ondervinding opdoen en daarvan goede vruchten weten te plukken ten algemeenen nutte; zijn

[p. 272]

streven en werken moet altijd min of meer universeel zijn. Met de vrouwen is het geheel anders gesteld. Het gezellig, huiselijk leven, de huiselijke kring, al wat er in en er toe behoort, dat is de kleine, doch bedrijvige wereld, die zij zoo aangenaam, zoo aantrekkelijk moeten maken dat de man zich het liefst in die kleine wereld van den huiselijken kring beweegt. Al zijn werken en streven moet in den kring der zijnen wortelen, zoodat al de takken van dat werken en streven ook bloesems en vruchten voor den huiselijken kring voortbrengen. Waar dat ontbreekt, zal dikwijls, ik mag wel haast zeggen meestal, de oorzaak bij de vrouwen gezocht moeten worden. Ik spreek niet van ongelukkige huwelijken, noch van mannen, die hun plichten verwaarloozen, doch waar dit niet het geval is, ligt het geheel in de macht der vrouw om van haar man een goed huisvader te maken; zij kan in haar kleine wereld over zooveel middelen beschikken om het leven aan den huiselijken haard aangenaam te maken.’

‘Nu, ik zal dan wel zorgen dat Frans zich hier gelukkig gevoelt, al is het niet zoo mooi als in Italië,’ zeî Rosine, ‘maar ik wil hem toch zijn pijp en huisjas niet achterna dragen, papa,’ voegde zij er glimlachend bij.

‘Opgepast!’ zegt de knaap, en de hond volgt zijn raad.
‘Opgepast!’ is een raad, ook voor menschen niet kwaad.

Toen legde zij de courant voor den dokter neer, ruimde het theegoed weg en ging aan de huiselijke bezigheden. Zij hielp getrouw Susanna, die oud en stijf en tusschenbeide vrij knorrig begon te worden. Zij had veel smaak, was den ganschen dag bedrijvig en bezat inderdaad het geheim om het huiselijk leven aantrekkelijk te maken. Daarbij was zij een vlijtige leerlinge van den uitstekenden en geleerden pastoor, de trots van haar muziekmeester, die haar een genie noemde, en de oude dokter gevoelde zich gelukkig, wanneer hij haar in volle bedrijvigheid zag, of als zij, met eenig borduurwerk bij hem zittende, door haar onschuldige kwinkslagen de zorgen des levens wist te verbannen.

Hoeveel geluk, hoeveel genoegen ligt in het huiselijk leven! Wat verkrijgt elk talent een hooge waarde, wanneer het zonder pretensie tot veraangenaming van den huiselijken kring wordt aangewend.

Rosine is vandaag verstrooid, zij is niet op haar gemak. De tijding dat haar broeder, die zij in zoo langen tijd niet heeft gezien, binnen weinige dagen terugkomt, heeft haar in een buitengewone stemming gebracht; de eigenlijke inhoud van dien brief heeft daartoe wel het meest bijgedragen. De komst van Frans is een evenement in dien stillen, kalmen kring.

Tegen den avond gaat zij, als gewoonlijk, naar den pastoor, wiens onderricht in de geschiedenis en letterkunde haar een blik heeft doen werpen in het leven der wereld. Zij is den grijsaard, wien het nooit te veel is haar dorst naar kennis te lesschen, zeer dankbaar.

De pastoor had rekening gehouden met de buitengewone talenten van Rosine; haar gemakkelijke opvatting, buitengemeen oordeel en volharding hadden hem tot spoorslag gediend. Wat zij tot dusverre van hem had geleerd, ging ver het plan te buiten, dat hij vroeger gemaakt had, doch de waardige man vond er zijn vreugde in altijd verder en verder te gaan, als hij zag, hoe kinderlijk en eenvoudig Rosine daarbij bleef. Het gebeurde wel eens onder het onderricht dat de hooge vlucht van haar geest hem verontrustte; doch zijn vrees week naar den achtergrond, wanneer hij zag hoe onschuldig vroolijk zij was in hare uren van ontspanning, hoe zij als een kind tot vogels en bloemen kon spreken. En wanneer hij van zijn zuster hoorde, hoe ijverig en bedrijvig Rosine in de huishouding was, meende hij er geen gevaar in te zien om bij haar kundigheden te ontwikkelen, die anders voor den eenvoud en de huiselijkheid der vrouwen allicht schadelijk kunnen zijn.

Toen Rosine heden het stille sturdeervertrek van den grijzen priester binnentrad, zag laatstgenoemde terstond aan haar oogen en houding dat iets buitengewoons in haar omging.

‘Wat schort er aan, mijn kind?’ vroeg hij verrast.

Zij had geen geheimen voor den pastoor en antwoordde daarom openhartig: ‘Frans komt binnen weinige dagen voorgoed terug. Hij schrijft mij dit in een briefje, dat mij geheel en al uit mijn humeur heeft gebracht. Lees het maar eens, pastoor, 't is of het aan een klein kind geschreven is. Ik heb veel, zeer veel van u geleerd en ook van mijn pleegvader; ik dacht nog al zoo wat ontwikkeld te zijn, maar ik voorzie nu wel dat Frans mij voor een nuchter kalf zal aanzien.’

De pastoor las het briefje en glimlachte.

‘Het kan mij nu wel zooveel niet schelen, hoe Frans over mijn ontwikkeling denkt,’ hernam zij, ‘maar er zit niets hartelijks in dat briefje; 't is zoo akelig stijf en koel dat het woord ‘Zusje' er wel uit zou willen vluchten als het maar kon. Ik heb vandaag voor de eerste maal in mijn leven gevoeld, dat ik een vreemdeling ben in het huis van mijn pleegvader. Ik zou dat papa niet durven zeggen, want hij zou er bedroefd over worden, maar voor u mag ik het niet verzwijgen dat ik zeer mistroostig ben. O, wat heb ik vandaag dikwijls aan mijn lieve moeder gedacht; 't was als zag ik dat bleeke, vriendelijke gezicht voor mij om mij te vertroosten.’

‘Maar, mijn beste kind, wat zijn dat nu voor praatjes! Zijt gij dan niet altijd door vaderlijke liefde en toegenegenheid omgeven geweest?’

‘O, ja, dat ben ik,’ riep zij. ‘maar ik kan er niets aan doen dat zulke nare gedachten zich aan mij opdringen. Die leelijke brief is er de schuld van; hij is vriendelijk, maar niet hartelijk, niet broederlijk. Er kan eens een tijd komen dat mijn goede papa niet meer in leven is; wat zal Frans dan voor mij zijn, waar zal ik heen, wat moet ik dan beginnen? Die gedachte is zoo nieuw voor mij en zoo verontrustend, ik kan haar niet van mij afwerpen.’

Er rolden tranen over haar oogen, toen zij die woorden sprak. De grijsaard gaf haar een oogenblik tijd om tot kalmte te komen en zeide toen: ‘Zeg mij eens, Rosine, wie heeft tot dusverre voor u gezorgd? Wie was het, die u onder het beschermende dak van den goeden dokter heeft gebracht!’

‘'t Is waar,’ sprak zij, ‘ik wil niet ondankbaar zijn. Ik verdien een berisping. Nu ondervind ik het eerst dat ik een oproerig hart heb, dat moet anders worden; doch ik kan vandaag geen les nemen, ik ben geheel in de war.’

‘Dat behoeft ook niet, want gij hebt reeds iets nieuws geleerd. Iedere blik in ons binnenste moet ons wijzer maken, ons behulpzaam zijn om beter te worden. Wij hebben allen een oproerig hart, dat nimmer rust vindt, wanneer wij niet van den Verlosser leeren zachtmoedig en ootmoedig van hart te wezen. Laat dat voor heden uw les zijn.’

(Wordt vervolgd.)