De Belgische Illustratie. Jaargang 5

Hoeden en daken.

Gelijk menige tas thee gedronken en veelal een nankingsche broek gedragen wordt, zonder dat men juist aan 't land denkt 't welk aan gene zijde van den hoogen chineeschen muur is gelegen, van waar die producten afkomstig zijn, zoo bestaat er tusschen vele zaken op deze wereld soms een zeer innig verband, hoewel 't door menigeen onbemerkt blijft.

Wie bijv denkt er aan, eenige overeenkomst tusschen de hoofddeksels der menschen en de daken hunner woningen te zoeken? En toch is deze overeenkomst vrij opmerkenswaardig.

Het dak is als 't ware een hoofdsieraad voor 't gebouw. Evenals een hoed of muts is samengesteld uit twee deelen: de bol A die 't hoofd dekt, en de rand of klep B, die 't gelaat beschermt, zoo bestaat ook 't dak uit twee deelen A' en B', die te gelijk de bovenverdieping en den gevel beschutten.

Ten allen tijde en bij alle volken treft men deze twee voorname bestanddeelen aan. Opmerkenswaardig echter vooral is 't de overeenkomst in de wijzigingen na te gaan, die naar gelang van tijd en plaats tusschen hoofdsieraden van menschen en woningen bespeurd worden.

[p. 24]

Is er niet een sprekende overeenkomst tusschen 't hoofddeksel van den Griek en 't hierbij afgebeelde dak van den Windtoren te Athene?

De Chinees mankt zich hoeden met opgeslagen rand, schoenen met omgebogen neuzen en daken met opstaand uitstek, gelijk ook opwaarts geheven oogen en oogbeenderen aan zijn gelaatsvorming eigen zijn.

Waarom houdt de Kabyl er geen hoed op na? Omdat hij de weelde niet kent van een huis te bezitten. Maakt hij zich echter een hoed, dan heeft deze den vorm zijner tent.

Waarom droeg men in de vijftiende eeuw, in 't Noorden van Frankrijk vooral, die hooge kegels, die als hoofddeksel zoo hinderlijk en ondoelmatig zijn? Zagen de vesting- en slottorentjes in de middeleeuwen er niet even spits en puntig uit?

Waarom dat terrasvormig hoofdsieraad dezer inboorlinge van Terracina? De woning der italiaansche vrouw geeft 't antwoord op deze vraag.

Waarom die bolvormige tulbanden op 't hoofd van den Pers en andere bewoners van 't Morgenland? Bezie hun neuzen eens. Zijn deze met de koepels en tulbanden niet in volkomen evenredigheid? Naarmate de trekken van 't wezen fijner zijn, zooals bij den Arabier en den Pers, is ook de koepel van zijn tempel en zijn hoofdsieraad fijner.

Waarom maakte men onder Lodewijk XIV die valsche gevelpunten, welke ver boven 't dak uitstaken, dat zij eigenlijk meet voor den dag moesten doen treden? Hoe kon 't anders! Immers toonde koning Lodewijk zelf niet een bijzonderen smaak en ingenomenheid voor valsche pruiken?

En zeg mij eens, gelijkt het huis dezer marseillaansche vrouw niet geheel op de muts, die de mode en usance van haar land haar voorschrijven te dragen?

Eindelijk, oordeel zelf of die lastige, hooge hoeden, welke wij thans de eer hebben op 't hoofd te torschen, niet gansch volgens de eischen zijn van de eeuw der gazometers, kachelpijpen, fabriek- en locomotiefschoorsteenen?....