De Belgische Illustratie. Jaargang 5

[p. 16]

Wetenswaardige verscheidenheden.

Fluit-Harmonium.

Dit muziek-instrument, uitgevonden gedurende het beleg van Parijs, is van zeer eigenaardige constructie en doet den maker alle eer aan. Het wordt bespeeld als een gewoon harmonium, is voortreffelijk van toon en heeft twee registers, die aan het geluid een verrassende afwisseling bieden. 't Merkwaardige van dit instrument is, dat het ook kan worden bespeeld door hen die niet het minst geoefend zijn in piano- of orgelspel. Door het aanbrengen van een slinger wordt namelijk een cylinder in beweging gebracht, die zes verschillende air's ten gehoore brengt, 't Is alsdan of eene onzichtbare hand over de toetsen gaat.

Deze instrumenten, welke voorzeker een grooten opgang zullen maken, zijn uitsluitend te bekomen in de magazijnen van den heer W.L. Straatman te Arnhem en te 's-Hertogenbosch. Wij hebben er een uitgeloofd voor de oplossing van den eersten rebus. Ten einde onze lezers met de samenstelling bekend te maken, laten wij omtrent de wijze, waarop dit instrument bespeeld wordt, ter nadere verklaring 't een en ander volgen.

Om het Fluit-Harmonium te bespelen, moet men beurtelings op beide pedalen werken.

De cylinder, dien men bij de keuze van het een of ander air noodig heeft, moet op een schuif in het instrument geplaatst worden. Men opent een deurtje, dat zich aan den linkerkant van het instrument bevindt, haalt de schuif uit, plaatst den gekozen cylinder er op, en zet de stift naar boven, ter plaatse waar de veer van de schuif wordt aangetroffen. De cylinder wordt zoodanig vastgezet, dat hij geheel in de holten aan de beide uiteinden van de schuif vervat is.

Wanneer men den cylinder geplaatst heeft, brengt men den hefboom B. figuur 2, in beweging, men doet weder de schuif met den cylinder in het instrument, aan den kant waar zich de bovenvermelde stift bevindt, die steeds naar boven gericht is, voor den aanvang van het air. Men licht het kleine loquet C. figuur 2 op, terwijl men zorg draagt het zoo hoog te houden, dat de stift van den cylinder niet tegen het loquet stuit en het breke. De cylinder moet zoo ver mogelijk ingeschoven worden om het deurtje weder te kunnen sluiten.

De cylinder moet vervolgens naar den linkerkant bewogen worden, terwijl het loquet nog geopend blijft, dat men daarna laat terugvallen in de schalm, die het air aanwijst, dat men wil spelen. De hefboom B. figuur 1, wordt alsdan neergelaten. Om de aria's te verwisselen, gaat men op gelijke wijze te werk, den cylinder rechts of links verplaatsende en het loquet latende terugvallen in een der zes schalmen, die de zes aria's van den cylinder aanduiden.

Zoo de cylinder door een schroef gedreven wordt, behoeft men slechts het loquet in de eerste schalm bij het uiteinde van de stift te plaatsen en door de handkruk de schroef te laten werken.

Het inschuiven van den cylinder kan soms verhinderd worden door het getande rad, indien dit niet juist ingrijpt, alsdan moet, in plaats van te duwen, de cylinder even naar den rechter- of linkerkant verschoven worden, opdat het raderwerk goed vatte.

FLUIT-HARMONIUM.

Veiligheid op spoorwegen.

Op de centraal-spoorlijn van Michigan (Vereenigde Staten) is gedurende de laatste zestien jaren geen enkel der reizigers eenig ongeval overkomen.

Dit gelukkig resultaat is grootendeels het gevolg van een uitmuntenden maatregel, waardoor men den geregelden loop der treinen weet te verzekeren. Op een station, te midden der lijn gelegen, bevindt zich namelijk dag en nacht een beambte, die steeds per telegraaf 't bericht ontvangt van 't vertrek en de aankomst der treinen aan alle stations over geheel de lijn. Hij kan naar gelang van omstandigheden elken trein doen stilhouden of den een of anderen trein laten vertrekken. Men kan dus zeggen, dat de geheele baan wordt overzien en wijl dit voortdurend zonder onderbreking geschiedt, is een botsing van treinen bijna een onmogelijkheid. Hierdoor is deze groote spoorweg, die slechts één lijn heeft, even veilig alsof er meerdere lijnen naast elkander waren aangebracht. Voeg hierbij dat door 't gebruik van zeer groote twaalf- of zestienradige waggons 't derailleeren, ten gevolge van 't breken van een as of veer, voorkomen en zoodoende tot de veiligheid der reizigers nog meer bijgedragen wordt.

Gebruik van collodion om zilveren voorwerpen in goeden staat te bewaren.

- Het verlies van zilver, dat uit de aanwezigheid van zwavelige dampen in de atmosfeer voortspruit, vooral op plaatsen welke door gas verlicht worden, is niet onbeduidend; men rekent dat het jaarlijks een zeer hooge som beloopt.

De heer Strolberger, goudsmid te Munchen, heeft tot voorkoming van dit nadeel eerst de proef genomen met een doorschijnend en kleurloos vernis over de zilveren voorwerpen te strijken, maar weldra zag hij ze een gele tint aannemen, die zeer aan 't fraaie uitzicht schaadde. Vervolgens gebruikte hij, doch andermaal zonder gunstigen uitslag, een oplossing van silicaat en potasch en eindelijk na nog eenige mislukte proeven een dunne laag collodion; ditmaal zag hij zijn doel volkomen bereikt.

De heer Strolberger laat de voorwerpen eerst warm maken, en legt er daarna met een breede en zachte kwast voorzichtig 't laagje collodion overheen. Stukken, waarop die bewerking was toegepast, hadden na een jaar in de glazenkas ten toon gesteld te zijn geweest hun zuiveren glans behouden, terwijl andere, die niet met dat vernis bestreken waren, binnen eenige maanden zwart waren geworden.