De Belgische Illustratie. Jaargang 4

Onze gravuren.

Een eenvoudig, verheven natuurtooneel, door weinig andere in stille pracht overtroffen, ontvouwt zich voor hem, die te midden der kalme zee, op het verdek van het even kalm liggend vaartuig, de weldra dagende morgenschemering verbeidt.

Men hoore hen verhalen, die zulk een schouwspel mochten genieten; zij zullen bekennen, dat het hun moeielijk, zoo niet onmogelijk is de gewaarwordingen terug te geven, die zij alsdan ondervonden.

In 't vroege, zeer vroege morgenuur, eer nog de dageraad is aangebroken, terwijl de maan haar zilveren glansen spreidt en alles rust ademt, het spel der golven gade te slaan en aan te hooren, en tevens in het golvenspel der phantasie en der gewaarwordingen als medegesleept te zijn, is eene van die oogenblikken, welke de lasten en ontberingen der reis gansch en al doen vergeten. Aan den horizon rijzen blanke gestalten op, om aanstonds weder te verdwijnen in bergen van blank schuim, dat op de toppen der baren zweeft.

Alom heerscht eenvoud, kalmte, majesteit.

De gansche natuur spreekt dan als 't ware haar morgengebed en zingt een verheven danklied, een plechtig choraal; en de beschouwer, hij staat daar en luistert en wordt als een klein kind, dat men heeft medegenomen naar den tempel, bij een plechtig feestgetij. Hij gevoelt alsdan met verrukking en verbazing dat de wereld oneindig rijker is en meer in zich omvat, dan hij ooit heeft kunnen denken. En het hart heeft een voorgevoel, dat, buiten het zichtbare, in het wezenlijk oneindige, onnoemelijke, een niet te begrijpen rijkdom en zaligheid den sterveling wacht.

De gravure op pag. 364 geeft eene trouwe afbeelding van een blinden bedelaar, zooals men ze in de spaansche steden aantreft, begeleid door een medelijdenden knaap, terwijl zij luide bidden en de kralen van hun

[p. 363]

rozenkrans langs de magere vingeren laten glijden of wel, wanneer zij de aandacht der voorbijgangers willen trekken, de een of andere strophe van een klagend lied doen hooren, b.v.

Senoras y caballeros
que por la calle pasais,
una limosnita al ciego
que no lo puede ganar....

‘Heeren en dames, die langs de straat wandelt, eene aalmoes voor den blinde, die zijn brood niet kan verdienen....’

Volgens de opmerking van hen, die Spanje bereisd hebben, verloochent zich de spaansche deftigheid zelfs niet bij den bedelaar, die den penning, hem met een gebaar, dat eerbied voor de armoede getuigt, aangeboden, ontvangt met het air van een ‘grande’ en zulk eene waardigheid en edelen zwier bij zijne houding in acht neemt, dat men die zelfs bij hovelingen niet anders zou verwachten.

In onze dagen van zoogenaamde philanthropie en bedekte ellende behoort het helaas! niet tot de zeldzaamheden, dat zij, die naar den schijn tot de gegoede klasse moeten gerekend worden, in het uiterste gebrek verkeeren, dat zulke ‘heeren en dames’ honger lijden. Te trotsch om een beroep te doen op de weldadigheid en hun eigenlijken staat kenbaar te maken, worden zij door de ellenlange vertoogen en artikelen over philanthropie en humaniteit, die zij dagelijks te hooren en te zien kunnen krijgen, weinig gebaat. Zij zouden hulp en redding uit zulk een op den duur toch onhoudbaren toestand kunnen bekomen, indien zij zich tot de rechte bron wendden, indien zij tot de christelijke liefdadigheid hun toevlucht wilden nemen. Maar deze zou hun tevens de vermaning laten hooren, dat zij zich op de vervulling hunner plichten moeten toeleggen en hun verwaandheid en verkeerde theorieën daarvoor ter zij zetten, dat zij van het overtollige moeten afzien en zich slechts tot het noodige bepalen; maar daartoe staan zij te hoog, die dwazen!

En zulke dwazen, wie heeft ze niet soms aangetroffen, wanneer de ellende hen eindelijk dwong den bijstand van den natuurgenoot aan te nemen.

Van uitputting, van honger en koude schier bezweken, doch nog getooid in de overblijfselen van het gewaad dat haar eens deed schitteren, heeft de persoon, op de gravure, pag. 365 voorgesteld, zich op weg begeven; doch de krachten hebben haar verlaten; het medelijden heeft zij veracht en zij heeft, zonder naar de voorbijgangers om te zien, tegen het voetstuk van een lantaarn steun gezocht.

Een der voorbijgangers heeft haar opgemerkt; indien hij slechts een philanthroop is, die in gelijke omstandigheden eveneens zou handelen, zal hij zijns weegs gaan en tot een politie-agent zeggen: ‘zorg voor dat mensch daar!’