De Belgische Illustratie. Jaargang 4

Een avontuur met een beer.

Een zeldzaam lotgeval, overkomen aan een deelgenoot eener expeditie, door het gouvernement der Vereenigde Staten naar de streken van het verre Westen uitgezonden, wordt door hem zelven op boeiende en vermakelijke wijze verhaald.

Ik behoorde, zoo schrijft Frits Kornack, de bedoelde verhaler, tot de Colorado-expeditie, op last van de regeering der Vereenigde Staten ondernomen, om Opper-Californië en Opper-Mexico te onderzoeken, en tevens een proef te nemen of de kameelen als lastdieren voor de noordamericaansche steppen geschikt zijn.

Drie weken waren verloopen, sinds ik het fort Defiance, het laatste verblijf eener beschaafde bevolking, had verlaten. Dewijl de kameelen de proef meesterlijk doorstonden, en het hoofddoel van onzen tocht daarin scheen te bestaan, begon ik mij weldra te vervelen, en wilde derhalve mijne tochtgenooten verlaten. Ik nam het besluit in gezelschap van een trouwen en onversaagden Mesties van den stam der Comanches, Ulluk, d.i. spotvogel genaamd, dwars door de Colorado-steppen naar Puebla de los Angelos of San Fernando door te dringen. De uitvoering van dit plan scheen ons geen groot waagstuk toe; wij waren immers goed gewapend en uitgerust, in de jacht geoefend en met alle gevaren in de steppen en ongerepte wouden vertrouwd. Wij geraakten dan ook, behouden en wel door het gebied der indiaansche stammen, die de streken tusschen Somora en het Utahgebied bewonen. Geen enkele maal behoefden wij tegen hen van onze wapenen gebruik te maken.

Op zekeren dag reisde ik vooruit. Mijn gids Ulluk was den vorigen dag bij eene rivier achtergebleven, om zijne beverjacht voort te zetten. Hij had zijne vallen geplaatst en kon den tweeden persoon goed missen, wijl deze hem bij die jacht meer tot last dan tot dienst zou geweest zijn. Wij hadden afgesproken, om elkander te wachten aan den voet van een berg, wiens spits Pilot-knob of Piek der gidsen genoemd, op een grooten afstand in de woestijn zichtbaar is en de reizigers tot een baken verstrekt.

Ik bevond mij alleen in de wildernis. Vóór zonsopgang verliet ik de legerstede die ik onder eenige katoenboomen had opgeslagen. Hoe verder ik kwam des te woester werd de wildernis; slechts hier en daar doemde een reuzencactus met zijne stekelige twijgen op. Welgemoed marcheerde ik over den harden, met kleine en groote kiezelsteenen bezaaiden bodem. Tegen het luchtruim teekende zich in de verte, geheel geïsoleerd, een kollossale boom van zonderlinge gedaante af die mij als een geschikte rustplaats voorkwam. In zijn verkwikkende schaduw kon ik ontbijten en mij aan de hitte ontrekken.

Eindelijk was ik den boom dicht genoeg genaderd, om te kunnen onderscheiden, dat de reuzenplant zijn kruin verloren had, toen ik eensklaps ter zijde een donker voorwerp bespeurde, dat achter een verhoogmg van den grond, tot nu toe aan mijne blikken ontgaan was.

Terstond schoot mij de gedachte in, dat daar wellicht een buffel school, en dewijl versch vleesch in de steppen steeds welkom is zoo hield ik mijn geweer gereed en sloop behoedzaam naar het donkere voorwerp. Weldra was het binnen mijn schot; het bewoog zich en een monsterachtige beer kwam te voorschijn, plaatste zich op zijne achterpooten, en stiet een vervaarlijk gebrul uit. Ik was verloren, als mijn geweer er vastheid van hand en oog mij in den steek lieten. Ik legde aan en wachtte tot het dier zich weder op zijn vier pooten had geplaatst. Een korten tijd mikte ik op den ter zijde gebogen kop van den beer en stond onbeweeglijk als een standbeeld. Daar viel de haan, een knal weêrklonk, en ik hoorde een plof, welke den jager steeds bericht, dat de kogel heeft getroffen. Wie beschrijft echter mijne ontsteltenis, toen ik terstond daarna, door den wegtrekkenden kruitdamp heen, bespeurde, dat de beer niet doodelijk gewond was, maar vol wraak en bloeddorst op mij af kwam. Waarschijnlijk was mijn kogel op het harde schedelbeen afgeschampt, want hij schudde slechts een paar malen, als bedwelmd, den ruigen kop en rukte toen in beerengalop, regelrecht op mij aan.

Tijd tot bedenken was er niet. Ik kon, voordat de beer mij bereikt zou hebben, niet meer laden. Het woedende roofdier af te wachten en met het mes in de hand een strijd aan te vangen, zou waanzin geweest zijn; eene zoo snel mogelijke vlucht bleef nog over. Maar, hoewel het doodsgevaar als vleugelen schonk aan mijne voeten, hoe snel ik ook, zonder om te zien, voortijlde, toch won de beer veld. Ik hoorde en gevoelde den snuivenden adem van het ondier, dat steeds nader kwam. De boom, vroeger tot rustplaats verkozen en waarvan nu redding was te verhopen was niet ver meer van mij verwijderd. Eerst liet ik mijn geweer vallen, en mijne hoop op ontsnapping vermeerderde niet weinig toen ik bemerkte dat mijn vlucht nu sneller ging of dat de beer was blijven staan. Een windvlaag had mijn grauwen vilten hoed medegenomen en ik waagde het om te zien. En ja, daar stond Bruin of liever Grijs te snuffelen aan mijn versleten hoed, berook hem nauwkeurig, wierp hem met zijn klauwen heen en weêr en scheen zich in 't geheel niet meer om mij te bekreunen.

De boom, waarheen ik vluchtte was een van die californische reuzenceders, welke tot eene hoogte van 400 en meer voeten opschieten en beneden soms 30 voet in doorsnede hebben. Hij was in het midden afgeknot, wellicht door storm of bliksemslag, want zijne takken lagen over eene groote uitgestrektheid verstrooid. Dat alles merkte ik op, terwijl ik buiten adem voortsnelde, want de beer had zijn hoed-inspectie geëindigd en zijn vervolging voortgezet. Door het wegwerpen van mijn geweer had ik ondervonden, dat die ballast mijnen loop had vertraagd; met deze ervaring deed ik mijn voordeel en maakte ook den riem los van den wollen deken die aan mijn rug was vastgehecht, en liet deze benevens mijn weitasch met alles wat zich daarin bevond, nedervallen. Dit verschafte mij tien minuten voordeel op den beer. Juist toen het beest den weitasch met een klauwslag wild van zich af slingerde, had ik den boom bereikt.

Gelukkig was deze geheel met afgeknotte takken bezet, zoodat het mij niet moeilijk viel met inspanning van de mij nog gebleven kracht naar boven te klauteren. Spoedig had ik ter hoogte van ongeveer dertig voeten een zitplaats op een stevigen tak gevonden en kon nu tot verademing komen. Ik meende veilig te zijn, want de grijze californische beer kan immers niet klimmen, zegt men. Toen ik dus mijn vervolger bij den boom zag aankomen en hij met zijne lange klauwen langs den stam omhoog streek en zich uitrekte, riep ik den ongenoodigden bezoeker toe: ‘Ja, ja, rek u maar uit zoo lang gij wilt: mij bereikt ge toch niet, vergeet voor ditmaal uw appetijt maar.’ De beer lekte met zijn dampende tong het bloed weg, dat hem langs zijn zwarten neus liep en waarschijnlijk uit de wonde stroomde die mijn schot had veroorzaakt. Na verloop van eenigen tijd richtte het dier dat zijn rechtopstaande houding inmiddels had opgegeven, zich weder overeind en begon om den boom te loopen.

Terwijl de beer steeds rondliep, nam ik tot verkwikking een teug uit de veldvlesch, een tinnen kannetje, dat steeds in den zak van mijn kiel bewaard bleef en ontbeet met een stukje bouillon-chocolade, een zeer versterkend voedsel, zooals slechts de mexicaansche jagers en goudzoekers het weten te bereiden.

Doch hoezeer ontstelde ik, toen de beer met zijne voorpooten een tak omklemde en pogingen deed om zich naar boven te werken. Ik wilde hem eerst uitlachen, maar alle lachlust verging, toen het beest met behendigheid begon te klauteren. Wel, dat was immers tegen de wetenschap in, wilde ik roepen. Maar ik bedacht, dat hetgeen hij nu verrichtte, eigenlijk geen boomklimmen, maar een soort van ladderklimmen was; en daartoe is de grijze beer in staat dat verzeker ik. Die het niet gelooven wil, wensch ik de positie toe waarin ik op dat oogenblik verkeerde om er zich van te overtuigen.

Ik was over deze spitsvondigheid der wetenschap, die den beer alleen het gewone boomklimmen ontzegt, niet weinig ontevreden, maar vergat daarom niet aan mijn behoud te denken. Van tak tot tak steeg ik opwaarts, terwijl de beer zich insgelijks op dezelfde wijze naar boven werkte. Eindelijk was ik eenige dicht meengegroeide takken, welke een poos mijn vlucht tegenhielden, doorgewrongen, en - o wee, ik was aan het toppunt gekomen. Daar zat ik op duizelingwekkende hoogte, zonder eenig ander wapen dan mijn bowiemes, een grimmig roofdier ten prooi. Een enkele klauwslag zou mij als een misvormd lijk doen neêrploffen. Het koude zweet brak mij uit, ik hoorde het snuiven van den beer die langzaam maar zeker mij naderde, en ik achtte mijn laatste uur gekomen.

Angstig schouwde ik rond. Tot aan den verren gezichteinder strekten zich rondom mij de steppen uit door de zon geblakerd, kaal en dor, zonder eenig spoor van leven; als een ten hemel wijzende vinger verhief zich de piek van den Pilot-knob boven de vlakte. Mijne blikken vielen nu op de af knotting van den stam, waar ik een donkere opening door

[p. 231]

verschroeid hout omgeven, bemerkte. De boom was hol en daarom dan ook zoo recht afgebroken. Ik tastte in die opening en bevond, dat ook verder het hout gedeeltelijk verteerd was. Ras waagde ik mij in die holte en liet mij afzakken. ‘Ditmaal misschien nog gelukkig ontsnapt,’ zeî ik tot mij zelven en gleed, als een schoorsteenveger, door den hollen stam Daar het hout vermolmd was, kon met den voet een indeuking gemaakt worden, om een steunpunt te vinden en uit te rusten. Op eens echter ontstelde ik hevig; zeer duidelijk deed zich het krabben en schuren van de beerenklauwen hooren, en verwittigden mij, dat mijn vervolger juist op dezelfde hoogte zich bevond, buiten den stam, nauwelijks op een palm breedte afstands. Had ik mijn revolver nog gehad, die zich in de weggeworpen weitasch bevond, dan zoude ik beproefd hebben door het hout een kogel in de huid van den beer te jagen. Met meerdere snelheid gleed ik naar beneden.

Reeds was ik zoover gedaald dat ik een lichtstraal bespeurde, die door een opening bij den grond in den stam viel, toen mij ten tweede male en thans veel geweldiger dan te voren, de schrik om het harte sloeg. Uit de diepte van omstreeks veertig voet, welke nog beneden mij was, klonk een ijselijk, maar al te wèl bekend geluid mij tegen. Het was het geklapper der ratelslang.

Zoo bevond ik mij dan in een positie, waarin wellicht nog niemand had verkeerd; slechts ter nauwernood behield ik zooveel bewustzijn, dat ik mij voor een onwillekeurig nederglijden behoedde. Wat moest ik beginnen? De slang moest gedood of verdreven worden. Ik had behalve mijn mes niets dan eenige kogels. ‘Wacht,’ zoo dacht ik, ‘dat zal helpen.’ Ik nam de kogels en wierp ze naar beneden. Maar het scherpe geratel bleef aanhouden, zoodat het nuttelooze van dit redmiddel mij genoegzaam bleek. Ik zocht naar iets anders; reeds wilde ik beproeven of het gieten van den brandenwijn uit mijn veldflesch misschien de slang zou verdrijven.

Daar schoot mij eensklaps iets in de gedachte, waarbij de uitroep: ‘gered’ mij zoo plotseling ontsnapte, dat ik bijna viel. Ik had eene groote tinnen bus met lucifers bij mij; deze moesten in de open lucht dienst doen en waren daartoe sterk gezwaveld. Ik nam de bus, deed het deksel er af en wierp het onder in den stam. Het ratelen deed zich nog vernemen. Ik stak toen een lucifer en met dezen den ganschen voorraad aan en liet ze vallen. Een knetteren en vonken en spatten; een geweldige stank en walm, - 't was bijna onhoudbaar. Doch dat onhoudbare juist troostte mij met het vooruitzicht, dat het ondier daardoor uit zijn schuilhoek zou verjaagd worden. Inderdaad, het ratelen was nog slechts uit de verte hoorbaar en daarna werd het onder in den stam doodstil. Eenigszins tot verademing gekomen, liet ik mij van mijn lastige standplaats afzakken en kwam zonder ongeval beneden. De ratelslang was door de industrie overwonnen. Mijn eerste werk toen ik den grond bereikt had was de opening dicht te stoppen, waardoor de slang gevlucht was. Toen ik door den stam naar boven keek, kwam de ingang der holte mij voor als een kleine ster. Doch op eenmaal wordt de ster verduisterd - neen, toch niet, zij schijnt weder - maar de verdonkering volgt nogmaals en nu geruimen tijd - geen twijfel langer; de beer had mijn spoor ontdekt en maakte aanstalten om mij te volgen. Tegelijk werd dit door een dreunend gebrom aangekondigd. Op nieuw den grootsten angst ten prooi trok ik mijn scherp geslepen bowiemes, om ten minste niet zonder tegenweer om te komen; maar de gedachte van den op handen zijnden strijd deden mijne beenen knikken. Om meer licht te krijgen, maakte ik den uitgang verder open en daarbij brak een stuk van de schors, waardoor de opening tweemaal zoo groot werd. Nieuwe kans op redding. Met behulp van mijn mes had ik in weinig tijds de schors ver genoeg weggesneden om buiten den stam te kunnen geraken. Het gevaar was nabij, want ik hoorde reeds duidelijk hoe de beer langzaam nederschoof. Ik stak mijne beenen door de opening, wrong naarbuiten en stond weder in de vrije lucht.

Doch waarheen? Mijlen ver geen toevluchtsoord! Gaarne had ik mijn geweer teruggehaald, maar eer ik zoover zou zijn gekomen, kon de beer mij gemakkelijk inhalen. Er bleef geen ander middel ter ontsnapping over dan maar weêr den boom te beklimmen. Ik was nog niet zeer hoog gestegen, toen ik reeds het kraken der schors hoorde, welke de beer wegscheurde om den uitgang grooter te maken.

Niet minder dan zes en twintig keeren achtereen beklom ik den boom, telkens door het onvermoeide wraakgierige roofdier gevolgd. Ondanks de buitengewone krachtsinspanning ging echter het klimmen en dalen telkens vlugger; uiterst snel gleed ik door den stam. Ik gevoelde echter dat ik dra door uitputting het slachtoffer zou worden van mijn vervolger.

Toen ik voor den zes en twintigste maal naar beneden zakte, was mijn besluit genomen, om niet meer te vluchten, maar een strijd aan te gaan op leven en dood! Op vasten grond geraakt en door de opening gesprongen, die nu ter grootte van een manslengte was uitgescheurd, bleef ik staan. Een wolk van lompen, stof en beerenhaar bedekte mij toen ik naar buiten sprong. Hijgende, met uitpuilende oogen en verdroogden mond, maar ook met inspanning van alle krachten die mij nog overbleven, hield ik het bowiemes gereed. Als de beer beneden aangekomen, zich door de opening zou werken, wilde ik hem aanvallen en het staal in de zijde stooten. Misschien heb ik mijne verbittering tegen het roofdier voor moed gehouden, hoe het zij, vastberaden stond ik gereed om den beer den doodelijken stoot toe te brengen. Nog een vluchtigen blik wierp ik in 't ronde - het was om mij heen zoo stil, zoo bedaard.

Angstvolle minuten van gespannen verwachting verliepen en de beer vertoonde zich niet. Mijne opgewondenheid begon reeds te verminderen en plaats te maken voor vrees, en ik gevoelde dat ik in zulk een stemming tegen het gevaar niet bestand zou wezen, maar de beer kwam niet. Ik luisterde zoo scherp mogelijk; geen gerucht in den boom. Buiten den stam, tusschen de takken was de beer ook niet te zien. Reeds nam ik het besluit weg te loopen en ten minste mijn geweer weder terug te zoeken; maar de gedachte dat mijn vervolger misschien een list beraamde om mij te overrompelen hield mij terug. Ik besloot dus geduldig te wachten.

Daar klinkt een dof en zwaar geluid, ik voel den grond beven, en ginds in de stralen der ondergaande zon dwarrelt een rosse stofwolk op. Een oude buffeljager als ik, die van de Red-rivier tot de Missouri, van Texas tot het Indianen-gebied in de prairiën heb omgedoold, speurt in dat alles de nadering van eene troep buffels. De troep kwam regelrecht op den boom af. Dus voor de zeven en twintigste maal weder den boom beklimmen? Wanneer men het daar een langen dag tegen een beer en een slang heeft volgehouden, wil men zich niet door lompe buffels laten vertrappen.

Als een stormwind rukte de troep bisons aan; zij waren met duizenden. Het zand der steppen stoof voor hen op, een dreunend gebrul klonk uit die dichte massa, welke door de springende en dravende beweging als de gezweepte golven van een vaalbruine zee zich vertoonde. De voorste van de troep, een oude buffel, en nog eenigen uit de voorhoede, waren tot op ongeveer vijftig schreden afstands van den boom genaderd. De aanblik van die schrikkelijke dieren, met hunne rollende oogappels die met bloedstrepen waren beloopen, met hunne schuimende muilen en slingerende grauwe manen, deed mij mijn veegen toestand haast vergeten. Daar stonden zij eensklaps stil, staken de neuzen in de lucht, en woelden onder razend geloei den grond met hunne pooten op. Ik stond te beven. Nog een oogenblik en zij draafden, zich rechtsom wendende, verder, en de geheele troep omringde den boom, in welks takken ik mijne plaats had genomen.

Eensklaps - is het een droom? Neen, stemmen, een geweerschot, ik ben gered. Ginds, achter de ronddravende buffels vertoonen zich eene menigte jagers, op fiere indiaansche rossen. De jachtpartij, bestond uit Indianen, ‘backwoodmen’ of bewoners der uiterste coloniën, voorname grondeigenaren uit Colorado en virginische jagers van beroep. Ik riep om hulp.

Hoe verwonderd waren de jagers, toen zij mij op den cederboom ontdekten. Zij vergaten hunne jacht om het verhaal mijner lotgevallen te vernemen. Toen ik hun zeide, dat er in den hollen stam een grauwe beer school, lachten zij eerst ongeloovig, maar terstond stormden een half dozijn Indianen naar de opening in den benedenstam. Wacht, riepen zij, de vreemdeling heeft gelijk; ‘de grauwe is er in!’

Daar de vangst van een beer den jagers verkieslijker voorkwam dan de buffeljacht voort te zetten, zoo besloot men zich bezig te houden met den grijzen bullebak, die mij den geheelen dag geplaagd had. Eerst werden mijne op de vlucht weggeworpen jachtartikelen en andere have opgezocht en toen ging het op den beer los.

‘Ik begrijp niet,’ zeide ik, ‘dat het beest plotseling in den boom is blijven steken, misschien is het in slaap gevallen of dood.’ ‘Vreemdeling,’ zeide een der jagers, ‘gij zijt nog een oningewijde. De oude grauwe heeft fijner neus. De nadering der buffels speurde hij alvorens gij er de minste gedachte aan hadt; hij speurde tegelijk onze nadering en daarom bleef hij in zijn schuilplaats. Begrepen, vreemdeling.’ Ik stelde mij met die oplossing van het raadsel tevreden.

Inmiddels werden maatregelen getroffen om den beer zonder veel moeite en vroolijk uit zijn schuiloord te verjagen en hem onschadelijk te maken. Vier Indianen waren weggereden en kwamen na een uur terug, ieder met eenige sterke palen van ijzerhout. Deze palen, van punten voorzien, werden om den boom in den grond geslagen. Iedereen hielp aan dien arbeid, welke in een ommezien gedaan was.

Toen de Indianen de takken en twijgen van den top des ceders bijeenraapten om een vuur aan te leggen, klonk een welbekend geratel en eene slang van ongeveer negen voeten schoot te voorschijn. Het ondier werd echter terstond met een pijl in den grond gestoken en door een der Indianen gedood, die met zijn mes den kop afhieuw en daarbij, even als de anderen zoo bedaard te werk ging, als maakte hij een worm dood.

Een stapel kleinhout, zeer droog, werd in de opening van den stam des ceders geplaatst, en daarop eene laag beerenhaar, lompen en buffelmest geworpen. De brandstapel werd aangestoken. Binnen eenige minuten stond hij in lichtelaaie vlam en als door een schoorsteen steeg de walmende rook op. Een schrikkelijk gebrul liet zich hooren, de reuzige ceder scheen te trillen, boven op den afgebroken stam verscheen te midden van den damp een donker gevaarte, dat kort daarop neerplofte. De beer was gevangen, en als aan het spit gestoken. Hij was op de puntige palen gevallen en daarbij nog door een twintigtal kogels en eens zooveel pijlen getroffen, want de Indianen hadden er vroolijk op los geschoten, verheugd als zij waren over de vangst van den verslagen beer, dien tyran der steppen.