De profeeten
Om den vrede des hemels over Italië te doen nederdalen, 't welk door de wapenen van Mahomed II was bedreigd, deed Sixtus IV de gelofte van eene kerk aan de H.Maagd te wijden, en 't was overeenkomstig deze belofte, dat in 1487 Santa Maria della Pace gebouwd werd. Door de hem opvolgende Pausen en vooral door Alexander VII werd later de prachtige tempel nog luistervoller gemaakt en met de voortreffelijkste kunstwerken verrijkt.
't Is van een dezer kunststukken, dat wij in onderstaande gravure eene afbeelding geven. Het is een meesterlijk gewrocht van den onsterfelijken Raphaël en stelt koning David met den profeet Daniël voor.
De edele omtrekken, het karakteristieke in de uitdrukking der voorgestelde personen, het bevallige en verhevene van het geheel, doen op schitterende wijze het geniale talent van den schilder te voorschijn treden. Al wie eenige ernstige studie van de H. Schrift heeft gemaakt, zal terstond den jeugdigen profeet Daniël herkennen. De schilder heeft hem zittend voorgesteld met een schrijftafeltje op de knie en met het oog naar koning David gericht. Op de schrijftafel van den koninklijken profeet staan de woorden te lezen: ‘resurrexi et adhuc sum tecum, ik ben verrezen en nog bij u.’ De wijze vooral, waarop de profeet Daniël is voorgesteld, de hemelsche glans op zijn gelaat, het ongedwongene en bevallige in zijne houding en gebaren, dat alles toont aan, hoe Raphaël het verhevene weet te bereiken, zonder nogtans denzelfden weg als Michel-Angelo in te slaan.
Met betrekking tot deze schilderij, welke zelfs door zijn vijand Vasari onder de volmaaktste kunstwerken wordt gerekend, verhaalt men nog de volgende anekdote. Raphaël had, naar men zegt, vijfhonderd scudi's vooruit ontvangen voor het vervaardigen zijner schilderij; toen hij echter het overige der som wenschte te hebben, meende de secretaris van Julius van Borghese dat de kunstenaar door het betaalde geld reeds rijkelijk voor zijn arbeid was voldaan. Raphaël was evenwel hiermeê niet tevreden en verlangde dat zijn werk door een bevoegd kunstrechter zou worden geschat. Men wist aan niemand beter dan aan Michel-Angelo deze taak op te dragen, te meer dewijl men zich overtuigd hield, dat Buonarotti uit naijver in zijn oordeel ten opzichte van Raphaël zeker niet te gunstig zou wezen. Na lang dralen voldeed Michel-Angelo aan het verzoek. ‘Dit hoofd,’ zegde hij met den vinger naar het beeld van koning David wijzende, ‘is duizend scudi's waard en 't hoofd van Daniël zeker niet minder.’ Borghese was edelmoedig genoeg, om zich te laten overtuigen door dit onpartijdig oordeel en liet aan Raphaël de gansche som uitbetalen, waarop zijne schilderij in der haast door Buonarotti geschat was.
DE PROFEETEN.