Stephenson.
Waartoe een vaste wil en onvermoeide arbeidzaamheid den mensch, ook al is hij arm en in nederigen stand geboren, brengen kan, leert ons de geschiedenis van den man, wiens portret wij in nevenstaande houtsneê onzen lezers aanbieden. Stephenson was arm, zonder wetenschappelijke opleiding, zonder voorspraak en toch, gewapend met een gezond begrip, met zijn ijzervasten wil, wist hij zich tot den hoogsten rang der engelsche industrieelen, tot een geëerbiedigde hoogte onder de engelsche ingenieurs op te voeren.
George Stephenson werd in het jaar 1781 geboren te Wyglam, een klein dorpje op eenige mijlen afstands van het engelsche fabriekstadje Newcastle, dat in dien tijd zelf nog maar om zijne rijke kolenmijnen bekend was. Zijne ouders waren behoeftige werklieden en brachten hun leven grootendeels door in de kolenmijnen, zoodat zij zich weinig, of misschien beter gezegd, in het geheel niet bemoeiden met hun kind, dat, van alle opvoeding en leiding verstoken, in het wild opgroeide.
Om zijn eigen levensonderhoud te vinden werd het kind schaapherder en verhuurde zich als zoodanig aan de landbouwers van den omtrek. Toen, in de nachtelijke uren, die hij vaak onder den blooten hemel moest doorbrengen, begon er in het binnenste van dat kind eene zucht naar kennis, naar vooruitgang teontwaken en hij zelf schreef op lateren leeftijd die in zijn binnenste ontluikende zucht toe aan de beschouwing van den prachtigen sterrenhemel met zijn verwonderlijke regelmatigheid in de beweging, door hem zoo vaak uren lang bewonderd.
GEORGE STEPHENSON.
Op veertienjarigen leeftijd werd Stephenson stoker aan de stoommachine eener fabriek. Hier bepaalde hij zich echter niet bij zijn moeilijken arbeid; als stoker wilde hij zijn dienst doen, maar met dat alles wilde hij nog veel meer den gang der machine, de beginselen, waarop alles rust, het geheele samenstel kennen. Steeds was zijn oog op de beweging der raderen, op het verband tusschen de verschillende deelen gevestigd en, waar hij ook op eene moeilijkheid stuitte, nooit gaf hij het op. Wanneer hij alles had begrepen, zocht hij naar nieuwe moeilijkheden, om ook die te kunnen oplossen.
Zoo was de jeugdige stoker weldra even goed bekend met de machine, welke hij bediende, als de machinist zelf; dit bewees hij door eens geheel alleen en zonder eenige aanwijzing de gansche machine uiteen te nemen, de onderdeden te zuiveren en te herstellen, en ze na volbrachtenarbeid in hare vroegere volmaaktheid te doen werken. De stokersjongen was van toen af reeds een der bekwaamste machinisten geworden, en het werd de gewoonte, om bij herstellingen of bij het schoonmaken der machines zijn hulp in te roepen. Zijn ijver en bekwaamheid trokken de aandacht en de goedkeuring zijner patroons tot zich, en brachten hem stap voor stap verder in de loopbaan, welke hij tot de zijne had gemaakt.
In zijn strijd tegen de bezwaren, welke zich op zijn weg voordeden, had hij de voordeelen leeren schatten welke eene wetenschappelijke opvoeding aanbrengt, en nu was hem niets meer ter harte, dan in dit voorrecht, waarvan hij zelf verstoken was gebleven, zijn zoon Robert te doen deelen. Dewijl zijne gewone middelen hem niet veroorloofden de kosten daaraan verbonden te bestrijden, verdubbelde hij zijn arbeid, en niet zelden vond men hem nog in den morgen aan zijn bezigheden, waaraan hij geheel zijne nachtrust had opgeofferd. Deze offervaardigheid van den vader werd door den zoon met een onvermoeiden ijver en toeleg beloond, welke hem de schoonste uitkomsten deed verkrijgen en aan den vader de verzekering gaf dat zijn zoon den roem van zijn naam nog zou verhoogen.
De wetenschappelijke opleiding van den jongeling werd later verzekerd door eene premie van 1000 guinjes (ruim fr. 24,000), welke de vader gewonnen had door het samenstellen eener veiligheidslamp voor de mijnwerkers, en welke hij geheel aan de opvoeding van zijn zoon ten koste legde.
Stephenson, de vader, is vooral bekend om de gewichtige verbeteringen, welke bij aan de locomotief en aan de spoorbanen zelf bracht. Hij was de eerste, die de voorkeur gaf aan de geslagen rails boven de gegoten; op de locomotief, die bij zijn optreden als ingenieur nog verre van de volmaaktheid was, welke zij thans heeft bereikt, paste hij verschillende verbeteringen toe, welke zoowel de vrucht waren van eigen uitvinding als van de studiën van anderen. Over het algemeen kan men hem gerust als den uitvinder beschouwen der eerste locomotief, welke aan een snel vervoer van reizigers of koopwaren werd dienstbaar gemaakt. Vóór zijn tijd had men wel locomotieven maar deze dienden slechts om de kolenwagens te trekken en konden zich niet dan zeer langzaam voortbewegen.
Onder zijne leiding werd de eerste spoorweg, die voor het publiek verkeer werd opengesteld, de lijn van Stockton naar Darlington, aangelegd en voltooid.
Stephenson mocht nog de vruchten van zijn werken en ijveren inoogsten, want bij zijn dood, die op den 12 Augustus 1848 voorviel, zag hij zijn werk genoegzaam tot volmaaktheid gebracht, door toedoen vooral van zijn zoon, Robert Stephenson, den zoon voor wiens opvoeding hij als vader zich eenmaal zulke zware offers had getroost.
Auteursrechtvrij