De Belgische Illustratie. Jaargang 4

Een goed hart.
Zedenschets door Hendrik Conscience.

(Vervolg.)

Victor meende op zijne koele bemerking te antwoorden, maar de vrouw zeide hem zeer ernstig:

‘Mijnheer, gij hebt een edel gemoed, en ik zegen u uit den grond van mijn hart; maar mijnheer heeft gelijk: gij zoudt om onzent wil kunnen berispt worden. Leid ons liever naar eene herberg.’

‘Zoo, vrouw, gij verstondt wat wij zeiden?’ morde Frans?

‘Ja, mijnheer, in mijne kinderjaren heb ik nog te Rijssel gewoond.’

‘Kom, kom,’ riep Victor ‘gij kent mijne moeder niet! Gaat gij naar de herberg, iedereen zal u bekijken, en wie weet met welke onverschilligheid men u zal onthalen. In ons huis gloeit de kachel; daar wacht u vriendschap en gulhartigheid, wees zeker.’

Het kleine meisje streelde weder zijne hand, als om hem aan te moedigen. Het gepeins van bij eene gloeiende kachel te zitten, lachte het kind ongetwijfeld toe.

‘Ja, Mietje,’ zeide hij, ‘gij zult eens zien, wat dikke, lekkere, vette soep mijne moeder weet te koken, - en daarbij malsch ossenvleesch en patatten, gestoofd met peterselie, zwemmend in de saus, op zijn Brusselsch, dat gij er u vingeren en duimen zult van aflikken.’

Mietje Corebloem begon van vreugde te huppelen, als hadde zij lust om te dansen. Dan gevoelde Victor dat het arme kind, door vermagering licht geworden was als een pluim en hij het wel aan de hand in de hoogte zou hebben kunnen steken.

Tot de moeder, die nog eenigen weêrstand bood, zeide hij:

‘Neen, vrouw, wees niet ongerust. Gij moet mij laten doen. Mijn opzet maakt mij gelukkig; belet mij niet het uit te voeren.’

‘Het zij zoo!’ zuchtte de vrouw. ‘Verhoede God, dat u om onzentwille iets onaangenaams geschiede!’

Op een boogscheut verder, eenen winkel wijzende, zeide Victor:

Zie daar, dat verlichte raam, waar die linten en die vrouwenmutsen hangen, dat is mijns vaders huis.

Alhoewel die winkel zeer klein scheen, was het huis echter tamelijk hoog; maar zoo als het in de volkrijke steden de gewoonte is, de ouders van Victor verhuurden een gedeelte der verdieping bij kwartieren. Anders hadden zij zeker de zware huispacht niet kunnen dragen.

[p. 68]

DE HOOFDKERK VAN TOULOUSE.

[p. 69]

ELIAS DOOR EEN ENGEL GESPIJSD.

[p. 70]

‘Tot dezen avond, Victor,’ mompelde Frans, zijnen vriend de hand drukkende. ‘Ten negen ure in de maatschappij van Gymnastiek. Men gaat een voorzitter kiezen. Laat niet na te komen.’

Hij groette insgelijks de vrouw, en verwijderde zich, misschien innerlijk verheugd, een zoo zonderling gezelschap te mogen verlaten.

‘Ik meende eerst dat die jonge heer uw broeder was’, bemerkte de vrouw.

‘Neen, hij is mijn vriend..,.. kom, neem nu uw kind weder op den arm, ik ga u voor; wees zonder vrees.’

De arme lieden stapten door eenen kleinen winkel van lint en ellengoed, en volgden schuw en bevend hunnen jongen leidsman, tot in eene achterkamer waar een meisje, insgelijks slechts twaalf of dertien jaar oud, bij de gloeiende kachel zat.

‘Dat is mijn zusterken’, zeide Victor.

‘En zich tot het kind wendende, vroeg hij:

‘Claratje, waar is moeder?’

‘Moeder is boven’, was het antwoord.

‘Des te beter; roep haar niet en maak geen gerucht..... zet u neder, vrouw; kom bij de kachel, Mietje. Hier is een stoel;.... niet zoo dicht, gij zoudt u branden. Steek van verre uwe handjes uit.’

En als hij de vrouw en het meisje goed bij de warme stoof gezeten zag, ging hij ter kamer uit, terwijl hij nog murmelde:

‘Ik zal nu mijne moeder gaan roepen en haar zeggen, hoe ongelukkig gij zijt. Zij zal u vriendelijk onthalen, wees er zeker van.’

De kleine Clara en Mietje Corebloem bezagen elkander van verre, zeer aandachtig doch sprakeloos.

Het jongetje, dat op zijns moeders schoot zat, was getroffen geworden door den smakelijken geur der twee of drie potten, die op de stoof stonden te dampen. De vrouw voelde zelve haar ingewand van knagenden eetlust verkrimpen; met grievend harteleed weêrhield zij haar hongerig kind, dat zijne handjes aan de kokende potten wilde slaan.

Daar kwam Victor met zijne moeder beneden; de arme vrouw stond op en boog, na eene vreesachtige groetenis, het hoofd als een schuldige.

Moeder Leemans was wel een goedhartig mensch, maar toch had zij het van wege haren zoon, vreemd en onvoorzichtig gevonden, onbekende menschen - grove bedelaars misschien - in haar huis te brengen. Zij bezag daarom zeer mistrouwend de vrouw, zonder spreken.

Victor stiet haar tegen den arm en fluisterde smeekend:

‘Kom, moeder-lief, wees edelmoedig: maak ze niet beschaamd!’

‘Vrouw, gij zijt van Vlaanderen, niet waar?’ vroeg moeder Leemans, bijna op een toon van koele onverschilligheid.

‘Ja, mevrouw’, was het antwoord ‘van Deerlijk, bij Haarlebeke.’

‘Is het waar dat gij sedert vele dagen honger lijdt?’

‘Wij hebben niets genuttigd, mevrouw, dan hier en daar een stukje droog brood. Van dezen morgen zijn wij op weg; wij bezwijken van vermoeidheid.’

‘Maar gij zijt getrouwd. Waar is uw man?’

De arme vrouw borst los in tranen, en antwoordde tusschen verdoofd snikken:

‘God heeft mijnen ongelukkigen man naar den hemel geroepen. Hij is dood, mevrouw; dood van wanhoop en ellende. Eilaas, eilaas, nu ben ik alleen en door geheel de wereld verlaten!’

De tranen der bedrukte vrouw troffen moeder Leemans diep. Zij naderde tot haar, greep haar de hand en zeide op een geheel anderen toon:

‘Kom vrouw-lief, stort zulke bittere tranen niet. Wij zijn allen sterfelijk. Hoop nog op betere dagen..... Ik zal de tafel gereed maken en u en uwe arme kinderkens wat goeden zondagschen kost voorzetten. Het is het noenmaal van mijnen zoon; maar hij heeft reeds gegeten.’

‘Uw zoon heeft een gouden hart’, murmelde de ongelukkige. ‘O, mevrouw, hoe moet gij God zegenen!’

Victor had reeds het ammelaken over de tafel gespreid, en liep als eene vlijtige dienstmeid over en weder met borden, lepels en vorken. Hij nam de dampende soep van de kachel, en riep vroolijk uit:

‘Neen, moeder, vraag niets meer: straks, als hun honger wat gestild is. Nu, aan tafel! aan tafel!’

Moeder Leemans, nu haar mistrouwen was vergaan, begon vermaak in het goede werk te vinden. Zij wilde het jongetje op den schoot hebben en het voeden, om de vermoeide moeder de vrijheid harer bewegingen te gunnen.

Victor schoof Mietje Corebloem met haren stoel voor de tafel en blies op hare soep, om ze te verkoelen; en toen hij vleesch had opgediend, sneed hij het op Mietjes bord aan kleine stukken, onderwijl haar allerlei aanmoedigende woorden toesturende, tot zoo verre dat hij het meisje aan het lachen kreeg, en zij hem vrij en liefderijk in de oogen keek, als ware hij haar een oude vriend geweest.

Toen de maaltijd ten einde liep, begon moeder Leemans weder met de vrouw te kouten en haar te vragen, hoe het kwam dat zij op de baan naar Ninove, uitgehongerd en verlaten, met hare kinderen zoo treurig was gezeten.

‘Ach, mevrouw’, kreeg zij ten antwoord, ‘er zijn in Vlaanderen duizenden arme menschen, nog ongelukkiger dan wij. Daar sterven er van gebrek en uitgeputheid, die nooit te voren arm zijn geweest. Wij woonden te Deerlijk en leefden weltevreden met ons lot. Mijn man was wever, en daarbij speelde hij nog de viool op feesten en kermissen. Hadden wij niets te veel, wij kwamen toch eerlijk aan ons brood. Dan zijn de patatten gansch mislukt en de weverij in Vlaanderen zoo stil geworden, dat er nergens nog een slag werk te vinden was. Op eenige maanden was alles verteerd en liepen er duizenden hongerige menschen rond, zonder dat de gemeente of de burgers nog iets konden doen om hun ter hulp te komen. Te Deerlijk en in de omstreken heerschte bovenal de ijselijkste ellende..... en de armste lieden moesten elders bijstand zoeken, wilden zij niet van honger sterven. Zoo vertrok ik insgelijks met mijne kinderen en mijnen man. Hij hoopte in de omliggende steden een aalmoes te bekomen met op zijn viool te spelen; maar steden en dorpen konden hunne eigen armen niet helpen, en verjaagden alle vreemde bedelaars of weigerden hun volstrekt den minsten bijstand. Hier en daar toch, bij eenen medelijdenden pachter, kregen wij een stukje brood. Zoo hebben wij zes weken lang gedwaald en honger geleden, slapende in eene schuur of in eenen stal, soms bevrozen tot in het gebeente. Mijn arme man is ziek geworden van ellende, van wanhoop. God heeft hem geroepen. Hij ligt op het kerkhof, te Papignies, in het Walenland. Het is zes dagen geleden; ik heb mijne tranen moeten terugdringen in mijn brekend hart, om elders hulp voor mijne kinderkens te zoeken. Zoo ben ik allengs Brussel genaderd, met de hoop dat in de rijke stad wel hulp zou te vinden zijn voor eene arme, stervende moeder; maar men heeft mij weggejaagd en teruggedreven tot op de ninovesche baan..... Ik heb uitgeput mij nedergezet; - ik hoopte dat de rust mij krachten genoeg zou leenen, om ergens onder een afdak of tegen een graanmijt eene schuilplaats te zoeken, toen de goede God eindelijk mij eenen engel toezond, om mij en mijne kinderen te redden, - te redden van den dood misschien. Die engel, mevrouw, is uw zoon; wees zeker, op mijn sterfbed zal nog zijn gezegende naam met mijnen laatsten snik ten hemel stijgen.’

De vrouw had gedurende dit verhaal menigen stillen traan uit hare oogen gevaagd; ook Victor en zijne moeder waren tot weenens toe ontroerd geworden; doch nu begon de jongeling luid op te spreken en door aanmoedigende uitroepingen tegen zijne ontsteltenis te worstelen.

Toen moeder Leemans het verlangen uitdrukte, om te weten waar de arme vrouw voornemens was morgen te gaan, en of zij eenige hoop had op bijstand van magen of vrienden, bleek uit het antwoord, dat zij te Rijssel eenen broeder had, die eerste violist was bij het groot theater aldaar. Deze zou zijne zuster zeker niet in den nood laten; maar het was zoo eindeloos verre; en om dien afstand te voet met hare kinderen af te leggen, dit was geheel onmogelijk.

‘Moeder, weet gij niet hoeveel op den ijzeren weg de reis in de derde klas tot Rijssel wel kan kosten?’ vroeg Victor.

‘Neen, mijn zoon: het moet nog al veel zijn toch.’

‘Daar is niet aan te denken’, bemerkte de arme vrouw met eenen zucht, ‘voor ons drieën, wel zeker twaalf franken.’

‘Twaalf franken!’ morde Victor, het hoofd schuddend. ‘Het is gelijk, gij zult morgen naar Rijssel, op den ijzeren weg!’

‘Wat wilt gij doen?’ vroeg zijne moeder verwonderd. ‘Waar meent gij de twaalf franken te vinden?’

‘Mijn spaarpot.’

‘Zoo, dan ben ik nieuwsgierig; vindt gij daar nog de helft van twaalf franken in, dan zal het alles zijn.’

‘Laat mij maar begaan, moeder; het is mijne zaak. Ik ga ten negen ure naar onze maatschappij van Gymnastiek. Daar tel ik vrienden, die ook een goed hart hebben en beter bij kas zijn dan ik. God weet, kom ik van daar niet terug met nog wat reisgeld, met een appeltje voor den dorst. Zie, moeder, ik ben zoo gelukkig, eh, dat ik waarlijk met dit arm lief Mietje zou kunnen aan het dansen gaan!’

Maar Mietje hoorde hem niet meer; het kind, door het sterke voedsel, door de warmte en de afgematheid loom geworden, was stillekens ingesluimerd, met de pop op den schoot, die de kleine Clara haar had gegeven.

Het jongetje sliep insgelijks.

‘Mevrouw’, zeide de moeder der kinderen, ‘indien mijnheer uw zoon nu de goedheid wilde hebben, ons naar de herberg te leiden. Wij zijn zoo schrikkelijk vermoeid en snakken naar een beetje rust.’

‘Zeker, zeker,’ antwoordde Victor, ‘komt maar met mij..... Eh, Mietje Corebloem, word wakker: gij moet gaan slapen in een goed warm bed!’

Het kind sprong glimlachend van zijnen stoel en vatte Victors hand, gereed om hem te volgen.

Zij waren allen bijna tot aan de deur genaderd, toen moeder Leemans hen eensklaps wederhield, en overdenkend zeide:

‘Wacht eens wat! Naar de herberg gaan slapen! Wie weet zijn de bedden wel zacht! Misschien is het maar koud, in eene kamer waar nooit vuur heeft gebrand.... Indien mijn man te huis was! Nu kan het, eilaas, niet zijn....’

‘Moeder, moeder, blijft bij uwe goede gedachte!’ kreet Victor met blijdschap in de oogen. ‘Ik weet waar vader is; ik zal tot hem gaan en het hem zeggen. Meent gij, moeder, dat hij u zal af keuren, omdat gij barmhartig en goed zijt voor ongelukkige menschen?’

‘Neen, neen, ik weet het wel’ antwoordde zij glimlachend, ‘vader en zoon gelijken daarin elkander. Welnu, ziehier wat ik voor heb. Daar achter, in onze keuken, heeft schier den ganschen dag vuur gebrand; het is er warm. Ik zal er met eenen stroozak en eene matras, een goed bed leggen, en daarop zult gij slapen, zacht en gerust. Wacht hier nog eenige oogenblikken.’

[p. 71]

Zij liep even ras ter kamer uit, en hoorde dus de zegeningen der ontroerde moeder niet.

Deze begon Victor met dankzeggingen te overladen en herhaalde hem veelmalen, dat zij nooit zijne uiterste liefdadigheid zou vergeten. Hij mocht wel verzekerd zijn, dat God hem daarvoor zou loonen; want ongetwijfeld was de vader der onnoozele lammekens, die hij wellicht van den dood had gered, in den hemel reeds bezig met voor den weldoener zijner kinderen te bidden.

Maar de jongeling weerde hare betuigingen af, zeggende dat hij geen ander loon behoefde dan het geluk van hen allen nu versterkt en blij te zien.

Eene wijl daarna opende moeder Leemans de deur der keuken, en riep:

‘Komt, komt, het bed is gedekt.’ Terwijl de vrouw naar de keuken stapte, met haar slapend jongsken op den arm, liep het kleine meisje tot Victor, greep zijne beide handen, en hem dankend in de oogen ziende, stamelde zij:

‘Slaap wel, mijnheer Victor; ik zal toch nog een goed gebedeken voor u lezen, eer ik mijn oogen toedoe.’

‘Slaap wel, Mietje Corebloem’, antwoordde de jongeling, tot tranen toe ontroerd.

Toen allen in het bed warm ondergedekt waren, en vrouw Leemans terug in de kamer trad, sprong Victor haar aan den hals en riep uit:

‘Moeder, moeder, gij zijt toch een edele vrouw; ik moet u daarvoor eenen goeden, langen kus geven!’

‘Nu, nu, schei uit, gij verworgt mij bijna!’

‘Dank, dank voor uwe liefdadigheid, moeder!.... Ik loop nu naar vader, en dan naar onze maatschappij van Gymnastiek. Zie, moeder, geloof mij of niet, maar mij dunkt dat ik wel een millioen rijk ben!’

‘Ach, ge zijt een zot.... een brave, goede zot. Loop nu maar gauw, opdat gij vader nog in het Leeuwken vindet.’

Des anderendaags, in den vroegen morgen, nadat het arme huisgezin nog aan warme koffie en vette boterhammen zich had vergast, brachten Victor en zijne moeder hunne beschermelingen naar den ijzeren weg; en het was ender de dankbetuigingen van den eenen kant en de gelukwenschen van den anderen, dat de trein zijne vaart begon.

Van verre klonk nog het zilvertonig stemmeken:

‘Dag, dag, mijnheer Victor!’

En de jongeling antwoordde ontroerd:

‘Vaarwel, vaarwel, God bescherme u, Mietje Corebloem!’

II.

Victor Leemans dacht nog lang aan de arme vlaamsche vrouw en aan Mietje Corebloem. Deze herinnering verzwakte echter met den tijd, en drie of vier jaren later, was hij het schier geheel vergeten, dat hij eens zooveel geluk had genoten met aan onbekenden goed te doen.

Ook legde het lot den jongeling al te vroegtijdig het gewicht der mannelijke plichten op de schouders. Nauwelijks kon hij den ouderdom van twintig jaren bereikt hebben, of zijn vader werd hem door eene ziekte ontrukt.

Dewijl het winkeltje zijner moeder op verre na geene winsten genoeg opleverde, moest Victor door zijnen arbeid de kosten van huur en huishouden helpen dragen en, zooveel mogelijk, de opvoeding zijner zuster verzekeren.

Of hij, die zoo edelmoedig was geweest jegens vreemden, deze heilige zending met vlijt zou pogen te vervullen, daaraan was niet te twijfelen.

Niet alleenlijk kweet hij zich zoo ijverig van zijne plichten op het bureel van den heer Greps, maar hij zocht tevens anderen schrijfarbeid, om buiten tijds nog wat geld te winnen.

Gedurende de twee eerste jaren na den dood des vaders, was de toestand van het huisgezin Leemans zeer moeilijk, en wel dikwijls hadden moeder en zoon des avonds hand in hand gezeten, elkander tot hoop en tot vertrouwen in eene min bittere toekomst aanmoedigende, ofschoon de stille tranen in hunne oogen getuigden dat zij terugschrikten van de dreigende ellende.

Maar, God lof, zij worstelden er gelukkig door; want naarmate de jaren verliepen zag Victor zijn loon als klerk vermeerderen, en werd zijne zuster Clara eene werkzame en behendige kleêrmaakster.

Dan kwam er zekere welstand in het huishouden. Konden zij niet veel ter zijde leggen, zij hadden toch genoeg.

En was daarbij de overtuiging van den vervulden plicht, was daarbij hunne wederkeerige genegenheid hun geen onuitputtelijke schat van geluk en levensblijheid?

Nog eene andere zon had den weg gevonden om het nederige huisgezin met een nieuw en glanzend licht te bestralen. De eerste genegenheid, die kuische bloem der ziel, was in het hart van Victor ontloken!

Toen hij nog een kleine jongen was en ter gemeenteschool ging, had hij wel dikwijls met de kinderen van een groenselier (groenteverkooper) in eenen hof gespeeld, langs wiens boorden, tusschen koolen en selderplanten, ook wel rozen en violen geurden.

Van dien tijd zijns levens was hem slechts de herinnering bijgebleven, dat daar een klein meisje woonde, met bloemige wangen en groote bruine oogen, dat zoo hard kon loopen en altijd zoo uitermate vroolijk danste en sprong! Hij was het evenwel nog veel minder vergeten, dat zij liefst met hem speelde en hij ook zoo gaarne in den wijden, groenen hof met Christientje Verdonk rondhuppelde!

De tijd had het aandenken dezer kindervreugden in hem zeer verzwakt, en wanneer hij nu weder bijgeval op een koffie in de gebuurte, zijne oude speelgenoote terugvond, had hij in den eerste moeite om ze te herkennen, want Christina Verdonk was nu eene schoone, frissche vrouw geworden, vroolijk nog, maar ingetogen en zedig,

Wonder is het toch niet dat de vonk, die sedert de kindsheid rustend hem in het harte lag, nu opvlamde en zijn hoofd met droomen voor de toekomst vervulde.

Weldra was de wederzijdsche bekentenis gewisseld, en dewijl zij het hunnen ouders niet lang verborgen hielden, bemoeiden de beide moeders zich met de zaak, en werd er tusschen hen erkend, dat Victor en Christien als voor elkander waren geboren.

Wel bezaten de Verdonks niets meer dan hunne dagelijksche winst en hadden zij veel moeite om met hunne talrijke kinderen door de wereld te geraken; maar Christina was eerlijk, goedhartig en gezond en zou eene voorbeeldige huisvrouw zijn. Dit was toch, vooral in den tegenwoordigen tijd, niet te misprijzen.

Victor Leemans won nu reeds twee duizend franken en hij was nog maar zeven- en twintig jaar oud. De toekomst beloofde hem dus de middelen, om zijne vrouw en zelfs de kinderen - die God hem zou gunnen - een gelukkig lot te verzekeren.

Vrouw Leemans, uit moederlijke baatzucht, trok wel wat tegen; maar er werd eindelijk beslist, dat Victor en zijne bruid - indien hij waarlijk met Christina trouwde - het bovenste gedeelte van het huis zouden bewonen. Zoo zou vrouw Leemans, wel verre van de tegenwoordigheid haars zoons te moeten derven, eene dochter te meer krijgen, die zij wel teederlijk zou beminnen.

Een onverwachte tegenslag kwam het geluk der jonge lieden dwarsboomen. Mijnheer Greps, de patroon van Victor, verloor veel geld op de Beurs, en werd daarenboven door een bankroet te Keulen zoo erg getroffen, dat zijn handelshuis moest gesloten worden. Maar Victor bekwam na vier maanden, op de aanbeveling van mijnheer Greps, eene andere, even voordeelige plaats in een der grootste handelshuizen van Brussel. Alhoewel de familie Leemans door deze lange onderbreking van Victor's jaarwedde, in hare geldmiddelen was achteruitgeraakt, werden de jonge lieden ongeduldig.

Men was nu in Februari van het jaar 1857. Met Paschen, of weinige dagen daarna, zouden zij trouwen.

Rijke lieden, in zulke omstandigheid, gaan in twee, drie magazijnen, en kiezen of commandeeren in korten tijd geheel eenen prachtigen huisraad; maar met kleine burgers, die over weinig geld beschikken, gaat het zoo niet. Deze doen als de vogels der velden, die zingend en juichend, strooiken voor strooiken en pluimken voor pluimken, hunne woning en de wieg hunner kinderen te zamen brengen. Nu wat stoelen op eenen koopdag, dan eene tafel op de groote markt, dan een stukje hier en een stukje daar, de vrienden helpen ook al wat door kleine geschenken.... en zoo versiert zich eindelijk het aanstaande verblijf van twee gelukkige zielen geheel.

Het was een Zaterdag.

Clara Leemans zat in de kamer, achter den winkel, druk aan nieuw linnen te naaien; zij had geen geld om haren broeder geschenken te doen, maar zij schenkt hem haren arbeid tot diep in den nacht, en ijverde om venstergordijnen, handdoeken, ammelakens en wat meer in linnenwerk tot een net huishouden behoort, voor de verloofden gereed te maken.

Droomde zij misschien roosvervige droomen bij het liefdewerk? Zij glimlachte toch somwijlen zoo helder, alhoewel haar nu en dan een zucht ontsnapte....

Vrouw Leemans liep over en weder, van de keuken naar den winkel. Nu bleef zij voor hare dochter staan, en zeide verstrooid:

‘Weet gij, Clara, wat mij nog het meest in het hoofd speelt? De bruiloft.’

‘Hoe, moeder? De bruiloft zal immers wel zeker gehouden worden na Paschen?’

‘Ja maar, kind, dit is het niet: ik meen het feest, het noenmaal. In mijnen tijd was dit niet moeilijk. Een goede soep, ossenvleesch met spruiten, gebraad met patatten, een malsch kieken en wat lekkernij,... daarmede was het gedaan. Nu zijn de menschen zoo nederig niet meer: er is nu geene bruiloft zoo gering, of er komen tien of twaalf gerechten op tafel, met fransche namen die een christenmensch niet kan uitspreken.’

‘Maar, moeder’ bemerkte het meisje ‘gij hebt, van hier tot Paschen, immers tijd genoeg om daaraan te denken. Onze gebuur, de tafeldienaar Volders, zal ons daarover in een paar minuten al zeggen wat wij moeten weten.’

‘Ja maar, kind, ik ben vervaard van Volders. Hij dient niets dan rijke menschen, en is die fransche kost gepeperd op de tafel, hij is nog meer gepeperd in onzen zak. Een mensch mag niet hooger springen dan zijn stok lang is, of hij valt op zijnen neus. Gij lieden zijt jong en zegt lachend: ‘schep maar op, moeder, eens goed leven is niet altijd ellende, maar zoo maakt de bakker zijn rekening niet.’

(Wordt vervolgd.)