De liefdezuster op het slagveld.
Zijn de oorlogen van den lateren tijd van den eenen kant bloediger en vreeslijker dan die der oudheid, zij bieden toch een verblijdend kenteeken aan, dat ze gunstig van den woesten krijg der heidensche tijdperken onderscheidt. Er trekken namelijk thans twee legers naar het slagveld; naast de geharnaste en gewapende staat ook eene ongewapende heerbende: eene armee des vredes. Het zijn mannen en vrouwen, welke de christelijke liefde aandrijft, om zich aan al de vermoeienissen en gevaren des oorlogs prijs te geven, zonder naar het loon der krijgers: militairen roem en eer te dingen maar alleen om den gewonden en stervenden naar lichaam en ziel hulp en troost te verschaffen.
Nevenstaande gravure toont ons aanschouwelijker dan zulks woorden vermogen, het edele werk der zusters van liefde te midden der ijselijkheden van het slaggewoel. Wanneer men zich zulk een lichtbeeld voor oogen stelt, dan bekent men gaarne, dat God ook in de woestijn bloemen kan doen groeien en genezing en zoeten troost soms doet ontstaan uit datgene, wat bitter is. Ja, er is bijna niets schooner dan de werkzame, onbaatzuchtige, zelfverloochenende liefde der vrouw. Verkwikkend is 't den gewonden en stervenden krijgsman hare zachte, liefdevolle stem te hooren, in haren blik den bemoedigenden troost des hemels te lezen, in 't oogenblik des doods nog eens de zorgen der dierbare moeder, der beminde zuster te zien.
De nakomelingschap zal ijzen, wanneer zij de barbaarschheden en gruwelen van den laatsten oorlog, met bloedroode letters in de geschiedenis geboekt, leest. Maar in dankbaar gevoel zal zij tevens de weldaden des Christendoms beschouwen. Bloed, haat, verwoesting waren in de negentiende eeuw eens het noodzakelijk uitvloeisel van ongebreidelden hartstocht en teugelloos scepticisme; de vrede, welken de wereld niet geven kon, was de weldaad van 't christendom - zoo zal eenmaal de geschiedenis getuigen. Het Journal des Débats, dat na 't uitbreken des oorlogs gelijk andere fransche bladen haat en wraak predikte, voegde er reeds nu deze bemerkenswaardige woorden bij: ‘er is slechts ééne zaak, welke tegen den oorlog ijvert, namelijk de herinnering der gewonden en gevangenen aan de liefde en zorg, welke zij op 't slagveld en in den vreemde ondervonden. Onzichtbare banden ontstonden er tusschen de beide volken; ja, eenmaal zullen de mannen elkander vergeving schenken, omdat de vrouwen hunne roeping van liefde zoo edel vervulden. Zij heelden niet slechts de wonden des lichaams maar ook de wonden der ziel, en wanneer de wereld eens den vrede zal genieten, zal het hun werk zijn.’