Van het oorlogsveld.
Treffend zijn de voorbeelden van vrouwendeugd en heldinnenmoed, die de fransch-pruisische oorlog aanbiedt.
Wij spreken hier niet van de schier waanzinnige ondernemingen eeniger vrouwen, die het stroohoedje met een helm en schako verwisselden om sabels van vier voet lang in plaats van het keukenmes, lansen, speren, baionetten in plaats van de breinaald te hanteeren.
Wij roemen niet de onnatuurlijke verlangens en oproepingen eener berlijnsche soubrette, Mina Haüsel, die de leden harer sekse opriep, om verschillende amazonen-corpsen te vormen, ten einde tegen de ‘galante Fransösen’ te gaan vechten of depêchen over te brengen, dwars door het vijandelijk legerkamp heên.
Zijn achterladers en mitrailleusen reeds een gruwel in de hand van den man, nog afschuwelijker worden zij in de hand der vrouw, zoo deze in regelrechten strijd met hare verhevene roeping slechts dood en verwoesting om zich poogt te verspreiden.
Welk een verheven schouwspel bood te Weissenburg, Forbach, Gravelotte, te midden der vliegende kogels de aanblik van zoovele wagens vol vrouwen en meisjes, bestemd om op het slagveld de gewonden te verbinden, hun ververschingen te geven en de lijders van het slagveld te dragen.
O! 't is edel, zóó den dood te verachten en zich voor de ongelukkigen op te offeren!
Gelijk engelen van hemelschen troost en zelfopoffering liepen diep in den donkeren nacht na de Vreeselijke bloedtooneelen de zusters van liefde, hier geneesmiddelen, daar hulp, alom weldaden spreidend. De vrouwelijke stem troost den stervenden jongeling, hare liefdevolle verpleging herinnert hem aan datgene, wat hem het dierbaarste is op aarde - aan zijne moeder, den stervenden man aan zijne echtgenoote.
Welk een heroïsme! Zij dolen op het slagveld te midden van het kanongedonder en trompetgeschal. - En wanneer met militairen krijgsroem overladen onder zegeliederen de overwinnaars worden ingehaald, dan verbergen zich die heldinnen in hunne eenzame bidcel. De dankbare handdruk eens stervenden, de heilgroet der genezenen is haar belooning genoeg op aarde!
Een treffend tooneel der heldhaftige, christelijke zelfopoffering bood de slag bij Reichshofen. Eene jeugdige kloosterzuster heeft reeds den ganschen dag zonder bijna eenig voedsel te gebruiken de dappere strijders van Mac-Mahon gevolgd. Wat het zwaard verwond heeft, verbindt en heelt zij weder. Heldhaftig maar immer kalm snelt zij ter hulp, waar het kanonschot voor haar een nieuw drama van doodstrijd aankondigt.
De fransche troepen retireeren. Ook zij vlucht maar niet uit vrees voor den dood. Eensklaps houdt zij stil. Er valt een soldaat en zij heeft een kreet gehoord. Op 't zelfde oogenblik is zij bij den gekwetste, dien zij verpleegt en troost.
Haar heilig werk is volbracht, zij maakt op het voorhoofd van den stervende het teeken des kruises.
Eensklaps slaat een kogel haar de beide beenen af en stervend valt zij op den gewonde.
Haar naam? Wie kan dien zeggen?
Zij heeft reeds lang van naam en grootheid voor de wereld afstand gedaan. Zij is eene zuster van liefde.
Nog een ander voorbeeld van vrouwelijken heldenmoed, ofschoon van een geheel anderen aard,
Eene arme oude vrouw woonde met hare twee kleindochters, 18 à 20 jaren oud, in een gehucht nabij Wisselonne.
Er treden 's avonds twee badensche dragonders binnen die eten en drinken vergen. De weerlooze vrouwen zijn gedwongen hun te gehoorzamen.
Nadat de soldaten goed gegeten en gedronken hadden, beginnen zij zich tegenover een der meisjes onbetamelijk te gedragen.
De andere het gevaar ziende, waarin hare zuster verkeert, snelt naar den zolder, haalt een oud geweer, laadt het, plaatst zich achter de deur en op 't oogenblik dat een der soldaten met geweld nog eene flesch wil nemen, schiet zij en heeft het geluk den woestaard doodelijk te treffen.
De andere dragonder een onvoorzienen aanval van mannen vermoedend loopt verschrikt uit het huis, springt ijlings op zijn paard en rent in galop weg.
Het dappere meisje neemt den nacht te baat om met hare zuster en grootmoeder aan de vervolging en de wraak van den vijand te ontsnappen en komt ongedeerd te Bazel aan, waar zij door hare bloedverwanten werd opgenomen.
Hare onverschrokkenheid had eene geliefde zuster gered.