[Nummer 34]
‘Ecce homo,’ naar Guido Reni.
Het aantal meesterstukken in de schilderkunst, die hunnen vervaardigers een voortdurende aanspraak op onze bewondering hebben verworven, is zonder twijfel groot te noemen, maar weinigen slechts zijn er onder deze nog meer bijzonder te onderscheiden als de eerste onder de voortreffelijkste voortbrengselen van het penseel, weinigen slechts mogen geroemd worden als stukken die het ideaal van den schilder tot een verrukkende of aangrijpende werkelijkheid hebben gemaakt. Onder deze weinigen noemen wij de ‘Gekroonde Christus’ van Guido Reni, waarvan nevenstaande gravure eene flauwe schets aanbiedt.
ECCE HOMO.
Deze parel aan Reni's kroon is thans te bewonderen in de galerij van Dresden, de hoofdstad van het koningrijk Saksen. Het is ondoenlijk, maar tevens ookoverbodig om eenig commentaar te geven van dit meesterstuk; men staat er voor in bewondering opgetogen, zonder dat men voor deze bewondering eene duidelijk omschreven redden kan aanvoeren. Het is schoon zonder weêrga en aangrijpend tot in het binnenste der ziel; men zou met de vrouwen van Jerusalem weenen van weemoed over het lot van den God-mensch, die daar lijdt voor de zonden der wereld: men ziet den Verlosser voor zich, dien Man van smarten, wiens lijden door de Engelen zelven niet kan bevroed worden; het is het beeld van het grievendste lijden, maar zonder dat de goddelijke majesteit van het aanschijn des Verlossers door dat lijden wordt weggenomen.
In zijne andere stukken heeft Reni nergens de hoogte bereikt waartoe hij in zijn ‘Gekroonde Christus’ was opgeklommen. Ook valt het niet met juistheid en zekerheid te zeggen uit welk tijdperk zijns levens dit meesterstuk van den schilder dagteekent; men veronderstelt dat het een voortbrengsel is uit zijne laatste levensjaren waarin hij slechts weinige maar daarom ook des te schoonere schilderstukken leverde.
Guido Reni werd in het jaar 1575 te Bologna, in den Kerkelijken Staat geboren. Zijne eerste opleiding scheen hem tot de toonkunst, waarin hij mede niet zonder verdienste was, voor te bestemmen;den invloed dezer eerste jaren bleef hij nog altijd gevoelen, zelfs tot in gevorderden leeftijd en openbaarde zich in dat fijne, teedere gevoel dat in zijne schilderstukken doorstraalt. Hij