Het slaapwandelen.
Onder de vele raadsels in de natuur, welke nog door niemand zijn opgelost, behoort ook het somnambulisme of slaapwandelen. De somnambule staat in zijn slaap op, kleedt zich aan, gaat in de kamer op en neder, wat meer is, hij loopt daar waar hij anders niet zou durven gaan, klimt op daken en muren, ja verricht zaken, die voor hem, als hij wakker was, tot de onmogelijkheden zouden behooren. Het vreemdste is, dat hij daarbij eigenlijk het gebruik der vijf zintuigen mist. Dikwijls kan er een pistool dicht bij hem worden afgeschoten, zonder dat hij er iets van hoort. Zijn oog, schoon geopend, is blind voor het licht; in de dikste duisternis is hij zelfs zekerder van hetgeen hij doet, dan wanneer het niet donker is. Geheel zijn lichaam is meestal gevoelloos.Men haalt gevallen aan, waarin men slaapwandelaars spelden diep in den arm heeft gestoken, zonder dat zij er iets van merkten. Gassendi verhaalt van zoo iemand, dat hij in zijnen slaap opstond, zich kleedde. in de duisternis naar den kelder ging en wijn medenam uit eene mand, hetgeen hij zonder licht niet kon als hij wakker geweest was. In het diocees van Bordeaux was er voor eenige jaren een jong priester, die zich als slaapwandelaar, 's nachts naar zijne schrijftafel begaf en geheel en al zonder licht volledige preken nederschreef, ook muziekstukken componeerde en daarbij zeer nauwkeurig de tekstwoorden onder de noten plaatste. Dokter Dyce verhaalt van een meisje, dat met half gesloten oogen alle voorwerpen duidelijk kon kennen als het duister was, maar dit niet meer kon, als zij volkomen verlicht waren. Een slaapwandelaar, met name Castelli, vertaalde, volgens de getuigenis van Dokter Soane, van het Italiaansch in het Fransch en sloeg niet zelden zijn woordenboek open; hij bediende zich dan, wijl het avond was, van eene kaars, die hij zelf had aangestoken, en toen die uitging kon hij niet meer werken, schoon er zich nog andere lichten in de kamer bevonden. Hufeland spreekt nog van vele slaapwandelaars, die wel niet zagen noch hoorden, maar toch alles gewaar werden wat er rondom hen gebeurde.