De Belgische Illustratie. Jaargang 2

Het beleg van Naarden.
(Slot.)

Lang en moeilijk was de overtocht, maar eene weldoende hoop dat hij in dat verre land voor een gedeelte het verloren geluk van vroegere dagen zou weêrvinden, deed den ridder alles doorstaan, alles met liefde verdragen, wat hem op zijne reis smartelijk treffen en hem bittere dagen moest bezorgen. Maar al dat lijden was nog niets bij al den angst, bij al de wanhoop die hem aan land wachtten; maanden lang doorkruiste hij in volslagen armoede het gewest, op elke plantage, op ieder standpunt waar een blanke bevolking woonde, naar zijn geliefde betrekkingen zoekende. Maar alles was te vergeefs, nergens had men van hen gehoord, niemand kon eenige inlichtingen geven. Jaren nog dwaalde hij rond in de omringende koloniën en op de eilanden, immer in strijd met zijn hart dat hem drong te zoeken, terwijl zijn verstand hem reeds lang al het vergeefsche daarvan voorspiegelde.

VI.
De gasthuisnon.

De brik l'Espérance, door een sterken wind begunstigd, doorkliefde de wateren der Schelde en weldra zou men de gewenschte haven, Antwerpen, bereiken. In de schoonste hut van het schip waren twee mannen gezeten bij een hangmat, waarin een derde lag, die aan eene ernstige ziekte ten prooi was. Zijne witte haren, naar achteren geworpen, lieten een gelaat onderscheiden, dat door gloeiende zonnestralen verbrand en door de smarten ontdaan was. Zijne oogen waren gesloten, zijne lippen stamelden afgebroken woorden en dikwijls bewoog hij zich in zijn bed, als wilde hij het verlaten. Dan greep een der mannen hem bij den arm en zegde: ‘blijf bedaard, mijn vriend; wij zijn te Antwerpen, gij zult goed verzorgd worden en genezen, al moest ik er al de dukaten uit mijn gordel aan wagen!’

‘En wat zult gij met uwen zieke doen?’ vroeg hem de andere man, de kapitein van het schip.

‘Ik zal hem in de voornaamste herberg der stad doen brengen; ik zal al de geneesheeren, de meesters, de apothekers ontbieden, en wij zullen hem genezen.’

‘Een goed middel om hem spoedig onder de aarde te krijgen! Wilt gij een goeden raad aannemen, Antonio?

‘Gaarne,’ antwoordde Antonio, terwijl hij op zijn ondervrager vorschende blikken wierp; ‘spreek kapitein!’

‘Welnu, laat uw zieke naar het hospitaal voeren; daar gij dukaten genoeg bezit, kunt gij voor hem eene afzonderlijke kamer vragen; hij zal daar met alle liefde en zorg verpleegd worden en ongetwijfeld genezen, als er eenige levenskracht in hem is.’

‘Hij zal genezen?’ riep Antonio verheugd, ‘ja, ik zal uwen raad volgen, wijl hij dan genezen zal.’

‘Stelt gij dan zooveel belang in dien man?’

‘Belang? Ha! Voorzeker, hij heeft mij het leven gered! Eens dat ik op jacht was geraakte ik door een gewonden buffel in dreigend levensgevaar; maar daarop verscheen deze man, die in de bosschen dwaalde, en aan zijne kracht en de behendigheid waarmede hij mij bijsprong, heb ik mijn leven te danken. Ik wilde hem beloonen, maar hij wilde van geene belooning weten. Nogtans mocht ik hem bij mij behouden. Door het dreigend gevaar waarin ik had verkeerd en waarin ik ongetwijfeld den dood zou hebben gevonden zonder de hulp van dezen man, had ik een afschrik van mijn beroep van buffeljager verkregen; ik oordeelde tevens geld genoeg gewonnen te hebben, om voortaan in stille rust te kunnen leven en stelde nu mijn redder voor, met mij naar mijn vaderland weêr te keeren. Hij deed dit gaarne en zoo scheepten wij ons in op uw schip. Het overige is u bekend!’

‘En hoe heet hij?’

‘Dat weet ik niet; zijn naam heeft hij mij altijd verzwegen onder voorwendsel dat er niets aan gelegen was dien te kennen. Ik moest zijn geheim eerbiedigen.’

Twee uren later lag ridder de Tricastel in eene zindelijke en frissche kamer van het hospitaal te Antwerpen. Eene gasthuisnon waakte aan zijne sponde en Antonio sliep in eene naastgelegen kamer om steeds nabij zijn vriend te zijn. De zieke was zeer onrustig, meermalen sprong hij op en wierp dan zonderlinge blikken om zich heen; soms bracht hij de hand aan de borst en scheen iets te zoeken dat hij niet kon vinden, maar de koorts, hem onmiddellijk weder aangrijpende, onderbrak zijne gedachten en woorden, waarvan de non te vergeefs de beteekenis poogde te raden.

Gedurende verscheiden dagen was hij in levensgevaar; maar zijne leven, zoo langen tijd aan het toeval blootgesteld, wilde een lichaam niet verlaten, welks kracht eindelijk over de ziekte zegevierde. Hij was gered, doch bleef nog lang zoo zwak als een kind en kon zich geen rekenschap geven van hetgeen om hem plaats greep. Toen hij het bed mocht verlaten, plaatste men hem in een gemakkelijken armstoel nabij het venster, waardoor hij het gezicht had op den hof des hospitaals; hier kweekten men behalve geneeskundige kruiden, allerlei schoone en geurige bloemen. Langen tijd beschouwde de zieke de bloemen met zichtbaar welgevallen, tot hij eindelijk tot Antonio zegde: ‘Dat zijn bloemen uit Europa; zij zijn schooner dan de cactussen van Guiana: ginds staan witte rozen, zooals er te Naarden bloeiden.... Zij plukte ze, zij speelde er mede, het lieve kind, dat zoo bevallig en schoon was als de bloemen zelven.’

Antonio begreep er niets van; de zuster scheen verwonderd, zij verwijderde zich en kwam na eenige oogenblikken terug met een tak van den rozenboom; de rozen hadden op hare bladeren hier en daar een regendroppel, die als een diamant glinsterde. ‘Ziedaar mijnheer,’ zegde zij, ‘eenige rozen, die u zoozeer schijnen te behagen.’

Hij nam ze aan en beschouwde de non aandachtig in het gelaat; ‘het is zonderling,’ mompelde hij, ‘ik ontmoet haar overal.’

Toen hij den volgenden dag weêr bij het venster zat, zegde hij tot de non; ‘zoudt gij mij het medaillon niet willen weêrgeven, dat ik om den hals had, toen ik in dit huis werd gebracht?’

‘Ik dacht dat het eene relikwie was en heb het daarom in de kapel bewaard. Ik ga het halen.

Weldra kwam zij terug met het gouden medaillon, in een doosje besloten, in de hand. Hij nam het en beproefde, maar te vergeefs, de veer te laten springen. ‘Ik kan niet, ik ben te zwak,’ zuchtte hij, ‘zuster, gelief mij te helpen....’

Zij nam nu het medaillon, opende het en had nauwelijks een blik geworpen op het portret of zij riep uit: ‘In 's hemels naam, mijnheer, van waar hebt gij dit portret?’

[p. 123]

‘Het is het beeld mijner vrouw? Maar gij, van waar kent gij het?’

‘Het is het beeld mijner moeder! Ik bezit er ook een. Ik heet Claudia de Tricastel.’

‘Mijn kind, mijn kind!’ riep de ridder en drukte zijne dochter met diepe ontroering aan het hart. ‘Ik ben uw vader, ik ben Charles de Tricastel. Hoe, gij leeft, die ik zoo lang gezocht heb! en uwe moeder?’

‘Ach vader,’ antwoordde zij, ‘zij ziet uit den Hemel op ons neêr.’

Langen tijd spraken beide geen woord, en toen de Tricastel eindelijk de kracht terug bekomen had om aan zijne aandoeningen van vreugde en smart lucht te geven, kwam de overste des hospitaals binnen, waarop Claudia tot haar snelde om haar alles te verhalen. De overste luisterde met belangstelling naar hare woorden en zegde, toen zij uitgesproken had, ‘ga, mijn kind, naar de kapel en dank den Heer!’

Zij gehoorzaamde en verwijderde zich, na nogmaals de hand haars vaders gekust te hebben.

De overste zette zich daarop naast den ridder neêr, die zijne kalmte zooveel mogelijk poogde te herkrijgen; uit zijne brieventasch bracht hij eenige papieren te voorschijn, die zijne identiteit volkomen bewezen; daarop verhaalde de overste hem het volgende:

‘Indien mijn verhaal u niet vermoeit, zal ik u in het kort mededeelen, welke de oorzaak is dat gij uwe dochter in dit gasthuis hebt weêrgevonden. Ik ben in Holland geboren, mijnheer; mijne familie was door geloof en vriendschap nauw verbonden aan de Geldofs; na de overgaaf van Naarden (vergeef het mij dat ik eene smartelijke herinnering bij u opwek) overreedde Jacoba haren broeder en haar nicht om met haar eene schuilplaats te Antwerpen te zoeken. Zij volgden haren raad en ik had het geluk hen in dit huis te ontvangen, dat ik toen reeds bestuurde. Ik gaf ze een verblijf in een paviljoen, dat tot dit godshuis behoort. Uwe jonge vrouw was zeer ziek; ik kende haar en hechtte mij aan haar als aan eene welbeminde zuster - helaas, zij stierf in mijne armen, eenige maanden na de geboorte haars kinds. Haar grootvader overleefde haar niet; hij bezweek van ouderdom en droefheid. Jacoba droeg geduldig haar kruis, zij verzamelde hare laatste krachten om de arme wees te verzorgen, maar de last der jaren, de strengheden van haar kloosterleven, het verdriet dat zij in stilte leed, verteerden haar; hare sterke ziel keerde eindelijk tot God terug, en de kleine Claudia kende geen andere familie dan de geestelijke, die haar had opgenomen. Wij allen hebben haar teeder bemind, mijnheer, zij heeft ons nooit verlaten, zij was de vreugde van ons huis, de bloem van onzen tuin en een engel van troost en vrede voor onze arme zieken. Reeds vroegtijdig deden aanzienlijke dames voor hare zonen aanzoek naar hare hand, doch zij weigerde volstandig en wilde zich alleen wijden aan den dienst der zieken en ongelukkigen. Reeds sedert zes jaren draagt zij het kleed der gasthuisnonnen en geeft zij ons een stichtend voorbeeld.

Ik kan u haar niet teruggeven, mijnheer, maar wel verzekeren dat zij altoos gelukkig geweest, altijd bemind is, en dat zij steeds voor u, dood of levend, gebeden heeft.’

Tricastel bleef eenigen tijd in nadenken verzonken; daarop zegde hij: ‘kunt gij mij het paviljoen, waarin mijne Claudia gestorven is, verhuren of verkoopen?’

‘Het is ter uwer beschikking, mijnheer,’ antwoordde de overste verwonderd.

‘Welnu, daar wil ik leven en sterven.... Daar zal ik dikwijls mijn kind zien,’ vervolgde hij, tot zich zelven sprekende.

Toen hij alleen was, gaf hij zich geheel aan zijne aandoeningen over. Hij weende langen tijd; zijne ongelukken en zijne misslagen kwamen hem op nieuw voor den geest; hij betreurde het dat bij God miskend, en vergeten had, die hem uit zooveel gevaren had gered en aan het einde zijns levens den engel der barmhartigheid zond in de gedaante van zijn kind.

De tranen van een oprecht berouw zijn vruchtbaar in edelmoedige daden. De ridder schonk de schatten, die hij door het terugvinden van zijn eenig kind had verkregen, aan het hospitaal, en behield voor zich slechts zooveel als hij tot zijn onderhoud behoefde. Zijn eenige troost, zijn laatste vreugde was te leven bij zijn kind, hare stem onder de zangen der nonnen te onderscheiden en haar gelaat te beschouwen, waarop reeds een glans der eeuwige heerlijkheid straalde. Kalm en tevreden stierf hij in hare armen.

Antonius du Morne wilde Antwerpen niet verlaten; hij bezat er datgene waarnaar hij langen tijd had verlangd, een lief huisje en een tuin, waarin schoone tulpen bloeiden; maar nimmer kon hij zich troosten over het verlies van zijn vriend.