De Belgische Illustratie. Jaargang 1

De Alhambra.

Is er één volk, dat sporen van zijn verblijf heeft achtergelaten in het land, dat het eens bewoonde, dan zijn het de Mooren, wier voorvaders door een reeks van bloedige oorlogen het spaansche schiereiland veroverden. Vooral in het Zuiden des lands is de grond overdekt met puinhoopen en half vernielde gebouwen, die aan de Mooren herinneren en ons eenig denkbeeld geven van hunne zeden, gewoonten en gebruiken. Prachtlievendheid, zucht naar zinnelijk genot, fijne smaak zijn de kenmerken, die den bezoeker het eerst in het oog springen; daarna bemerkt hij eene zonderlinge vermenging van stijl, die hem doet denken aan een volk uit verschillende stammen bestaande, of aan een, dat vele landen heeft doorgetrokken en overal een bepaalden indruk medenam. De groote deelen bieden eene vereeniging van den romeinschen en oosterschen bouwtrant aan; de bijzonderheden zijn in den gothischen stijl, terwijl de muurschilderingen aan de Chineezen en Indianen, de plaatsing van bronnen en fonteinen aan de Israëlieten denken doen.

Onder al die gebouwen en overblijfselen neemt de Alhambra eene eerste plaats in niet alleen om hare uitgestrektheid maar ook om hare pracht, die doet vermoeden dat verscheidene geslachten hunne beste krachten hebben uitgeput om een weergaloozen lusthof daar te stellen. Zij wordt gevonden in Granada op eenen heuvel, die door den Xenil en Douro besproeid wordt en omgeven door de bekoorlijke vlakte La Vega, door de Mooren het aardsch paradijs genoemd, waar boven zich de hemel bevond. Men begon haar te bouwen in het begin der 13^e, en eerst tegen het einde van de 14^e eeuw was zij voltooid. Zij was 2500 voet lang, 650 voet breed en kon 40000 menschen bevatten. De top van den heuvel was eene soort van overdekte binnenplaats, waarom heen de gebouwen zich in een vierkant opvolgden. De binnenplaats heette de Leeuwenhof, omdat de koepel, die haar overdekte, door 12 leeuwen gedragen werd. Uit dien koepel ontsprong een fontein, waarna het water in een marmeren kom neêrviel. Dit was oorzaak dat de gloeiende zonnehitte

[p. 307]

aanmerkelijk verminderd, werd en er steeds eene zeer matige temperatuur heerschte.

Onder de gebouwen bekleedde eene eerste plaats de zaal der Abenceragen. Hier werd volgens de overlevering die edele stam op last van koning Boabdil vermoord; de bloedvlekken, die men nog op de marmeren muren ziet, worden als de onuitwischbare sporen der misdaad beschouwd. In de zaal der gezanten ontvingen de moorsche koningen de cijnspenningen en de huldeblijken van de gezanten der christen spaansche koningen, en zag men het treurig schouwspel van de vernedering, die de Halve Maan het Kruis aandeed. De zaal der gerechtigheid bevatte het opschrift: ‘Treedt binnen en vraagt; vreest niet recht te vragen; het zal u geworden.’ De badzalen waren in de rots uitgekapt en belegd met gouden, zilveren en marmeren platen; het licht drong er in door openingen, die in den vorm van sterren in het gewelf waren gemaakt. Nabij deze zalen had men den tuin van Lindaraya, waar men de versche lucht en de liefelijke geur der bloemen kwam inademen, na het bad gebruikt te hebben. Behalve deze zalen blonken nog uit de zaal der twee zusters en het kleedvertrek der koningin, welke beide de bijzondere vertrekken der moorsche koninginnen uitmaakten.

De hoofdingang heette de poort des oordeels; hij vertoonde op zijn grondslag eene naar eene sleutel grijpende hand als eene zinnebeeldige uitdaging, door de Mooren aan hunne vijanden gedaan. De toren van Comares bestreek niet alleen het geheel gebouw maar ook den verren omtrek en diende tot verblijfplaats van het koninklijke gezin.

Het uiterlijke van de Alhambra vormde een sterk contrast met het inwendige. Aan den buitenkant zag men niets dan hooge muren, waarvan de bovenvlakten diep uitgetand waren, sterke borstweringen, talrijke schietgaten, hooge torens, allen opziende naar die van Comares; terwijl men binnen het gebouw alles vond bijeenverzameld wat de zinnen streelen en de fijne smaak en het kunstgevoel van een oostersch vorst voldoen kon. De aan de buitenmuren eentonig roodgeverfde paleizen verborgen onmeetlijke schatten en kostbaarheden; de tuinen bevatten zeldzame planten en bloemen, uit het hart van Africa aangevoerd. De voorhoven waren met marmer bevloerd; hunne portieken rusten op schoone zuilen, die als takken van den palmboom in de lucht schenen te zweven. De marmeren vloeren der zalen waren met kristal ingelegd, waardoor het licht en de waterstralen der fonteinen eindeloos weêrkaatst werden, en de Oosterling in een soort van bezwijming werd gebracht, waarin hij zoo gaarne verkeerde.

Na de verdrijving der Mooren in het laatst van de 15^e en het begin der 16^e eeuw werden vele gedeelten van de Alhambra weggebroken en van de daardoor verkregen materialen kerken en paleizen gebouwd. Daardoor is dat reusachtig toovergebouw schier door geheel Spanje verstrooid geraakt, en vindt men op de plaats, waar het eenmaal stond, weinig meer dan eenige puinhoopen. Onze gravure vertoont een van de overgebleven brokstukken, dat het best bewaard is gebleven; het is een gedeelte van den zoogenaamden Leeuwenhof.