De Belgische Illustratie. Jaargang 1

[p. 204]

Smid en schilder.

Nevenstaande gravure verdient onder een dubbel opzicht de aandacht onzer lezers. Zij is merkwaardig om den vervaardiger der schilderij, waarnaar zij is genomen, en tevens om hetgeen zij voorstelt. Beginnen wij met het een en ander omtrent den schilder te zeggen. Hij heet Hubert Salentin en werd op den 16 Januari 1822 te Zulpich in de Rijnprovinciën geboren. Op zeer jeugdigen leeftijd verloor hij zijn vader, en zijne niet bemiddelde moeder had nu voor hem en zijne zusters alleen te zorgen. Van jongs af legde hij eene groote neiging voor de edele schilderkunst aan den dag, en zijne moeder zag hem reeds in de toekomst aan den beroemden schilder gelijk, die de prachtige Madonna in hare parochiekerk geschilderd had. Zijne voogden meenden evenwel, dat men met schilderen den kost niet verdienen kon, en lieten den jongen Hubert vrij in de keus van een handwerk, mits hij aan het penseel verzaken zou. Voor de onverbiddelijke noodzakelijkheid zwichtende, besloot Hubert smid te worden.

Afscheid van Lodewijk XVI, koning van Frankrijk, van zijne familie.

Spoedig was voor hem een baas gevonden, niet in zijn vaderstad maar te Keulen. In het voorjaar van 1836 toog Hubert daarheen, door zijne moeder begeleid, die een lekker brood voor Huberts aanstaande meesteres had gebakken, ten einde voor hem hare toegenegenheid te verwerven. Hubert hoopte in Keulen vrijen tijd te vinden om zich aan zijn lievelings-uitspanning over te geven, maar hij moest van den vroegen morgen tot den laten avond werken, zoodat toen hij drie jaren te Keulen als smidsleerling had doorgebracht hij het penseel schier niet in de handen had gehad. Maar nu werd hij smidsgezel, verdiende eenig geld en mocht vrijer over zijn tijd beschikken. Hij kocht penseelen, doeken en verven en begon portretten te schilderen. Zijn eerste werk was Rinaldo Rinaldini, waarvan hij een ware rooverfiguur maakte. Zijne makkers waren opgetogen, en ieder wilde nu zijn portret hebben. Eene onvoorziene omstandigheid riep hem naar Zulpich terug. De smid uit die stad was gestorven, en Huberts moeder had van de weduwe de zaak overgenomen. Zij had zulks gedaan, zonder haren zoon er iets van te melden in de hoop hem eene blijde verrassing te bereiden.

Van den dag, dat Salentin zijn eigen meester was, wijdde hij vele uren aan de schilderkunst, en zijne moeder was zijne getrouwe bewonderaarster. Maar ook buiten de woning begon hij naam te krijgen. Door

[p. 205]

zijn opgeruimden gemoedsaard had hij zich spoedig vele vrienden verworven, en deze zorgden er voor dat de reputatie van den smid - schilder Salentin met den dag toenam. Toevallig maakte hij kennis met een dusseldorfsch schilder, en deze gaf hem eenige onderrichtingen omtrent de keuze van verven en penseelen. Deze schijnbaar nietige omstandigheid was van grooten invloed op zijn leven; zijne stukken verbeterden met den dag en deden hem een beschermer vinden in den gezondheidsraad Dr. L. Alfter, die hem ruimschoots van anatomische boeken en afbeeldingen voorzag.

De terugkeer van den doop.

Toen hij zich sterk genoeg gevoelde om voor en van de kunst te leven, sloot hij zijn smidswinkel en toog, door zijne moeder vergezeld, naar Keulen, waar hij zich als portretschilder nederzette. Aanvankelijk werd zijn werkplaats hoofdzakelijk door soldaten bezocht, die verheugd waren voor kleinen prijs in het bezit van hun evenbeeld te komen, doch weldra kwamen ook meer aanzienlijke lieden voor zijn ezel plaats nemen, en ieder toonde zich over het geleverde werk zeer voldaan. Toen Salentin toegang had gekregen tot de schilderschool, waar naar het model geschilderd werd, zag hij al het onvolmaakte van zijne kunst in, en hij toog, altijd in gezelschap van zijne moeder, naar Dusseldorp, waar hij het geluk had het verlof te bekomen van de Akademie dier stad te mogen bezoeken. Hij was toen 28 jaren oud.

Onder de leiding van bekwame meesters, voornamelijk van Tiedeman, zette hij zijne studiën met goed gevolg voort en verwierf zich door zijn ijver en vriendelijken omgang zoowel de toegenegenheid en vriendschap van zijne meesters als medeleerlingen. Na zijne studiën volbracht te hebben, vestigde hij zich met zijne zusters bij Tiedeman en vervaardigde stukken, die weldra door geheel Duitschland gezocht werden. Zijne moeder mocht de zegepraal van zijn ijver over allerlei moeilijkheden niet beleven, maar had toch, toen zij de oogen sloot, de zoete overtuiging dat het lot haars zoons en daardoor ook dat harer dochters volkomen verzekerd was.

Tot de voornaamste stukken, die Hubert Salentin tot heden vervaardigd heeft, behooren o.a. Brand in een kerk onder de godsdienstoefening, de vondeling, de moeder met den blinden knaap, de redding van een kind uit een put, de predikatie des kluizenaars, de terugkeer van den doop, de dorpskerk enz.

De stukken van Salentin onderscheiden zich over het algemeen, behalve door de levendigheid der kleuren en de zuiverheid der figuren, door een godsdienstige tint, die er over verspreid ligt. Hetzij ze onmiddellijk met den godsdienst in verband staan of meer profane toestanden voorstellen, zij duiden onwillekeurig aan dat de schilder een godsdienstig mensch is, dat hij zijne kunst als middel beschouwt om het

[p. 206]

gevoel voor het schoone en goede op te wekken. Daarenboven zijn zij leerrijk niet alleen voor Duitschland maar ook voor het buitenland door hetgeen zij voorstellen; zij leveren als het ware gewichtige bijdragen tot de land- en volkenkunde. Nemen wij b.v. onze gravure de terugkeer van den Doop. Zij maakt ons vooreerst met de kleeding der Westphalers bekend, die op de gravure op het duidelijkst wordt voorgesteld. Vervolgens leert zij ons welk groot belang in die gewesten aan den H. Doop gehecht wordt. De meter draagt het kind, en zij wordt vergezeld door den vader, de grootouders, broeders en zusters van den jonggeborene; ja de geheele familie wil door hare tegenwoordigheid bij die verhevene handeling toonen op welken hoogen prijs zij den H. Doop stelt.