Huwelijksplechtigheden bij de verschillende volkeren.
Het is een merkwaardig feit dat alle beschaafde, half beschaafde en zelfs wilde volkeren in hunne spreekwoorden een rijken schat van uitdrukkingen voor en tegen het huwelijk hebben. Wij zouden eene menigte kunnen aanhalen van die spreekwoorden, welke door hunne naïviteit, even zeer als door hunne juistheid van opvatting uitmunten. Ook de huwelijksplechtigheden en de vreugdeteekenen kenmerken de verschillende volkeren. Op de laatste bladzijden van dit en een volgend nummer leveren wij eenige gravuren, ter illustreering van die verschillende gebruiken.
De ceremoniën, in de katholieke Kerk in gebruik en die zoo treffend de waardigheid van dit sacrament doen uitkomen, behoeven wij niet te bespreken. Vooral ten platten lande en bij de volkeren, waar de nationaliteit nog niet door vreemde zeden verbasterd is, hebben die eigenaardige gebruiken plaats, welke wij willen beschrijven. Daarbij komt natuurlijk het eerst hoe de keus van de bruid plaats heeft.
Er bestaan in Frankrijk en elders agentschappen voor huwelijksverbintenissen, waarvoor loon betaald moet worden; een gebruik niet zeer verschillend van dat der roodhuidige Indianen, die ook daarin handel drijven, en hunne vrouwen voor een paard, een bijl, een vat brandewijn of een schietgeweer koopen.
Ook de Arabieren koopen hunne vrouwen. Dikwijls moet bovendien de huwelijks-kandidaat, nadat hij zijne bruid gekocht heeft, nog dagen lang zoeken, want in Arabië bestaat een oud gebruik, dat de bruid naar bloedverwanten vlucht of zich in eene woestijn verbergt. Na ze gevonden te hebben, laat hij haar onder groot gejuich, met trommelslag en fluitspel, naar zijne woning brengen. Bij de oudgeloovige Israëlieten bestaat insgelijks het overoud gebruik bij rijke huwelijken, de bruid onder een kostbare baldakien rond te leiden, vóór de rabbijn haar door het huwelijk met den bruidegom verbindt.
Bij de Russen bestaat het eerste en gewichtigste geschenk, dat aan de verloofden gegeven wordt, uit brood en zout. Deze beide stoffen spelen vooral in de russische symboliek eene groote rol en beteekenen: ‘Wordt gezegend in den vrede des huizes; God schenke u voedsel en den overvloed des geluks!’
Zeer eigenaardig zijn de huwelijksgebruiken bij de Montenegrijnen. Dikwijls worden de huwelijken reeds door de ouders in de eerste jaren van hunne kinderen bepaald. De bruidegom moet volgens oostersche zeden de bruid koopen. De huwelijksplechtigheid begint met eene maaltijd in het ouderlijke huis der bruid. Daarna knielt de bruid gesluierd op een tapijt neêr, en hare handen worden met zooveel pistolen bezwaard, als zij slechts dragen kan. Hoe meer zij er kan houden, des te gelukkiger wordt de bruidegom beschouwd, omdat zijne bruid een zwaren last kan torschen. Daarna staat zij op, knielt andermaal neêr om den zegen van hare ouders te ontvangen en wordt dan naar haar bruidegom gebracht, onder begeleiding van zijne bloedverwanten en onder de aanhoudende vreugdeschoten van de geleiders. Vervolgens begeven zij zich ter kerke, en daarna volgt eene vreugdepartij van verscheidene dagen, die met de ceremonie van het waterscheppen eindigt. De jonge vrouw moet namelijk uit de bron van haar nieuw huis, voor de eerste maal, water scheppen, en elken gast dat in de handen gieten, waarna zij de geschenken ontvangt.
In Silezië ten platten lande moet de beste vriend van den bruidegom op den huwelijksdag, voor hem en zijne gasten, geruimen tijd wacht aan de deur van de woning der bruid houden, en aanhoudend blijven aandringen om binnen gelaten te worden; hij moet duizenden reden opgeven, die het gebruik voorschrijft of die hij verzinnen kan. Als de bruidegom binnen is, wordt hem in plaats van zijn verloofde eene oude vrouw voorgesteld, daarna een armoedig gekleed meisje. Na deze tweevoudige misleiding verschijnt de bruid zelve, aan hare zijde hare peettante, die gedurende de plechtigheden het ambt van raadpleegster bekleedt. Als belooning van hare lange schijnbare weigering moet zij nu eene reeks van strenge voorschriften aanhooren, hoe zij zich als vrouw te gedragen heeft. Hierop zet zich de stoet in beweging; zij wordt voorafgegaan door muzikanten met doedelzak, viool, schalmeien of klarinetten; dan volgen het bruidspaar en de ouders. De kerkelijke plechtigheid wordt besloten met een driedaagsch feest.
Bij de Hongaren kiest de verloofde zijn vriend tot bruidswerver, dat echter niet eer geschieden mag, vóór de bruidegom een bunda (versierde pels), en de bruid een kodman (pelsjak) en een bed bezit. Dan worden door den werver de ringen geruild. Is de bruid bemiddeld, dan halen de vrienden van den bruidegom den bruidschat op plechtige wijze af, en op den trouwdag ook de bruid. De woning der bruid, die schijnbaar gesloten is, wordt met groote steenen gebombardeerd, alsof het eene belegering gold. In zeer schilderachtige groepeering, onder begeleiding van muziek, beweegt zich de stoet naar de kerk; vóóraan de vrienden van den bruidegom, dan de bruidjuffers, eindelijk het bruidspaar. Na de priesterlijke inzegening wordt de terugkeerende stoet met vreugdeschoten en salvo's begroet, waaraan het geheele dorp deel neemt. Bij de aankomst laat zich weêr het gedruisch van de belegering met steenen hooren, maar nu eischt de jonge echtgenoot op gebiedenden toon binnengelaten te worden. Daar wachten een heerlijke maaltijd. De aandrang der gasten is zoo groot, dat zij geen plaats kunnen nemen, maar dit vermindert de vreugde niet. De plechtigheid wordt met den dans gesloten.
Bij de Polen speelt de racki eene groote rol. De mannen gaan zich in de trouwfeesten allen min of meer in den sterken drank te buiten. Eene bejaarde vrouw leidt de voorbereiding van het feest, bespreekt nog eens met de ouders der bruid de voorwaarde en geleidt haar vervolgens naar haren bruidegom. Vóór dat de stoet vertrekt, gaan de bruidjuffers en speelgenooten der bruid, zingend door het dorp, terwijl de bruid tot hare ouders het volgende zegt: ‘O vader en moeder, wat beteekenen die feestlijkheden? Er zijn gasten gekomen, die zeggen dat zij mij weg voeren willen. Mijne knieën sidderen, mijn hoofd brandt, en mijn hart beeft van vrees. Waarom vader, wilt gij mij aan vreemden overgeven?’ De ouders sluiten het meisje in de armen en geleiden haar naar den feestlijk getooiden bruidswagen, waarvan de hinnekende en stampende paarden met linten en bloemen versierd zijn. Muzikanten zitten voorop, een trompetter doet de lucht door zijne fanfaren weêrgalmen. Dan gaat de tocht van dorp tot dorp; ruiters draven rondom den bruidswagen, en elke gemeente, door welke de stoet heentrekt, deelt in het gejubel, terwijl het bruidspaar ingetogen de feestelijkheid aanstaart.
De trouwfeesten in Noorwegen. onder het volk, dat door overbeschaving nog niet verbasterd is, zijn bijzonder merkwaardig. Gewoonlijk wordt de plechtigheid tot den winter uitgesteld, wanneer de wegen door den gevallen sneeuw beter tot den aanvoer van gasten kunnen dienen. De gasten toch moeten getuigen zijn van het geluk, deelnemers van de vreugde van het bruidspaar. De moeder der bruid heeft al wat zij kostbaars in haar huishouden bezit, ten dienste van het feest gesteld. Groote stukken rundvleesch braden aan het spit. Kannen vol bier en brandewijn staan gereed. De gasten worden aan den voorhof verwelkomd. Na het einde van den maaltijd heeft de inzegening des huwelijks plaats. De bruidegom heeft een shawl om den hoed, en de bruid is met een kroon gedekt. Beiden zitten op stoelen, die met zijden damast overtrokken zijn. Na de inzegening houdt de geestelijke eene ernstige toespraak betreffende het nieuwe huishouden. De gasten zijn daarop voorbereid en leggen hunne geschenken en geld op een grooten schotel. De ouders geven het voorbeeld, en leggen het eerst nieuw gemunte daalders er in. Dan wordt er weder gemaaltijd en gedanst, waarbij de muziek niet vergeten wordt. Wanneer het bruidspaar in de kerk getrouwd wordt, geschiedt het ontvangen door een ceremoniemeester, met een uitvoerigen gelukwensch, terwijl hij de bierkruik in de handen houdt.
(Slot volgt.)
Auteursrechtvrij
