De Belgische Illustratie. Jaargang 1

Hoe men burgemeester wordt.
Dorps-tafereelen
Medegedeeld door D^r. J. Renier Snieders.
Vervolg.

Het was in de kamer een oogenblik van bange verwarring. Men stiet, men sloeg, men drong en schreeuwde; en boven het geraas, verhief zich het onophoudelijk geroep van heidief en weerwolf. Mijnheer Klipper vluchtte door het venster, en werd door de grootste helft zijner vrienden opgevolgd. De boschwachter had den jas van den raadsheer, die op den grond onder zijne knie lag, opengerukt en de zoo hardnekkig betwiste nieuwsbladen er uitgetrokken. Daarna zette hij zijn overwonnen vijand recht, en geleidde hem, bij het zegepralend gejuich der overwinnaars, de deur uit.

Eenige oogenblikken later was de herberg opgepropt met partijgangangers van den rentmeester, die zich bij de overwinnaars kwamen aansluiten, om deel te nemen in de vreugde van de behaalde zegepraal.

De spotprent werd met stijfsel tegen den muur der kamer geplakt, en men zong den heelen avond door op eene bekende wijs het toepasselijk gedichtje, hetwelk de geestige redacteur goed gevonden had, bij de teekening te voegen.

VI.
Middel om eene zilveren horlogie-ketting te verdienen.

Den volgenden dag, terwijl mijnheer Klipper zijn ontbijt nam, stond zijn knecht aan de achterdeur het paard te rossen. Bij het uitkloppen van zijn roskam bleef hij een oogenblik staan mijmeren en mompelde:

‘De zaken staan gunstig.... Wij winnen veld, veel veld.... Ja, de uitslag der verkiezing is zeker....’

Hij streek een paar keeren met den roskam over zijn paard en vervolgde in vroolijke luim:

‘Zoo dat Selm Sokkers de knecht zal zijn van een burgemeester! Selmke lief! wat zijt gij op een goeden weg! God weet, wordt gij den een of anderen dag ook niet eens raadsheer! Alles kan gebeuren!.... Hoeveel verstand heb ik wel noodig om in ons dorp raadsheer te worden?’

Selm begon een vergelijking te maken tusschen de meeste leden van het bestuur en zijn eigen persoon en antwoordde glimlachende:

‘Verduiveld! niet veel!’

Hij hernam zijn werk, terwijl hij gedurig mompelde:

‘De zaken staan goed!’

‘Selm! Selm!’ riep mijnheer Klipper.

In twee sprongen was de gedienstige knecht bij zijnen heer in de kamer.

‘Selm, de zaken staan niet goed,’ zeide de kandidaat ontmoedigd.

‘Neen, ze staan niet goed!’ antwoordde Selm met eene bedrukte tronie.

‘Gij weet wat er gisterenavond in de herberg gebeurd is?’ hernam Klipper, ‘wat zegt gij van een partij, die haren toevlucht neemt tot lage eerrooverij?’

Selm trok zijne oogen wijd open, zijne wenkbrauwen omhoog, en zag zijnen heer vlak in het aangezicht, ten einde te weten welken weg hij moest inslaan.

‘Wij zijn een uur ver achteruit geslagen!’

‘Twee uren ver, mijnheer!’

‘De rentmeester loopt ons vooruit!’

‘Hij vliegt ons voorbij!’

‘Alles is verloren!’ zuchte Klipper.

‘Alles is verloren!’ zuchtte Selm met een lang gerekt gezicht.

‘Klipper zag zwijgend naar den grond en wreef gedurig met zijne hand over het voorhoofd; hij zocht naar een middel, om de geleden nederlaag te herstellen,

De knecht staarde even als zijn heer met een roerloozen blik naar het vloerzand, en streek met den vinger over den naad zijner broek; even als Klipper dacht hij er aan, tot welken Heilige zijn toevlucht te nemen. Eensklaps lichtte hij het hoofd op, en blijde alsof hij den weg, die regelrecht naar de overwinning leidt, gevonden had, sprak hij:

‘Mijnheer, ik weet een dorp, waar de burgemeester zijne benoeming te danken had aan eene koffiepartij!’

‘Gekheid!’ lachte Klipper weêmoedig met het hoofd schuddend.

‘Ja, gekheid; mijnheer weet zulks beter dan ik,’ zeide Selm twijfelend.

‘En die koffiepartij?’ vroeg Klipper half nieuwsgierig.

‘Daarop had de kandidaat al de vrouwen der kiezers genoodigd, en dat het middel probatum was, werd eenige dagen later bewezen.’

Klipper scheen een groot bezwaar te zien in het hem voorgestelde redmiddel; hij schudde gedurig met het hoofd en wandelde eenige minuten denkend door de kamer.

‘Maar het onthaal van al dat volk?’ vroeg hij eindelijk.

‘De jufvrouw is genoeg bij de zaak,’ lachte Selm, genoeglijk knikkend.

‘Indien gij aan de jufvrouw uw plan wildet voorstellen?’ waagde Klipper, die wel voorzag, welk onweder er bij dat nieuws zou losbarsten.

Selm, die even als mijnheer meer dan eens de geweldige opbruisching van het warme fransche bloed van jufvrouw Klipper had gade geslagen, scheen weinig opgezet met de vereerende zending naar de keuken. Hij stond aarzelend rond te zien, wreef gedurig met de hand over den naad zijner broekspijp, en zocht naar een middel, om van de onaangename boodschap ontslagen te worden.

‘Zijt gij bang, Selm!’ vroeg mijnheer Klipper.

‘O, neen,’ antwoordde de knecht met gemaakt betrouwen, ‘maar de jufvrouw is somtijds zoo driftig....’

‘Dat meent de jufvrouw niet.’

‘Daarenboven ben ik zeer gevoelig voor tranen, en mijnheer weet wel dat de jufvrouw na die geweldige drift wel eens begint te weenen.’

‘Vrouwentranen zijn spoedig gereed, ook spoedig opgedroogd,’ zeide Klipper, ‘kom, ga maar, of hebt gij liever dat ik het doe?’

Selm was reeds de kamer uit, om aan het verzoek van mijnheer te voldoen.

Klipper lag met het oor tegen het sleutelgat en luisterde wat er in de aangrenzende keuken omging.

Er was een oogenblik stilte. Selm legde stil en voorzichtig de zaak uit, en gebruikte al zijne redeneerkunde en de vleiendste woorden, om de jufvrouw over te halen.

In eens klonk de grove stem van jufvrouw Klipper:

‘Wat! ik zou al de vrouwen der kiezers in mijn huis verzoeken! De kamer is gisteren geschuurd, en de meubels zijn geboend! Denkt gij dat mijn huis eene herberg is? Het is heden wel een tijd om volk te noodigen; weet gij wel wat de suiker, de koffie en het krentenbrood kosten? Kom, ga maar naar uw werk; en pas op, dat er in uw hoofd geen schroeven los raken!’

Nauwlijks was Selm de deur uit, of Klipper nam eensklaps een vast besluit; hij knoopte zijn jas tot boven toe en liep met opgestreken zeil naar de keuken, terwijl hij mompelde:

‘Dat zou de duivel! Ditmaal zal ik mijn zin hebben, of...’

Selm ging op zijne beurt tegen het sleutelgat liggen luisteren, of zijn heer de zaak beter dan hij zoude klaar krijgen.

De tweede onderhandelaar was echter niet gelukkiger dan de eerste; jufvrouw Klipper liet haar man zelfs niet uitspreken, en vroeg op een spottenden toon, of hij stapel gek was.

Daarmede ging de jufvrouw de deur uit en liet den ontmoedigden kandidaat alleen staan.

[p. 119]

‘De jufvrouw weigert hardnekkig,’ zuchtte Klipper in de kamer terug keerend, ‘wat raad?’

‘Wat raad?’ herhaalde de knecht.

‘Geweld gebruiken?’

‘Geweld?’ vroeg Selm de wenkbrauwen hoog ophalend.

‘Neen, schudde Klipper, die wel overtuigd was, dat zijne vrouw niet voor gewoonte had een duim breed toe te geven, in zaken die uitsluitend in haar gebied vielen.

‘En toch geloof ik, dat ik dien gaffel wel aan den steel kreeg,’ waagde Sokkers.

‘Dan verdient gij een zilveren horlogieketting,’ antwoordde Klipper, terwijl hij zijn wandelstok nam en daarna de kamer verliet.

Nauwlijks was het donker geworden, of Selm nam het paardentuig, en ging er mede naar de keuken, om het te kuischen en te blinken. Terwijl hij zijn werk voortzette, zong hij, met zoo veel gevoel er in zijne ziel zat, het aandoenlijk en welbekend liedje: Vaarwel, vaarwel, vergeet mij niet.

De dienstmeid, die groenten voor den volgenden dag schoon maakte, had een traan in de oogen, en den zanger bij het eindigen van het eerste kouplet onderbrekende, zeide zij:

‘Selm, wat hebt gij eene schoone stem; de jufvrouw zegt ronduit, dat gij zingt als eene lijster.’

‘De jufvrouw heeft een fijn gehoor,’ antwoordde de knecht; ‘ook heeft zij een verfijnden smaak en allerzuiverst gevoel; en geen wonder wanneer men weet, uit welke beschaafde natie zij gesproten is, en aan welke familie zij toebehoort.’ Hij had het oog zijdelings op de kamerdeur gericht, in de verzekering dat jufvrouw Klipper aan het sleutelgat stond te luisteren. Hij hernam zijn lied, en zong zoo aandoenlijk, dat de meid luid begon te snikken.

‘Indien ik ooit trouw,’ zeide zij, ‘wil ik volstrekt een man, die eene schoone stem heeft.’

‘Op mij moogt gij nooit rekenen,’ schertste Selm.

‘Ik zal u niet lastig vallen,’ beet hem de meid toe, ‘wat hebt gij tegen mij?’

‘Gij zijt veel te dik, en meer dan een voet te kort; ik zie liever lange vrouwen,’ antwoordde Selm, schijnbaar onverschillig.

‘Gij hebt een zonderlingen smaak,’ zeide de meid.

‘Dat is wel mogelijk; doch neem het mij niet kwalijk, dat ik een afkeer heb van korte dikke vrouwen.’

Jufvrouw Klipper, die aan de deur stond te luisteren, had zeer goed gehoord, wat Selm over de lange, zeer lange vrouwen gezegd had. Bij dergelijke loftuigingen alleen in de kamer blijven, was niet mogelijk; zij nam haar naaiwerk op, en in de hoop, dat Selm nog iets zoude zeggen over de grootte der vrouwen, kwam zij in de keuken bij de meid en den knecht zitten.

‘Wat hebt gij tegen de meid, Selm?’ vroeg zij glimlachend.

‘O, niets,’ gaf Selm lachend ten antwoord, ‘zij is gestoord omdat ik korte dikke vrouwen zoo leelijk vind.’

Jufvrouw Klipper wierp een zegepralenden blik op hare korte dikke keukenmeid.

Selm Sokkers loerde voor het hem staande gareel; hij dacht bij zich zelven, dat de jufvrouw goedgezind was, en dat hij haar jaloersch moest maken, om zijn doel te bereiken. Hij begon met te zeggen, dat voorbijzijnden zondag, de buurvrouwen het oog hadden op haar lichtgeel kleed met vuurroode bloemen.

‘Was de zijde niet zwaar genoeg?’ grinnikte jufvrouw Klipper; ‘de buurt is een rechte kakelnest!’

‘Een rechte kakelnest!’ riep Selm op hoogen toon.

‘Wat heeft men zich met mijne kleeding te bemoeien? En wat zeiden de wijsneuzen verder?’ vroeg jufvrouw Klipper.

Selm hoestte eenige malen, om zich te bezinnen, verborg zijn aangezicht achter het paardentuig, en gaf te verstaan, dat de buurvrouwen onder elkander gevraagd hadden, of het huisraad van jufvrouw Klipper wel in verhouding stond met de schitterende bloemen van haar geel zijden kleed met vuurroode bloemen.

‘Zou men ook bijgeval nieuwsgierig zijn mijne meubelen en tafelgerief te zien?’ vroeg jufvrouw Klipper, terwijl hare zwarte oogen een vlammenden blik door de keuken schoten. Zij zweeg een oogenblik en hernam, de lippen opeen persend:

‘Wil ik eens raden, wie die aanmerking maakte? De vrouw van den landmeter!’

‘Wel heb ik in mijn leven!’ riep Selm door zijn gareel; ‘de jufvrouw slaat den spijker op den kop!’

‘De vrouw van den landmeter!’ riep Louise Leroux met een nijdigen grijnslach; ‘zij heeft den gang van een eendvogel en het voorkomen van een mopshond.’

‘Van een mopshond!’ schaterde Selm; ‘ook beweerde zij, dat niemand schooner koffieservies, verlakte doozen, porseleinen borden en zilveren dessertmessen had dan de rentmeester.’

Het was een oogenblik stil in de keuken. Jufvrouw Klipper de oogen roerloos op haar gevallen handwerk gevestigd, dacht er aan, hoe zij het best de snapsters uit de buurt zoude beschamen en vernederen. Hare gierigheid was in hevigen strijd met het brandend verlangen, om de buurvrouwen een geduchten tik op den neus te zetten, en tevens aan haar huis de eer te geven, die het toekwam.

‘Het is de eerste maal niet, dat de vrouw van den landmeter zich veroorlooft, het huishouden van de jufvrouw te beknibbelen, zeide Selm, Zoo zacht, als of hij niet wilde dat zijne woorden gehoord werden.’

De uitdaging werd al te tergend; jufvrouw Klipper onderbrak den spreker:

‘Welnu, die kakelarij moet ophouden,’ riep zij: ‘tegen zondagmiddag noodig ik de buurvrouwen en eenige goede kennissen.’

‘De horlogie-ketting is verdiend!’ dacht Selm, voldaan over den goeden uitval van zijn listig plan.

Welgemoed hernam hij zijn liedje en droeg het gekuischte paardentuig naar den stal terug.

VII.
Op de koffie.

Eerste bedrijf.

Nooit was het bij mijnheer Klipper zoo druk, als deze dagen. De jufvrouw deed de vloeren schuren, de kasten, tafels en stoelen boenen, en maakte de noodige toebereidselen tot het kleine feest, hetwelk den volgenden Zondag namiddag moest plaats hebben.

Haar man ging in dezelfde week nog tweemaal naar de stad, met het doel, om de uitgave van het eerste deel zijner kindergedichten te bespoedigen. Met veel moeite verkreeg hij van zijnen uitgever, dat het boek, hetwelk eene zoo gewichtige rol moest spelen, eenige dagen voor de verkiezing zoude gereed zijn. Van den uitgever liep hij naar het kantoor van het weekblad en verkreeg van zijnen tafelvriend den redacteur, de verzekering, dat men zijnen tegenkanter den rentmeester, volgens de gegevene notas, eene hagelbui van laster op het hoofd zoude werpen, en integendeel mijnheer Bernardus Klipper de kroon van zedelijkheid en kennis op het hoofd drukken. Terwijl de redacteur in de hevigste bewoordingen en bedreigingen tegen den rentmeester uitviel, schoof Klipper achteloos een banknoot van vijfhonderd gulden op de tafel, welke in het vuur der redeneering door zijnen tusschenspreker als een stukje papier zonder waarde werd opgenomen en ter zijde gelegd. Terwijl Klipper nog in de stad was om zijn geschut met schroot te laden, was zijn knecht niet minder dan hij, werkzaam, om zich van de hem opgelegde taak waardig te kwijten.

Ofschoon jufvrouw Klipper duidelijk te kennen had gegeven, dat zij voornemens was enkel de buurvrouwen te noodigen, ging Selm, na hiertoe in het geheim de machtiging van zijnen heer te hebben bekomen, zonder onderscheid, bij al degenen, welke op de kieslijst waren ingeschreven. Overal na de vrouw des huizes te hebben genoodigd, had hij er bijgevoegd, dat men niet vergeten mocht de kinderen mede te brengen, die zich met den kleinen Konstant recht goed zouden vermaken.

Des Zondags kort na den middag, stond de tafel bij Klipper gereed. In het midden prijkte eene reusachtige pruimetaart; aan elk der twee uiteinden van de tafel stonden bergen van boterhammen en geurige wafelen; en tusschen deze hoofdstukken, levendige bewijzen van jufvrouw Klippers bekwaamheid, prijkten borden met beschuiten en spaansch brood, schalen met ossentong, gerookt vleesch, zoo dun gesneden als kladpapier, en kristallen flesschen met sneeuwwitte anijssuiker. Voeg bij dit alles de porseleinen borden en koffieservies met gouden boord, en dessert-messen met zilveren hecht, kostbare tafelgerieven van wijlen mijnheer Konstant Leroux, en men zal moeten bekennen, dat jufvrouw Klipper trotsch mocht zijn op hare tafel.

‘Zoo, ginds komt de vrouw van den notaris,’ zeide Selm, die voor het raam stond.

‘Wat zie ik?’ riep jufvrouw Klipper verwonderd, ‘hare drie kinderen? Zou zij zich niet schamen, die kleine schelmen in mijn huis te brengen? Dat is wel vrijpostig!’

‘Vrijpostig, ja’ mompelde Selm, terwijl hij de klink van de deur zacht omhoog hief, ten einde zich, indien zulks noodig mocht worden, buiten het bereik te stellen der huisvrouw, in wier stem en houding hij reeds de voorteekenen van een naderenden storm meende te ontwaren.

‘Maar de hemel beware mij toch!’ riep jufvrouw Klipper, op den toon van eene schildwacht, die eene vijandelijke patrouille ziet aankomen; ‘daar aan den omdraai, komt de vrouw van den hoefsmid met hare twee kinderen, of liever met hare twee baanstroopers aan de hand! En ginds is de vrouw van den schoolmeester, met een.... twee.... drie.... jongens en een meisje! waarom brengt zij het vijfde, dat in de wieg ligt, ook niet mede?.... Selm! Selm! wel, heb ik mijn leven! wie heeft al dat klein gespuis genoodigd? Selm!’

De knecht, niet ten onrechte verontrust over den dreigenden uitroep, die hem als eene kletsende voermanszweep om de ooren klonk, was reeds de deur uit.

‘Selm! o, die domoor!’ vervolgde de huisvrouw met klimmend ongeduld, ‘ik wil volstrekt al die kleine deugnieten, vooral die fruitschelmen van den hoefsmid in mijn huis niet! En waar is Klipper? Neen, dat zal niet gebeuren, zoo lang ik nog baas ben in mijn huis!.... Klipper! waar zijt gij?’

Klipper had zich op den zolder verborgen, en bij zich zelven overlegd, dat het raadzaam was, eerst na het bedaren der hagelbui, die op de schouders van zijn knecht alleen zoude nedervallen, te voorschijn te komen.

‘En ginds langs het binnenpad komt de vrouw van den landmeter met twee meisjes en twee jongens!’ riep jufvrouw Klipper op een onbeschrijfelijken toon van verbazing en gramschap; ‘ginds komt nog al meer volk, dat zelfs in onze buurt niet te huis behoort! En kinderen, kinderen overal! Wat ga ik beginnen, Klipper!.... Selm!.... Hebt gij dan besloten mij van daag zinneloos te maken?’

Zij schreide tranen van ongeduld en gramschap en riep stampvoetend op nieuw, waar Selm was, en waar haar man bleef.

Terwijl de verstoorde huismoeder een angstvollen blik wierp op hare tafel, die gewis ontoereikend was voor die wolken van vrouwen en kinderen. welke op haar huis afkwamen, ging de kamerdeur open, en gaf doortocht aan de vrouw van den notaris, gevolgd door verscheidene buurvriendinnen. Tien minuten later was er in het vertrek reeds zoo veel volk, dat men verplicht was, nog eene tafel bij te schuiven, en al de stoelen, in het huis beschikbaar, aan te voeren.

(Wordt vervolgd.)