Het Belfort. Jaargang 14

[p. 437]

Kerkversiering.

De kerk van Harelbeke.

Herinnert ge u, uit Maria Stuart, het diama van Schiller, die plaats waar Mortimer vertelt hoe hij tot het Christengeloof overkwam, onder den onvergeetlijken diepen indruk die de Basiliek van S^t-Pieters te Rome op hem maakte, een dag van bedevaart?

‘Wie wurde mir, als ich ins Innre nun
Der Kirchen trat, und die Musik der Himmel
Herunterstieg, und der Gestalten Fulle
Verschwenderisch aus Wand und Decke quoll,
Das Herrlichste und Höchste, gegenwartig,
Vor den entzückten Sinnen sich bewegte,
Als ich sie selbst nun sah, die Göttlichen,
Den Gruss des Engels, die Geburt des Herrn,
Die heilige Mutter, die heiabgestiegne
Dreifaltigkeit, die leuchtende Verklärung.’

Al die pracht, die in de Basiliek, van den grond af tot in de hoogste gewelven, de ziel als het ware oprukt met de vlucht der zuilen, met de harmonie der kleuren en der lijnen, nog veel hooger op, buiten de gewelven, tot in het Hoogste, al die pracht had den jongen Mortimer aan de secte ontrukt die

Allein das körpelose Wort verehrend,

geen afbeeldingen, geen kleuren duldt in den tempel. Waarom zou men uit den tempel van den God dien men aanbidt die pracht bannen? Heeft diezelfde God, in den prachtigsten zijner tempels, in dien door Hemzelf gebouwd, in de natuur, niet zelf met milde hand, het ideaal van kleur, vorm, harmonie, gespreid?

De tempel moet versierd zijn, dat begreep het middeleeuwsch geloof dat voor die versiering aan de kunst hare mooiste stukken ontleende: outer-tafereelen, fresken, tomben, beelden.

De kerkfabrieken die heden op zulke verstandige wijze, tot versiering der kerk, het geld gebruiken waarvan zij het bestuur hebben,

[p. 438]

moet men luide toejuichen, en de Staat zou in zulke zaken, vooial waar het arme kerken betreft, niet onverschillig moeten blijven.

Een mooi voorbeeld werd in deze laatste tijden nog gegeven door de kerk van Harelbeke, een klein, oud stadje ginds aan de Leie. In de kerk, waarvan een gedeelte tot de oudste romaansche gebouwen van ons land behoort, werd onder den invloed van den Eerw. Heer Ferrant, de versiering van het koor aangevangen, versiering die nu volledig is, en in haar eenvoudige pracht, heerlijk bewijst, hoe adequaat zij is tot den tempel, en hoe kunstverstandig de priester is die medewerkte tot hare verwezenlijking.

Aan den heer Florimond Van Acker, van Brugge, werd de taak opgelegd, het werk tot een goed einde te brengen en de talentvolle Brugsche meester heeft geenszins de verwachting teleuigesteld. In vijf paneelen verbeeldde hij de drie groote tijdstippen uit het leven van Christus. Christus in het verleden (een paneel), Christus in het heden (drie paneelen) en Christus in het toekomende (een paneel).

De drie paneelen - Christus in het heden - die gansch het middengedeelte van het koor innemen, veibeelden de Hemelvaart van den Heer: Christus in het midden, zegenend opstijgend, tusschen twee engelen, terwijl op de twee zijpaneelen, de apostelen en de heilige vrouwen, in aanbidding de hemelvaart van den Heer aanschouwen.

Rechts: Christus in het verleden, verbeeld door het laatste avondmaal; links, Christus in de toekomst, verbeeld door het laatste oordeel.

Al deze paneelen werden door den kunstenaar in een bruine monochrome tint uitgevoerd, met een gouden mozaïeken achtergrond, de figuren net geteekend in tamelijk zware lijnen, die op de hoogte waar de tafereelen hangen, zeer harmonisch samensmelten.

Het was vooral een moeilijke taak voor den schilder, met de weinige hoogte waarover hij beschikte, iets te trekken uit het voornaamste onderwerp dat hij behandelde voor het midden van het koor, namelijk de Hemelvaart van Christus. Gansch de scene, die gewoonlijk in de hoogte behandeld wordt, moest hier in de lengte uitgevoerd worden, en toch slaagde de kunstenaar erin de Majesteit vatbaar te maken van die heerlijke opstijging.

De zoo handige Brugsche kunstenaar die reeds zooveel bijval oogstte in andere genres der schilderkunst, namelijk in het portret waarin hij uitmuntend is en in de stadszichtjes uit Brugge waarin hij echte pereltjes leverde, heeft nu ook eens te meer zijn kundigheid bewezen in het godsdienstig vak. Hij had daarvan vroeger reeds bewijzen geleverd, namelijk in een outerstuk voor een kerkje in Westvlaanderen; de versieringspaneelen der kerk van Harelbeke staven eens te meer de goede faam van Florimond van Acker.

De paneelen der kerk van Harelbeke strekken tot eer van den schilder die ze ontworp en uitvoerde en tot eer van den smaakvollen pastoor die er het denkbeeld van had en de middelen tot uitvoering vond.

Mocht dit vooibeeld navolgers vinden.

H. de M.