Het Belfort. Jaargang 13

[p. 649]

De grafkelder van het Huis van Oostenrijk.

In vroegeie jaren werd de wensch uitgedrukt dat het Hoofdbestuur van het Davids-Fonds zou eene nieuwe uitgave bezorgen der verspreide reisverhalen van den hoogleeraar Jan David Over juist zestig jaren, in Augustus-September 1838, deed de geleerde man eene omreis in Duitschland, met zijn stadsgenoot Mgr. de Ram, Rector Magnificus der katholieke hoogeschool. Ziehier eene nagedrukte bladzijde over den grafkelder waar de ongelukkige Keizerin-Koningin Elisabeth alreeds is bijgezet, nevens de graftomben der aartshertogen Rudolf en Karel-Lodewijk van Oostenrijk, en van Keizer Maximiliaan van Mexico:

‘Thans bleef ons voor het laetste nog te bezigtigen wat naest in onze buert lag, inzonderheid het Kapucynen-klooster op de Neumarkt. Daer rusten, in hunne graftomben, de afgestorven vorsten van het huis van Oostenryk sedert eeuwen herwaerts, onder het ruime kerkgebouw dat geheel op welfsels steunt Na dat wy de mis eens jongen, zeer godvruchtigen monniks gehoord hadden, leidde een der oudste broeders, met een fakkellicht in de hand, ons naer beneden, en toonde ons dat vreedzaam ryk der dooden waer men, zonder gids, verdolen zou tusschen de menigvuldige zerken die de onderscheidene gaenderyen vervullen. Aen den eenen kant liggen de Habsburgers; aen den anderen, waer nog plaets blyft voor nieuwe lyken, de Lothringers, wier stam, sedert de dood van Karel VI, in Oostenryk regeert.

Hier zagen wy de grafstede van keizer Leopold den 1^en, van Maria-Theresia, die van haer' gemael Frans den 1^en, van haer' zoon Josef II, van hare dochter Christina en dier echtgenoot Albrecht van Sachsen-Teschen, en van de overige leden der zelfde familie tot den laetst verstorven keizer Franciscus, die in 1835 overleed. De ingebalsemde lyken zyn opgesloten in koperen kisten; sommigen rusten in kostbare praelgraven ryk versierd met de zinnebeelden van het koningschap, en met tafereelen in 't metael gedreven, de uitmuntendste daden des aflyvigen voorstellend. Doch wat boven alles my trof, was de eenvoudige tombe des hertog van Reichstadt, keizer Napoleons eenigst kind, die daer slaept naest de zyde zyns grootvaders. Ei! wat treurige herinneringen verwekt dat graf in het hert des

[p. 650]

aenschouwers! Ik dacht aen 1811, toen half Europa feest hield over de geboorte des konings van Roomen, bestemd, naar 't scheen, voor al de grootheden der aerde, en die zoo kort daerna, als een havelooze wees, de wyk moest nemen naer Duitschland, om daer, in eene soort van ballingschap den bloesem zyner jeugd te zien verwelken, terwyl zyn vader in een ander werelddeel eenzaem te sterven lag Ach! leven kon hy ook niet, de jonge ongelukkige vorst, en al de zoig, de tederste liefde van keizer Franciscus konden de wond niet heelen die het hert van zyn' kleinzoon doorgriefd had. Hy overleed, pas meerderjarig, in 1832, in dat zelfde paleis van Schonbrunn, waer in 1809 Napoleon had hof gehouden, in het eigen vertrek dat hy bewoond en, zegt men, op het zelfde bed waer hy op gesluimerd had.

Ik zag, vroeger en later, nog andere vorstelyke graf kelders in Beijeren, in Vrankryk, in Sardinie, doch niet éénen zoo eerbiedwekkend tevens en zoo hartroerend als dien van het keizerlyk huis van Oostenryk. Ik stond daer op dezelfde plaets waer, sedert de dood van Frans I, Maria-Theresia dertien jaer lang alle vrydagen kwam bidden en tranen storten naest het graf van haren gemael, en waer zy het stoffelyk overschot harer boezemvriendin de gravin Fuchs kwam bezoeken, willende, uit dankbaerheid voor de deugdzame vrouw die haei had opgevoed en onderwezen, dat zy by voorregt eene plaets hadde in de keizerlyke grafstede.

Wij keerden weemoedig terug naer het gasthof Erzherzog Karl.’

Uit De Lettervruchten van het Leuvensch Genootschap Met Tijd en Vlijt, 1847. (Van Weenen naar Linz, Ischl en Salzburg).