Het Belfort. Jaargang 10

[p. 26]

Hunneghemstraat.

Hoe kreeg die straat te Assche heuren naam?

Ze ontleende hem aan een oord of een buurtschap, welk den name droeg van Hunneghem.

Wat is Hunneghem?

De Verslagen van 't oudheidkundig Congres, hetwelk te Brussel, in 1891, in plechtige zittingen vergaderde, beantwoorden de vraag:

Hunneghem, hameau des Huns.

Zoodat de vermaarde Hunnen te Assche hunnen naam als gedachtenis aan eene straat hebben overgelaten.

Zij zullen op 't einde even beroemd worden als de Catten, die in de Zuid-Nederlandsche plaatsnamenkunde zooveel te lijden hebben en welke wijlen Hendrik Peeters zelfs tegenkwam in de aloude herberg, de Katterogge, tusschen Brugge en Blankenberge.

De Katter-ogge was immers het eiland der Catten.

Waar de Catten en de kennis van ons oud woordeken *awi, ouwe, oje, oie, ôg, waterland, toch iemand kunnen brengen.

Maar keeren wij tot onze Hunnen terug: wat kan Hunneghem te bedieden hebben?

[p. 27]

Toen de Franken bezit namen van 't gewest dat nu Brabant geheeten wordt, was er een Germaan, een Frank, die den name droeg van Huno.

Op zijn verkoren zate roeide hij de bosschen uit tot akkers voor zijn koorn en droogde hij de moerassen tot weilanden voor zijn vee.

Volgens 't gebruik van die tijden kregen zijne kinderen den name van Huningen. Als stamgezin bleven zij te samen met hunne afstammelingen rond de voorvaderlijke, erfelijke, Oud-frankische woonhalle gevestigd en het oord, waar zij verbleven, verwierf den name van Huningheim.

Huno nu was een gebruikelijke mansnaam bij de Germanen; hij staat in oude oorkonden vermeld en maakt als naamstam deel van andere samengestelde namen, zooals Hunibald, Humbald, Humbold en Humbraht of.... Umberto.

Huningheim beteekent letterlijk: de woonplaats der afstammelingen van Huno.

De hedendaagsche gedaante geeft Hunneghem in stede van Huneghem even als men in andere Germaansche streken Hunninghuson nevens Huninghova tegenkomt.

Daarin is er echter geene moeilijkheid gelegen: 't is de dubbele Germaansche n, die wij hier voorhanden hebben en die wij ook aantreffen in Bunno, nevens Buno en Tunno, nevens Tuno.

Dien vond nopens de Hunnen hebben wij te danken aan de heeren verslaggevers de Behault de Dornon en baron Alf. de Loë, welke de volgende vrage van het Congres moesten oplossen:

Verschaffen ons de plaatsnamen eenige inlichtingen aangaande de vestiging der Franken in Brabant?

Het zou u verwonderen, beste lezers, brachten zij ook de Catten niet te pas in hetzelfde opstel, waar zij reeds op 't spoor der Hunnen zaten.

[p. 28]

Ze ontdekten die verduldige en merkwaardige Catten, wederom op eenen wijk, te Cathem onder Borgt-Lombeek.

De Waalsche geleerden zijn doorgaans nog al bedreven in de kennis der oudheden, maar als zij de volkenkunde beproeven, vooral als zij hunne bewijzen op taalkundig gebied gaan zoeken, zijn zij geheel en al onbevoegd in de zake.

Van de Germaansche volkeren tot de Germaansche goden is het maar een stap.

Van Bautersem, vroeger Baltershem, maken onze verslaggevers het heim van den Noordschen afgod Baldr, den zoon van Odin!

Die Skandinaafsche godheid was in onze streken noch gekend, noch vereerd; zelfs kent men in IJsland, Noorwegen, Denemarken of Zweden geene plaats waar de heidenen op bijzondere wijze dien afgod zouden gediend hebben, late varen dat hij in Brabant een heiligdom zou gehad hebben.

Hier zijn onze verslaggevers moedwillig op den doolweg geraakt.

Zij kenden de navorschingen van wijlen Bernaerts over de Dietsche oordnamen in de Verslagen der Koninklijke Academie van Antwerpen. (3^e Reeks, 10^e deel.)

Die studie is niet volmaakt, maar zij is de voorgaande ver vooruit, omdat Bernaerts Forstemann kende en gebruikte.

Daar konden zij leeren dat Baltershem, even als andere dorpen van denzelfden name in Duitschland, de woonplaats was van een man Balther geheeten.

[p. 29]

Die Hunnen, die Catten en Baldr komen in dat verslag te berde en schitteren in den Brusselschen Zitdag wegens den uitgang hem, waarin de opstellers een kenmerk zien van de Frankische afstamming der inwoners van Brabant.

Het is genoegzaam eene lijst van Germaansche plaatsnamen te overloopen om overtuigd te wezen dat die uitgang heim bij alle Germaansche volkeren in zwang was; het is ontmogelijk te achterhalen of in hem, de frisosaksische uitgang hêm, of de frankische uitgang heim tot grondslag heeft gediend.

Het spreekt van zelfs dat de opstellers overal de Franken tegenkomen, waar zij in een oordnaam, 't woord Vrank of Franc vinden, zonder ooit te vermoeden dat die woorden vrij of gemeen beteekenen.

Zij kennen niets van onze Dietsche moederspraak; zij weten niet dat de talen van de Franken, de Friesen en de Saksen in onze Nederlandsche tongvallen voortleven en dat zij de duidelijkste getuigenis van de Frankische afkomst der Brabanders op de lippen van het volk kunnen vernemen.

J. Claerhout.