Het Belfort. Jaargang 9

[p. 10]

Meenen.

Te vergeefs heeft men tot heden toe gepoogd den stadsnaam Meenen te verklaren.

Niemand heeft een voldoenden uitleg gegeven.

Trachten wij te bewijzen dat de naam niets anders is dan eene Romaansche gedaante van den Oudgermaanschen vorm, van de eerste benaming van deze woonplaats van Germanen aan de Leie, te weten Meininga.

Dat zou in onze taal nu luiden Meiningen of Meeningen.

De oudste gedaante dagteekent van 1087: in eene latijnsche oorkonde leest men: Altare de Menin.

Men raadplege het standaardwerk van D^r Rembry-Barth: Histoire de Menin.

Wij ontleden: Men-in en zullen toonen dat het eerste deel als Mein kan gelden en dat de uitgang in een Romaansche afgesleten vorm is van den vollen Germaanschen uitgang, inga.

De e van Men is lang: de latere gedaanten leeren 't ons ten duidelijksten:

In 1331 vinden wij Meenine en in 1360 Jhane van Meenene.

De e van Men wordt dus verbeeld door de scherpe ee, die in 't Middelnederlandsch een wisselklank is van den Oudgermaanschen tweeklank ei.

[p. 11]

Het is dus zeker dat wij in 't eerste lid van Men-in den oorspronkelijken vorm Mein moeten erkennen.

Het tweede lid van Men-in staat voor ing, inge, inga.

Daar vinden wij overvloedig betoog van in menigvuldige Romaansche gedaanten van Oudgermaansche plaats- en geslachtsnamen.

Wij zullen er eenige aanstippen.

De Fransche dorpsnaam Avelin stond vroeger bekend als Aveling. De volle gedaante is Avelinga en beteekent de afstammelingen van den man, die den naam droeg van Avelo. Avelingen hebben ook gewoond te Avelghem, te Avelingahem langs de Schelde. Avelo is een verkleinvorm van Avo, een Oudgermaanschen mansnaam bewaard in den dorpsnaam Avon-huvila der Freckenhorster Heberolle

Anzin een tegenwoordigen Franschen plaatsnaam ontleden wij als Ansinga.

De vroegere spelling Anseng staat borg voor onzen uitleg.

Daar hebben ook nog Ansinga, afstammelingen van een ouden Anso gewoond te Anseghem in Vlaanderen.

Emmerin, een Fransch dorp stond vroeger als altare de Amering bekend.

Ferin, een Fransch dorp was vroeger Fereng; 't hebben daar Feringa gewoond even als te Feringham in Engeland en te Feringasate in Nederland.

De Feringa zijn afstammelingen van Faro of Fere.

De dorpsnaam Merlin spelde vroeger Merleng.

Warcoing is zooveel te zeggen als Warcoinga, de afstammelingen van Warco, een verkleinvorm van War, een eigennaam ook bewaard in Wareghem, woonplaats der afstammelingen van den Germaan, die den naam droeg van War.

Warcoing staat in de oude oorkonden bekend als Warcoin.

[p. 12]

De geslachtsnamen Bettin, Bonnin, Crommelin, Brunin, Copin, Hellin zijn niets anders dan Romaansche wisselgedaanten van Bettingen, Bonninga, Crommeling, Bruninga, Copinga, Helling.

Wij mogen dus met recht veronderstellen dat de uitgang in zijnen oorsprong aan den Oudgermaanschen uitgang inga verschuldigd is.

Welke beteekenis behoeven wij nu te hechten aan het woord Meininga, waaruit Menin en Meenen gesproten zijn?

Het beteekent letterlijk: de afstammelingen van den Germaan die den naam gekregen had van Meino.

Meininga staat immers volgens het spraakgebruik der eerste tijden van de geschiedenis onzer Westgermaansche talen in den nominativus meervoud.

Maar, zult ge ons zeggen, die naam is de naam van een geslacht; het is geen plaatsnaam.

Vele maagschapsnamen zijn plaatsnamen geworden.

Als de lieden spraken, zegden ze: Wij gaan naar de Meininga; wij komen van de Meininga....

Toen men het gevoel der eerste beteekenis verloren had, kwam het gebruik in zwang, korter en gemakkelijker te spreken: Wij gaan naar Meininga; wij komen van Meininga....

Zoo is natuurlijk de oorspronkelijke geslachtsnaam een stadsnaam geworden.

Hebben er nog Meininga in Vlaanderen gewoond?

Ja wel, te Meighem in Oostvlaanderen.

In 969 stond die dorpsnaam geboekt als Meinghem, hetgene voluit Meiningahem moet gelezen worden, woonplaats der afstammelingen van Meino volgens den algemeenen regel der Westgermaansche namenkunde.

Meino was een bekende mansnaam.

[p. 13]

Als naamstam maakt hij deel van Meinhard en Meinfrid en ook van Meinzo, Meinziko en Meinword die in de kostelijke Freckenhorster Heberolle te boeke staan.

Mein vertoont ons den stam Magin.

Die stam wierd niet altijd samengetrokken tot Mein: zoo kennen wij Megenfridus en Meinerswijk, eene plek in Gelderland die van 814 tot 874 te voorschijn komt als Meginhardeswich.

De stam Magin- is verwant met mogen en beteekent macht, kracht, sterkte.

Met dien versterkenden zin maakt hij deel van de eigennamen die wij aangestipt hebben alsook van de volgende Oudsaksensche woorden: meginfard, krijgstocht, meginfolk, eene machtige schaar, meginkraft, groote macht, meginthiof, een groote roover.

Zoodat wij te Meenen het nakroost van den sterken Frank, van den vromen Germaan aantreffen.

J. Claerhout.