Het Belfort. Jaargang 8

[p. 247]

Davidsfonds en volksbelang.

Het te Gent verschijnend weekblad: Volksbelang, deelde in zijn nummer van 18ⁿ Februari II. een artikel mede over het onlangs verschenen Jaarboek van het Davids-Fonds.

Na gezegd te hebben dat dit boekje ‘veel merkwaardigs’ bevat, ‘niet het minst het algemeen verslag en het verslag der zesde algemeene vergadering te St.-Nicolaas’, komt een stootje tegen het catholicisme: ‘De vrijzinnige, hij die niet tot den katholieken godsdienst behoort, tot die religie, zooals Multatuli haar noemde, van leugens en bedrog, zal er evenwel menig aanstootelijks in vinden. De onpartijdige, hij die zonder vooringenomenheid zoekt en tracht te vinden, zal nevens veel waarheden, hier in dit boekje uitgedrukt, menige onwaarheid aantreffen.

Zoo, b.v., op bldz. 103 drukt de heer Sevens den wensch uit, dat men de Geschiedenissen van Belgie, door Genonceau en Struman, uit de katholieke scholen weren zou, omdat zij de loffelijke daden van Filips II, Granvelle en Alva c.s. durven laken.

En op de volgende bldz. zegt de heer Bultynck: In den beginne legde het Davids-Fonds zich tot taak op, de verderfelijke werking van het bij list en verrassing liberaal geworden Willems-Fonds te keer te gaan, en het, met een overgesteld doel, stap voor stap te volgen.’

De schrijver van het Volksbelang kan daar niet over! Hij diene te weten: dat wanneer wij vragen dat Genonceau en Struman uit onze scholen zouden verbannen worden, zulks is wegens de onvaderlandsche strekking van hunne boekjes, en omdat de echtheid van een aantal dingen, die protestantsche schrijvers hebben verspreid, nog te bewijzen is. 't Volstaat niet, met te schelden en te doemen - men betooge, dat men er het recht toe hebbe! Overigens - wie de XVI^e eeuwsche toestanden beschouwt van moderne standpunten, is een valsche beoordeelaar.

[p. 248]

Wat het gezegde des heeren Bultynck betreft, de Gentenaren weten genoeg hoe het Willems-Fonds, gesticht door baron Jules de St-Genois, Karel van Acker, Ph. Blommaert, Snellaert, P. de Baets en anderen, liberaal is geworden. Een of ander blad van den tijd der ‘list en verrassing’ moet daar een verslag over hebben meegedeeld. Andere onpartijdige vereenigingen, te Gent en elders, zijn op dezelfde bedrieglijke wijze in liberale handen overgegaan, tot zoo verre, dat men overal maatregelen heeft genomen om nog meer zulker ‘verrassingen’ in de toekomst onmogelijk te maken.

Indien wij niet weinig verwonderd zijn nog bovenstaande opmerkingen in het Volksbelang aan te treffen, zien wij ook, met eenige bevreemding, dat aan het Davids-Fonds eenige lof wordt toegekend. ‘Zijn Jaarboek (zegt het blad), is ons een nieuw bewijs dat het op vlaamschgezind terrein menig goed heeft verricht. Het bevat cijfers, die meer zeggen dan honderde ronkende volzinnen over God en geloof. Het Davids-Fonds telt thans 6,790 leden, waaronder honderden voorzeker die het wel oprecht meenen met de Vlaamsche Zaak.’

Inderdaad! en de tijd is verre, dat, als het Volksbelang zich gewaardigde iets over het Davids-Fonds te zeggen, enkel spot en schimp werd gehoord.

Het artikeltje van 18 Febr. was echter te welwillend, om niet de gal te roeren van eenen der vroegere aanranders, die zich verbergt achter de (valsche) naamletters J.M. De gunstige indruk, dien het eerste schrijven hadde kunnen maken ten voordeele van het Davids-Fonds, moest te niet gedaan. De heer J.M. schrijft:

‘Die cijfers (getal leden) zijn eenigszins eene oogenverblinding; voor wie achter de schermen heeft gekeken, hebben zij eene geheel andere beteekenis.

Ieder lid van het Willems-Fonds betaalt jaarlijks eene bijdrage van minstens 6 fr.

In het Davids-Fonds is er geen minimum vastgesteld en heeft men leden aan 25 centiemen 's jaars. Zoo verzekerde men mij ten minste (!)

Aldus begrijpt men, dat het niet moeilijker valt zoo 7000 leden tegen ten minste 25 centiemen 's jaars te hebben, dan 3000 tegen ten minste 6 fr. 's jaars.

Ook verzekerde men mij (!) dat er zich onder de 6,790 leden van het Davids-Fonds zeer veel leden op het papier bevonden (sic).

Hetgeen dit eenigszins schijnt te mogen laten vermoeden, is dat de Jaarboeken van het Willems-Fonds sedert 1869 ieder jaar de volledige lijst der leden, met naam, toenaam, beroep en adres, afkondigen, zoodat men zeer wel zien kan, dat er in het Willems-Fonds van geene fantasmagorie sprake kan zijn...’

Mijnheer J.M., - of hoe ge wezenlijk heet - gij hebt u iets laten wijs maken!... Uw zegsman is een grove-cluyte-speler.

Bedenk eens goed, man:

[p. 249]

Hoe brengt gij de bovenstaande regelen overeen met wat gij zelf zegt in 't begin van uw epistel, waar eerst het getal leden van het Davids-Fonds is opgegeven:

‘Dit bewijst nogmaals dat de clericalen hunne werken veel krachtiger ondersteunen dan de liberalen de hunnen.’

Hoe kunt gij zulke phrase uit de pen laten komen, als gij toch weet, dat het cijfer van het getal Davidszonen maar fantasmagorie is?

Bij het Davids-Fonds is geen minimum van bijdrage gevorderd? - Niet? Veronderstellende, goede heer J.M., dat gij lezen kunt, wijs ik u op artikel 21 der Standregelen gedrukt bl. 8 van het Jaarboek.

Verder:

Zoudt gij, goede heer J.M., - of hoe gij ook heeten moogt - waarlijk een half minuutje kunnen gelooven, dat de leden van het bureel van het Davids-Fonds zich bezig houden met hunne medeleden, en het publiek, te bedriegen? Dat zij de rol van falsarissen vervullen, met logenachtige cijfers op te geven? Dat zij valsche rekeningen, valsche begrootingen opmaken?

Het Davids-Fonds bezit geen 6,790 leden, zegt gij, of daar zijn er, - gij weet niet hoeveel honderden! - aan enkel 25 centiemen 's jaars...

Overlees eens de omstandige rekening, gedrukt in het Jaarboek: komt het cijfer der ontvangsten niet overeen met het cijfer der leden waarvan ieder, minstens, 5 fr. 's jaars betaalt (1,25 van ieder lid blijft ten voordeele der afdeelingen). Gij zijt toch wel school geweest en hebt leeren cijferen?

Gij kent de reeds talrijke uitgaven van het Davids-Fonds, die alle, aan ieder lid, worden toegestuurd. Ik veronderstel dat gij eenige kennis hebt van wat een boek kost, gedrukt op 7,300 exempl. Indien het Davids-Fonds geen 6,790 leden telde, vanwaar zou het geld komen dat aan schrijvers, drukkers, hulpgelden enz. ieder jaar wordt betaald?

Beste man, laat mij U wat zeggen. Indien het Davids-Fonds leden kon hebben aan 25 centiemen 's jaars - ik, die u antwoord, maak mij sterk, op min dan ééne maand, het getal leden der Gentsche afdeeling van 512 tot 2500, en dat van al de afdeelingen samen van 6.790 tot 25.000 te doen aangroeien. Zonder fantasmagorie, hoor?

Op meer dan ééne algemeene vergadering is door het Hoofdbestuur van het Davids-Fonds de wensch uitgedrukt, het getal leden tot 10,000 te zien komen. Ware de tijd niet zóó slecht voor den kleinen burger en den boer, als thans het geval is, wees verzekerd, beste J.M. - of hoe uw echte naam ook zij - dat, tot genoegen van elken rechtgeaarden, onbevooroordeelden, niet fanatieken Vlaming, het Davids-Fonds tot die ledensterkte reeds zou gekomen zijn.

Daar wij hoop hebben in de toekomst, zien wij den dag te gemoet dat de 10,000 in de rekening van het Davids-Fonds zullen prijken.

Een laatste woord; 't is eene korte herhaling van wat vroeger werd geschreven:

[p. 250]

De lijst der leden van het Davids-Fonds wordt niet gedrukt, omdat in Vlaanderen te veel fanatieken er op uit zijn, personen te vervolgen, die zich veroorloven te doen, wat in zekere ‘liberale’ kringen als eene abominatie wordt beschouwd - en gestraft: zich aansluiten bij een katholiek genootschap. Moesten wij de lijst afkondigen, er zouden wel eenige dozijnen leden gedwongen worden seffens hun ontslag te geven. Nu, wij houden er sterk aan, dat deze personen worden in rust gelaten en bij het Davids-Fonds blijven.

Begrepen, beste Mijnheer ‘J.M.’?

B.