Het Belfort. Jaargang 7

[p. 304]

De laatste dooden.

Xavier Marmier der Fransche Academie.

EENIGE dagen geleden schorste de Fransche Academie hare zitting op ten teeken van rouw bij den dood van Ernest Renan, thans heeft zij een tweede verlies te betreuren nl. dat van Xavier Marmier.

Deze werd geboren te Pontarlier, (departement Doubs) op de grenzen van Frankrijk en Zwitserland, ten jare 1809.

Zijne letterkundige aangeborenheid gaf zich voor 't eerste lucht in een dagblad van Besançon, waarin hij, na zijne studiën volbracht te hebben, eenige bijdragen schreef.

Een zijner hoofdhoedanigheden was de gemakkelijkheid met dewelke hij vreemde talen aanleerde, en de zuiverheid met dewelke hij deze sprak.

Door een inwendig iets gedreven, dat hem gansch zijn leven bijbleef, de reiszucht nl., verliet hij Besançon en doorreisde beurtelings Zwitserland, België en Holland.

Toen hij in 1830 in Frankrijk wederkeerde zond hij zijn eerste bundel verzen in 't licht.

De koorts om te reizen, ‘la nostalgie de l'espace,’ zooals hij zelf zegde, deed hem twee jaren later naar Duitschland vertrekken. Daar leerde hij met ongewone snelheid de taal der Germanen en vertaalde Krummacher's vertellingen, die te Straatsburg het licht zagen.

Na deze reis, zoo vruchtbaar voor hem onder het opzicht van 't germanismus, stelde men hem aan 't hoofd der Revue Germanique.

In 1835 maakte hij deel der wetenschappelijke ontdekkingsreis in de noorderzeeën; daar leerde hij Deensch, Zweedsch en IJslandsch.

In 1839 werd hij leeraar van uitheemsche letterkunde aan de Faculteit van Rennes, en in 1841 bibliothecaris aan 't ministerie van openbaar Onderwijs.

Deze veelvoudige bezigheden gaven hem nochtans de gelegenheid groote reizen te ondernemen.

[p. 305]

Een Fransche dagbladschrijver zegt het volgende:

‘Men vraagt zich hoe M. Xavier Marmier, terwijl hij gedurende veertig jaar onze planeet langs alle richtingen doorkruiste, den tijd vond om zijne ambtsplichten te vervullen. Zeggen wij onmiddelijk dat hij immer met de toelating der ministers afwezig was, dewelke hem met veelvuldige zendingen belastten.’

Dusdoende bezocht hij Rusland in '42, 't Oosten (van den Donau tot den Nijl) en Syrie in '45, Algiers in '46, Noord en Zuid-Amerika in '48 en '49.

Overal bestudeerde hij de volkeren, hunne talen en letterkunde. 't Is aan hem te danken dat de gebruiken en zeden van Amerika in al hunne bijzonderheden tot ons gekomen zijn.

In '46 werd hij benoemd tot bewaarder der boekerij van S^te Geneviève

Larousse getuigt van hem:

‘Cet écrivain nomade, ce voyageur bienveillant, à l'esprit ouvert, ce conteur sincère et naturel, cet homme du monde aimable et aimé a considérablement écrit d'une plume agréable facile et spirituelle.’

Inderdaad, want het getal zijner werken beloopt tot 50; verbazend getal, wanneer men rekening houdt van den tijd aan de talrijke reisgebeurtenissen verspild.

Zijn stijl nochtans gaat hier en daar mank aan kloekte; 't geen trouwens niet te verwonderen is, aangezien zijne boeken kortelings op elkander verschenen.

Ten jare 1870 volgde hij Pongeville op in de Fransche Academie.

Het was een man met zacht en fijn gelaat, en die, spijts zijne 83 jaren, er nog even frisch uitzag als een zestiger.

Zijn grootste genoegen was te Parijs op de kaaien bij de boekenverkoopers den morgen aan 't snuffelen dóór te brengen. Hij laat hun eene som van 2000 fr. achter om ‘in suam memoriam’ eens dapper te feesten.

Zijne werken, benevens bijdragen in de Revue de Deux-Mondes, Revue Germanique, Revue de Paris, Revue Britannique, Moniteur, Nouvelles annales de voyage enz. enz. bestaan uit gedichten, reisverhalen, letterkundige werken, inbeeldings-, zede- en geschiedenisromans, en vertalingen;...

Les Francés du Spitzberg (Parijs '58, in-12) werd door de Fransche Academie bekroond, en Gazida (id. '60, id.) ontving van dezelfde inrichting eene belooning van 2000 franken.

Men is Marmier het in 't leven roepen der Folk-lore in Frankrijk verschuldigd. Zij worden met honderden geteld, de legenden en volksverhalen die hij verzamelde en in 't licht zond. Hij rustte in vrede, want gelukkiger als zijn voorganger in den dood, Ernest Renan, heeft hij steeds christen geweest en is als zoodanig ontslapen.

[p. 306]

Lord Alfred Tennyson.

De tweeëntachtigjarige engelsche dichter, Lord Alfred Tennyson, die den 6^en October ll. in zijn huis van Surrey, te Halsemere op het eiland Wright, overleed, was in 1810 in een dorp van Lincolnshire geboren, waar hij zijne jeugd dóórbracht tot dat hij, jongeling geworden, aan het Trinity college van Cambridge studeeren ging.

Daar was 't dat hij, door het omgaan met de dichters der oudheid, zijnen natuurlijken aanleg en zijne dichterlijke begaafdheid ontwikkelde. Reeds ten jare 1830 zag zijn eerste bundel gedichten het licht. Zijne innige vriendschap met Arthur Hallam, een hoogbegaafde jongeling, bracht niet weinig bij tot het vormen van zijnen geest, en twee jaar nadien verscheen zijn tweede bundel. In 1834 stierf Hallam; deze gebeurtenis gaf eene ernstige en droevige wending aan zijn karakter en eene dergelijke stemming aan zijne schriften. In 1842 verscheen een nieuwe bundel en een boek In Memoriam getiteld, zijnde eene reeks klaagzangen, geschreven onder den droeven invloed van Hallam's afsterven. Twee jaren te voren had hij nog een werk uitgegeven, een phantatisch verhaal met name: The Frincess.

Na den dood van Wordsworth († 23 April 1850) was hij tot het ambt van hofdichter (poet laureate) verheven geworden, ambt dat hij tot den laatsten dag bekleedde.

Zijne latere werken waren: Enoch Arden, eene lieve idylle, aan 't zeemansleven ontleend, en die algemeen als een waardig tegenhangsel van Longfellow's Evangeline wordt aanschouwd; The Idylls of the King en twee treurspelen: Mary Tudor en Harold.

Tennyson's talent straalt het meeste dóór in zijne liefdegedichten; hij bezit eene gloeiende dichterlijke ziel, ja zelfs genie; echter in zijne hoogere geestesverheffing bereikt hij zelden de hoogte waarnaar hij streeft.

‘Hij sterft, zegt de Gaulois, den meesten zijner landgenoten persoonlijk onbekend; toch werd hij, gedurende zijn leven door hen als klassiek aanschouwd, en voorgesteld als het hoogste zinnebeeld der nationale gedachte, van de poëzij zijns vaderlands, der gelukkige en meêslepende uitdrukking, en niet, zooals zijne hem afbrekende kwaadsprekers het staande houden, ‘de bekoorlijke zanger der kruimlooze zaken.’ Volksdichter was hij echter niet.

Engeland en de wereldlitteratuur verliezen in hem een hunner begaafdste en geniaalste schrijvers.

Camille Rousset.

Nogmaals een zetel die openkomt in de Fransche Academie.

Camille Rousset, geschiedschrijver, was geboren te Parijs op 15 Februari 1821.

[p. 307]

Na zijne studiën in het St.-Stanislas College op schitterende wijze afgelegd te hebben, werd hij in '41 gelast met geschiedkundige onderhandelingen in de Colleges St.-Louis en St.-Louis-le-Grand, in '43 werd hij hulpleeraar en van 45 tot 56 bekleedde hij eenen leerstoel in het Bourbon College.

Hij hield zich vooral onledig met geschiedkundige opzoekingen.

In '49 zond hij Précis d'histoire de la Révolution française de wereld in; van '61 tot '63 verschenen 4 deelen van Histoire de Louvois, welke geschiedenis hem gedurende de 3 jaren den 1^en grooten Gobertprijs der Academie verwierf.

In '64 benoemde men hem tot geschiedschrijver aan het oorlogsministerie, waar hij tot '71 het ambt van bewaarder der archieven waarnam.

Op 30 December '71 kozen de leden der Academie den begaafden schrijver, als opvolger van Prévost Paradol, tot lid hunner instelling, en op 2 Mei '72 sprak hij daar zijne intredingsrede uit.

Verder zagen van hem nog het licht:

Correspondances de Louis XV et du Maréchal de Noailles ('65, 2 deel. in-8^o). Le comte Gison ('68, in-18). Les Volontaires de 1779-1794 ('70, in-4^o). La grande armée de 1813.

Albert Millaud.

De geestige opsteller van den Figaro, wiens afsterven ons eenige dagen geleden toekwam, was de zoon van den beroemden bankier en letterkundige Moïse Millaud en was te Parijs in 1836 geboren.

Reeds sedert '69 schreef hij in den Figaro; onder den titel Petite Nemesis verschenen dagelijksch van hem in dit dagblad artikels in proza en in verzen, die later in twee bundels uitgegeven werden.

Als tooneelschrijver is hij insgelijks opgetreden. Hij schreef onder andere Le Peché veniel, naar Balzac, Plutus, La Quenouille de verre.

In al zijne werken ontwaart men eene ongemeene gemakkelijkheid voor wat den vorm betreft, doch volstrekte afwezigheid van letterkundige waarde. Hij had zijnen grooten bijval aan zijne Fantaisies satyriques in den Figaro te danken.

Nog andere letterkundige en beroemdheden zijn gedurende de laatste tijden van het wereldtooneel verdwenen.

Amédée-Louis de Bast, heden schier vergeten, heeft eene talrijke reeks romans geschreven, waaronder Le Cabaret de Ramponneau (1842).

[p. 308]

Fréderic Schloegl, Weensche schrijver, die Het Bloed van Weenen, De Lucht van Weenen, Het Oude en Het Nieuwe Weenen schreef, en een dagblad stichtte onder den naam van Lucht van Weenen.

Rudolph Hinterhuber, beroemde Oostenrijksche plantenkundige.

Pater Liberatore. S.J., de welgekende wijsgeer, die in 1850 La Civitta Cattolica stichtte, en vele werken over wijsbegeerte, godgeleerdheid, staatshuishoudkunde en maatschappelijk vraagstuk nalaat.

Ferdinand Reiber, Duitsche insektkundige. Zijn laatste werk was eene studie op de Marseillaise.

Professor Windscheid de duitsche Pandektist en hoogleeraar te Bonn. Hij schreef menigvuldige werken over de rechten en de pandekten. Zijn bijzonderste is ‘Leesboek van het Pandektenrecht’.

Samuel Longfellow, broeder van den grooten Amerikaanschen dichter Henry Wadsworth Longfellow. 't Was hij die H.W. Longfellow's life and Journal uitgaf. - Hij ook was dichter en, zonder nochtans zijn broeder te evenaren, leverde hij prachtige stukken.

Alfred Michiels, boekbewaarder aan ‘L'Ecole des beaux-arts’ te Parijs. Hij schreef veel over kunst en inzonderheid over de Vlaamsche kunst, zoo is zijn bijzonderste werk eene geschiedenis der Vlaamsche schilderkunst van 1844 tot 1875. Hij was geboortig van Rome doch zijn vader was Antwerpenaar.

Pieter Danco.