Het Belfort. Jaargang 6

[p. 455]

Gedachten.

ZELDEN begrijpen wij volkomen de karakters die niet eenigszins op het onze gelijken, evenals wij ons moeielijk de lichaamsgesteltenis der bewoners van gansch vreemde streken voorstellen.

Ongelukkig zijn zeggen de menschen dikwijls waar het ontevreden zijn zou moeten heeten. Maar hun eigen van ontevredenheid beschuldigen ware bekennen, dat het hulpmiddel tegen dat gewaand ongeluk in hun bereik ligt, en dát willen zij niet.

De plechtige stilte der natuur zet eene verbazende kracht bij aan de stemmen van het gemoed.

Ouderdom en sneeuw! Twee spoken!... Waarom dien afschrik?... De donzige sneeuwmantel verwarmt en beschut de plantjes en kruiden, gelijk de ouderdom toegevend en koesterend mint. Beide zijn het beeld van stille rust en zacht beschermende liefde.

De ziel en sterft niet, maar zij kan gebrek lijden en geketend liggen onder de woeste dwingelandij van vetgemeste driften.

Onze eeuwige bestemming, 't is de toren ginder verre, het doel van onze reis. Wij zoeken hem door 't loover en hoe beter wij hem onderscheiden, hoe min wij ons gelegen laten aan de ongemakken van den weg.

Eene verschillende opvatting van zekere punten versmacht de vriendschap, daar waar zij anders welig opschieten zou.

Om stipt nagekomen te worden, moet het bevel allen mogelijken tegenstand buitensluiten.

[p. 456]

De gebreken waar wij zelven mank aan gaan, zullen wij gewoonlijk meest in een ander beknibbelen. Zou het zijn omdat wij ze zooveel beter kennen en bijgevolg des te leelijker vinden?

Niet alleen op de natuur, ook op onze denkbeelden werpt de nacht zijne donkere schaduwe.

Geen kloeker veldheer als onze vrije wil. Krijgskunde en krijgslist zijn hem ingeboren, strijd is zijn voedsel en zijne dapperheid neemt toe met het woeden van den kamp. Doet de overmacht hem wijken, de engste klove, de langste omweg, ja, de gevaarlijkste afgrond zijn hem doortocht of verschansing. Buigen zal hij nooit, tenzij voor de eenige mogendheid die hij erkent, voor de rede.

Glorie aan God en vrede aan de menschen! 't Was het lied der Engelen, 't is het wachtwoord der Christenen. Geene persoonlijke belangen, altijd en overal de eere van God en het heil der zielen!

Is het niet te verwonderen dat zelfs de braafste en verstandigste menschen dikwijls zoo kleingeestig handelen, wanneer hunne eigenliefde gekwetst wordt?

De tegenwoordige beproeving schijnt in evenredigheid altijd grooter als de voorgaande; 't is de berg dien we hijgende opklimmen en die op zijne beurt kleiner zal worden, naarmate wij er ons van verwijderen.

Een greintje eigenbaat is dikwijls machtiger als eene heele karrevracht beweegredens.

Laten wij Jezus altijd ons kruis kiezen: Hij kent de maat onzer krachten en den vorm onzer schouders.

Hoe beter wij ons zelven leeren kennen, hoe toegevender wij voor een ander worden.

Een opgeruimd gelaat te midden van rampspoed en lijden is de welsprekendste hulde aan den godsdienst.

De knagende ontevredenheid komt gewoonlijk voort uit eene soort van daltonisme; de verbeelding verwart de kleuren en aanziet voor geelachtig zwart wat inderdaad helderblauw is.

[p. 457]

De onfeilbaarste wraak op iemand die ons plagen wilt, is hem toonen dat hij ons niet misnoegen kan, noch ons den wensch ontnemen van hem dienst te bewijzen.

De overdreven uitdrukkingen vermommen het gedacht en kwetsen eene bevoegde oor.

Wij schatten de weerde van vele zaken volgens de moeite die zij ons gekost hebben.

Wat moeten er droeve stonden komen voor de dichterziele die God miskent? Onweerstaanbaar voortgedreven naar het goede, naar het schoone, door dagelijksche teleurstelling ontgoocheld en afgemat, kan zij uiterlijk kunst en zelfvoldoening aanbidden, doch hoe dikwijls moet in haar binnenste de jammerkreet van Luther weerklinken!

Bijna in ieders leven komt een oogenblik die over al de overige beschikt. Gelukkig wie in later jaren met tevredenheid er mag op terugblikken; gelukkiger nog wie er, om zoo te zeggen, als een onfeilbaar vooruitzicht op hemelsche vergoeding in vinden kan!

Alles verdwijnt, alles vergaat, alles verveelt, en ons hert zoekt het blijvende, het duurzame, het immer bevredigende. Iedereen is er van overtuigd en bijna iedereen laat zich door schijngoed verblinden.

Kinderen bederven, vrienden vleien, uit liefde?... Neen!... Hoe meer wij ze beminnen, hoe volmaakter wij ze wenschen en hoe vuriger wij tot die voldoening willen bijdragen, al moeste onze genegenheid miskend, ja, onze handelwijze gelaakt worden.

Wat is het aangenaam onze eigene eenigszins duistere gedachten door iemand anders klaar en duidelijk te hooren uitdrukken!

De gevallen van schijndood, tamelijk zeldzaam voor het lichaam, zijn een alledaagsch verschijnsel in onze ziel. Hoeveel driften, hoeveel genegenheden die wij sinds lang dood waanden, en die op eens kloek en krachtig rechtspringen.

[p. 458]

Verstand en wil worden door oefening rijp en machtig; ons hert blijft in zekere punten altijd een kind, dat juicht om de bonte kleuren van eenen vlinder en, bij dezes vlucht, hopeloos weenen kan.

Wie hedendaags voor eenen wijze wilt doorgaan, moet zich afvragen niet of iets schoon is, - maar hoeveel het opbrengen zal.

Met het dagelijksch brood vragen wij ook aan God de beproeving die de krachten onzer ziele voeden en herstellen moet.

Weinig menschen zijn genegen om dienst te bewijzen, wanneer de vrager niet eenigszins hunne eigenliefde te streelen weet.

Er is een hemelbreed verschil tusschen droefheid en misnoegen. Het eene schijnt, om zoo te zeggen, God van onrechtveerdigheid te beschuldigen; de andere kan, met gebroken hert en de oogen vol tranen, nog dankende ten Hemel blikken.

Voorzichtigheid en heilzame vrees mag geene knagende onrust worden. De schildwacht aan de deur bewijst dat de vijand buiten is; wat wilt de onrust dan op het binnenplein zoeken?....

Erica.