Het Belfort. Jaargang 5

[p. 395]

Het rechterlijk schandaal te Brussel.

ADVOCAAT Pauwels uit Antwerpen had in beroep eenen betichte bij te staan, die enkel Vlaamsch kent. Daar Coremans' wet in de Brusselsche omschrijving niet toepasselijk is, had M. Pauwels de beleefdheid aan den voorzitter der 6^de Kamer, den heer de Bavay, te schrijven om hem eene Vlaamsche rechtspleging te vragen en tevens te zeggen dat hij voornemens was het woord te voeren in het Vlaamsch. Met onverholen scherts afgescheept richtte hij zich tot den eersten voorzitter van het Hof, den heer Eeckman, en vervolgens tot den heer Lejeune, Minister van het rechtswezen, doch op zijne vraag eene Vlaamsche kamer te willen inrichten kreeg hij van den eerste het antwoord excès de pouvoir en van den tweede geen het minste teeken van leven.

Op het verhoor, den 11 November, steunde M^r Pauwels het recht van zijnen lastgever op de billijkheid en op de Grondwet, die de vrijheid van taal uitroept, maar werd ergerlijk gedwarsboomd en gehoond door den voorzitter en den openbaren aanklager, den heer Raymond Janssens, die hem den eerbied tot de magistratuur en tot zijn eigen kleed naar het hoofd wierpen, en zijne eischen inconvenance, comédie en mauvaise plaisanterie durfden noemen. De raadsheer Aulit dreef het zelfs zoo ver met gemaakt vertoon zich in de lezing te verdiepen van La Réforme.

De verdediger hield manhaftig stand tegen den tergenden onwil van het Hof, putte al de proceduurmiddels uit om zijn recht te handhaven, tot dat hij na 3 interlocutoire vonnissen eindelijk het woord bekwam. Nauwelijks had hij eenen volzin uitgesproken of hij werd onderbroken om vertaald te worden door den gezworen vertolker, zelfs eischte de heer Aulit de vertaling woord voor woord. In die omstandigheden achtte het de heer Pauwels met recht en reden beneden zijne waardigheid zijne pleidooi voort te zetten en verzaakte hij aan het woord.

Ziedaar de feiten. Nogmaals wordt het beginsel der Grondwet, de vrijheid van taal, van zijne ware beteekenis afgekeerd en uitgelegd op zulke wijze als zou die vrijheid eerst en vooral bestaan voor de ambtenaars, die nochtans slechts de bezoldigde dienaars zijn

[p. 396]

van het volk. Het volk is voor de ambtenaars niet gemaakt, maar wel de ambtenaars voor het volk.

Tijdens de bespreking van Coremans' wet waren zekere tegenstrevers vijandig, onder voorwendsel dat de waardigheid van den advocaat eischte de taal te mogen gebruiken welke deze verkoos. Die waardigheid is hier met de voeten getrapt, waar zijn nu hare voorstanders..., teekenen zij protest aan...? Zij zwijgen dat zij zweeten.

Nog tijdens die bespreking pleitte Minister Lejeune de verzachtende omstandigheden tegen de toepassing der wet op de Brusselsche omschrijving; hij gaf de verzekering dat geen enkel recht gekrenkt zou worden, en dat men des noods Vlaamsche kamers ingericht zou hebben...! Men ziet hoe die beloften uitgevoerd werden.

De heer Janson zegde Donderdag in de Kamers met betrek op het algemeen stemrecht: Veronderstel eene rechterlijke inrichting waardoor er beraadslaagd zou mogen worden over de hoogste belangen van eenen betichte buiten dezes tegenwoordigheid. He wel, hetgeen M. Janson als eene ongehoorde onmogelijkheid aanzag, gebeurt dagelijks en is hier weer gebeurd, want de taal van zijne beschuldigers niet verstaan, is zooveel als afwezig zijn.

Het is ongehoord, op het einde der 19^de eeuw, in een land dat de bakermat is geweest der vrijheid, na 60 jaar Belgische onafhankelijkheid en dito jaren Vlaamsche beweging, eenen betichte, ondanks zijn protesteeren, te zien vonnissen in eene taal welke hij niet verstaat, en dat om reden dat eenige betaalde dienaars van het land op de hoogte van hunne bediening niet zijn en de taal niet willen verstaan van de meerderheid van het volk waarover zij de maat van het gerecht te strijken hebben! En zeggen dat de groote hoop stom en doof blijft uit onverschilligheid en baatzucht, en zeggen dat zij enkel mond en ooren hebben om zich in preutsche en gemaakte schaamte het gelaat te bedekken, als wij onze zoogezegde Vlaamsche wetten in hunne levensverminking en in hunne niet-toepassing, durven bestempelen met den naam van caricatuur van wetten.

Niet langer meer gedraald, alle ambtenaars moeten bewijs geven dat zij het Vlaamsch machtig zijn, buiten dat geene zaligheid voor hen, of geene uitkomst voor onze beweging. Onze Vlaamsche wetten moeten eene sanctie hebben, want nu worden zij met verachting over het hoofd gezien; de mazen hunner netten moeten toegehaald en dichter gemaakt worden, want de palingen der joodsche zinsverdraaiingen slibberen er al spelend door. Eene wet is noodzakelijk tot beteugeling der magistratuur.

Het woord is aan de Wetgeving, en waarlijk staan wij verstomd dat er in het Parlement nog geene stem is opgegaan om deze nieuwe wetsverkrachting, dit nieuw schandig onrecht aan den schandpaal te spijkeren.

[p. 397]

De heer Pauwels heeft zich manmoedig gedragen, voet voor voet heeft hij ons recht verdedigd, eere, lof en dank aan hem!

Het gebeurde op het beroepshof te Brussel vindt weerklank in geheel het Vlaamsche land, en overal gaan er verontwaardigde protestatien op. De Nederduitsche Bond van Antwerpen heeft in eene meeting opzettelijk daartoe beroepen zijne krachtige stem laten hooren; de Snellaertskring van Gent vraagt aan den Minister den heer de Bavay de plaats niet te geven welke hij in het Verbrekingshof vraagt; de Oud-Hoogstudentenbond van West-Vlaanderen zendt een wrekend manifest rond; de Conferentie der Vlaamsche balie te Gent vraagt insgelijks recht bij de Kamers, en het Hoofdbestuur van het Davidsfonds den 27ⁿ 11. vergaderd, petitionneert op zijne beurt en verzoekt al zijne afdeelingen hunne stem bij de zijne te voegen in krachtige verzoek- en vertoogschriften.

A.