|
| |
| |
| |
Coremans' Album.
ONDER de talrijke kleine gedichten en feestliederen welke, ter gelegenheid der betooging van 10 Februari, in de drukpers het licht hebben gezien, hebben wij de volgende, tot een aandenken van het feest, voor de lezers van Het Belfort, uitgekozen en bijeengebrachtGa naar voetnoot(1):
| |
I.
Aan Coremans.
Nu hoog omhoog de Vlaamsche vlag,
En 't Vlaamsche volk vooruit,
Wijl jubelzang en klokkenspel
Weêrklinken, blijde en luid!
Gevierd, gefeest den kloeken held,
Banier in hand, ons voorwaarts leidt
En deinst voor haat noch dwang!
Vooroordeel moge klomp en rots
Hij werpt ter neêr wat weêrstand biedt
En voert zijn strijders aan;
Zijn strijders, die, het oog op hem,
Hem volgen als een enkel man,
Want ja, gewonnen zal en moet
De Vlaamsche worstelstrijd:
Eens zegeviert de Vlaamsche vlag,
Verheerlijkt wijd en zijd!
Hij moge 't zien, die meengen slag
Reeds won op 't vrijheidsveld,
Hij moge 't zien, zijn werk bekroond
De kloeke Vlaamsche held!
(Uit het Coremans' nummer van het Handelsblad, 10 Februari 1889.)
| |
| |
| |
II.
Hulde aan Coremans.
(Wijze: De Vlaamsche Leeuw.)
I.
Zij zullen hem niet temmen,
Schoon ‘franskiljons’ en walen
Hem dreigen met hun bans!
Zij zullen hem niet temmen,
Zoolang hij, Vlaming, leeft;
Zoolang het volk van Vlaandren
Een recht te vergen heeft!
Refrein:
Zij zullen hem niet temmen,
Vóór 't Vlaamsche fort versterkt is
Tot aan zijn hoogsten trans!
II.
De tijd verslond onz' rechten;
Onz' grieven groeiden aan;
Maar Vlaand'ren en zijn tale
Zal nooit door dwang vergaan.
Dreigt ons de ‘kliek der Franschen’,
Pal staan wij, zonder vaar,
Wij lachen met haar woede,
III.
Sinds achttien-honderd-dertig
Strijdt Vlaand'ren voor zijn recht;
En 't neemt steeds toe in krachten,
Hoe driester men 't bevecht!
Valt Gerrits naast vele and'ren,
En meent de ‘kliek van 't Fransch’,
Dat 't Vlaamsch nu neergeveld ligt,
IV.
En wee Bara of Scoumann',
Onz' Vlaamsche Volksbeweging
Hij stormt op onz' belagers;
Hij licht hen uit den zaâl,
En wreekt, in eigen sprake,
V.
Thans is het sein gegeven,
Door 't gansche Vlaand'renland:
In dichte drommen stoomen
Wij naar het Scheldestrand,
Om d'eed'len held te vieren,
Dien 't volk thans bloemen spreidt,
Slotrefrein:
Blijf O'Connell van Vlaand'ren,
Nog lang onz' dierbre tolk,
Voor 't dankbaar Vlaamsche Volk!
(Uit het Coremansnummer van Het Land, 10 Februari 1889.)
| |
| |
| |
III.
Juicht! Vlamingen, Juicht!
(Feestlied.)
Juicht, Vlamen, juicht in hellen toon,
Doet luid uw' stemme galmen,
En zwaait, voor Vlaandrens kloeksten zoon,
Laat Beiaardspel en Klokgebom,
Op de ademtocht der winden,
Gulhartig roepen ‘Wellekom’
Aan alle vlaamsche vrienden.
Want hier waar 't volk, als hoogste gunst,
Zijn Vrijheid weet te vieren;
Waar Handel, Nijverheid en Kunst
Zoo trotsch den scepter zwieren;
Hier teesten we, met alle pracht,
Die voor haar rechten houdt de wacht
We zwaaien vlag en wimpels thans
Heil onzen held! Heil Coremans!
Den O'Connell der Vlamen;
Die moedig strijdt voor 't heilig pand:
De vrijheid van de talen,
Door hem zal eens ons Vlaandrenland
In vollen luister pralen.
En daarom juichen we zoo luid
En doen we ons stemme galmen,
En daarom hangt de feestvlag uit
En zwaait men zegepalmen.
Laat, Beiaardspel en Klokgebom,
Uw' vreugdeklanken hooren,
En roept aan allen ‘Wellekom’
Die Vlaming zijn geboren.
(De Vrijheid, Februari 1889.)
| |
IV.
Coremans!
Daar klinkt een naam heel Vlaandren door,
Zoo krachtig als een machtig koor:
Hij stijgt uit stad en dorpen op,
Weerkaatst door duin en heuveltop;
Omdat ons volk hem mint en acht,
Die Vlaandrens grootheid koen betracht;
Omdat ons volk, na lang geduld,
Zijn schoonste wenschen wil vervuld!
Daar klinkt een naam heel Vlaandren door,
Zoo krachtig als een machtig koor;
Die naam houdt recht en reden in;
Geen onderscheid in 's Lands gezin!
En stroomt het Vlaamsche volk te zaam,
Zoo stijge uit aller borst één naam:
| |
| |
| |
V.
Coremans-Marsch.
Wijze: Artevelde-Marsch, van Gevaert.
‘Vlamingen, begroet allen uwen vriend, den O'Connell van Vlaanderen!’
Lambert Van Ryswyck.
I.
Wie stond recht, als men Vlaand'ren verdrukte door het Fransch?
Wie herstelde onze taal in haar' vollen gloor en glans?
't Is de held van ons land, 't is de vrome Coremans!
Hij stond recht, als men Vlaand'ren verdrukte door het Fransch!
II.
Wie verbrak hier het juk van de Waalsche taaltirans?
En wie vlocht er ons Dietsch, eenen eer- en gloriekrans?
't Is de held van ons land, 't is de macht'ge Coremans!
Hij verbrak hier het juk van de Waalsche taaltirans!
III.
Wie verhief vóór 't Gerecht onze Taal ten hoogsten trans?
Wie verjoeg hier de vreemde uit haar sterke legerschans?
't Is de held van ons land, 't is de moed'ge Coremans!
Hij verhief vóór 't Gerecht onze Taal ten hoogsten trans.
IV.
Wie behaalde den zege op de kliek der Fransche Jans?
En wien huldigt ons Vlaandren met dank en vreugde thans?
't Is de held van ons land, 't is de wakk're Coremans!
Hem vlecht Vlaand'ren in dankbare hulde een' lauwerkrans!
(Het Land.)
Johan Luhdwig.
| |
VI.
Leve Coremans.
Op! Vlamen! op! uit allen kant,
Uit elke gouw, uit alle oorden,
Van 't klein doch duurbaar Vaderland,
Komt allen, naar de Scheldeboorden,
Stroomt allen naar de Rubenssteê,
Waar Coremans ook werd geboren,
En doen die van d'Ouw Beurs niet meê,
Daar is, Och Heer! niets aan verloren!
Komt allen die den kamper mint,
Voor onze taal en onze rechten,
Thans naar hem toe, blij, eensgezind,
Ten spijt van alle vreemde knechten.
Bewijst hem eer en roept hoezee!
Dat 't klinkt tot boven onzen toren!
En doet den Opium niet meê,
Daar is, och Heer! niets aan verloren.
| |
| |
Ja, broeders, 't is vandaag de dag
Dat wij den strijder mogen vieren,
Ontplooit voor hem de zegevlag,
Ontrolt voor hem uw feestbanieren.
Heil aan den held die zooveel deê,
Door wie onz' taal werd als herboren,
En doen de Franskiljons niet meê,
Daar is, Och Heer! niets aan verloren!
Brengt kronen aan en lauwertak,
Voor hem die sedert twintig jaren,
Met woord en daad het vuur ontstak,
In d'harten onzer legerscharen.
En daarom roepen wij te vreê,
Heil Coremans! den uitverkoren!
En doen z'uit d'Ammanstraat niet meê,
Daar is, Och Heer! niets aan verloren!
Gezongen dan op deze feest,
Gezongen op deez' blijde stonden!
Laat thans herklinken onbevreesd,
Zijn naam uit honderd duizend monden.
Van aan de Maas tot aan de Zee,
Zal thans zijn naam het ruim doorboren
En doet de zuidpartij niet meê,
Daar is, Och Heer, niets aan verloren!
(De Vrijheid.)
Jacobus.
| |
VII.
Aan Edward Coremans.
Voor 't arme volk, toen 't opsprong uit zijn boeien,
Wen 't noodgeschreeuw weergalmde door den lande,
Sloeg 't heilig vuur, dat in zijn boezem brandde,
Als een vulkaan, in laaie vlam aan 't gloeien.
Daar bromt de klok, helklinkend door de gouwen,
En grijs en jong 't komt al naar hier getogen.
En gâ en kroost begroeten, diep bewogen,
De standaarts fier, waarop, uit breede vouwen,
De Leeuw verrijst, de schutsgeest van ons volk.
En 't blij hoezeegejuich beloont u, tolk
Der langverdrukte dietsche rechtsbeweging,
Voor 't vroede, kloeke woord, het hoogbegaafde
Waar Gij den Vlaamschen stam zoo mild meê laafde!
Het ‘Fiat lux’ der nieuwe volksherleving!
(Het Recht, 10 Februari 1889.)
| |
| |
| |
VII.
Heil Coremans.
(Zangwijze: Wien Neêrlandsch bloed, enz.)
I.
Op! Vlaamsche Volk! in feestgewaad
Wien voor zijn taal de boezem slaat
De beiaard klinke, hel en luid,
En wapprend hang de feestvlag uit,
II.
Te Brussel, in de Statenzaal
Daar beet, met spot en hoon,
De Waal ons toe: ‘gij hebt geen taal,
Hier spant het Fransch de kroon!’
Maar, wat hij nimmer heeft gehoord,
Moet hij daar hooren thans:
Het machtig, vrije, Vlaamsche woord
III.
Sinds zestig jaren werd ons recht
Vertrappeld en verkracht;
Een vreemde taal in 't landsgerecht,
Hield 't eigen Vlaamsch versmacht,
Maar, vlocht men 't onrecht, in de wet,
't Wordt eens verwonnen en verplet
IV.
De Vlaamsche leeuw staat onvermand
En houdt de strijdvlag op;
Alwat ons recht nog tegenkant
Moet neêr, bij klop op klop!
De Vlaming wil zijn moedertaal
En rust niet vóór de zegepraal,
V.
Heil hun die, trouw aan 't vaderland,
Voor taal en vrijheid sterk,
Met hem ten strijd gaan, hand in hand,
En staan in 't worstelperk!
Eens stijgt de zegekreet, vol kracht,
Heil onze Vlaamsche legermacht!
(Fondsenblad, 26 December 1888.)
|
-
voetnoot(1)
- Vermelden wij hier ook den bundel gedichten: voor Vlaanderland, ter eere van Coremans, door Baldwin, ter gelegenheid van het Coremansfeest uitgegeven en verkrijgbaar bij de uitgevers van Het Belfort, ten prijze van 50 centiemen.
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd