Het Belfort. Jaargang 3

[p. 479]

D^r Renier Snieders.

DE Nederlandsche letterkunde heeft een nieuw en zwaar verlies geleden door het afsterven van den waardigen, talentvollen man, wiens naam ten hoofde van dit artikel geschreven is.

Is 't noodig, D^r Renier Snieders aan de Vlaamsche Lezers te doen kennen? Zou er onder deze één zijn, die zijne gemoedelijke Kempische verhalen niet gelezen heeft? Snieders' naam klinkt met eere op het Vlaamsche letterveld; zijne schriften - een goed twintigtal - zijn opgenomen in al de volksboekerijen van het land, en zij zijn er, na die van Conscience en van D^r August Snieders, de meestgevraagde.

Renier werd te Bladel (Noord-Brabant) geboren den 21 November 1812; reeds zeer vroeg toonde hij eenen merkwaardigen aanleg tot de studie, zoodat zijne zorgzame ouders hem naar het bisschoppelijk college van Roermond zonden. Na de omwenteling van 1830 kwam hij zijne studiën voltrekken te Eindhoven, en ging vandaar, drie jaren nadien, naar de Hoogeschool van Leuven om er de geneeskunst te studeeren.

Na, met de grootste onderscheiding, zijn diploom van doctor verworven te hebben (1838), ging hij zich te midden van de Kempen vestigen, namelijk te Turnhout, waar hij weldra in het huwelijk trad, en de uren, welke de praktijk hem overliet, aan de beoefening der dichtkunst besteedde.

Renier Snieders heeft te Turnhout oneindig veel goeds gesticht. Wel had deze stad weinig te lijden van den Franschen geest, die dieper in het land zoo vele jammeren deed ontstaan en zoo oneindig veel goeds bedierf - hier bleef het volk innig gehecht aan eigen taal en eigen zeden, en was er eigenlijk geen kamp vol te houden tegen verbastering of vreemdgezindheid; maar niettemin is het waar dat er te Turnhout een man als Renier Snieders noodig was om in de dagen van verdrukking de vonk der vaderlandsliefde in de harten der weleens ontmoedigde jongelingschap hooger aan te blazen, en die jongelingschap, als voorlichter en leider, op de baan van het goede te stutten en te steunen.

Dat Renier Snieders zijne roeping gewetensvol volbracht, getuigt de door hem verrichte arbeid. Door zijn toedoen kwam, korts nadat hij zich alhier gevestigd had, de maatschappij de Dageraad tot stand, eene kweekschool van jonge letteroefenaren en van echt vlaamschgezinde burgers. Later stichtte hij de Turnhoutsche afdeeling van het Davidsfonds, die hem tot haren voorzitter koos.

Een lang tijdvak verliep tusschen de uitgave van de Dauw

[p. 480]

droppelen, den eersten dichtbundel van de Dageraad, en de stichting van het Davidsfonds te Turnhout; maar 't was voor Renier Snieders geen tijdvak van sluimer, moedeloos nietsdoen; had hij in de Dageraad zijnen medeleden 't voorbeeld gegeven van letteroefening in gebonden en in ongebonden stijl, nooit liet hij de pen rusten. Zijn boeken getuigen van zijne onverpoosde werkzaamheid, en toonen den lezer het verhevene wit, dat de schrijver steeds voor oogen hield. Hij streefde er voor, het volk te beschaven en te veredelen door het schetsen van lieve, opwekkende tafereelen, meest gezocht in de Kempen, welke hij schier dagelijks doorkruiste; hij legde er zich op toe, het volk afkeer in te boezemen voor de ondeugd; het door treffende voorbeelden te doen beseffen dat eerlijkheid, goede trouw, gehechtheid aan godsdienst en plicht, te allen tijde, aan elken stand, zegen meebrengt en geluk.

Wie heeft er zijne gemoedelijkheid, de braafheid, de rechtzinnigheid van zijn karakter niet leeren hoogschatten bij het lezen der treffende bladzijden, in welke de Deugd steeds verheerlijking vindt, in welke de geest van het voorgeslacht zoo helder glanst, en de geneesheer des lichaams, zich verheffende tot geneesmeester der zielekwalen, de gulden lessen der levenswijsheid zacht en liefderijk voorspiegelt? Renier Snieders, gelijk verreweg de meeste kampioenen voor het Vlaamsch beginsel, wankelde geen oogenblik bij de verhevene zending, welke hij zich had opgelegd - zending die soms vele opofferingen vergt, meestal zonder andere belooning in het verschiet dan de zelfvoldoening van den trouw gekweten plicht.

Een man van zoo vele en zulke groote verdiensten moest natuurlijk eene plaats hebben in de koninklijke Vlaamsche Academie. Renier Snieders verkreeg ze, zonder ze aan iemand gevraagd te hebben. Deze vereerende onderscheiding moge hem, in den avond zijns levens, 't onderpand geweest zijn van de erkentenis der Vlamingen voor zijn even belangrijk als langdurig werk.

Renier Snieders ontvalt aan de Nederlandsche letteren en aan het Vlaamsche kamp op zijn 72^ste jaar. Hoe gaarne hadden wij den talentvollen schrijver, den beminnelijken mensch nog een aantal jaren in onze rangen gezien, allen door zijn voorbeeld aanwakkerende en door zijne gulle vriendschap genoegen gevende.... God oordeelde hem rijp te zijn voor het betere leven, en voor het geluk, hereenigd te zijn met dierbare wezens, welke hij hartstochtelijk had bemind, en die hij allen, in weinige jaren, naar het graf had gebracht: vier broeders, eene aangebedene echtgenoote, en vier volwassen kinderen. Na zulke wreede verliezen moet het leven wel een last, de dood welkom zijn... Wat ons betreft, wij willen hopen dat een andere Dageraad - een, die niet meer zal eindigen - voor den brave thans glansrijk is aangebroken, een dageraad op welken Dauwdroppelen, rijk aan onvergankelijken zegen, de vrome ziel mild besproeien zullen. Dien wensch sturen, ongetwijfeld, uiter herte hem toe, naar de overzijde des grafs, allen, die den beminnelijken schrijver, den edelmoedigen menschenvriend, den wakkeren kampgenoot voor de goede zaak door innige betrekkingen of uit zijne schriften hebben leeren kennen.

D.