Band. Jaargang 15

[p. 556]

Davidsfonds
Jubileumviering 1950

Het Davidsfonds,

in Algemene Vergadering bijeengekomen op 17 September 1950,

stelt met genoegen vast dat naast de missionarissen meer en meer Vlamingen hun plaats innemen in het grootse kolonisatiewerk in Kongo;

verheugt er zich over dat de koloniale gedachte meer en meer ingang vindt bij de jongere katholieke Vlamingen;

wijst er op dat, indien de jongelui gehuwd naar Kongo gaan, geen gewetensbezwaar nog langer de ouders mag nopen zich te verzetten tegen het vertrek van hun zonen en dochters;

stelt vast dat in kongo reeds gunstige tekenen van oplevende Vlaamse kultuur bestaan en beslist de begonnen aktie met alle middelen uit te breiden en te versterken;

doet een dringend beroep op de Vlaamse koloniale schrijvers opdat zij zouden beseffen, dat zij een grote rol te vervullen hebben in de uitbouw van het wetenschappelijk patrimonium van hun volk en in de uitstraling van onze Vlaamse universiteiten;

vraagt aan het Ministerie van Koloniën dat een beroep zou worden gedaan op de Vlaamse wetenschapsmensen, kunstenaars en journalisten, om mede te werken aan de verschillende tijdschriften en publicaties uitgegeven door het Departement en dat aan Vlaamse toneel-, zang- en kunstverenigingen de gelegenheid zou geboden worden om op te treden in de kolonie.

Op gebied van het onderwijs voor blanken:

verklaart zich akkoord om voor de Vlaamse kinderen in Kongo de handhaving, de ontwikkeling en de uitbreiding van het ééntalig Vlaams lager onderwijs te vragen;

gaat akkoord met de formule van onderwijs zoals deze wordt voorgesteld, t.w.: alle vakken in het Nederlands met uitzondering van turnen, handwerk en tekenen, die in het Frans, en samen met de Franse afdeling, worden gegeven;

verwerpt elk voorstel vanwege het koloniaal bestuur dat zou leiden tot een tweetalig onderwijs in de kolonie;

wenst evenwel dat beide afdelingen in dezelfde schoolinrichting zouden ondergebracht worden;

vraagt met aandrang dat het onderwijs van het Frans in de Nederlandse afdeling degelijk verzorgd en dat er ten minste één uur per dag aan besteed worde;

Op het gebied van het onderwijs voor Kongolezen:

stelt met genoegen vast dat het koloniaal beheer tot het inzicht is gekomen dat het wenselijk is aan Kongolezen het Nederlands aan te leren;

wenst in het belang van die Kongolese studenten zelf en met het oog op de in te voeren taalgelijkheid voor de Belgen in Kongo, dat het onderwijs van het Nederlands niet zou beperkt blijven tot 'n goede kennis van de doorgaans gesproken taal;

vraagt, om dezelfde reden, dat Nederlands zou aangeleerd worden in de scholen waar de ondergeschikte bedienden van de administratie, nijverheidsen handelsondernemingen gevormd worden.

[p. 557]

Op bestuurlijk gebied:

stelt vast dat het zo geroemd beschavingswerk in Kongo grotelijks te danken is aan Vlaamse missionarissen en ambtenaren;

drukt er zijn verontwaardiging over uit dat, na 65 jaar bestaan van onze kolonie en na 42 jaar Belgisch bestuur, de Vlamingen als dusdanig nog altijd in grote mate genegeerd worden;

vraagt dringend aan de regering om zo vlug mogelijk een einde te stellen aan deze voor de Vlamingen vernederende toestand, rekening houdend met de totaal gewijzigde toestanden in het moederland;

wijst er de Vlaamse kolonialen op dat Goeverneur-Generaal Rijckmans in brief nr 2.962 van 11 maart 1939, verklaard heeft dat de Vlamingen in de kolonie vrij hun taal mogen gebruiken in alle dienstbetrekkingen met hun oversten, collega's, ondergeschikten en partikulieren;

spoort de Vlaamse kolonialen aan om, zonder aarzelen en zonder uitstel, van bedoelde vrijheid gebruik te maken;

dringt bij de Minister van Koloniën aan om onmiddellijk de erkenning van die vrijheid te bevestigen en de nog gestelde beperkingen op te heffen, en dit ook in het belang van de dienst;

dringt aan bij de leiding van de C.V.P. dat zij het wetsvoorstel, houdend een Taalstatuut voor de Kolonie, dat voorgelegd werd door de Katholieke Vlaamse Landsbond, onverwijld aanhangig zou maken bij het Parlement;

doet een beroep op al de Vlaamse parlementsleden opdat zij met alle krachten dit wetsontwerp zouden verdedigen en... eindelijk stemmen.

Wat betreft het koloniaal onderwijs in het moederland:

stelt vast dat om in een nabije toekomst een eerlijke tweetaligheid der besturen in Kongo mogelijk te maken, het koloniaal onderwijs in België onmiddellijk moet aangepast worden;

dringt aan bij de Minister van Koloniën opdat hij van nu af de tweetaligheid van de besturen in de kolonie zou in het vooruitzicht stellen bij de besturen en de studenten van de koloniale scholen, en opdat hij de taalvereisten zou bekendmaken welke aan de kandidaten zullen gesteld worden om aangeworven en bevorderd te worden;

neemt vrede met de tweetaligheid van het koloniaal onderwijs, met dien verstande nochtans dat het Nederlands en het Frans op volstrekt gelijke voet gesteld worden;

tekent andermaal protest aan tegen de voor de Vlamingen beschamende en onduldbare toestanden die heersen in het Universitair Instituut voor Overzeese Gebieden te Antwerpen;

vraagt dat de Minister alle toekenning van subsidiën aan die school zou afhankelijk maken van de volledige en eerlijke gelijkstelling der beide landstalen;

vraagt aan de Vlaamse parlementairen waakzaam toe te zien en, indien geen voldoende waarborgen op taalgebied bestaan, bij de eerstkomende bespreking van de begroting van Koloniën de schrapping van de subsidiën aan de school te Antwerpen voor te stellen.

Motie

De sektie ‘Kongo, Rijksgebied ook voor Vlaanderen’,

vraagt ten slotte aan het Hoofdbestuur van het Davidsfonds dat een afvaardiging onmiddellijk bij de Minister van Koloniën zou aandringen tot het bekomen van een gezonde taalregeling in de kolonie, en bij de leiding van de Christelijke Volkspartij tot het indienen van het wetsontwerp houdend een taalstatuut voor Kongo, dat door de Katholieke Vlaamse Landsbond werd voorbereid.