Band. Jaargang 13

[p. 457]

Jules Minne

Afrika en zijn wouden
En zijn boorden van bergen
Die het beveiligen tegen de oceaan
Sliep tussen zijn baaien met rotsige bochten
Een werelddeel trok me aan
Doch ik was geboren uit andere aarde
Die immer in mij aanwezig bleef
En nooit zou worden uitgeroeid.
(J. Minne, Bornes de l'Océan)

JULES MINNE... Een naam, die ons zo vertrouwd in de oren klinkt en toch een dichter die weinigen van ons kennen. Een tijdgenoot, inderdaad, en een eenzaam worstelaar met de ons zo wezensvreemde Kongolese oerwoudnatuur. Een dichter van groot formaat, die niet geaarzeld heeft het poëtische klimaat van het verre vaderland te verlaten om een terrein te ontginnen waar zwakke naturen hopeloos omver zouden geslagen worden door vreemde, ongekende machten. Een vruchtbaar dichter, die ver van de moederlandse huiselijkheid in de eenzaamheid van een vijandige tropische natuur de zin van dit universum heeft doorpeild. Het is in het machtig gesloten kader van het oerwoud dat deze kunstenaar zijn kosmisch aanvoelen der natuur in streng persoonlijke verzen heeft uitgezongen en uitgediept. Bij het doorschouwen van het werk van deze kunstenaar denken wij onwillekeurig aan Rilke en Van de Woestijne, twee grote dichters ook bij wie het dichtwerk innig is samengegroeid met hun fundamenteel wezen.

Jules Minne werd geboren te Loupoigne, in 't begin van deze eeuw, in de prachtige streek van Waals-Brabant, bleef er een zestal jaren en woonde verder een veertiental jaren te Vilvoorde en te Brussel alvorens in 1938 naar het Afrikaanse vasteland over te steken. Hij had toen al de bundels ‘Au Seuil du Jardin nostalgique’, en ‘En Amont du Rêve’, ‘L'intime Obole’, ‘Roseaux du Silence’, ‘Naissance du Poème’ en ‘Champs de l'Angoisse’ gepubliceerd. ‘Naissance du Poème’ werd met de Verhaeren-prijs bekroond.

De tien volgende jaren werden voornamelijk doorgebracht in het hart van het Afrikaanse oerwoud, waar hij vruchtbaar pionnierswerk verrichtte in de gewesten Ligasa, Yahisuli, Opala, Yahuma en Faradje. Het is in deze periode, in dit vormen en gestalte geven aan een nieuwe wereld, in deze scheppende activiteit dat ‘L'Habitant de la Terre’, ‘Les Rythmes solaires’, ‘Bornes de l'Océan’ en ‘Les Moissons intérieures’ ontstonden en dat de

[p. 458]

ideeën gestalte namen die werden uitgewerkt in de scherpzinnige essais ‘Univers et Poésie’ en ‘Forêt Equatoriale ou l'Afrique et le Sens de l'Humain’, in 1952 herenigd en aangevuld onder de titel ‘Sève Bantoue’.

Jules Minne ontving, begin 1951, de driejaarlijkse prijs voor koloniale letterkunde 1948-1951, vooral wegens de mystische-exotische bundels ‘Les Moissons intérieures’ en ‘Tant que la lumière monte...’

Door zijn rijke ervaring in het inlands milieu en door zijn innig verbonden zijn met de Kongolese natuur was hij wel de meest aangewezen persoonlijkheid om onze kolonie te vertegenwoordigen op het Internationaal Congres der Poëzie, dat in Venetië gehouden werd van 16 tot 20 October 1953. De vertaling die volgt is dan ook, als mededeling aan dit congres, een synthese van zijn diepste wezen en een inleiding tot zijn diepzinnig oeuvre, dat ons beter zal doen indringen in het mysterie van de Afrikaanse wereld, die ons steeds weer boeit en aantrekt:

‘Afrika en het evenaarswoud, meer dan enig ander ervaringsgebied, geven ons terug aan dat aards kader waar wij allereerst de oorspronkelijke chaos vinden, waaruit onze wereldbeschouwing zal opstijgen in een arbeid van nieuwe opbouw.’ (Sève Bantoue).

S.P. Lemmen