| |
| |
| |
| |
Het boekenrek
‘Igloo's in de Nacht’, door Hans Ruesch. Uitgave Standaard-Boekhandel, Antwerpen-Leopoldstad. (Standaard-Romans). 240 blz. Prijs: ing. 60 fr.; geb. 85 fr.; luxe: 100 fr.
Met deze flinke vertaling van Dick Ouwendijk lanceert de Standaard-Boekhandel een nieuwe reeks ‘Standaard-romans’. Dat de keuze op Hans Ruesch's buitengewoon succesboek ‘Top of the World’ viel zal door iedereen graag worden toegejuicht, want deze boeiende en aangrijpende roman staat werkelijk op een zeer hoog peil. Hans Ruesch vermag het ons gans nieuwe horizonten te openen; de dagelijkse ‘struggle for life’ van de Pool-Eskimo's, hun eigenaardige zeden en gewoonten, het onvermijdelijke conflict dat ontstaat bij het eerste contact met de blanken worden in deze roman zo meesterlijk beschreven dat dit epos van het eskimo-leven gerust mag gerekend worden tot een der beste werken van de wereldliteratuur die de jongste jaren in het Nederlands vertaald werden.
O.D.M.
| |
‘De Zweer van Don Lucas’, door J.A. de Zunzunegui. Uitgave Standaard-Boekhandel, Antwerpen-Leopoldstad (Standaard-Romans). Ing. 60 fr.; geb. 85 fr.; in prachtband: 100 fr.
‘Overal, in de barbierswinkel van Paco, op de markt, in de kroegen van de weduwe en van Driesje, aan de poort van de Afslag en van het raadhuis, onder de galerij van de school en in de vestibule van de kerk, waren er affiches aangeplakt die de komst van Don Lucas aankondigden...’ Zo wordt de lezer samen met Don Lucas, van de eerste regels van het boek af, triomfantelijk binnengeleid in het kleine vissershaventje aan de Cantabrische kust, dat één wuivende zakdoek is voor hen die gaan naar Amerika en voor hen die van daar terugkeren na fortuin te hebben gemaakt. En hij laat de schatrijke held geen ogenblik meer los bij zijn langzame opgang, doorheen de wriemelende straatjes en over de bonte pleinen van het stadje, tot het officiële ambt van beschermheer en weldoener der gemeente dat hem krachtens zijn fortuin en bewezen diensten rechtmatig toekomt. Jammer genoeg geschiedt de langzame verovering van deze benijdenswaardige positie niet zonder veel zorg en moeite want enerzijds is daar de gewiekste kerel met de electrische | |
| |
harpoenen die een ezel met één slag neervelt als bewijs van zijn kundigheden in de walvisjacht en daarmee aanspraak meent te mogen maken op deze eerbare functie en anderzijds blijkt het zeer moeilijk het ieder naar de zin te maken, wel te doen en niet om te zien. Don Lucas ziet al maar door om en geraakt daarbij in de ergerlijkste verwikkelingen waaronder een liefdesgeschiedenis met een oude jongedame niet van de eenvoudigste is. Het einddoel wordt echter bereikt en Don Lucas kan op zijn lauweren gaan rusten met het ongelukkig gevolg echter dat hij zich alras begint te vervelen. Gelukkig is daar eindelijk de maagzweer, de zeer bijzondere, liefdevol gekoesterde en alom geachte maagzweer van Don Lucas die hem in zijn laatste levensjaar alle roem en achting helpt verwerven.
Dit is een vrolijk boek. Maar deze vrolijkheid is een kleurige vlag die een ernstige lading dekt. Want de schrijver kent de harten der mensen en ‘zolang de wereld wereld is, zullen de harten der mensen wraakgierig, brutaal, ondankbaar, haatdragend en afgunstig zijn’. En daarom vindt hij het beter die hele ondankbare wereld maar een beetje luchtig op te nemen en zijn gevoeligheid te verbergen onder een beschermende laag ironie. Hij doet het in een vloeiende stijl, niet zonder een vleugje poëzie en met verrassend nieuwe en frisse beelden waarvan sommige wellicht beter tot hun recht waren gekomen indien meer zorg ware besteed geweest aan de vertaling. Dit hartelijke boek, dat tevens de Spaanse Nationale Prijs verwierf, wordt warm aanbevolen.
J.G.
| |
‘Schaduwen over de Sneeuw’, door Henri Troyat. Uitgave Standaard-Boekhandel, Antwerpen-Leopoldstad. 168 blz. Prijs: ing. 60 fr.; geb. 85 fr.; luxe: 100 fr.
Met deze roman behaalde Henri Troyat de ‘Grand Prix Littéraire du Prince Rainier III de Monaco’. De literaire prijzen hebben zich dermate vermenigvuldigd dat zij geen borg meer kunnen staan voor de waarde van een boek. ‘Schaduwen over de Sneeuw’ is echter een onderscheiding overwaard: dit is grote romankunst die de aandacht tot de laatste bladzijde vastketent.
Het decor: een haast ongenaakbare Alpentop. Het gebeuren: een fait-divers - een vliegtuig is in het gebergte te pletter gestort. Twee personages: de gewezen gids en zijn jongere broer Marcellus, en ook een derde, alomtegenwoordig, de onheilspellende rotswand. Het verhaal groeit echter ver uit boven het relaas van een dramatische bergbeklimming. Jaren geleden heeft Isaïas, na een reeks ongevallen die hij als de doem van het gebergte heeft aangevoeld en zijn vertrouwen geknakt hebben, het gidsenberoep opgegeven. Hij voorziet in zijn onderhoud en in dat van Marcellus door het hoeden van een kleine kudde schapen. Marcellus is een nietsnut die verteerd wordt door de begeerte naar een ruimer leven. Het lijnvliegtuig is neergestort, de uitgezonden reddingsploeg werd teruggeslagen, en nu rijpt in het brein van Marcellus een plan: met de hulp van Isaïas het vliegtuig bereiken en er het goud uit weghalen waarover in de kranten gesproken wordt.
En nu begint de strijd, strijd tegen de dreigende rotswand, strijd tegen de eigen angst, strijd tegen het kwade dat zijn schaduwen over de sneeuw in het gebergte wil uitspreiden. De gruwzame tocht heeft Isaïas echter uit zijn onmacht bevrijd en hij zal ook het kwade dat hem in de gedaante van Marcellus belaagt, als een nieuwe verzoeking in de woestijn, weten af te weren.
| |
| |
‘Schaduwen over de Sneeuw’ is een meesterwerk van een zeer grote zuiverheid, dat ons niet meer loslaat en onafwendbaar naar de ontknoping - en de verlossing - voortstuwt. Er gaat een vreemde bekoring van uit, die nergens vertroebeld wordt door de vertaling, een vertaling die nooit als vertaling aangevoeld wordt. Mit dit derde werk hebben de uitgevers van de Standaard-Romans ongetwijfeld een zeer gelukkige keuze gedaan.
R.P.
| |
‘Tante Martha komt’, door Barbara Simmons. Uitgave Desclée-De Brouwer, Brugge. Uilenspiegelreeks. 172 blz. Prijs: ing. 28 fr.
Een pittig geschreven en met kruimige humor gekruid boekje, dat met leuke tekeningen verlucht is en prettig leest.
R.P.
| |
‘Amerikaanse Romanciers van Heden’, door Jos Van Der Steen. Uitgave Davidsfonds, Leuven (Keurreeks). 220 blz. Ledenprijs: ing. 28 fr.; geb. 42 fr.; handelsprijs: ing. 56 fr.; geb. 84 fr.
Weinigen in Vlaanderen kennen zo grondig de moderne Amerikaanse romankunst als Jos van der Steen. Het is een feit dat de moderne Amerikaanse roman zich door zijn kwaliteit een eigen vooraanstaande plaats veroverd heeft in de wereldliteratuur. De namen der meest markante figuren en grote schrijvers als Ernest Hemingway, William Faulkner, John Steinbeck, Thomas Wolfe, John Dos Passos, James T. Farrell, Erskine Caldwell, Sinclair Lewis, e.a., zijn er geen onbekenden meer. Wie zich enigszins aan de romankunst interesseert zal minstens het leven en de voornaamste werken van voornoemde schrijvers nader wensen te kennen. Die kennis wil Jos van der Steen ons bijbrengen in dit nieuwe keurboek van het Davidsfonds. Wij getuigen met genoegen dat hij in dit opzet volkomen is geslaagd. In appendix bevat deze studie tevens een keurlijst van honderd Amerikaanse romans en novellenbundels die met nut kan geraadpleegd worden door al wie wil kennis maken met het allerbeste van de moderne Amerikaanse romanproductie. Zeer warm aanbevolen.
O.D.M.
| |
‘Zwaartekracht en Genade’, door Simone Weil. Inleiding door Gustave Thibon. Uitg. Lannoo, Tielt, Olijftak-Reeks. 317 blz. Ing.: 80 fr.; geb.: 105 fr.
Een vreemd boek. Van een vreemde schrijfster ook, een exponent van een worstelende tijd. Simone Weil is een Franse Jodin. Zij is tegelijk de Esther en de Ahasverus van de twintigste eeuw, die streed voor de mensheid, en in zichzelf vooral die strijd heeft gevoerd; die niet beter wilde zijn dan de andere mensen, juist omdat zij beter was. Een der grootste vrouwen uit de laatste decennia, die stierf voor zij de eindzege heeft behaald. Zodat we nog niet precies weten waar zij zou uitkomen, en nog niet klaar zien waar zij op weg is; er is nog te veel onsamenhangends in haar gedachten om een vast uitkomstpunt te kunnen bepalen. Zij is ontegensprekelijk een groot mens; nog sterk omstreden. Ook Thibon, in zijn 55 bladzijden inleiding, durft zich niet uit te spreken over de orthodoxie van haar werk, omdat zowel de vrouw zelf als haar leer zeer gecompliceerd zijn en slechts door diepgaande studie bij benadering te volgen. Wanneer men rustig dit boek leest, en er heel veel uit haalt, toch geeft het de indruk dat Simone Weil soms over het paard werd getild. Dit boek zal eerder een philosophisch tijdsmonument blijven met historische nuancen, dan wel theologisch.
A. CL.
| |
| |
| |
‘Voorlopige Motieven’, door Henri Bruning. Uitg. Lannoo, Tielt, Olijftak-Reeks. 172 blz. Ing: 50 fr.; geb.: 75 fr.
De dichter, dramaturg en essayist Bruning behandelt in deze degelijke studie de naoorlogse tijd. Hij maakt een bilan op van de huidige situatie der westerse kultuur. Soms veel krediet. Hij behandelt de massamens, de middenstander en de proletariër; in een sterke aphoristische stijl en met behulp van een diepe belezenheid zoekt hij naar de waarheid; hij onderzoekt de Zekerheden en behandelt het probleem van de scheppende mens, de kunstenaar. Het is de echte, psychologisch borende Bruning, die we reeds kennen uit zijn vooroorlogse werken ‘Subjektieve normen’ en ‘Verworpen Christendom’. Het is een overtuigend pleidooi - een noodkreet - voor dieper leven, grotere persoonlijkheid en sterker bewustzijn.
A. CL.
| |
‘God’, door Romano Guardini. Uitg. Lannoo, Tielt, Olijftakreeks. 135 blz. Ing.: 42 fr.; geb.: 67 fr.
Hiermee is deze bundel van 10 toespraken aan zijn derde druk. Guardini is geen vreemde meer voor wie in Europa streeft naar een hoger geestelijk peil; want zij zien in hem een leidend voornam. Terecht. Evenals in ‘De Heer’ bemediteert Guardini op zeer persoonlijke wijze de ‘onpersoonlijke’ waarheden; ‘onpersoonlijk’ omdat ze zo transcenderend zijn; en toch persoonlijk, omdat zij uitgaan van de éne God. de Voorzienigheid, de Blik, de Wil en het Hart van God; het berouw en onze Godskennis.
In dit uitmuntend werk behandelt de auteur Gods Aanschijn; Gods troost; de nieuwe Hemel en de nieuwe Aarde; en daar is vooral het schone essay ‘De Koning voor wie alles leeft’, waarbij we denken aan de Divina Comedia van Dante, die zijn rondreis moést besluiten met ‘de Liefde die de zon beweegt en de andere sterren’, de bron waardoor en het doel waarvoor alles leeft.
A. CL.
| |
‘Geestelijk Dagboek’, door Ignatius van Loyola. Humanitas Nr 10. ‘Hij schreef voor ons’, door Ernest Hello. Humanitas Nr 11. ‘Leven en Dood in den Ast’, door Stijn Streuvels. Humanitas Nr 12. ‘Opvoeding zonder Straf’, door Don Giovanni Bosco. Humanitas Nr 13. Uitgave Lanno, Tielt. Per deeltje 25 fr.
De Humanitasreeks brengt een nieuwe eclectische keuze boekjes op de leestafel. Met letterkunde heeft het Geestelijk Dagboek van Ignatius van Loyola weinig uitstaans en die eeuwige tranen en devoties waarvan het gewaagt zullen hopelijk niet de totaliteit van het mystieke beleven weergeven. Leven en Dood in de Ast, de Streuveliaanse parel, hoef ik wel niet voor te stellen. Het nonconformisme van Hello, die van leer trekt tegen middelmatigheid en kuddegeest, doet sympathiek aan, terwijl ook de opvoedkundige beschouwingen van Don Bosco in de reeks volkomen op hun plaats zijn.
R.P.
| |
‘Europa, Wezen en Roeping’, door Christopher Dawson. Uitgave Desclée-De Brouwer, Brugge. 222 blz. Ing. 75 fr.; geb. 90 fr.
Europa is een begrip waarmee heden ten dage zonder ophouden geschermd wordt. Maar wat is Europa? Als men die vraag toegeslingerd krijgt merkt men dat het een zeer vaag begrip is, zonder vaste omtrekken en met een disparate inhoud. Christopher Dawson betoogt in zijn merkwaardig essay dat het een onttakeld begrip is. Want Europa heeft bestaan als een organische eenheid - de middeleeuwse christen- | |
| |
heid - die door de splijtwerking van het nationalisme gedesintegreerd is tot een mozaïek van staten die zich zelf verafgoden. De eredienst van de seculiere staat, dit Gouden Kalf in de woestijn van het materialisme - das ‘Irdisch-Göttliches’ van Hegel - heeft de teloorgang van gemeenschappelijke geestelijke doeleinden en van een gemeenschappelijk stelsel van zedelijke waarden in de hand gewerkt. Waar ligt de redding? Dawson aarzelt niet: in een terugkeer tot de bron - de christelijke cultuur.
Dit boek, dat uitstekend vertaald werd, verdient de aandacht van al wie begaan is met de problemen van onze tijd. Voor ons kolonialen, hebben de hoofdstukken over de Europese uitzwerming en de kolonisatie een speciaal belang.
R.P.
| |
‘Vlaanderen's Nood’, door Dr D.A. Stracke S.J. Uitg. Lannoo, Tielt. 36 blz. Ing.: 15 fr.
Schrijver behandelt in deze brochure de specifieke noden van vlaanderen in de naoorlogse jaren. Ieder volk heeft zijn eigen noden, en in Vlaanderen is er uit een historische onevenwichtigheid een individuele onevenwichtigheid gegroeid. In dit opstel - een voordracht die de auteur vroeger heeft gehouden in meerdere Vlaamse hoofdsteden - wijst P. Stracke hoofdzakelijk op de groeiende onpersoonlijkheid van ons volk, kleurloosheid, karakterloosheid; achteruitgang op zedelijk en godsdienstig gebied, formalisme zonder ziel. Een goede handleiding voor een Vlaams gewetensonderzoek.
A. CL.
| |
‘Van het dagelijks Leven’, door Johan van Mechelen. Uitgeverij Sanderus, Oudenaarde. 61 blz. Prijs: geb. 50 fr.
Dit is geen hartstochtelijke poëzie, die hoogoplaait en slechts asse achterlaat, dit is poëzie die traag - een woord dat immer weer in de bundel terugkeert - voortschrijdt, zoals het dagelijks leven traag is, traag, doch onafwendbaar. Een leven dat ons soms de verrukking brengt van een trage boog van duiven, wit achter het raam gerezen... of waarin
Gij speelt met parels, uit het zand gedreven,
met arabesken uit een regenboog;
De aarde ligt nu ver van u omhoog
in de vergeten winden weggeweven.
Een ontroering die overmant en vernietigt zal men in deze in gedempte toon gehouden dichtkunst echter niet vinden.
R.P.
| |
‘Dagen te Rome en op de Rand’, door Arthur H. Cornette. Uitgave Orion, Antwerpen. 46 blz.
Met deze kleine keuze uit het werk van Prof. Cornette brengt Maurice Gilliams hulde aan een fijnbesnaarde persoonlijkheid. Met Cornette verwijlt men in regionen van schoonheid, te Rome, en in andere cultuuroorden, op de rand...
R.P.
|
|