| |
| |
| |
| |
Het boekenrek
‘La Divine Pastorale’, door Alexis Kagame. - Editions du Marais. - Bruxelles.
Ruanda-Urundi is een middeleeuws land, een land van leenheren en laten, van spel en poëzie... Iedere nacht wordt bij de hamitische stamhoofden en notabelen wake gehouden om te luisteren naar aloude verhalen. Menestrelen bezingen de heldenfeiten uit het verleden, de roem van oude geslachten, het leven van de herdervolken in de koele heuvelen. Naast het krijgslied en het lofdicht bekleedt de ‘pastorale’ een voorname plaats. De pastorale spreekt rechtstreeks tot de ziel van het volk; daarom heeft Eerwaarde Alexis Kagame deze dichtvorm gekozen om het epos van de goddelijke schepping te vertolken.
Het onderhavige boek is de vertaling van de ‘eerste wake’ van dit epos: acht zangen die de wereld vóór de schepping - van de Drievuldigheid tot de Val der Engelen - beschrijven.
Wars van saaie theologie - hoewel het werk door de bevoegde kerkelijke autoriteiten op doctrinaal gebied werd onderzocht en goed bevonden - wars van saaie theologie en van Vondeliaanse bombast, is de ‘Divine Pastorale’ echte volkspoëzie gebleven. Ik kan er niet aan weerstaan een paar verzen te citeren uit die prachtige zesde zang (De ongenade van Lucifer) waarin de Boze met een vloed scheldwoorden wordt overstelpt:
Il se relève et s'abaisse, tour à tour, tel l'iguane;
Par essaims, comme des mouches, le survolent toutes les pestes;
Respire-t-il? c'est le râle d'une vipère;
Sa puanteur nous rappelle le blaireau!
In het land van de rijzige Watutsi wordt Satan natuurlijk voorgesteld als een verschrompelde dwerg...
De vertaling werd door Alexis Kagame zelf verzorgd, in een zeer zuivere en beeldrijke taal, die er naar streeft het Ruandees zo dicht mogelijk te benaderen.
Het keurig gedrukte boek is verlucht met zwartrode lino's van Ant. de Vinck.
R.P.
| |
| |
| |
‘Balladen achter de Staven’, door Blanka Gijselen (75 fr.) ‘Zie den Mens’ (105 fr.) - Beide dichtbundels uitgegeven door de N.V. Uitgeverij P. Vink - Antwerpen - Amsterdam - Tweede druk.
Deze gedichten die einde 1950 in privé-druk verschenen en thans beschikbaar gesteld werden voor een ruimer publiek, zijn misschien wel de mooiste die sedert de oorlog in Vlaanderen, en misschien wel in gans het Nederlandse taalgebied werden geschreven. Deze verzen, waarvoor de dichteres de vorm koos, die reeds vóór de oorlog haar voorkeur had, nl. de balladevorm, zijn even zovele zelfbelijdenissen van een gevoelige vrouwenziel die de jongste jaren wellicht het zwaarste leed van een vrouw op aarde heeft moeten dragen. Dat leed wordt echter niet uitgeschreeuwd van op de daken, maar in een sober, maar bewogen en aangrijpend ‘document humain’ neergeschreven. Stap voor stap, van gedicht tot gedicht, volgen wij de smartelijke levensgang van deze begenadigde vrouw, die sereen en zonder haat of wrok, als het ware onthecht van deze wereld, en zonder mooidoenerij, de gemoedsgesteltenis, de eenzaamheid en de leegheid uitdrukt van een gevangene ‘achter de staven’.
Hoezeer ook gebonden aan een bepaalde tijdsperiode - deze die onmiddellijk volgde op de oorlog - stijgt deze poëzie hoog uit boven deze tijd, en zal zij ook na ons nog haar diepe zin en aangrijpend karakter blijven behouden.
G.V.
| |
‘Zang en Strijd’, door Emiel Hullebroeck. - Uitgeverij P. Vink Antwerpen - Amsterdam - Prijs genaaid 105 fr.; gebonden: 160 fr.
In dit mooie boek, rijk geïllustreerd vertelt Emiel Hullebroeck de herinneringen uit zijn leven, een leven van ‘zang en strijd’. De naam van Hullebroeck is meer dan deze van om het even wie, verbonden aan de ontwikkeling van het goede Vlaamse volkslied. De ‘varende gezel’ heeft dat lied gezongen, niet alleen in Vlaanderen, maar ook in Nederland, Nederlands-Indië, Zuid-Afrika en Amerika. Verder leverde hij zeer verdienstelijk werk als componist, muziekleraar, inspecteur van het muziekonderwijs, theaterdirecteur, stichter van een muziektijdschrift, en van de Nationale Vereniging voor Auteursrechten. Dat welgevulde leven van schoonheid, offervaardigheid en strijd werd niet altijd door iedereen naar waarde geschat, wel integendeel. Op de gemoedelijke toon die hem eigen is, vertelt Hullebroeck over alles wat zin en betekenis gaf aan dat leven. Ook over ‘Marleentje’ zijn moedige vrouw die hem steeds in die levensstrijd terzijde heeft gestaan - vertelt Hullebroeck op een manier die laat aanvoelen wat voor een goed mens hij wel zijn moet. Een gedroomd boek voor onze openbare bibliotheken, en voor de minnaars van het Vlaamse volkslied.
M.V.
| |
‘Encyclopedie voor Ouders’. - Uitgeverij De Sikkel - Antwerpen - derde deel. (Fon - Jeu) - 128 fr. Geb.: 160 fr. in simili-lederen band. Volledig in zes delen.
Met een regelmaat die bewondering afdwingt, verschijnen bij De Sikkel de verschillende delen van de Encyclopedie voor Ouders die onder leiding van Ir. B.D. Swanenburg wordt uitgegeven met medewerking van een aantal geneesheren, psychologen, paedagogen en jeugdleiders uit Vlaanderen en Nederland. Het goede dat wij in vorige Band-nummers schreven over de eerste twee delen van dit werk, kunnen wij volledig overdragen op het derde deel dat zopas | |
| |
verscheen, en waarin over 250 bladzijden bevattelijk maar toch wetenschappelijk-verantwoord zeer interessante gegevens verspreid liggen over allerhande begrippen en wetenswaardigheden, waaromtrent elke opvoeder op de hoogte dient te zijn. Alphabetisch strekt dit deel zich uit van de woorden ‘fontane’ tot ‘jeugdvorming’. Een werk dat geroepen is om veel diensten te bewijzen, vooral in Kongo en de brousseposten, waar men niet altijd deskundige hulp van geneesheren of verpleegsters bij de hand heeft.
G.V.
| |
‘Almanach Pestalozzi 1953’. - Uitgave Office de Publicité, Brussel. 288 blz. Prijs 60 fr. In Kongo te verkrijgen in één der boekhandels van elke provinciehoofdstad.
Een aangenaam en nuttig geschenk, bij de aanvang van dit nieuwe jaar, voor onze studenten en studentinnen. U vindt er honderd nieuwe en gevarieerde onderwerpen: De Kongostroom - De school der toekomstige rancheros - De strijd van China tegen de Gele stroom - Denk na eer u fotografeert - Steden en streken van Brazilië - De fabricage van caoutchouc - De radioactieve elementen - Moderne opzoekingen in het vliegwezen - Ruanda-Urundi, en nog veel meer.
Dit alles in zeer fraaie band en overvloedig geïllustreed. Het valt te betreuren dat dit degelijk werkje niet in het Nederlands verschijnt.
G.P.
| |
‘Borders. Hoe men ze maakt en onderhoudt’, door Mien Ruys. - 2de druk, met 37 foto's. Kosmos: Amsterdam, Keizersgracht, 133, Antwerpen, Cogels Osylei, 12. Gebonden: 80 fr.
Hoewel het boekje afgestemd is op Europese tuinaanleg kunnen menige nuttige wenken ook in onze Kongolese tuinen uitkomst brengen.
R.P.
| |
‘Inrichting en onderhoud van kameraquaria’, door K. Werner. - 2de druk met 82 foto's en tekeningen. Kosmos Amsterdam, Keizersgracht, 133, Antwerpen, Cogels Osylei, 12. Gebonden: 95 fr.
Nog een handig Kosmos-boekje dat een massa inlichtingen bevat over de techniek van het aquariumhouden, over de waterplanten en vanzelfsprekend ook over de diverse exotische vissoorten.
R.P.
| |
‘Van vensterbank naar tuin’, door A.C. Muller-Idzerda en A. Jansen. - ‘Weten en Kunnen’ nieuwe reeks nr 255. Uitgeverij Kosmos Amsterdam - Antwerpen. Ingenaaid: 30 fr.
Bloemenweelde kan er veel toe bijdragen om de eenvormigheid van onze Kongolese wijken te breken en op te vrolijken. ‘Weten en Kunnen’ bezorgt u de nodige tips die ook in Kongo kunnen aangewend worden.
R.P.
| |
‘Trigonométrie rectiligne et sphérique’, par A. Guion. Editions A. De Boeck. Brussel, Koninklijkestraat, 265. Ingenaaid: 70 fr.
Een zeer duidelijke en methodische handleiding voor onze Atheneum- en Collegestudenten.
R.P.
| |
‘Elements de Sciences Naturelles’, par J. Jodogne et A. Dessart. - Tome I.A. De Boeck, Brussel, Koninklijkestraat, 265. Ingenaaid: 48 fr.
Deze handleiding over biologie behandelt op een bevattelijke wijze het programma van de eerste middelbare.
R.P.
| |
| |
| |
‘Het Leven is sterker’, door Paul Takashi Nagai. - Uitgave Lannoo, Tielt, 98 blz. Prijs: ing. 30 fr.; geb. 52 fr.
Dr. Nagai, Japans hoogleraar, verliest bij de atoombomaanval op Nagasaki zijn geliefde vrouw Midori en al zijn stoffelijk bezit. Hijzelf staat ten dode opgeschreven.
Op zijn ziekbed, in een schamele hut te midden van het puin, studeert en schrijft hij tot zijn dood toe.
In ‘Het Leven is sterker’ beschrijft hij, in zeer eenvoudige woorden, aan de hand van korte anecdoten en persoonlijke ervaringen, eerst zijn opgang naar het katholicisme, boven het pseudo-wetenschappelijke materialisme weg, dan de gruwel van de atoomontploffing die een wereld verwoest maar het leven - dat sterker is - toch niet vermag te breken, en eindelijk, ondanks alles, de hoop in een toekomst die door de herboren klokken van Nagasaki ingeluid wordt.
Geschreven tegen een afschuwelijke achtergrond, gebouwd, steen voor steen, uit onnoemelijk leed, is ‘Het Leven is sterker’ toch een optimistisch boek geworden, een boek vol vertrouwen in de mens - niet de massa die haat maar de mens die bemint.
R.P.
| |
‘Vertraagde Bloei’, door Lode Vermeiren. - Gulden Reeks van het Davidsfonds nr 394. Ledenprijs ingenaaid: 18 fr., gebonden: 30 fr. Handelsprijs ingenaaid: 36 fr., gebonden: 60 fr.
Een jonge architect bouwt een nieuwe kerk op het platteland. Hij komt er in aanraking met het gezin van de aannemer - een liederlijke kerel die geld en waardigheid verbeurt in slemppartijen en op een nacht in de Schelde verdrinkt. De aannemer heeft twee dochters: de hemelse Reinhilde en de wereldse, al te wereldse Francisca. Deze zal niet alleen de architect, maar, gelouterd door veel leed, ook zichzelve weten te veroveren.
Lode Vermeiren biedt ons een mengsel van rozengeuren en zwavelstanken dat niet altijd goed aanvaardbaar is. Dat neemt niet weg dat ‘Vertraagde Bloei’ zeer vlot geschreven is, er steekt spanning in en bovendien tracht de auteur de evolutie van zijn personnages psychologisch te funderen - alhoewel hij hierin niet volkomen slaagt.
R.P.
| |
‘Man Overboord’, door Juliaan Socquet. - Gulden Reeks van het Davidsfonds nr 402. Ledenprijs ingenaaid: 24 fr., gebonden: 38 fr. Handelsprijs ingenaaid: 48 fr., gebonden: 76 fr.
Een Hamsuniaanse roman die ons verhaalt ‘hoe het groeide’ op het Noord-Kempische dorp Heidonk. Een verhaal dat niet aan epische kracht ontbreekt - de beschrijving van de strijd die vijf stoere mensen uitvechten tegen het wild kolkende water van de Schransbeek om hun hoeven voor overstroming te redden doet onweerstaanbaar denken aan een gelijkaardige scène uit Gösta Berling. Maar dat is het juist: heel het verhaal lijkt ons te Noords en niet genoeg Kempisch.
R.P.
| |
‘Mensen tussen Muren’, door Raf Van De Linde. - Gulden Reeks van het Davidsfonds nr 400. Ledenprijs ingenaaid: 23 fr., gebonden: 37 fr. Handelsprijs ingenaaid: 46 fr., gebonden: 74 fr.
Onze medewerker Vertommen heeft er in een vorig nummer op gewezen hoezeer priesterromans thans in de gunst staan: Bernanos, Graham Greene, Morton, Cesbron, Coccioli... Een schitterende reeks waaraan het niet nodig was deze bloedarme kloosterlingengeschiedenis toe te voegen.
R.P.
|
|