| |
| |
| |
Het boekenrek
Karaktervorming door Zelfopvoeding, door dr. Fritz Künkel - vertaald en ingeleid door dr. J.C. Roose. Uitgave Wereldbibliotheek, Amsterdam-Antwerpen. 192 blz., vijfde druk, flexibele band, 60 fr.
De belangstelling voor de karakter- en opvoedkunde schijnt wel groter te zijn in Nederland dan in Vlaanderen. Getuige hiervan het groter aantal vulgarisatieschriften dat op dit gebied in Nederland verschijnt, en waarvan de bovenvermelde publicatie een voorbeeld is. Dr Künkel is ongetwijfeld een der volgelingen van de Weense psychiater dr. Alfred Adler, die het best diens diepte-psychologische richting der ‘Individual-psychologie’ toepaste op de opvoedkunde. Een van Künkel's hoofdwerken is trouwens een inleiding tot de Karakterkunde, op basis van de principes der ‘Individual-Psychologie’. Deze komen in grote trekken hierop neer dat de richting waarin het menselijk streven zich beweegt, wordt bepaald door het in ieder individu te vinden gemeenschapsgevoel, en door het streven naar verhoging van het zelfgevoel. Bevrediging van het verlangen naar macht - ‘Der Wille zur Macht’ heet Adler's hoofdwerk - is hierbij een belangrijke factor. In zeer bevattelijke taal ontwikkelt Künkel zijn methode van karaktervorming op deze basis. Men mag over de ‘Individual-Psychologie’ van Adler denken wat men wil, zij heeft na en ondanks de psychanalytische richting van Freud ongetwijfeld nieuwe vergezichten geopend op de complexiteit van het menselijk handelen, vergezichten die heel zeker ook de opvoedkunde op realistischer banen heeft geleid.
G.V.
| |
Encyclopedie voor Ouders - Deel II - Bod-Fon. - Uitgeversmaatschappijen W. De Haan, Utrecht en De Sikkel, Antwerpen. 248 bl., gebonden: 128 fr. per deel; luxe-editie: 160 fr. Compleet in zes delen.
| |
| |
In een vorig nummer presenteerden wij het eerste deel van deze encyclopedie. Al het goede dat wij toen over dit werk zegden, kunnen wij gerust herhalen naar aanleiding van het verschijnen van het tweede deel, dat even veelzijdig is als het vorige, en waarin elk onderwerp even bevattelijk en wetenschappelijk-verantwoord behandeld werd door specialisten in het vak. Ter orientering en ter illustratie citeren wij nogmaals enkele der behandelde onderwerpen: babybox, borstvoeding, brandwonden, bronchitis, buitengewoon onderwijs, celdeling, chemotherapeutica, cibazol, coeducatie, concentratie, couveuse, curatele, Decroly-stelsel, denken, depersonalisatie, didactiek, doktersbezoek, doping, drift, droom, electrotherapie, emotie, epilepsie, erfelijkheid, erotiek, fabrieksscholen, fantasie- en fantasiespelen, e.d.m.
Uit deze willekeurige greep blijkt eens te meer dat deze encyclopedie kan nageslagen worden voor inlichtingen over de meest verscheiden problemen waarvoor ouders en opvoeders kunnen gesteld worden.
G.V.
| |
‘De zure Druiven’ door Gaston Duribreux. Uitgave Desclée De Brouwer, Brugge. 372 blz. formaat 16 X 23. Prijs ing. 125 fr., geb. 168 fr.
In de reeks oorlogs- en repressieromans welke sinds een viertal jaren regelmatig op de Vlaamse boekenmarkt verschijnen bekleedt deze nieuwe roman van Duribreux een uitzonderlijke plaats. Niemand vermocht totnogtoe zoals Duribreux een beeld op te hangen van de door oorlogsomstandigheden tot het abnormale geëxalteerde jeugd, waarvan schrijver de strijd heeft gevolgd en geleefd. In ‘De zure Druiven’ speelt de handeling zich af in 1943-44, het laatste en akeligste bezettingsjaar. Tijdens deze periode volgt schrijver enkele jonge mensen die zich bewust worden van hun verantwoordelijkheid en uitgroeien tot helden van deze gevaarlijke tijd. Ze staan niet los van de samenleving, waarmede ze onvermijdelijk in aanraking komen. Er zijn de ouderen, waaronder ontredderden en verraders, de Duitsers, meedogenloze ondervragers en verliefde soldaten, daar is een college-leraar, daar is die ganse oorlogsatmosfeer... dit alles meesterlijk door Duribreux samengevoegd tot één groots mozaïek, dat dan ook terecht bekroond werd met de Vijfjaarlijkse Prijs voor Letterkunde van de Province West-Vlaanderen.
‘De zure Druiven’ is niet te vergelijken met de hier reeds vroeger besproken oorlogs- en repressieromans. Ik denk b.v. aan ‘Zwart en Wit’ van G. Walschap, ‘De Wereld verandert’ en ‘Maar er is een Uitweg’ van F. van Isacker, ‘Cel 268’ van Ernest Claes, sommige werken van Jean du Parc e.a. In deze reeks neemt de jongste roman van Duribreux een gans eigen plaats in, - is hij eenvoudigweg niet te catalogeren omdat door geen enkele van voornoemde auteurs de oorlogsjeugd van min dan twintig jaar van zo dichtbij en zo psychologisch verantwoord werd gevolgd en ten voeten uit getekend. Zeer warm aanbevolen.
O.D.M.
| |
‘Reis naar de Sterren’ door K. van der Geest. Uitgave Jan van Tuyl, Antwerpen-Zaltbommel (Triomfreeks). 248 bdz. Prijs geb. 125 fr.
De Noord-Nederlander Klaas van der Geest is een zeer realistisch waarnemer, een bekwame verteller. Dit bewijst hij eens te meer in deze | |
| |
‘Reis naar de Sterren’ waarin verhaald wordt hoe de nuchtere Hollandse stuurman Kreumer, na veel avonturen, - (hij lijdt meerdere malen schipbreuk, strandt op een wilde en verlaten kust van Australië in gezelschap van zeelui en landverhuizers die in hun strijd voor zelfbehoud alle menselijkheid verliezen en veeleer op dieren lijken dan op redelijke mensen), - ten slotte zijn bestemming vindt in een groot geluk zoals hem jaren te voren voorspeld werd in een Mexicaanse haven door een oude Indiaanse vrouw.
Behoren ‘Gezegend is dit Land’, ‘Toch schijnt de Zon’ en andere romans van deze rijkbegaafde auteur tot de reeks der heimatverhalen, ‘Reis naar de Sterren’, neemt een weidsere en krachtigere vlucht. Over zeeën en oceanen volgen we met spanning de belevenissen van stuurman Kreumer, een figuur die dank zij het beeldend vermogen van de flinke auteur Klaas van der Geest op elke bladzij aan ‘gestalte’ wint. Een boeiend verhaal dat graag zal gelezen worden.
O.D.M.
| |
‘De Schildwacht en de Roos’ door Rico Bulthuis. Uitgave J. van Tuyl, Antwerpen-Zaltbommel (Triomfreeks). 240 blz. Prijs geb. 125 fr.
In dit romantisch verhaal bewijst Rico Bulthuis dat zijn literair arsenaal goed voorzien is van fantaisie, pit en levensfilosofie. Een eigenaardige roman, én omwille van de gans eigen verteltrant van Bulthuis, maar vooral omwille van de rake typering van zijn personages die bijna allemaal een ietsje van het normale afwijken, zonder daarom in het karikaturale te vervallen. Hoofdpersoon van dit verhaal is de jonge dokter Tirion, min of meer een zonderling omdat hij klappen kreeg van het harde leven, maar die er toekomt zelf meer menselijk te gaan handelen nadat hij ondervonden heeft hoe moeilijk het is den weg recht te trekken voor anderen. In de fouten der anderen leerde hij aldus zijn eigen fouten kennen, in hun leed ontdekte hij de liefde en 't geneesmiddel voor zichzelf. Daarin vond hij de moed om opnieuw zijn plaats van schildwacht op te nemen bij de roos die hij verlaten had, de kracht om als geneesheer een heerlijke levenstaak te vervullen.
O.D.M.
| |
‘Reisgids van Belgisch Kongo en Ruanda-Urundi’ uitgegeven door het Bureau voor Toerisme van Belgisch Kongo en Ruanda-Urundi, 87, Wetstraat, Brussel. 828 blz. Prijs geb. 225 fr.
Betrekkelijk zeer korte tijd na de eerste verscheen thans een tweede uitgave van de ‘Reisgids voor Belgisch Kongo en Ruanda-Urundi’, onder de auspiciën van het Bureau voor Toerisme in Begisch Kongo en Ruanda-Urundi. De lof van deze uitstekende gids hoeft niet meer te worden gezegd; deze tweede uitgave bewijst welsprekend dat het boek op zijn tijd is gekomen en, om het met een gemeenplaats te zeggen, in een behoefte voorziet. De koloniaal, en zeker de toevallige toerist, vindt hier een massa wetenswaardigheden, reisroutes met beschrijvingen van land en volk, een massa, meestal gelukkig gekozen en goed gereproduceerde foto's, allerhande gegevens in verband met economie, nijverheid, klimaat, verkeerswegen, missiën.
Steekproeven overtuigden mij aldra van de voortreffelijkheid dezer Vlaamse bewerking van de oorspronkelijke Franse uitgave. Een tweede uitgave van een Vlaams reisboek voor Kongo: ‘Kan beter de groei van de Vlaamse invloed in Kongo bewezen worden?’.
De kaarten dragen nog een Franse terminologie. Maar dit bezwaar is niet van sterk storende aard.
Em. Van Hemeldonck
| |
| |
| |
Oponthoud in October, door Menno de Munck. Uitgave J. Van Tuyl, Antwerpen-Zaltbommel (Triomfreeks). 222 blz. Prijs geb. 125 fr.
Dit ‘Oponthoud in October’ van de beroemde musicus Maarten Henstra, die na jaren afwezigheid, in gezelschap van zijn jonge vrouw, zijn geboortestadje en zijn oude moeder eens terug komt opzoeken, en er ziek valt, waardoor hij langer wordt opgehouden dan voorzien, is voor de noordnederlandse auteur Menno de Munck een zeer dankbaar gegeven tot het scheppen van een buitengewoon geslaagde roman. Wat Menno de Munck in dit boek geschreven heeft komt uit een warm en ontvankelijk gemoed. Zijn taal is zeer verzorgd en van romanbouw kent hij wat af. ‘Oponthoud in October’ is een der beste romans uit de overigens zeer degelijke ‘Triomfreeks’ van Jan Van Tuyl.
O.D.M.
| |
Fortuna in Tweestrijd, door Max van Amstel. Uitgave J. Van Tuyl, Antwerpen-Zaltbommel. 237 blz. Prijs geb. 125 fr.
Er valt een buitenlandse millioenen erfenis te verdelen en natuurlijk zijn er heel wat mensen die als erfgenaam wensen in aanmerking te komen. Dat bij het opsporen van al die kandidaten heel wat verwikkelingen te pas komen is normaal, en Max van Amstel weet ze aardig en sympathiek te beschrijven. Zonder te zijn uitgegroeid tot een letterkundige creatie in de enge betekenis van het woord, mag dit boek evenwel met alle recht gerangschikt worden onder de zeer goede, - want verzorgde en boeiende, - ontspanningslectuur.
O.D.M.
| |
Villégiature Tourne-Bride, door Jos Ghysen. Uitgave Davidsfonds, Leuven. 216 blz. Ledenprijs: ing. 25 fr., geb. 39 fr.; handelsprijs: ing. 50 fr., geb. 78 fr.
Wie nog niet wist dat de Vlamingen geen grootmeesters zijn op het gebied van de politie-roman, zal na lectuur van dit boek wel overtuigd zijn. Het verhaal van Jos Ghysen is zeker niet het slechtste wat totnogtoe, in Vlaanderen, in dit genre geschreven werd (en dit is ten slotte niet zo heel veel) maar evenals de meeste van zijn broertjes is het zeer zwak, mist spanning, is het bijna ongenietbaar. Neen, wie van politie- en detective-verhalen houdt, grijpe voorlopig nog maar naar werken van de Engelse en Amerikaanse meesters die in deze kundigheid heel wat meer bedreven zijn dan wij, Vlamingen. Jos Ghysen kan er nog zeer veel bij leren.
O.D.M.
| |
De Slag der Gulden Sporen, door Dr J.-F. Verbruggen. Uitgave Standaard-Boekhandel, Antwerpen. 325 blz., groot formaat, geïllustreerd met reproducties van oude kaarten en documenten. Prijs: ing. 135 fr., geb. 175 fr.
Dit boek, vol met onbekende details en hierdoor juist van een zo boeiende lectuur, is het werk van een vakhistoricus gevormd aan de historische school der Gentse Universiteit, tevens specialist in de Middeleeuwse krijgsgeschiedenis.
De schrijver heeft niet alleen voor het samenstellen van zijn werk, de verhalende bronnen aan nieuw critisch vergelijkend onderzoek onderworpen, maar voor het eerst het navorsingswerk uitgebreid tot talrijke onbekende archiefstukken, tot het terreinonderzoek van de Groeningekouter zelf en tot iconografisch materiaal over de slag. Hierdoor is de | |
| |
auteur er in geslaagd nauwkeurig vast te stellen welke de legergetalsterkten waren, welke de bewapening was, hoe de legers opgesteld waren, welke rol de gesteltenis van het terrein van het slagveld heeft gespeeld. Dit alles vormen de bouwstenen waarop de auteur zijn laatste hoofdstuk, de climax van het boek, heeft gegrondvest: een magistrale reconstructie, punt voor punt, van het verloop van de Slag der Gulden Sporen.
Ongetwijfeld wordt dit boek het belangrijkste en historisch meest gefundeerde werk over de Slag der Gulden Sporen. Deze gebeurtenis komt uit dit onderzoek te voorschijn ontdaan van alle romantische verdichtselen, maar zoals de auteur heeft kunnen nagaan, als een ‘bijna ongelooflijk feit, dat heel toenmalig Europa in opschudding heeft gebracht en aan de geschiedenis der militaire tactiek een wending heeft gegeven’.
X.
| |
De Guldensporenslag, door Arthur De Bruyne. Uitgave Davidsfonds, Leuven, 232 blz. Ledenprijs: ing. 23 fr., geb. 37 fr.; handelsprijs: ing. 46 fr., geb. 74 fr.
Dat de 650ste verjaring van de guldensporenslag de aandacht van onze schrijvers en van ons volk opnieuw heeft aangewakkerd moge blijken uit de talrijke werken welke handelen over het gebeuren van 1302 en die de jongste maanden op de boekenmarkt verschenen. We denken in de eerste plaats aan het standaardwerk van Dr J.-F. Verbruggen, hierboven besproken. Een ander standaardwerk: ‘Het Grafelijk Geslacht Dampierre en zijn Strijd tegen Filips de Schone’ van Dr Theo Luyckx werd reeds in ons Meinummer besproken (blz. 197). Verder verschenen nog ‘Vlaanderen die Leu!’ door F.-R. Boschvogel (cfr. bespreking in Band, November 1951, blz. 423), een gemoderniseerde heruitgave van Conscience's ‘De Leeuw van Vlaanderen’ in de goedkope Reynaertreeks, enz., enz.
In ‘De Guldensporenslag’ van Arthur de Bruyne, - een populairvulgariserend maar wetenschappelijk-verantwoord werk, - wordt kordaat opgeruimd met menige dierbare romantische, doch onjuiste voorstelling. In die zin is deze volksuitgave van het Davidsfonds een waardige tegenhanger van het meer zuiver wetenschappelijk standaardwerk van de wapenkundige Dr J.-F. Verbruggen.
O.D.M.
| |
Voorbij aan de Nacht, door Koen Lisarde. Uitgave Desclée De Brouwer, Brugge. 171 blz. Prijs: ing. 39 fr., geb. 55 fr.
Koen Lisarde geniet van een gevestigde faam als schrijver van verhalen voor de rijpende jeugd. Evenals ‘Ik wil een dappere kerel zijn’, ‘Trouw aan hun Volk’, ‘Alle Vreugd is eindeloos’ zal ook ‘Voorbij aan de Nacht’ verslonden worden door onze grotere College- en Atheneumstudenten. Koen Lisarde kent de jeugd, met haar noden en problemen. In elk van zijn jeugdromans grijpt deze auteur recht naar het hart van onze Vlaamse studenten. Geen wonder dan ook dat zijn eerste roman reeds aan zijn vierde druk is, en dat de andere totaal zijn uitverkocht. Wie zijn grote jongens wil verrassen met een goedkoop en goed geschenk, bestelle dus zonder verwijl ‘Voorbij aan de Nacht’.
O.D.M.
| |
| |
| |
Mammifères du Parc National Albert, door Lt. Col. R. Hoier. Uitgave Office de Publicité (Collectiores Lebègue et National), Brussel. 112 blz. 12 photos. Prijs: ing. 50 fr.
Dit is geen wetenschappelijke inventaris van de zoogdieren van het Albert Park, zoals misschien wel uit de titel zou kunnen worden afgeleid, maar veeleer een geheel van waarnemingen welke de auteur deed ter gelegenheid van zijn talrijke dienstreizen in de vlakten van het Edward Meer en de omliggende wouden.
Colonel Hoier heeft bijna 38 jaren in Afrika doorgebracht, waarvan zestien als conservator van het Nationaal Albert Park. De dieren waarvan hij de ‘handel en wandel’ beschrijft kent hij dus door en door. Daarom is dit boekje zeer nuttig voor al wie het Nationaal Albert Park wenst te bezoeken. En zij die er niet heenkunnen zullen, met dit boekje in de hand, in hun verbeelding een genotsvolle reis maken naar dit natuurreservaat met zijn gans bijzondere atmosfeer, die schrijver zo levendig weet weer te geven.
O.D.M.
| |
De zeven Rozen, sprookjesspel in drie bedrijven door Antoon Coolen. Uitgave J. Van Tuyl, Antwerpen-Zaltbommel. 122 blz. Prijs: gen. 45 fr.
De bundel ‘Sprookjes uit alle Landen’ van Antoon Coolen bevat o.m. een innig mooi sprookje ‘De zeven Rozen’ waarin schrijver motieven verwerkt overgenomen uit het Noors sprookje ‘De vrouw die geen Schaduw had’.
Antoon Coolen bewerkte later deze boeiende sproke voor toneel. Toen dit stuk in de zomer ‘51 enkele malen werd opgevoerd, o.a. in open lucht te Heesweyk, in Noord-Brabant, liet het een onvergetelijke indruk op de talrijke van heinde en ver opgekomen toeschouwers. Zelden trokken opvoeringen van een openluchtspel zoveel belangstellenden. Geen plaats bleef onbezet. Wie deze zomer in 't Moederland met verlof is zal het zich niet beklagen een opvoering van dit openluchtspel te gaan bijwonen.
O.D.M.
| |
Annie grijpt in, toneelspel in een proloog en drie bedrijven door Paul Hardy, met aantekeningen door Dr Remi Sterkens. Uitgave A. De Boeck, Koninklijkestraat, 265, Brussel. Prijs: gen. 42 fr.
Met dit blijspel behaalde Paul Hardy de Letterkundige Prijs van de Provincie Antwerpen voor het meest verdienstelijk eerste werk geschreven tijdens de periode 1948-1950. Hiermede heeft Paul Hardy, die reeds een zekere vermaardheid verwierf als criticus en essayist, zich een plaats verworven onder de goede toneelschrijvers, die in Vlaanderen dan toch eerder dun gezaaid zijn. Verzorgde en keurige taal, vloeiende conversatie, volgehouden actie, met logisch verloop, scherpe karaktertekening en gezonde humor kenmerken dit moderne blijspel. Ten behoeve van onze lokale toneelverenigingen, die precies niet altijd over een heel regiment acteurs en actrices beschikken, wijzen we op de eerder kleine bezetting: 4 dames en 4 heren.
Dr Remi Sterkens schreef ten behoeve der rhetoricastudenten een reeks verantwoorde aantekeningen die een beter inzicht geven in de bouw en het wezen van dit toneelstuk en van het wezen van het blijspel in het algemeen. Ook hieruit kunnen regisseurs en spelers heel wat leren.
O.D.M.
|
|