Awater. Jaargang 2

[p. 21]

Poezieclub
De Poëzieclubpagina's worden samengesteld door het bureau van de Stichting Poëzieclub

Gedichtennacht 2004

Het eerste lustrum van Gedichtendag. Het laatste jaar van Gerrit Komrij als Dichter des Vaderlands. De start van de verkiezingen voor een nieuwe Dichter des Vaderlands. Allemaal redenen voor een feest. De Poëzieclub en Poetry International organiseren daarom op 28 januari 2004 een Gedichtennacht in de Kunsthal Rotterdam. In het auditorium laten de dichters zich horen en interviewen. Om middernacht is de feestelijke officiële opening van de vijfde Gedichtendag. En daarna is er feest in het Kunsthalcafé met literaire dj Vic van de Reijt.

De dichters die optreden zijn Gerrit Komrij, Rutger Kopland, Pieter Boskma, Menno Wigman en Ilja Leonard Pfeijffer. De presentatie is in handen van Onno Blom.

Kaarten voor Gedichtennacht à 10 euro zijn te bestellen via 010 4444302. Abonnees van de Poëzieclub krijgen een korting van 2,50 euro.

Sandwich-reeks

Met zijn roman De langverwachte won Abdelkader Benali dit jaar de Libris Literatuurprijs. Als dichter debuteert hij nu in Gerrit Komrij's Sandwich-reeks deel vijf, met Gedichten voor de zomer. Benali (1975) werd geboren in Marokko maar woont sinds zijn vierde jaar in Nederland. Hij is romancier, toneelschrijver, recensent en columnist. Een paar van zijn gedichten verschenen in de vorige Awater.

In deel zes van de reeks publiceert Komrij een keuze uit de gedichten van Eli Scheen. Deze gedichten trof Komrij aan in de nalatenschap van Scheen. ‘Wat ik in zijn brieven herkende, tegen het ondraaglijke aan, herken ik in zijn poëzie’, schrijft Komrij in zijn inleiding. ‘De naaktheid, het ontbloten van zijn gevoel tot hij de essentie bereikt en, uiteindelijk, het nameloze verlangen naar vriendschap’. Enkele gedichten van Eli Scheen verschenen in het literaire tijdschrift Maatstaf, nog niet eerder werden ze in boekvorm gepubliceerd.

De Sandwich-reeks wordt uitgegeven door Uitgeverij 521. De reeks is een initiatief van Gerrit Komrij en verschijnt twee keer per jaar in twee delen: telkens een nieuw talent en een ten onrechte vergeten dichter. Abonnees van de Poëzieclub die zich intekenen op de reeks betalen €40, - per jaar in plaats van €50,-.

Abdelkader Benali

Gedicht van de lezer

In leper, België, worden nog dagelijks de gesneuvelden uit de Eerste Wereldoorlog herdacht door elke avond om acht uur de Last Post te blazen bij het Herdenkings-monument. Bjarne Donderdag (Kortrijk, België) schreef naar aanleiding van deze herdenking drie gedichten, onder de gezamenlijke titel Sneuvelteksten. Eerder werk van Donderdag werd bekroond met de Dunya Poëzieprijs 2003.

Een zwarte zon
die rilt
in donker water.

Oude wind
brengt een bericht:
de dood is rood.

Zijn kus van ijs en mosterd
smaakt op zijn scherpst naar zeer
en riekt naar vuur en zuur.

Vossenrode somberte
kleedt de dag aan
met een avond:
het blijft jarenlang november.

Bjarne Donderdag

Constantijn Huygensprijs

De Jan Campert Stichting heeft bekend gemaakt dat de Constantijn Huygensprijs 2003 is toegekend aan de dichter Sybren Polet. Polet ontvangt deze prijs voor zijn gehele oeuvre. In 2001 verscheen bij uitgeverij De Bezige Bij zijn oeuvre in één band onder de titel Gedichten 1998-1948.

Daarnaast maakte de Campert Stichting bekend dat de Jan Campertprijs voor poëzie naar J. Eijkelboom gaat voor zijn bundel Heden voelen mijn voeten zich goed. De prijzen worden op 12 december in het Letterkundig Museum in Den Haag uitgereikt.

Gluck poet laureate VS

Louise Gluck is gekozen als de nieuwe poet laureate van de Verenigde Staten. Gluck volgt daarmee de huidige laureate Billy Collins op.

Louise Elisabeth Gluck (1943) debuteerde in 1968 met de poëziebundel Firstborn en publiceerde sindsdien nog acht bundels. In 1993 werd haar de prestigieuze Pulitzer Prize toegekend. In een reactie op haar benoeming vertelde Gluck de Washington Post dat in vergelijking met de gedichten van Collins, haar poëzie ‘probably more brutal, more disturbing, less readily accessible and charming’ is.

In de Verenigde Staten wordt de poet laureate benoemd door de Library of Congress. De aanstelling is voor één jaar. Anders dan in Nederland waar de Dichter des Vaderlands voor zijn werk ‘betaald’ wordt met bossen bloemen en hij, bij zijn aanstelling, een kunstcheque van €4600 krijgt, ontvangt de Amerikaanse poet laureate 35.000 dollar voor zijn werkzaamheden.

Het gedicht als wereld

H.U. Jessurun d'Oliveira, de voorzitter van het Fonds voor de Letteren, wil nu hij zeventig is meer tijd om zelf te schrijven en legde daarom zijn functie neer. Ter gelegenheid van zijn afscheid stelden Ernst Bruinsma en Menno Hartman een bundel met nog niet eerder gebundelde essays over poëzie van Jessurun samen: Het gedicht als wereld (Uitgeverij 521). Jessurun begon zijn schrijvende carrière bij het studentenblad Propria Cures. Hij was redacteur van literair tijdschrift Tirade en richtte samen met onder anderen Kees Fens het literaire tijdschrift Merlyn op. Van zijn hand verschenen vele literaire essays.

DOEN geeft geld

De stichting DOEN heeft de Poëzieclub ondersteund met een flink geldbedrag. ‘Poëzie verdient bredere aandacht’, vindt Geert Boogaard, programma-manager cultuur van de stichting DOEN. ‘Het is een product dat moeilijk de markt verovert, terwijl er mooie dingen gebeuren.’

De bedrijfsmatige aanpak van de Poëzieclub is de belangrijkste reden dat DOEN het project ondersteunt. ‘Als culturele instellingen bedrijfsmatiger gaan werken, neemt het bereik toe, simpelweg omdat de instelling daar een direct belang bij heeft. De formule van een boekenclub vinden wij interessant, omdat die in potentie bedrijfsmatig is’, aldus Boogaard. ‘De Poëzieclub probeert een formule te ontwikkelen die draait op de betrokkenheid van de samenleving. Het duurzame karakter van deze opzet was de reden voor de Stichting DOEN de Poëzieclub te ondersteunen. Wij hebben een injectie gegeven om de motor aan de gang te krijgen. De kritische massa die het aan de gang moet houden, moet de Poëzieclub zelf ontwikkelen. We hadden ook dichtbundels kunnen subsidiëren. Maar dan hadden we daar tot in lengte van dagen mee door moeten gaan; daar moet altijd geld bij. De Poëzieclub verdient de kans om op eigen benen te gaan staan.’

Verspreiden van kunst en grotere groepen er mee confronteren is een constant doel van de stichting DOEN. ‘Wij vinden het belangrijk dat zo veel mogelijk mensen er van kunnen genieten. Kunst en cultuur spelen een cruciale rol in de samenleving. Communicatie tussen mensen gaat voor een groot gedeelte via cultuuruitingen. Goed communiceren is een voorwaarde om goed samen te leven. De stichting DOEN is niet een kunstfonds in klassieke zin. We kijken naar wat kunst voor mensen betekent.’

Boogaard onderstreept hoe belangrijk het is dat kunst verankerd is in de samenleving. En dat geldt ook voor poëzie. ‘Poëzie is veel meer in het dagelijks leven verankerd dan de meeste mensen beseffen. Dus die drempel hoeft helemaal niet zo hoog te zijn. Er moet bijvoorbeeld een goed én leuk poëzie-programma op televisie komen. Een intellectuele variant van Candle-light. Poëzie moet een goede marketing krijgen. Het wordt niet verkocht als iets leuks, de vormgeving is vaak ongelofelijk saai. Zorg voor een paar coole role-models die ambassadeur voor de poëzie willen zijn.’ (HL)

Dichter bij de Bezige Bij

Van Karel Appel tot Michaël Zeeman en alle door de Bezige Bij gepubliceerde dichters daartussen is op de nieuwe website van deze uitgeverij werk te lezen, en waar mogelijk de auteur te zien en te horen. Op de site is voor de bezoeker 365 dagen per jaar telkens een nieuw gedicht te lezen: het Daggedicht. De redactie van de website bestaat uit Suzanne Holtzer en Victor Schiferli van de Bezige Bij, en de dichters Martin Reints en Erik Lindner. www.dichterbijdebezigebij.nl