Arsenaal. Jaargang 2

Zijn leven veranderen.

't Is elke dag 't zelfde: opstaan, met 'n slaperig gezicht in de spiegel kijken, je op 'n min of meer fatsoenlijke manier uitrekken, wassen, scheren als je baard te lang is, ontbijten, naar kantoor slenteren als je te vroeg, lopen als je te laat bent, vier uur machinewerk verrichten, een goedkoop middagmaal slikken, je dagblad lezen of wat slapen, weer aan de machine (pardon, aan de schrijftafel) voor vier uren, thuiskomen, avondmalen, dan wat lezen, brieven schrijven, naar bioscoop of schouwburg of bij 'n paar vrienden en ten slotte in bed. Er is de Zondag, er zijn feestdagen, de ontspanningen, de hobbies, ook al zo klassiek geworden omdat ze volledig deel uitmaken van de handel en wandel van de moderne intellectuele machinemens. Er is, als je porte-monnaie het toelaat, al eens een reisje naar zee of platteland, waarvan erg veel verwacht wordt maar waarvan je ten slotte terugkeert, blij je gewone leventje te kunnen voortzetten, omdat je nu eenmaal gareelloper geworden bent de de gewoonte een tweede natuur blijkt te zijn.

Ik heb nochtans maar één leven, denkt Bert Vosters. Terugkomen doe ik niet. En als ik dit bestaan moet verslijten op altijd dezelfde eentonige manier, dan word ik vroegtijdig oud (eigenlijk ben ik het al), en zal ik sterven zonder iets noemenswaardig te hebben beleefd. Ik zal mijn leven veranderen. Ik heb er de kracht en de wil toe. De spreuk: ‘We zijn, wat de omstandigheden ons maken’, vind ik dwaas. En zoiets onderwijst men op school! Niet te verwonderen dat de kinderen idioten worden, automaten en maniakken, net als de onderwijzers, trouwens. Neen, neen, men is, wat men zijn wil. En ik zal tonen wat ik wil. Haha!

Intussen heeft hij nog geen bepaald plan. Verandering, voor 't ogenblik verandering, anders niets. Maar hoe? Zijn baantje kan hij niet opgeven: 't is zijn broodje met margarine, soms met boter als ze niet te duur staat. Maar kom, de zwarte markt zal verdwijnen, schijnt het.

[p. 311]

Gisteren las hij een affiche, waarop met schreeuwerige letters prijkte: Ouden en jongen van dagen, wordt lenig en gezond door oefening: leert zwemmen! Toen liep hij onverschillig door. Nu echter staat zijn besluit vast: de eerste stap op de weg zal het zwemmen zijn. Vroeger was hij bang voor water. Bang? Haha! Hoe belachelijk! Een man, een echte, hoeft nergens voor bang te wezen, zelfs niet voor een vrouw. En hij was bang voor water!

Zekere avond stapt hij vastberaden naar 't zwemdok, wordt lid van de club: ‘De Koene Duikers’ en trekt een zwempakje aan. Daar staat hij nu langs de kant te kijken naar de elegante bewegingen der waterkunstenaars. Binnen weinige dagen beschrijft hij ook die sierlijke arabesken, springt hij ook van twintig trappen hoog met brede zwaai in 't diepste van 't bassin. Hij is immers lid van de club: ‘De Koene Duikers’. Inmiddels lijkt het toch een enorme plas. Is er nog niemand verdronken? Die vent van de controle zei het toch. Misschien is het maar propaganda voor de club. Enfin, hij zal het eens wagen. Hij zou zich graag laten helpen door een badmeester, doch hij durft zijn schrik niet bekennen. Er kordaat inspringen zal nog 't beste zijn. Maar hij hoeft de sprong niet eens wagen. Iemand moet hem in 't water hebben geduwd en nu is hij een prooi der golven. Hij verdwijnt in de diepte, komt dan een paar maal boven roepend: ‘Hulp! Hulp!’ Dit wordt zijn einde. Ware hij maar knusjes thuis gebleven! Zijn zetel en zijn pijp doemen voor zijn geestesoog op. Dan niets meer.

Zij heeft hem gered ten koste van haar eigen leven. Zij, dit prachtige, heerlijke meisje, dat hem lieflijk toelacht. Hoe heeft ze hem met haar kleine handen, met het beetje kracht van haar broze lichaam op 't droge getorst? Bert begrijpt het niet. Hij staart haar enkel aan als het achtste wonder der wereld. Zij kan ook het negende of het tiende zijn, want hij heeft de wereldwonderen niet juist geteld.

De liefde heeft aan zijn deur geklopt. De grote liefde! Ik heb je gered door de kracht van mijn spieren, o broze, aangebeden vrouw! Dat heeft hij ergens gelezen. Maar hier is 't tegenovergestelde: zij redde hem, door de kracht van haar spieren. O, broze, aangebeden man? Aangebeden wil hij wel zijn, maar niet broos. Hij meet 1.80 m. en weegt 78 kg.

Hij is nog meer in de war dan gewoonlijk, doch zij helpt hem over alles heen. Een schattig meisje! Ze kleden zich aan, hij loopt met haar een eindje mee, de handdruk bij 't afscheid en

[p. 312]

de tinteling in haar blauwe ogen houden een wereld van beloften in.

Moet een verliefd man kunnen zwemmen, wanneer zijn aangebedene zich in 't water beweegt als een zeenimf? Bert vreest de vraag bevestigend te moeten beantwoorden. Nochtans gaan liefde en water niet samen, dat heeft hij gisteren genoeg ondervonden. Voor water is hij bang, maar voor liefde niet. Hij zou Lauri durven kussen zonder er om te vragen, maar hij zou niet in 't water durven springen als ze 't hem vroeg. Hij beseft nochtans dat hij zijn schrik zal moeten overwinnen. Want zo'n keurig jong meisje heeft vast 'n hele serie aanbidders. En als hij ze wil veroveren en zijn tegenstanders schaakmat zetten moet hij minstens kunnen zwemmen.

Hij overpeinst de situatie op kantoor waar hij afwezig werkt en blunder op blunder maakt. Zelfs de lach van de mooie dactylo kan hem niet bekoren. Met een mengsel van angst en vreugde kijkt hij op de klok en stapt na de dagtaak met benepen hart naar 't zwemdok. Hij zoekt en zoekt, maar ze is er niet. Misschien belet of zo. Hij zal in elk geval flink oefenen. Ditmaal stelt hij zich onder de hoede van een badmeester en krijgt zijn eerste les. Maar de schrik wil niet wijken en 's avonds ligt hij te hoesten en te rillen in bed.

Nu zit hij al meer dan twee uur te wachten. Patienten komen en gaan. Mannen en vrouwen, ouden en jongen. Sommigen zien er uit om te sterven, anderen lijken veel gezonder dan de dokter, een magere, pezige kerel met gele gelaatskleur en droge onverkwikkelijke kuch. Wanneer hij de deur opent om de volgende patiet in zijn cabinet te leiden vermengt zijn hoest zich met die van Bert tot een scherp kefkoor. Eindelijk is het de beurt aan de zwemkampioen.

Het onderzoek is kort, de diagnose zakelijk.

‘Bronchitis!’ zegt de dokter ‘Zware bronchitis!’ Hij kucht een paar malen. ‘Rust in bed gedurende 8 dagen. De kamer niet verlaten, onder geen enkel voorwendsel. Driemaal daags neemt U dit. (Hij reikt Bert een papiertje waarop onleesbare krabbels). 't Is vijf-en-zeventig frank. Hebt U geen vijf frank? Dertig terug dan. Dank U. Goeden dag’. Een paar uur later ligt een ziek jongeling te dromen van akelige zwembassins, gele, kuchende dokters en een mooie jonge dame, die een haai op 't droge brengt.

[p. 313]

De zesde dag krijgt Bert bezoek. Jan Holmstra is een oud studiemakker die soms wel eens komt aanlopen. Hij kan kregelig en pedant zijn, maar nooit honderd ten honderd vervelend. Er blijft per slot van rekening altijd een goede kant aan hem: hij is een verstokt vrijgezel en bij hem loop je geen gevaar het kapittel ‘vrouwen’ te moeten aansnijden.

- ‘Daar lig ik nou, Jan. Zo is 't gekomen: ik wou mijn leven veranderen en ik koos het zwemmen als begin. En nou zie je de gevolgen.’

- ‘Je bent haast verdronken, niet?’

- ‘Ja, hoe weet je dat?’

- ‘Mijn verloofde vertelde 't mij. Ze heeft je gered’.

- ‘Je... wat!’

- ‘Ja, je hebt goed verstaan. Ik ben al 'n paar maanden met Lauri verloofd. Ik heb 't je nog nooit verteld. Je praatte altijd over sport. Ik dacht dat een voetbalspeler of een wielrenner je méér belang inboezemden dan een vrouw’.

- ‘Maar jij... verstokte vrijgezel...’

- ‘Als ik bij jou was, ja! Ik heb de vrouw gezocht, ik heb de vrouw gevonden’.

- ‘Jan... euh... kun je zwemmen?’

- ‘Ik? Nee: God beware me! Als ik op het punt sta te verdrinken, zal Lauri me wel redden. Ik ben zoveel lichter dan jij...’.

't Is elke dag 't zelfde: elke dag. Ik ben machine geboren, ik zal machine sterven. En ik heb nochtans maar één leven. Terugkomen doe ik niet. Ik zal mijn leven veranderen. Ik heb er de kracht en de wil toe. Men is, wat men zijn wil!

Ik zal reizen, ik zal in elke haven een liefje hebben, ik zal uitvindingen en ontdekkingen doen, ik zal zelfs trouwen, misschien.

Intussen zal ik leren biljarten. Dat is ook sport, en niet zo gevaarlijk. Hoogstens kan ik het laken scheuren, dan komt wel mijn porte-monnaie, maar niet mijn body in 't gedrang.

Adieu Lauri, adieu zwemdok. Ik heb mijn leven veranderd, ik ben een nieuw mens... deze avond ten minste.

Willy Biliet.