Antilliaanse Cahiers. Jaargang 4

[p. 312]

Sjon Wein Hoyer

Geen boek over het Curaçao van de laatste vijftig jaar is volledig zonder vermelding van de naam van de verdienstelijke burger, die wij allen kennen onder de naam Sjon Wein Hoyer. Zijn bijzonder verdienstelijk, cultureel werk, dat zich over een groot gebied uitstrekte, werd nooit erkend, laat staan gewaardeerd zoals het behoorde. En je kunt warempel niet zeggen, dat zijn talrijke activiteiten als uitingen van kindsheid moeten worden beschouwd, want al vanaf de tijd, dat zijn haar ravenzwart was, zijn stappen stevig en hij vermoedelijk nog niet gesmaakt had wat de wereld aan desillusies en ontgoochelingėn te bieden heeft, was hij zijn culturele werk begonnen, dat hij tot op heden heeft voortgezet en hij gaat onverstoorbaar voort hoezeer ook ervan overtuigd, dat hem noch erkenning, noch beloning of zelfs maar consideratie geboden zal worden als een stimulans voor zijn volharding en doorzettingsvermogen; hij gaat voort en geniet de vruchten van zijn kennis, opgedaan gedurende een halve eeuw van voortdurende studie en gulle toewijding aan zijn medemensen.

Overal elders, waar zulk werk erkenning vindt, zouden alleen al zijn studie en uiteenzetting van het ‘papiamento’, als taal en niet als patois, voldoende geweest zijn om hem als een intellectueel te beschouwen, die onder de zijnen verdiende geëerd te worden. Maar wanneer men hieraan toevoegt, dat Wein Hoyer de enige Curaçaoenaar is, die zich heeft gewijd aan de studie der geschiedenis en die, door ze aan vergeten archiefstukken te onttrekken of door ze te veroveren als resultaat van zijn geduldig en intelligent onderzoek, onschatbare gegevens voor de geschiedenis van ons land aan het licht heeft

[p. 313]

gebracht, dan moest zijn naam prijken op de eerste regel van de lijst van vooraanstaande Curaçaoenaars, aan wie het land dank schuldig is.

In zijn huisje op het Concordia Plein, een typisch voorbeeld van oudhollandse, koloniale bouwstijl, in het smalle kamertje op de tweede verdieping, onder het uiterst lage dak met zijn stokoude pannen, is door de drang van zijn geestelijke activiteit een werk ontstaan, dat ver over de nauwe grenzen van ons eiland zijn licht wierp. De geestelijke activiteiten van deze man beperkten zich niet alleen tot bestudering van onze taal en onze geschiedenis.

Sjon Wein Hoyer nam een belangrijk aandeel in de activiteiten van de muziekvereniging, die in onze geschiedenis epoche heeft gemaakt, de zogenaamde Sociëteit Harmonie, die onder leiding van Cris Ulder stond, trouw bijgestaan door Don Agustín Bethencourt, Don Carlos Fensohn en anderen. Toen was hij jong, had een zwarte snor en er speelde altijd een welwillende glimlach om zijn mond. Die heeft hij trouwens nog steeds behouden. Ze hoort bij hem. Hij had een methode voor het onderwijs van gitaarspel geschreven, uiterst geschikt voor onze muziekliefhebbers, die geen geld hadden om een piano te kopen. Ook vond hij een methode uit om de pianobegeleiding te vergemakkelijken, wellicht omdat hij wel voelde, dat onze oppervlakkige muziekcultuur niet bestand was tegen de ongemakken en verveling, die een ernstige, degelijke studie van welk instrument ook met zich meebrengt.

Hij beoefende ook de tekenkunst. Ik herinner me, dat toen het project voor de elektrische verlichting van Curaçao ingediend werd om een concessie te verkrijgen, het Sjon Wein is geweest, die de plattegrond van Punda heeft getekend om daarop aan te geven, waar de lantaarnpalen moesten worden

[p. 314]

geplaatst. Ook verluchtte hij zijn geschriften met eigen tekeningen om meer levendigheid te brengen in zijn historische beschouwingen.

Hij wordt nu zoetjes aan oud. Maar zijn energie is niet verminderd; ik zie immers nog geregeld in de Curaçao kranten stukken van hem, nu eens over geschiedenis, dan weer over onze taal. Zal het gouvernement nog eens een onderscheiding op zijn borst spelden als officiële erkenning van zijn verdiensten? Erkennen wij wel de waarde van de intelligentie of waarderen we alleen maar verdiensten op materieel terrein?