Antilliaanse Cahiers. Jaargang 4

[p. 275]

‘Papá Ancu’

Wanneer ik terugdenk aan die goede, vriendelijke man, die Agustín Bethencourt heette, komt er om zijn beeld een aureool.

‘Papá Ancu’, zoals zijn kleinkinderen en ik hem noemden, heeft in de geschiedenis van Curaçao een belangrijke rol gespeeld. Men mag zonder overdrijving zeggen, dat hij het muziekleven op ons eiland heeft georganiseerd. Er waren veel mensen, die verschillende instrumenten bespeelden, maar hij heeft ze in ensembles ondergebracht. Tussen de jaren '60 en '70 vormde hij het eerste strijkkwartet op het eiland. Het bestond uit Don Jaime Jones en Don Matías Daal, respectievelijk eerste en tweede viool; mijn vader altviool en Don Agustín violoncel. Daarna richtte hij de ‘Academia de Música’ op, die in verschillende particuliere huizen bijeenkwam, onder andere in het ‘Château’, woonhuis en school van Don José Natividad Malo, in de Herenstraat, als ik me niet vergis, waar nu de zaak van Don Julio Henriquez gevestigd is. Ik heb horen zeggen, dat in dit huis voor het eerst in ons muziekcentrum Don Carlos Fensohn optrad, een hartstochtelijk musicus en vioolvirtuoos, die geroepen zou worden om de plaatste bezetten, die Don Agustín ten slotte leeg liet.

Later werkte Don Agustín tot tweemaal toe mee aan de oprichting van de Filharmonische Vereniging ‘Harmonie’; hij zorgde voor de invoer van allerlei soorten muziekinstrumenten en wel op zo grote schaal, dat de muziekbeoefening op Curaçao hierdoor in belangrijke mate bevorderd werd. Zijn prachtige boekhandel, in zijn houten huis in de Herenstraat gevestigd, gaf een bijzonder cachet aan Curaçao. Hiervan bleef maar

[p. 276]

weinig over toen de zaak verplaatst werd naar de Breedestraat, het huis waarin hij is gestorven. Zijn drukkerij, de grootste uit de omgeving, deed door de uitgave van boeken en brochures uitnemend werk op cultureel gebied.

‘Papá Ancu’ was klein, dik en goedig. Zijn huis met de drie verdiepingen in de Breedestraat op Punda, waar de ‘Libreria de A. Bethencourt e Hijos’ haar laatste levensdagen sleet, telde steeds vele gasten. Daar liepen talrijke jongeren, die de verschillende scholen op Curaçao bezochten, de uitgeweken politici uit Venezuela, Columbia en Santo Domingo en andere vrienden en kennissen vrij in en uit. ‘Papá Ancun’ 's handelshuis was wat men tegenwoordig een ‘department store’ zou noemen. Hij verkocht van alles en ik herinner me, dat de poreuze pleisters, die ‘pleister di Sjon Bethencourt’ genoemd werden, waarschijnlijk omdat hij de eerste was die ze importeerde, heel veel gevraagd werden. De evolutie tot boekhandel had plaats in de jaren '70 tot '80, want ik weet nog goed, dat, tijdens de viering van de 100e geboortedag van Bolívar, de boekhandel al gevestigd was, maar in de kranten van '70 en '71 stonden nog advertenties van hem om allerlei goederen en snuisterijen aan te prijzen. Over dit alles had ik als kind horen spreken en in mijn fantasie vervormde ik hem tot een wonderwezen. Ik meende, dat zo'n man ver van alles af moest staan; en toch was hij voor ons kinderen altijd erg vriendelijk. En dat vond ik bepaald vreemd.

Als je de advertenties in de kranten uit die tijd leest blijkt, dat hij toen ongetwijfeld de meeste patentgeneesmiddelen heeft ingevoerd. Hij was ook de eerste, die een systeem van adverteren had uitgevonden, dat onbekend was bij de handel in zijn dagen.

Don Agustín stond aan het hoofd van een hoogst fatsoenlijk

[p. 277]

gezin en nog jaren later heette het huis, waarin hij had gewoond, het huis van Bethencourt. Zijn dood bracht niet minder dan nationale rouw. Door een gril van het toeval stierf hij in zijn boekhandel, temidden van alles waar hij zoveel van hield. Zijn begrafenis was een ware manifestatie van waarachtig volksverdriet. Het volk schreide en de hogere klassen hadden een gevoelig verlies geleden.

Maar de muziek, zijn meest geliefde kunst, was de grootste verliezer, want hij was de personificatie van enthousiasme en dynamiek.

Ik heb het al eens eerder geschreven, maar ik wil het herhalen: de woorden die door dr. David Capriles bij de teraardebestelling van Don Agustín uitgesproken werden, hielden een profetie in. ‘...ik ben bang, dat als de laatste steen valt op deze kist, die de zo geliefde resten bevat, deze terzelfder tijd de eerste steen zal zijn, geworpen tegen het gebouw van onze muzikale cultuur’. - En het kwam uit.