Kaders
Redactioneel
Als dit nummer ter perse gaat, zijn er wellicht wee enkele aan passingen gerealiseerd. Gelet op de stelligheid van minister Verdonk (zie ook haar antwoord aan Anisa elders in dit nummer) is overigens niet te verwachten dat er nog grote wijzigingen op komst zijn. Hoezeer wij daar ook op hadden gehoopt. Zoals wij eerder al hebben vermeld, is de kans groot, dat de doelgroep waar ALFA-nieuws veel over schrijft, het slachtoffer wordt van de nieuwe wet- en regelgeving. De analfabeten en zeer laag opgeleiden zullen, zelfs met veel meer inspanningen en kosten dan hogeropgeleiden, nog steeds een grote kans hebben de inburgeringexamens, niet te halen. In het land van herkomst Nederlands leren is bepaald niet optimaal, en het is maar zeer de vraag wat het examen Kennis van de Nederlandse Samenleving precies meet. Gelet op wat er bekend is over die toets, meet die toets waarschijnlijk heel iets anders dan kennis van de Nederlandse samenleving. De minister had er beter aan gedaan het advies van commissie-Franssen over te nemen en - in plaats van te investeren in een niet-valide toest - te investeren in goede voorlichting over Nederland, Zakken voor het examen in het land van herkomst betekent geen uitreisvisum krijgen, ook al voldoet je partner in Nederland aan alle eisen van inkomen en huisvesting die de Vreemdelingenwet vraagt. Het lijkt ons dat dit onderdeel als instrument voor een restrictiever toelatingsbeleid kan worden gebruikt. Gezien de politieke doelstellingen van de minister, is het zeer waarschijnlijk dat dat ook gebeuren. Met onderwijs en kwaliteit van inburgeren heeft het dan niks meer te maken.
Ook wat betreft het tweede deel, de examens in Nederland, baart de nieuwe wet zorgen. Allereerst omdat de normen in het algemeen weliswaar niet al te hoog zijn gelegd (A2), maar voor een deel van de analfabeten kunnen zij een onneembare drem pel vormen, zeker in de context van de vrije markt, de hoge kosten en de druk van de verblijfsvergunning. Alle evaluaties van de inburgering van de afgelopen jaren wijzen er op dat vee analfabeten niveau A2 (of het oude niveau 2) niet haalden, ook niet na veel inspanningen. Niet voor niks zijn er na veel aandrang vanuit het veld (en met instemming van de overheid) aparte profieltoetsen Alfabetisering gekomen. Zonder grondig onderzoek naar wat laaggeschoolde volwassenen nog kunnen leren van een nieuwe taal (dat onderzoek is er nog steeds niet) is het te vroeg om het onderwijs en de nieuwkomers zelfde schuld te geven.
En wat de oudkomers betreft, wij denken dat ook het A1 niveau voor lezen en schrijven voor veel vrouwen zoals Anisa te hoog gegrepen is. Ook al schrijft de minister ‘slechts op A1-niveau’. Ook A2 voor spreken is hoog gegrepen voor deze groep. De minister en velen met haar in Nederland hebben er kennelijk geen idee van hoe moeilijk het is om op latere leeftijd te leren lezen en schrijven in een tweede taal als je vroeger in eigen land nooit naar school geweest bent. Je hebt de kritieke periode waarin je gemakkelijk een nieuwe taal leert gemist, je hebt geen kans gehad studievaardigheden op te bouwen enje hebt geen kapstokje inje hoofd om het leren van een taal aan opte hangen.
Voor oudere analfabeten is het vele keren lastiger om Nederlands te leren lezen en schrijven dan voor ontwikkelde alfabeten om bijvoorbeeld Chinees of Arabisch te leren lezen en schrijven. Al zijn we zelfs dan nog benieuwd hoe lang de minister - hoogopgeleid - erover zou doen om mondeling en schriftelijk niveau A2 in het Chinees te halen.
Hoe groot de dankbaarheid van Anisa aan het adres van Nederland ook is, haar inspanningen (en die van haar docenten) worden waarschijnlijk beloond met een ‘gezakt’ als burger van Nederland. En dan? Na vijf jaar pogen het examen te halen terug naar Somalië? Wij voorzien nieuwe rampen van de orkaan Rita.
Auteursrechtelijk beschermd