Alfa-Nieuws. Jaargang 3

Signalementen

Handboek

Eind vorig jaar is bij Meulenhoff Educatief verschenen Nederlands als tweede taal in het voortgezet onderwijs. Handboek voor docenten in de eerste opvang. Hiermee is de serie handboeken voor het NT2 onderwijs voltooid. (Al eerder verschenen drie handboeken, respectievelijk voor docenten in het basisonderwijs, in meertalige klassen en in de volwasseneneducatie.)

Het Handboek voor docenten in de eerste opvang bestaat uit veertien hoofdstukken die ieder een aspect van het NT2 onderwijs in de eerste opvang behandelen. Zo'n hoofdstuk kan los van de andere hoofdstukken gelezen worden. Dat is heel handig want niet iedereen zal behoefte hebben om alle hoofdstukken door te werken. Lezers van Alfa-nieuws zullen bijvoorbeeld vooral geïnteresseerd zijn in het hoofdstuk over alfabetisering dat geschreven is door Aartje van Dijk, werkzaam aan Het Projectbureau te Rotterdam. Maar ook de hoofdstukken 1: Organisatie van de eerste opvang en 13: Werken met een leerplan bevatten veel wat direct van nut is voor docenten in de alfabetisering.

Het handboek geeft een goed beeld van recente ontwikkelingen en methoden op het terrein van NT2 onderwijs. In Hoofdstuk 3 Functioneel taalonderwijs geven Astrid Kraal en Marianne Molendijk aan wat verstaan wordt onder een taakgerichte en een procesgerichte aanpak met voorbeelden uit moderne leermiddelen. Op die manier krijgt de lezer goed inzicht in wat leermiddelenauteurs bewogen heeft om leerstof nu juist op die manier te presenteren. Verder wordt in het hoofdstuk aandacht besteed aan de rol van de docent daarbij en aan mogelijkheden tot in een opvangklas noodzakelijke differentiatie.

[p. 24]

Het concept zelfstandig leren wordt behandeld in Hoofdstuk 8 en is geschreven door Anje Dijk. Zij laat zien hoe docenten systematisch het zelfstandig leren kunnen bevorderen. Daarbij worden drie fasen van het leerproces onderscheiden: voorbereiden, uitvoeren en terugkijken. De auteur maakt inzichtelijk hoe de docent geleidelijk de sturing van het leerproces kan verminderen en meer overlaten aan de leerling zelf. De consequenties van zo'n aanpak voor het lesmateriaal en, bijvoorbeeld, de inrichting van de klas worden daarbij betrokken.

Het is een goed idee om aparte hoofdstukken als Interactie (door Joukje Dam) en Feedback (Folkert Kuiken) toe te voegen en deze onderwerpen niet op te laten gaan in zoiets algemeens als vakdidactiek. Joukje Dam besteedt aandacht aan het belang van interactie, aan interactie bij taaltaken en in de klas, aan samenwerken en hoe je dat als docent gestalte geeft. Folkert Kuiken bespreekt de rol van feedback, wanneer je als docent feedback moet geven, en hoe die feedback klinkt bij mondeling taalgebruik en eruitziet bij schriftelijk taalgebruik.

Kortom het is een handig handboek met theoretische informatie, veel voorbeelden en sterk op de praktijk gericht.

Monique van de Laarschot en Gertrud Lemmens

Nederlands als Tweede taal in het voortgezet onderwijs

Handboek voor docenten in de eerste opvang

Prijs: f 79,50

Meulenhoff Educatief ISBN 90 2