Ad Interim. Jaargang 6

[p. 251]

Het werk van de dichter
Paul Eluard (1895-)

I

Het aangename verkeren met de anderen
Op het gemaaide gras des zomers
Onder witte wolken

Het aangename verkeren met de vrouwen
In een grijze en warme woning
Onder een doorschijnend laken

Het aangename verkeren met zichzelve
Voor het blank blad papier
Onder de dreiging der onmacht
Tussen twee tijden en twee ruimten

Tussen de levensmoeheid en de zucht tot leven

II

Wat zijt gij komen nemen
In de bekende kamer

Een boek dat men nooit opent

Wat zijt gij komen zeggen
Tegen de onbescheiden vrouw

Wat men niet kan herhalen

Wat zijt gij komen zien
Daarginds zichtbaar van hier

Wat de blinden zien

[p. 252]

III

De weg is kort
Men is weldra
Bij de gekleurde stenen
Nadien
Bij de ledige steen

Men is weldra
Bij de gewone woorden
De zwaarteloze
Nadien
Bij die aanvang en einde zijn

Spreken zonder doel en noodzaak
De dageraad is reeds voorbij
En het is geen dag
En het is geen nacht
Niets de echo van een stap zonder eind

IV

Een ver jaar en een verre dag
Een wandeling met bonzend hart
Het landschap deed de woorden
En de gebaren van ons duren
De laan liep van ons weg
De bomen maakten ons groter
En wij bedaarden de rotsen

Daar was het dat wij alle gloed
Aan banden legden en bedwongen
En alle nuttige klaarheid
Daar was het dat wij zongen
De wereld was vertrouwd
En daar hadden wij lief

[p. 253]

 

Een menigte ging ons vooraf

 

 

 

Een menigte volgde ons en

 

Rende ons achterna

 

Zoals altijd wanneer de tijd

 

Niet meetelt noch de mensen

 

En als het hart zijn spijt beseft

 

En als het hart zijn banden verbreekt

V

Het is nog niet zo lang geleden
Dat ik alleen was
En nog vervult mij dit met beven
O simpele eenzaamheid
Die het bekoorlijk toeval afwijst
Ook mij was eens die eenzaamheid vertrouwd

Ook ik was eens verlaten
En ik beken zelfs dat
Ik eens hen heb verlaten die ik liefhad

In der jaren verloop heeft alles zich gevoegd
Zoals het samenspel der schijnsels
Op een rivier van licht
Zoals de zeilen van de boten
In het goedgunstig zomerweer
Zoals de vlammen in het vuur
Om warmte te verspreiden

In der jaren verloop heb ik je weergevonden
O onbepaalde aanwezigheid
Ruimte inhoud der liefde

Vermenigvuldigd

[p. 254]

VI

Ik ben de tweelingbroer der wezens die ik liefheb
Hun duplo naar aard en het beste bewijs
Van hun werkelijkheid ik red het gezicht
Van hen die ik koos om mij waar te maken

Zij zijn zeer talrijk zij zijn ontelbaar
Zij gaan door de straten voor hen en voor mij
Zij dragen mijn naam en ik draag de hunne
Wij zijn de gelijke vruchten van een boom

Belangrijker dan aard en alle bewijzen

VII

Ik weet omdat ik het zeg
Dat mijn verlangen gelijk heeft
Ik wil niet dat wij verdwalen
In het slijk
Ik wil dat de zon zijn invloed richt
Op ons leed dat hij ons bezielt
Duizelingwekkend
Ik wil dat onze handen en onze ogen
Uit de verschrikking keren open en zuiver

Ik weet omdat ik het zeg
Dat mijn woede gelijk heeft
De hemel is vertrapt het vlees der mensen
In stukken gereten
Bevroren verdrukt en versnipperd
Ik wil dat men recht bewijst
Een recht zonder meelij
En dat men recht in het gezicht slaat de beulen
De meesters zonder wortels onder ons

[p. 255]

 

Ik weet omdat ik het zeg

 

Dat mijn wanhoop ongelijk heeft

 

Overal zijn zachte buiken

 

Om mensen te maken

 

Gelijk aan mij

 

Mijn trots heeft geen ongelijk

 

De oude wereld kan mij niet raken ik ben vrij

 

Ik ben geen koningszoon ik ben een mens

 

Die men heeft willen neerslaan

 

 

 

Koos Schuur