Aarts' Letterkundige Almanak voor het George Orwelljaar 1984

[p. 152]

George Orwell in Nederland

Een geïllustreerde bibliografie

George Orwell is nooit in Nederland geweest. Geen Nederlander heeft Orwell ooit gesproken, gefotografeerd of zelfs maar gezien.

Of deze beweringen waar zijn weet ik niet. Ik hoop van niet, want misschien dat er naar aanleiding van deze boude uitspraken nog een oudstrijder uit de Spaanse burgeroorlog zijn herinneringen aan medestrijder Eric Blair opdiept.

Onder de titel ‘Orwell in Nederland’ heb ik al het drukwerk dat van en over George Orwell in Nederland is verschenen, proberen te registreren.

Het is vast niet gelukt een compleet beeld te geven van de ontvangst van George Orwell in Nederland. Ik kan mij tenminste niet voorstellen dat er voor de oorlog op het werk van Orwell maar één keer in Nederland gereageerd is. Het is heel goed mogelijk dat naar aanleiding van deze bibliografie iemand een oud knipselmapje leegschudt, en in dat mapje zou ik dan graag eens komen kijken. Maar wel vlei ik mij in de gedachte dat veel in deze bibliografie bijeen is gebracht, en dat zo hier een betrouwbaar beeld wordt gegeven van de bejubeling en de desinteresse die Orwell in Nederland ten deel zijn gevallen.

De meeste artikelen zijn, ook als het losse knipsels of fotokopieën betrof die ik in handen kreeg, gecontroleerd in exemplaren van het volledige tijdschrift, dag- of weekblad. Waar dat me niet gelukt is, geeft een sterretje (*) aan dat de beschrijving zonder (voldoende) autopsie tot stand kwam.

Ik dank allerlei instanties, archieven, bibliotheken, antiquariaten, bekenden en vrienden die meegeholpen hebben het materiaal te verzamelen, in het bijzonder het Instituut voor Perswetenschap te Amsterdam, Antiquariaat De Friedensche Molen dat de eerste editie van Nineteen Eighty-Four voor reproductie beschikbaar stelde, en Antiquariaat Amaryl dat het ene na het andere boek, als er maar ‘Orwell’ of een jaartal op het kaftje stond, tevoorschijn toverde.

C.J. Aarts

[p. 153]

1939

Ada Geyl, Engelsche letteren. Twee Elckerlijcks in moderne Engelsche literatuur. De roman- en toneelschrijver J.B. Priestley op zijn praatstoel. In: Het Vaderland, 1 oct. 1939, ochtendblad C, kolom 3-6. Over o.a.: Coming Up for Air (1939).

[p. 154]

1946

Willem de Geus, George Orwell en de maatschappelijke samenleving. In: Litterair Paspoort, jrg. 1 (1946), nr. 5 (sept.), p. 10-12. Over: Animal Farm (1945); Burmese Days (Penguin, 1944); Critical Essays (1946).

[p. 155]

[p. 156]

GEORGE ORWELL, ‘De dierenhoeve’. In: Elseviers Weekblad, jrg. 2 (1946), nr. 51-52 (21 dec.), p. 17, in het ‘bijvoegsel’ De Drie Landen. Ills. [Eppo] Doeve.

1947
De boerderij der dieren verschijnt in Nederland.

GEORGE ORWELL, ‘De dierenhoeve’. In: Elseviers Weekblad, jrg. 3 (1947), nr. 1 (4 jan.), p. 4 en 11; nr. 2 (11 jan.), p. 4; nr. 3 (18 jan.), p. 4; nr. 4 (25 jan.), p. 4; nr. 5 (1 febr.), p. 4; nr. 6 (8 febr.), p. 4; nr. 8 (22 febr.), p. 4; nr. 9 (1 maart), p. 4. De afl. in nr. 2 en in nr. 8 zijn anoniem. Ills. [Eppo] Doeve.

[p. 157]

[p. 158]

GEORGE ORWELL, De boerderij der dieren. Een sprookje voor groote menschen. Nederlandsche bewerking van Anthony Ross. Bussum: Uitgeverij Phoenix Gebr. E. & M. Cohen, 1947. Geb. en ingen. Ills. en omslag Karel Thole. Oorspronkelijke titel: Animal Farm (1945).

1948

J.H.W.V. [= J.H.W. Veenstra], De lopende band. In: Het Parool, jrg. 8 (1948), nr. 939 (5 febr.), p. 5. Over: De boerderij der dieren (1947).

1949
Nineteen Eighty-Four verschijnt in Engeland en Amerika.

GEORGE ORWELL, De boerderij der dieren. Een satyre. In: De Vlam, jrg. 5 (1949), nr. 15 (9 april), p. 6-7. Ills. Karel Thole.

[p. 159]

[p. 160]

Reginald Colby, Nachtmerrie uit 1984. Bij Orwell's nieuwste boek. In: De Linie, jrg. 4 (1949), nr. 167 (10 juni), p. 7, in de rubriek Horizon. Over: Nineteen Eighty-Four (1949).

J. [= Han Jonkers ?], Kameraad Ogilvy ziet alles. Sinistere toekomstroman. 1984 zal geen pretje zijn, aldus George Orwell. In: De Nieuwe Eeuw, jrg. 30 (1949), nr. 233 (16 juli), p. 3.

B.L. [= ?], Een somber beeld van de toekomst. De nieuwe roman van George Orwell. In: Nieuwe Rotterdamse Courant, jrg. 106 (1949), nr. 164 (16 juli), Wekelijks Bijvoegsel, p. 4.

Max Schuchart, Orwell's toekomstbeeld. Nineteen Eighty-Four. In: Vrij Nederland, jrg. 9 (1948-1949), nr. 48 (30 juli 1949), p. 7. Ills. Alerte.

H. van Galen Last, Orwell's toekomst zonder toekomst. In: Libertinage, jrg. 2 (1949), nr. 4 (juli-aug.), p. 309-312.

R. Blijstra, Aan de grenzen van de moraal. In: Critisch Bulletin, jrg. 16 (1949), nr. [8] (aug.), p. 363-369.

W. [= ?], ‘1984’, fantasie of dreigende werkelijkheid? Toekomstbeeld van George Orwell. In: Trouw, jrg. 7 (1949), nr. 1313 (13 aug.), p. 4.

[p. 161]

H.A. Gomperts, Orwell's ‘1984’, meedogenloze satyre. Belangrijkste boek sinds de oorlog. In: Het Parool, jrg. 9 (1949), nr. 1475 (29 oct.), p. 7.

Jacq. den Haan, De profetieën van Orwell. In: Litterair Paspoort, jrg. 4 (1949), nr. 32 (dec.), p. 156-157.

[p. 162]

1950
George Orwell sterft. 1984 verschijnt in Nederland.

[Anoniem], George Orwell overleden. In: Het Vrije Volk, 23 jan. 1950.*

[Anoniem], George Orwell overleden. In: Het Parool, jrg. 10 (1950), nr. 1547 (23 jan.), p. 1.

[Anoniem], George Orwell †. In: Nieuwe Rotterdamse Courant, jrg. 107 (1950), nr. 19 (23 jan.), p. 5.

Halbo C. Kool, Om het lied van een vogel. (Bij de dood van George Orwell). In: Vrij Nederland, jrg. 10 (1949-1950), nr. 22 (28 jan. 1950), p. 7.

[p. 163]

[p. 164]

Jef Last, 1984, het meesterwerk van de onlangs gestorven George Orwell. In: De Vlam, jrg. 6 (1950), nr. 5 (4 febr.), p. 6, gevolgd door:

GEORGE ORWELL, ‘1984’ [fragment], Vert.: Halbo C. Kool. In: De Vlam, jrg. 6 (1950), nr. 5 (4 febr.), p. 6-7 en 12.

H. de Waard, Orwell en Epictetus. In: De Nieuwe Stem, jrg. 5 (1950), nr. 2 (febr.), p. 110-114.

P.H. Ritter jr., Boekenhalfuur. Op zondag 12 maart 1950, van 14.05 tot 14.30 uur sprak P.H. Ritter jr. voor de AVRO-radio over George Orwell en 1984.

GEORGE ORWELL, 1984. Roman. Vertaald door Halbo C. Kool. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1950. Gebonden. Omslag en band H. Salden. Oorspronkelijke tit el: Nineteen Eighty-Four (1949).

[p. 165]

[p. 166]

Dr.Ir. H. v. Riessen, Teken aan de wand. In: De Vrijheid [?], 14 april 1950.*

W. van Maanen, De Engelse letterkunde van 1945 tot heden. In: Op de punt van de pen. Bijzonder nummer van Critisch Bulletin, jrg. 16 (1949), nr. [12] (winter [= april 1950]), p. 531-542, inz. p. 538-539 en 542. Ook verschenen als afzonderlijk boek: Op de punt van de pen. 's-Gravenhage: D.A. Daamen, 1949 [= 1950], p. 7-18, inz. p. 14-15 en 18.

H.A.G. [= H.A. Gomperts], De lopende band. In: Het Parool, jrg. 10 (1950), nr. 1638 (11 mei), p. 11. Over: 1984 (1950).

[p. 167]

J. de Kadt, Ernstig maanwoord van een vrij mens. ‘1984’: een sombere fantasie. Orwell schreef een politiek testament. In: Het Vrije Volk, 5 juni 1950.*

G. Sötemann, De menselijke waardigheid en de moderne maatschappij. George Orwell propagandist voor het individu. In: Algemeen Handelsblad, jrg. 123 (1950), nr. 40198 (10 juni), p. 4.

John Vandenbergh, Deze wereld van ‘Dubbeldunk’. In: Perspectieven, jrg. 17 (1950), nr. 6 (juni), p. 1-7.

R.N.D. [= ?], Sombere visie op de toekomst: ‘1984’. In: Trouw, jrg. 8 (1950), nr. 1655 (23 sept.), p. 4.

Max Schuchart, George Orwell. In: Kroniek van Kunst en Kultuur, jrg. 11 (1950), nr. 10 (oct.), p. 260-263.

Trix Marland, George Orwell's 1984. In: Horizon, jrg. 13 (1950), nr. 11 (nov.), p. 326-331.

1951

St. John Nixon, Shooting an Elephant. De wetenschap van George Orwell. In: De Groene Amsterdammer, jrg. 75 (1951), nr. 10 (10 maart), p. 11. Over: Shooting an Elephant (1950).

Max Schuchart, George Orwell als essayist. In: Vrij Nederland, jrg. 11 (1950-1951), nr. 32 (7 april 1951), p. 7. Over: Shooting an Elephant (1950).

Bertrand Russell, George Orwell (uit een artikel van Bertrand Russell in ‘World Review’, Londen, December 1950). In: De Kern, jrg. 21 (1951), nr. [6] (15 juni), p. 263-264.

1953

GEORGE ORWELL, 1984. [In de Bahasa Indonesia]. Diterdje-mahkan oleh Barus Siregar. 's-Gravenhage: W. van Hoeve, 1953. Geïll.* Oorspronkelijke titel: Nineteen Eighty-Four (1949).

Jacques den Haan, Orwell's vreugden. In: Het Parool, jrg. 13 (1953), nr. 2709 (7 nov.), PS, p. 6-7.

Jacques den Haan, Talking Shop. In: Litterair Paspoort, jrg. 8 (1953), nr. 71 (nov.), p. 247.

1954

(Van onze correspondent), Orwells ‘1984’ op TV lokt protesten uit. In: Het Parool, jrg. 14 (1954), nr. 3045 (14 dec.), p. 5.

Nieuwsdienst Algemeen Dagblad, Vrouw stierf door televisiespel 1984. In: Algemeen Dagblad, 15 dec. 1954.*

[p. 168]

[Anoniem], Orwell's ‘1984’ bracht BBC in opspraak. Schokkend televisiespel. In: De Volkskrant, jrg. 32 (1954-1955), nr. 9151 (18 dec. 1954), p. 7.

[Anoniem], Tekenfilm van dierenhistorie. In: Het Vrije Volk, 31 dec. 1954.*

1955

(Van onze Londense correspondent), ‘Animal Farm’: vermaard boek van George Orwell nu als tekenfilm. Meesterlijke persiflage van revolutie. In: Het Vrije Volk, 22 jan. 1955.*

(Van onze correspondent), Ontleende Orwell gegeven voor ‘1984’ aan Rus? Deutscher: gebrek aan originaliteit. In: De Volkskrant, jrg. 32 (1954-1955), nr. 9256 (23 april 1955), p. 1

Eric van der Steen, George Orwell. In: Litterair Paspoort, jrg. 10 (1955), nr. 87 (mei), p. 104. Over: John Atkins, George Orwell (1954); Laurence Brander, George Orwell (1954).

GEORGE ORWELL, 1984. Vertaald door Halbo C. Kool. Tweede druk. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1955. (ABC Boeken; nr. 67).*

1956

GEORGE ORWELL, 1984. Vertaald door Halbo C. Kool. Derde druk. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1956. (ABC Boeken; nr. 67). Omslag [H. Salden].

GEORGE ORWELL, De boerderij der dieren. Een sprookje voor grote mensen. Vertaald door Anthony Ross. [Tweede druk]. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1956. (ABC Boeken; nr. 87). Omslag [H. Salden].

[p. 169]

Neville Braybrooke, George Orwell. (Vert. Til Brugman). In: Kroniek voor Kunst en Kultuur, jrg. 16 (1956), nr. 2 (febr.), p. 36-39.

1957

GEORGE ORWELL, Ze lieten mij een olifant doodschieten want ik, blanke met geweer, wist dat de Birmezen mij anders zouden bespotten. Een avontuur in Beneden-Birma. In: Vrij Nederland, jrg. 17 (1956-1957). nr. 51 (17 aug. 1957), p. 5.

1959

GEORGE orwell, 1984. Vertaald door Halbo C. Kool. Vierde druk. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1959. (ABC Boeken; nr. 67).

[p. 170]

1962

[Anoniem], George Orwell: Verdediger van verliezers. In: Nieuwe Rotterdamse Courant, jrg. 119 (1962), nr. 41 (17 febr.), Wekelijks Bijvoegsel, nr. 7, p. 2. Over: Richard Rees, George Orwell: Fugitive from the Camp of Victory (1961); George Orwell, Collected Essays (1961).

[p. 171]

C. Buddingh', Een sterk elftal op papier. In: De Groene Amsterdammer, jrg. 86 (1962), nr. 10 (10 maart), p. 10. Over o.a.: Collected Essays (1961).

Max Schuchart, Verzamelde essays van Orwell. In: Het Vaderland, 17 maart 1962, Weekjournaal, p. 3.* Over: Collected Essays (1961).

Elisabeth de Roos, Innerlijke conflicten van een eerlijk intellectueel. Bundel essays van George Orwell. In: Het Parool, jrg. 22 (1962), nr. 5303 (21 april), p. 19. Over: Collected Essays (1961).

Laurence Brander, George Orwell. Auteur die helpt herinneren aan menselijk erfgoed. In: Het Vaderland, 18 of 23 aug. 1962, Weekjournaal, p. 2-3.*

K.W. Swaak, De perikelen van het schrijverschap (Orwell, Ter Braak en Du Perron, en Charles). In: Tirade, jrg. 6 (1962), nr. 72 (dec.), p. 718-725.

1963

Martin Mooij, Jef Last en George Orwell over de Spaanse Burgeroorlog. In: Nieuwe Rotterdamse Courant, jrg. 120 (1963), nr. 92 (20 april), Wekelijks Bijvoegsel, p. 2. Over o.a.: Homage to Catalonia (1938).

Eric van der Steen, Vertaalde pockets. In: Het Parool, jrg. 23 (1963), nr. 5759 (19 okt.), PS, p. 4. Over o.a.: 1984 (4e [= 5e] dr. 1963).

GEORGE ORWELL, 1984. Vertaald door Halbo C. Kool. Vierde [= 5e] druk. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1963. (Grote ABC; nr. 3). Omslag: W[ill] v[an] d[er] Zwaan. Met hetzelfde omslag verschijnen ook de 6e dr. (1964), de 7e dr. (1965) en misschien de 8e dr. (1966). Kees Kelfkens ontwerpt een nieuw omslag voor de 8e dr. (1966) of voor de 9e dr. (1967) dat ook de 10e dr. (1968), de 11e dr. (1968), de 12e dr. (1970), de 13e dr. (1971), de 14e dr. (1971) en de 15e dr. (1972) zal sieren. Voor de 16e dr. (1973) ontwerpt Kelfkens opnieuw een nieuw omslag dat stand houdt tot en met de 33e dr. (1983). Al deze edities van 1984 verschijnen als nr. 3 in de reeks Grote ABC. Zie verder in 1983.

1964
Saluut aan Catalonië verschijnt.

GEORGE ORWELL, Saluut aan Catalonië. Nederlands van A. Nuis. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1964. (Floret-Boeken; nr. 1). Omslag W. van der Zwaan. Oorspronkelijke titel: Homage to Catalonia (1938).

[p. 172]

1965

P. van 't Hart, Orwells Saluut aan Catalonië. In: Het Parool, jrg. 25 (1965), nr. 6217 (17 april), PS, p. 2.

B.v.R. [= ?], Aardig idee verknoeid. In: Het Parool, jrg. 25 (1965), nr. 6416 (11 dec.), p. 9.

1966

A. Ward, George Orwell. In: Reflector van het hedendaags wereldgebeuren, jrg. 8 (1966-1967), nr. 5 (dec. 1966), p. 74- 75.

1967

Th.J. Hooning, Woodcock's Orwell. In: Tirade, jrg. 11 (1967), nr. 128-129 (aug.-sept.), p. 442-448. Over: George Woodcock, The Crystal Spirit (1966).

Drs. J. Bakker, George Orwell's Newspeak in the Light of a ‘Philosophy in a New Key’. In: Levende Talen, (1967), nr. 242 (dec.), p. 674-683.

1968
Th.J. Hooning promoveert op George Orwell in zijn tijd.

Drs. A.M.J. van Severen, De actualiteit van Orwell. Proefschrift. In: Het Parool, 10 mei 1968.* Over:

Theodorus Johannes Hooning, George Orwell in zijn tijd. Academisch proefschrift [...] Amsterdam [...] 10 mei 1968 [...]. Meppel: J.A. Boom en Zoon, 1968. Met ‘Stellingen’.

Dr. Th.J. Hooning, George Orwell in zijn tijd. Meppel: J.A. Boom en Zoon, cop. 1968. (Boom paperback; 20). Geïll. handelseditie van het proefschrift.

[p. 173]

John Jansen van Galen, Alle dieren zijn gelijk maar sommige zijn meer gelijk dan andere. George Orwell en het jaar 1984. In: Haagse Post, jrg. 55 (1968), nr. 23 (8 juni), p. 9. Gesprek met dr. Th.J. Hooning over o.a. George Orwell in zijn tijd (1968).

Jacques den Haan, George Orwell en het engagement. In: Jacques den Haan, Een leven als een oordeel. Amsterdam: Meulenhoff/De Bezige Bij, 1968, p. 225-237.

Johnny the Selfkicker [ = Johnny van Doorn], Over de rebel himself. In: Johnny the Selfkicker, De heilige huichelaar. Amsterdam: De Bezige Bij, 1968, p. 7-15.

1969

J.J. Peereboom, George Orwell: meer kritisch dan idealistisch. In: Het Parool, jrg. 29 (1969), nr. 7353 (4 jan.), PS, p. 2. Over: The Collected Essays, Journalism and Letters of George Orwell (1968).

Aad Nuis, Orwell. In: Nieuwe Rotterdamse Courant, jrg. 126 (1969), nr. 49 (27 febr.), p. 3. Over: The Collected Essays, Journalism and Letters of George Orwell (1968).

Marcus Bakker, Orwell en Jules Verne. In: Marcus Bakker, Beste Joop, van Anne. [Amsterdam]: Pegasus, 1969, p. 61-72.

[p. 174]

GEORGE ORWELL, De boerderij der dieren. Een sprookje voor grote mensen. Vertaald door Anthony Ross. Tweede [= 3e] druk. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1969. (Grote ABC; nr. 126).* Omslag en ills. Peter Vos. Oorspronkelijke titel: Animal Farm (1945). Met hetzelfde omslag en in dezelfde reeks verschenen de 3e [= 4e] dr. (1969) tot en met de 11e [= 12e] dr. (1979). Zie verder in 1983.

1970
Aan de grond in Londen en Parijs verschijnt.

Andrej A. Amalrik, Haalt de Sovjetunie 1984? Met een inleiding door Prof.Dr. J.W. Bezemer. Amsterdam/Brussel: Elsevier, 1970. (Elsevier Paperbacks voor de jaren zeventig).*

GEORGE ORWELL, Aan de grond in Londen en Parijs. Vertaald door Joop Waasdorp. Amsterdam: Meulenhoff, cop. 1970. (Meulenhoff Editie; E 182). Omslag Joost Roelofsz. Oorspronkelijke titel: Down and Out in Paris and London (1933). De 2e druk, identiek aan de 1e, verscheen ook in 1970.

Riekus Waskowsky, Geraffineerd eenvoudig proza. ‘Welkom in Zee’ van Joop Waasdorp en ‘Aan de grond in Londen en Parijs’ van George Orwell. In: Nieuwsblad van het Noorden, 5 sept. 1970.*

Peter Verstegen, Nabokov en Orwell vertaald - de een in streven naar precisie stroef, de ander slordig vlot. In: Het Parool, jrg. 30 (1970), nr. 7875 (19 sept.).* Over o.a.: Aan de grond in Londen en Parijs (1970).

H. Drion, Mary McCarthy contra Orwell. In: Tirade, jrg. 14 (1970), nr. 159 (sept.), p. 382-396. Over: Mary McCarthy, The Writing on the Wall (1970).

Hans Edinga, Sociaal-bewogen roman van George Orwell. In: De Telegraaf, 1 okt. 1970.* Over: Aan de grond in Londen en Parijs (1970).

Peter Jan de Voogd, Eerlijk verslag van Orwell. ‘Aan de grond in Londen en Parijs’. In: Haarlems Dagblad, 18 nov. 1970.*

Th.J. Hooning, Orwelliana. In: Tirade, jrg. 14 (1970), nr. 161 (nov.), p. 553-572. Over: The Coüected Essays, Journalism and Letters of George Orwell (1968).

G. Muchez, Orwell, George, pseud. van Blair, Eric, In: Moderne Encyclopedie der Wereldliteratuur. Deel VI: N-PO. Hilversum: Paul Brand [etc.], 1970, p. 301-303.

[p. 175]

1971
Happend naar lucht verschijnt.

Jacques den Haan, Millers Tropic of Cancer na 35 jaar. Pocketboeken. In: Het Parool, jrg. 31 (1971), nr. 7968 (9 jan.), PS, p. 9. Over o.a.: The Collected Essays, Journalism and Letters of George Orwell (Penguin).

J.J. Peereboom, Iris Murdoch en andere denkers. In: NRC Handelsblad, jrg. 1 (1970-1971), nr. 101 (29 jan. 1971), Cultureel Supplement, nr. 18, p. CS 2. Over o.a.: Raymond Williams, Orwell (1971).

Daan van der Vat, Een vreemd man. In: De Tijd, jrg. 126 (1971), nr. 40809 (20 maart), Gun u De Tijd, p. 2. Over: The Collected Essays, Journalism and Letters of George Orwell (Penguin).

W.H. Auden, George Orwell. In: Elseviers Literair Supplement, jrg 3 (1971), nr. 6 (27 maart), p. 3-4. Ill. Ron Kaal. Over: The Collected Essays, Journalism and Letters of George Orwell (Penguin).

GEORGE ORWELL, Happend naar lucht. Vertaald door Gerrit Komrij. Amsterdam: Meulenhoff, cop. 1971. (Meulenhoff Editie; E 222). Omslag Dolf Zwerver. Oorspronkelijke titel: Coming Up for Air (1939). Naast de gewone oplage verscheen (voor een boekenclub) een gebonden editie zonder de reeksaanduiding Meulenhoff Editie E 222. De 2e dr., identiek aan de 1e, verscheen eveneens in 1971.

[p. 176]

Adriaan van der Veen, George bijt in onze bedorven moderne wereld - [...] CS Journaal. In: NRC Handelsblad, jrg 1 (1970-1971), nr. 241 (16 juli 1971), Cultureel Supplement, nr. 41, p. CS 2 en CS 6. Over o.a.: Happend naar lucht (1971).

Jan Eyking, Het breekpunt tussen werkelijkheid en verbeelding. De paradoxale George Orwell. In: De Groene Amsterdammer, jrg. 95 (1971), nr. 29 (17 juli), p. 10. Over: Happend naar lucht (1971); Raymond Williams, Orwell (1971).

J. van Doorne, Op zoek naar paradijselijk jeugdland. In: Trouw, jrg. 29 (1971), nr. 8344 (17 juli).* Over: Happend naar lucht (1971).

Martin Schouten, George Orwell, de man achter 1984. In: Haagse Post, jrg. 58 (1971), nr. 31 (28 juli-3 aug.), p. 24-31. Omslag Stofbergen-Raviez.

K.L. Poll, Opvallen en verdwijnen. In: NRC Handelsblad, jrg. 2 (1971-1972), nr. 7 (8 okt. 1971), Cultureel Supplement, nr. 53, p. CS 4. Over: The World of George Orwell (1971).

Paul Beers, Vrede is voor George Orwell een gevoel middenin je pens. In: De Volkskrant, jrg. 50 (1971-1972), nr. 14298 (16 okt. 1971), p. 27. Over: Happend naar lucht (1971).

Jacques den Haan, On-Engelse roman van Orwell. In: Het Parool, jrg. 31 (1971), nr. 8229 (13 nov.), PS, p. 7. Over: Happend naar lucht (1971).

1972
De domineesdochter verschijnt.

Martin Schouten, De wereld van George Orwell. In: Haagse Post, jrg. 59 (1972), nr. 2 (5-11 jan.), p. 50-51. Over: The World of George Orwell (1971).

Th.J. Hooning, Nieuwe Orwelliana. In: Tirade, jrg. 16 (1972), nr. 176 (april), p. 232-241.

GEORGE ORWELL, De domineesdochter. Vertaald door Elizabeth Stortenbeker. Amsterdam: Meulenhoff, cop. 1972. (Meulenhoff Editie; E 258). Omslag Wout Muller. Oorspronkelijke titel: A Clergyman's Daughter (1935).

[p. 177]

Drs. J. Kuin, Twee vertalingen: Orwell en Roth. In: De Volkskrant, jrg 51 (1972-1973), nr. 14503 (17 juni 1972), p. 27. Over o.a.. De domineesdochter (1972).

Th. de Jong, Het ei en de dop. Een studie over het werk van George Orwell. In: De Gids, jrg. 135 (1972), nr. 5-6, p. 377-398.

T. van Deel, Opgewonden standjes en voortreffelijke nuchterheid. In: Soma, jrg. 3 (1971-1972), nr. 26 (sept.-okt. 1972), p. 46-47. Over o.a.: De domineesdockter (1972).

Rob van Gennep, Boekberichten. George Orwell's leven. [...] In: NRC Handelsblad, jrg. 3 (1972-1973), nr. 24 (28 okt. 1972), Zaterdags Bijvoegsel, p. Z 2. Over: Peter Stansky and William Abrahams, The Unknown Orwell (1972).

K.L. Poll, Een reus met wratten. Bemard Crick schrijft biografie over George Orwell. In: NRC Handelsblad, jrg. 3 (1972-1973), nr. 75 (29 dec. 1972), Cultureel Supplement, nr. 117, p. CS 3.

1973
Houd de sanseferia hoog, Een olifant omleggen en De weg naar Wigan verschijnen, en 1984 met weer een nieuw omslag.

Th.J. Hoonig, Orwell's jeugd. In: Tirade, jrg. 17 (1973), nr. 183 (jan.), p. 18-28. Over: Peter Stansky and William Abrahams, The Unknown Orwell (1972).

A.G. Kloppers, Visie op kabeltelevisie zonder Orwell. In: NRC Handelsblad, jrg. 3 (1972-1973), nr. 208 (6 juni 1973), p. 6.

Mary McCarthy, Het teken aan de wand. In: Mary McCarthy, Het teken aan de wand en andere literaire essays. Amsterdam: Meulenhoff, cop. 1973, p. 135-150. Oorspronkelijke titel: The Writing on the Wall (1970).

GEORGE ORWELL, Houd de sanseferia hoog. Vertaald door Else Hoog. Amsterdam: Meulenhoff, cop. 1973. (Meulenhoff Editie; E 312). Oorspronkelijke titel: Keep the Aspidistra Flying (1936).

GEORGE ORWELL, Een olifant omleggen. Essays, journalistiek en brieven. Keuze en nawoord door Martin Schouten. Vertaling: Lore Coutinho en Martin Schouten. Amsterdam: De Arbeiderspers, cop. 1973. (Privé-Domein; nr. 23). Omslag Kees Kelfkens.

M. Schouten, Onschuld en boete. In: George Orwell, Een olifant omleggen. [etc.], p. 228-250.

[p. 178]

Carel Peeters, Le charme discrèt de la petite bourgeoisie. In: Vrij Nederland, jrg. 34 (1973), nr. 41 (13 okt.), p. 31. Over: Houd de sanseferia hoog (1973).

Jan Eyking, Vóór 1984. De onbekende Orwell. In: De Groene Amsterdammer, jrg. 97 (1973), nr. 50 (12 dec.), p. 18. Over: Houd de sanseferia hoog (1973); Een olifant omleggen (1973).

GEORGE ORWELL, De weg naar Wigan. Vertaling Joop Waasdorp. Amsterdam: De Arbeiderspers, cop. 1973. (Synopsis). Oorspronkelijke titel: The Rood to Wigan Pier (1937).

1974

J. van Doorne, Wijsheden van 'n warhoofd. Keuze uit essays, artikelen en brieven van George Orwell. In: Trouw, jrg. 30 (1974), nr. 9121 (19 jan.), p. T 13 K 13. Over: Een olifant omleggen (1973).

Jacques den Haan, Roman over burgerdom: echt en druilerig. Orwell beschrijft het leven tussen de oorlogen in ‘Houd de sanseferia hoog’. In: Het Parool, jrg. 34 (1974), nr. 8905 (26 jan.), p. 9.

Joop Waasdorp, Op zoek naar Orwell's Wigan. In: Haagse Post, jrg. 61 (1974), nr. 6 (9 febr.), p. 36-41.

Aad Jongbloed, Het vernederende lot van de mijnwerkers. Orwell uit '37 hoogst actueel. In: Brabants Dagblad, 9 febr. 1974.*

Corine Spoor, ‘Typische arbeider bewaart kolen in badkuip.’ Orwells Weg naar Wigan op VARA-tv. In: De Tijd, jrg. 129 (1974), nr. 41706 (21 febr.), p. 2.

Henk Buurman, Er zijn pockets die je gewoon ondersteboven in je boekenkast moet zetten. In: Accent, jrg. 7 (1974), nr. 9 (2 maart), p. 36-41, inz. p. 41. Over o.a.: De weg naar Wigan (1973).

[p. 179]

Carel Peeters, Herinneringen aan George Orwell. Uitgevers durfden ‘Animal Farm’ niet aan. In: Vrij Nederland, jrg. 35 (1974), nr. 9 (2 maart), p. 25. Over: Frederic Warburg, All Authors are Equal; Cyril Connoly, The Evening Colonnade; George Orwell, Een olifant omleggen (1973).

Paul van 't Veer, Orwell wordt nog steeds verkeerd begrepen. In: Het Parool, jrg. 34 (1974), nr. 8946 (15 maart), p. 4. Over: Een olifant omleggen (1973).

Vera Illés, De klassenstrijd van George Orwell. In: NRC Handelsblad, jrg. 4 (1973-1974), nr. 156 (5 april 1974), Cultureel Supplement, nr. 182, p. CS 15 en CS 17. Over: Een olifant omleggen (1973); De weg naar Wigan (1973).

Hans van Haaren, George Orwell over: Mijnen en mijnwerkers. In: De Gooi- en Eemlander, 12 april 1974.* Over: De weg naar Wigan (1973).

Egbert Bömers, Hoe vindingrijk was Poe? In: De Nieuwe Linie, jrg. 29 (1974), nr. 21 (22 mei), Open Boek, p. 6. Over o.a.: De weg naar Wigan (1973).

Ad Breedveld, 21 middelen om je vrij te voelen. 14) Sociaal bewogen bourgeois. In: Vrijheid komt niet aangewaaid. [Bijzonder nummer van] De Vrije Socialist, (1974), nr. 5-6-7 (zomer), p. 73-119, inz. p. 97-99. Over: De weg naar Wigan (1973).

Rudi Boltendal, George Orwell koos partij maar bleef onafhankelijk. In: Leeuwarder Courant, 3 aug. 1974.*

1975
De jaren in Birma verschijnt.

GEORGE ORWELL, Aan de grond in Londen en Parijs. Vertaling: Joop Waasdorp. Derde druk. Amsterdam: Em. Querido, 1975. (Salamander; 365). Omslag Joost Roelofsz.

GEORGE ORWELL, De jaren in Birma. Roman. Vertaald door Anneke Brassinga. Amsterdam: Meulenhoff, cop. 1975. (Meulenhoff Editie; E 360). Oorspronkelijke titel: Burmese Days (1934).

GEORGE ORWELL, Afscheid van Catalonië. Vertaling Aad Nuis. Tweede druk. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1975. (Synopsis). Omslag Alje Olthof. Oorspronkelijke titel: Homage to Catalonia (1938). Eerste Nederlandse druk onder de titel: Saluut aan Catalonië (1964).

[p. 180]

A.D. [= Alain Deneulin], De boerderij der dieren. In: Kunst en Cultuur, jrg. 8 (1975), nr. 4 (16 febr.), p. 17.

Martin Schouten, Orwell en de politieke impasse van de jaren zeventig. In: Maatstaf, jrg. 23 (1975), nr. 2 (febr.), p. 78-81. Over: Alex Zwerdling, Orwell and the Left (1974).

C.P. [= Carel Peeters], Orwell als autoriteit. In: Vrij Nederland, jrg. 36 (1975), nr. 16 (19 april), Boekenbijlage, p. 59. Over: De jaren in Birma (1975).

Hella S. Haasse, De jaren in Birma van George Orwell. In: Bzzlletin, jrg. 3 (1974-1975), nr. 25 (april 1975), p. 9-10.

Jacques den Haan, Kolonialisme en corruptie. Orwell over zijn Birmajaren. In: Het Parool, jrg. 35 (1975), nr. 9317 (31 mei), p. 9.

Dr. Th.J. Hooning, Bij het naderen van 1984. De actualiteit van George Orwell. In: Intermediair, jrg. 11 (1975), nr. 30 (25 juli), p. 1-7 en 23.

K.L. Poll, In voorbereiding: George Orwell. Biografie van Bernard Crick verschijnt in 1978. In: NRC Handelsblad, jrg. 6 (1975-1976), nr. 27 (31 okt. 1975), Cultureel Supplement, nr. 264, p. CS 5.

Jochum de Graaf, Orwell. In: Pharetra, jrg. 31 (1975-1976), nr. 4 (19 dec. 1975), Boekenbijlage, p. 7. Over: Afscheid van Catalonië (2e dr. 1975).

1976
Politiek versus literatuur en andere essays verschijnt.

(AFP), Prijs ter nagedachtenis van Orwell. In: NRC Handelsblad, jrg. 6 (1975-1976), nr. 78 (3 jan. 1976), p. 6.

H.A. van Wijnen, Anne Vondeling, de troontrede en George Orwell. In: Het Parool, jrg. 36 (1976), nr. 9726 (25 sept.), PS, p. 2.

mr. A.H. Schmeink, Krijgt Orwell gelijk met Grote Broer? In: Het Parool, jrg. 36 (1976), nr. 9785 (3 dec.), p. 18.

GEORGE ORWELL, Politiek versus literatuur en andere essays. Ingeleid en vertaald door C. Nagtegaal. Leiden: De Kale Rok, 1976.*

Jerome Tuccille, Wie is bang voor 1984? Vertaling Frank Visser. Brussel & Den Haag: Manteau, 1976. (Manteau Info). Oorspronkelijke titel: Who's afraid of 1984?

1977

Nico Scheepmaker, Trijfel. In: Leeuwarder Courant, 2 jan. 1977.* En in diverse andere kranten.

Frederik Bokshoorn, Het geval Iwan Kremnew. In: Tirade, jrg. 21 (1977), nr. 231 (dec.), p. 694-703.

[p. 181]

1978

Alexander Munninghoff, Waarom juist 1984. In: Haagse Courant, 7 jan. 1978.*

Alexander Munninghoff, Waarom koos Orwell 1984. In: Dagblad voor West-Friesland, 14 jan. 1978.*

Yves Van de Steen, De verleugening van het grote ideaal. In: Recht voor Allen, 20 okt. 1978.*

R. Ferdinandusse, 1985. Anthony Burgess stelt Orwell een jaar uit. In: Vrij Nederland, jrg. 39 (1978), nr. 42 (21 okt.), p. 23. Over: Anthony Burgess, 1985 (1978).

1979

Hans Kooger, Orwell en de jaren '80. Lelystad: Stichting IVIO, 1979. (AO; no. 1795).

GEORGE ORWELL, De domineesdochter. Vertaling Elizabeth Stortenbeker. Tweede druk. Amsterdam: Pranger, 1979. (Dundrukserie; 6).

H.A. van Wijnen, Toch niet zo gruwelijk als Orwell dacht. In: Het Parool, jrg. 39 (1979), nr. 1070 (31 dec.), p. 14.

1980

H. van Galen Last, Uit de tijdschriften. Hynes over de reputatie van Orwell als zindelijk schrijver. In: NRC Handelsblad, jrg. 10 (1979-1980), nr. 108 (6 febr. 1980), p. 8. Over: Samuel Hynes, in: The Review of Books, 24 jan. 1980.

K.L. Poll, Carrousel. George Orwell. In: NRC Handelsblad, jrg. 10 (1979-1980), nr. 145 (21 maart 1980), Cultureel Supplement, nr. 491, p. CS 5.

A.O.W. [= Aloys Oude Weernink], ‘Waar gaan we in het nieuwe jaar naar toe...’ In: Gist, jrg. 3 ([1979-1980]), nr. 2 ([maart 1980]), p. 11-13.

[p. 182]

Bernard Crick, George Orwell. Een voorpublikatie uit de eerste officiële biografie van de schrijver van ‘1984’. In: Vrij Nederland, jrg. 41 (1980), nr. 48 (29 nov.), p. 5 en 8; nr. 49 (6 dec.), p. 13; nr. 50 (13 dec.), p. 15-16. Fragmenten uit: Bernard Crick, George Orwell: A Life (1980).

J.J. Peereboom, George Orwell: ons aller radicaal. In: NRC Handelsblad, jrg. [11] (1980-1981), nr. [?] (5 dec. 1980), Cultureel Supplement, nr. 528, p. CS 5. Over: Bernard Crick, George Orwell: A Life (1980).

1981

Kees Fens, Wie stond model voor George Orwell? In: De Volkskrant, jrg. 59 (1980-1981), nr. 17132 (12 jan. 1981), p. 2. Over: Bernard Crick, George Orwell: A Life (1980).

H. van Galen Last, Uit de tijdschriften. In: NRC Handelsblad, jrg. 11 (1980-1981), nr. 129 (3 maart 1981), p. 6.

Anthony Burgess, 1985. Vertaald door Sjaak Commandeur en Rien Verhoef. Amsterdam: De Arbeiderspers, cop. 1981. (Grote ABC; nr. 370). Oorspronkelijke titel: 1985 (1978).

1982

Th.J. Hooning, Crick's Orwell. In: Tirade, jrg. 26 (1982), nr. 272-273 (jan.-febr.), p. 109-125. Over: Bernard Crick, George Orwell: A Life (1980).

H.M. van den Brink, Crick: Orwells 1984 is satire, geen morbide profetie. In: NRC Handelsblad, jrg. 12 (1981-1982), nr. 117 (18 febr. 1982), p. 6.

[Anoniem], Orwell als theater. In: Het Parool, jrg. 42 (1982), nr. 11557 (6 okt.), p. 23.

Hans Hoenjet, De lange weg van George Orwell. Een monumentale biografie van Bernard Crick. In: Weekblad De Tijd, jrg. 9 (1982), nr. 419, week 41 (15 okt.), p. 46-52. Over: Bernard Crick, George Orwell: A Life (1980).

Fred Feddes, Hoe George Orwell bij de Evangelische Omroep belandde. De mislukking van ‘Animal Farm’. In: De Groene Amsterdammer, jrg. 106 (1982), nr. 50-51 (15 dec.), p. 32-33.

[p. 183]

GEORGE ORWELL, Saluut aan Catalonië. Vertaling Aad Nuis. Derde druk. Amsterdam: Van Gennep, 1982. Omslag Jacques Janssen.

1983

Karel van het Reve, Waarom leefde Orwell? Persoonlijke herinneringen van T.R. Fyvel. In: NRC Handelsblad, jrg. 13 (1982-1983), nr. 101 (28 jan. 1983), Cultureel Supplement, nr. 608, p. CS 4. Over: T.R. Fyvel, George Orwell. A Personal Memoir.

[W.L.] Brugsma, Een gaaf stukje ‘Newspeak’. In: Haagse Post, jrg. [70] (1983), nr. 25 (25 juni), p. 21.

H.A. van Wijnen, Arthur Koestlers laatste brief en het vreemde lot. In: Het Parool, jrg. 43 (1983), nr. 11779 (9 juli), PS, p. 5.

H.J.A. Hofland, De weg naar Orwell. Reis naar het eiland waar ‘1984’ geschreven werd. In: NRC Handelsblad, jrg. 13 (1982-1983), nr. 248 (22 juli 1983), Cultureel Supplement, nr. 663, p. CS 3.

Ewout Janse, George Orwell op de Jura: 1984 en de willekeur van een jaartal. In: Haagse Courant, 23 juli 1983.

Corine Spoor, Vandaag of morgen. George Orwell en de internationale herdenkingsmachine. 1984 als ‘coffeetable’-boek. In: Weekblad De Tijd, jrg. 9 (1983), nr. 461, week 31 (5 aug.), p. 40-41.

Theun de Vries, 1984. In: Vredesagenda 1984. Amsterdam: Jan Mets, [1983], p. 8.

W.L. Brugsma, Verzet in 1984. In: Vredesagenda 1984. Amsterdam: Jan Mets, [1983], p. 10-13.

Sjoerd Kuyper, O'Brien. In: Vredesagenda 1984. Amsterdam: Jan Mets, [1983], p. 22-24.

Willem Kuipers, One World Poetry ziet 1984 dagen. In: De Volkskrant, jrg. 62 (1983-1984), nr. 17979 (14 okt. 1983), p. 12.

(Van onze kunstredactie), One World Poetry Festival aan de vooravond van Orwell's 1984. In: Het Parool, jrg. 43 (1983), nr. 11863 (14 okt.), p. 13.

[George Moormann], Orwell Globe Literatuurprijs. In: Cyclus van dada tot doeidoei, jrg. [1] (1983-1984), nr. [1] (herfst-winter 1983-1984 [ = okt 1983]), p. 3 en 6.

Marc Jansen, De magische cijfers 1-9-8-4. Orwell, Tsjajanov en de bron van een beladen jaar. In: NRC Handelsblad, jrg. 14 (1983-1984), nr. 16 (19 okt. 1983), p. 16.

Martin Ruyter, Werk van Orwell nog voor 1984 herdrukt. In: De Volkskrant, jrg. 62 (1983-1984), nr. 17989 (26 okt. 1983), p. 13.

MB [= Marieke Bemelman], 1984 is al begonnen. In: Boekblad, jrg. 150 (1983), nr. 43 (4 nov.), p. 18.

Jeanette Nehls, George Orwell. Nineteen Eighty-Four. Vaassen/Apeldoom: Walva-Boek/Van Walraven, cop. 1983. (Memo Series; nr. E-3).

[p. 184]

J. Duytschaever, Orwell, George. In: Moderne Encyclopedie van de Wereldliteratuur. Deel 7: Nom-Q. Haarlem (etc.): De Haan (etc.), cop. 1983, p. 95-96.

Jef van Gool, George Orwell. ['s-Gravenhage]: NBLC, [dec. 1983], p. 1-2.

[Dick Welsink], Bibliografie. In: Jef van Gool, George Orwell. ['s-Gravenhage]: NBLC, [dec. 1983], p. 2.

GEORGE ORWELL, Aan de grond in Londen en Parijs. Vertaald door Joop Waasdorp. Vierde druk. Amsterdam: Meulenhoff, 1983. (Meulenhoff Editie).

GEORGE ORWELL, De jaren in Birma. Roman. Vertaald door Anneke Brassinga. Tweede druk. Amsterdam: Meulenhoff, 1983. (Meulenhoff Editie).

GEORGE ORWELL, De domineesdochter. Roman. Vertaald door Elizabeth Stortenbeker. Derde druk. Amsterdam: Meulenhoff, 1983. (Meulenhoff Editie).

GEORGE ORWELL, Houd de sanseferia hoog. Roman. Vertaald door Else Hoog. Tweede druk. Amsterdam: Meulenhoff, 1983. (Meulenhoff Editie).

GEORGE ORWELL, Happend naar lucht. Roman. Vertaald door Gerrit Komrij. Derde druk. Amsterdam: Meulenhoff, 1983. (Meulenhoff Editie).

GEORGE ORWELL, De boerderij der dieren. Een sprookje voor grote mensen. Vertaald door Anthony Ross. Twaalfde [= 13e] druk. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1983. (Grote ABC; nr. 126). Gebonden. Ills. Peter Vos.

GEORGE ORWELL, 1984. Vertaald door Halbo C. Kool. Drieëndertigste druk. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1983. (Grote ABC; nr. 3). 33e dr. 1983. Omslag Kees Kelfkens. 34e dr. 1983. Omslag Joost van de Woestijne. 35e dr. 1983. Omslag Joost van de Woestijne [moet zijn: Kees Kelfkens].

[p. 185]