Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 12. Eerste stuk

[Antonius Matthaeus III]

MATTHAEUS III (Antonius), zoon van den vorige, werd den 18 Dec. 1635 te Utrecht geboren, genoot het onderwijs van Antonius Aemilius aan de Hieronimiaansche school, studeerde onder zijn vader, Jacobus Wissembachius, en eindelijk onder Cyprianus Regnerus ab Oosterga in de regten, verkreeg de doctorale waardigheid en van den magistraat voor de opdragt zijner dissertatie f 100. In hetzelfde jaar (1659) gaf de magistraat hem verlof collegie over de regts-

geleerdheid te houden, benoemde hem het volgende jaar tot buitengewoon en in 1662 tot gewoon hoogleeraar in het burgerlijk regt. In 1666 bedankte hij voor een beroep te Groningen, en in 1670 voor een te Leiden. Twee jaren later werd dit beroep herhaald, en toen aanvaardde hij die post, onder voorwaarde dat zijn inkomen jaarlijks met f 300 zou vermeerderd worden. Sedert was hij nog ruim 27 jaren een sieraad dezer hoogeschool, doch zijne lessen waren weinig bezocht, mogelijk ten gevolge van verkeerd oordeel, als van zekere stroefheid van zijne zijde. Matthaeus was overigens een man van groote geleerdheid, grondige regtskennis en vooral een door kundig beoefenaar der geschiedenis. Hij overleed 25 van Oogstm. 1710, bij zijne vrouw Elisabeth Pater een zoon nalatende. Johannes Voetius hield eene lijkrede op hem. Zijn portret wordt voor een zijner werken gevonden.

Hij schreef en gaf uit:

Commentarius ad librum primum Institutionum. Traj. 1672. 4^o.

Disputationes de Obligationibus etc. Traj. 1660. 12^o.

Observationes rerum judicatarum a supremo Ultrajecti revisionis concessu. Leid. 1673. 12^o.

Tractatus singulares de Communione bonorum, de Officio judicis, de Potestate mariti in uxorem et de Familia erciscunda. 1676. 12^o.

De Probationibus, Fide instrumentorum et Testibus. Leidae 1678. 8^o.

Exercitationes miscellaneae adversus Abrahamum à Wesel. Leidae 1678. 8^o.

Disputationes septem de Servitutibus, una cum Barth. Caepollae tractatu de Servitutibus. Amst. 1686. 12^o.

De Nobilitate, de Principibus, de Ducibus, de Comitibus, de Baronibus, de Militibus, Equitibus, Ministerialibus, Armigeris, Barscalcis, Marscalcis, Adelscalcis, de Advocatis Ecclesiae, de Comitatu Hollandiae et dioecesi Ultrajectina libri quatuor, in quibus passim Diplomata et Acta hactenus nondum visa. Amst. 1686. 4^o.

De Jure gladii, et de Toparchis, qui id exercent in dioecesi Ultrajectina. Leid. 1689. 4^o.

De Rebus Ultrajectinis, et in primis de bello cum Covordensibus, Tarantiis, seu Drentinis, olim gesto, auctoris incerti, sed quo ex Belgis foederatis vetustior hactenus nondum prodiit, viri olim illustris, et qui interfuit rebus gestis, Narratio historica. Leidae 1690. 4^o. 's Hage 1740. 4^o.

Chronicon Egmundanum, seu Annales regalium Abbatum Egmundensium, auctore Fr. Johanne de Leydis, ordinis Praedicatorum Harlemi. Accedunt, praeter Theodorici a Leydis Breviculos, Leonis Monachi Egmundensis Breviculi majores, historiam Comitum continentes, qui Egmundae sepulti, cum notis. Leydae 1692. 4^o.

Rerum Amersfortinarum scriptores duo inediti, alter auctor incertus, alter cui nomen Theodorus Verhoeven, cum notis. Ibid. 1693. 4^o.

Anonymi, sed veteris et fidi, Chronicon Ducum Brabantiae, ab ipsis gentis initiis usque ad annum 1485. Accedit vita virginis nobilissimae Elisabethae van Heenvliet, quae ultima ejus gentis, et quarumdam aliarum Monialium in Diepenveen, scriptore anonyma moniali, quae ejusdem coenobii, cum notis. Ibid. 1707. 4^o.

Veteris aevi Analecta, seu vetera aliquot monumenta, quae hactenus nondum visa X. Tom. 8^o. 1698-1710. Hagae 1738. 5 T. 4^o.

Alciati contra vitam Monasticam ad Bernardum Mattium Epistola. Accedit Sylloge Epistolarum virorum clarissimorum, quae variam doctrinam continent, ut Gifanii, Vulcanii, Brahei Scriverii, Pontani, Vossii, Sibrandi Siccamae, Gronovii, Boxhornii et aliorum nec non vetera aliquot Testamenta Seculo XII et initio sequentis scripta. Leidae 1708. 8^o. 1740. 4^o.

Manuductio ad Jus Canonicum. Leidae 1696, 1706. 8^o.

Fundationes et Fata Ecclesiarum, quae et Ultrajecti et in ejusdem suburbiis et passim alibi in dioecesi. Leidae 1703. 4^o.

Disputationes LVI. Ultraj. 1760. 4^o.

Oratio de jurisprudentiae dignitate. L.B. 1673. 4^o.

Chronicon Brabantinum Rythneo-Belgic. de bello Grimbergensi quod saec. XII circa An. 1143 gestum est, idque Chronicon edere constituerat quod etiamnum msc. cum Praefat. et Notis tum Ant. Matt. in scriniis Gerardi Munniks, viri eximae eruditionis Senat. Traj. servatur.

Zie Biogr. Univ. i.v.; Jöcher, Gelehr. Lexic. i.v.; Rotermund, Fortz. i.v.; Kok, Hoogstraten, Kobus en de Rivecourt, J.P.P. Jügler, P. II. n^o. XXVI p. 296-306; J. Voetii, Orat. fun. in obit. A. Matthaei, Ultraj. 1710, Saxe, Onom. T. V. p. 75, 76; Pars Ind. Bat. p. 119-123; Burman, Traj. erud. p. 218-228; Praef. Anal. T. IX; Lipenius, Bibl. Jurid. p. 356; Struvius, Bibl. Juris, C. XII. § 75; C. XIII. § 17; Acta erud. Lips. Lips. 1685, Oct. 1389; Ludewig, de Formula Brandenburgiei Dicatus C. VIII. T. I; Opusc. p. 254; de Furo subfeudorum Inperialium, C. II. T. I.; Opusc. p. 553; Crenius, de Libr. Optim. III. § 33; Cat. Bun. T. I. Vol. II. p. 1427; Draekenborg, Ser. Prof. Ultraj.; te Water, Narratio, p. 25, 194; van Rijn en van Heussen, Bat. S. T. II. p. 143; Hubner en Schuer, Algem. Hist. Boekz. D. III. bl. 230, 231, 236b. volgg.; van Wijn, Hist. Avondst. D. I. bl. 162; Huiszittend leven, n^o. 2, Supplem. Act. Lips. T. III. P. I. p. 213; Siegenbeek, Gesch. d. Leydsche Hooges. D. I. bl. 195, 292; D. II. bl. 149, 150; Bouman, Gesch. d. Geld. Hoogesch. D. I. bl. 72, D. II. bl. 645; van Kampen, Bekn. geschied. d. Ned. Lett. en Wet. D. I. bl. 402; D. II. bl. 42; de Wind, Bibl. v. Ned. Ges. D. I. passim; Rabus, Boekz. d. Gel. Wer. Nov. en Dec. 1698, bl. 399, vlg.; Lettr. de Bayle, p. 690; G. van Hasselt, Iets over A.M. in Geld. Maands. II. 271; Kunst- en Letterb. 1853, bl. 353; Kisten Royaards, Kerk. Arch. D. I. bl. 381; Muller, Gat. v. portr.