Nieuws
De nieuwe titels van mei 2020
Die hystorie vanden grooten Coninck Alexander (1477) is een van de topstukken van de KB. De incunabel over Alexander de Grote werd in 1477 voor het eerst gedrukt door de bekende drukker Gheraert Leeu uit Gouda en was daarmee de eerste niet-religieuze tekst die op de pers gelegd werd. Het was een bijzonder boek, omdat het in het Nederlands geschreven is en in prozavorm, wat uitzonderlijk was in die tijd. De eerste druk uit 1477 was zo populair dat er diverse herdrukken op volgden. Deze maand publiceert de DBNL zowel de eerste druk als de vierde uit 1491, gedrukt bij Christiaen Snellaert uit Delft. Zie de KB-website voor meer informatie over dit topstuk.
Redelijk ongebruikelijk voor de DBNL wordt er deze maand ook een Franstalige titel gepubliceerd, namelijk Keetje (1919) van Neel Doff. De schrijfster wordt niet vaak tot de Nederlandse letteren gerekend, omdat ze voornamelijk in het Frans schreef, ondanks dat ze wel van Nederlandse bodem afkomstig is. Keetje is een naturalistisch werk over het straatleven van een jonge vrouw, een leven dat geïnspireerd lijkt op de ervaringen van Doff zelf, die vanwege de armoede en het alcoholisme van haar vader vanaf haar vijftiende in de prostitutie terechtkwam, waarin zij werd aangemoedigd door haar zus en haar moeder. Recensent Franz Hellens zei er in 1928 over dat “zij zich niet bedient van literaire vormen om uit te drukken wat zij denkt, voelt en ziet; niet door beelden en vergelijkingen doet Neel Doff ons de menschen en dingen liefhebben of verafschuwen, maar door de woorden van haar hart en van haar oogen, door de eerlijke, rechtstreeksche woorden.” (Den Gulden Winckel, jaargang 27).
Nu ook te lezen in de DBNL: een werk van Sibylle van Griethuysen, die op haar vijfentwintigste samen met een dominee in 1646 de bundel Spreeckende schildery schreef, waarin zij Hooglied 1:4 voorzagen van uitleg en zich uitspraken tegen schijnheiligheid in de Kerk. Daarnaast verschijnen Jonggezellen levens van Virginia Loveling, waarin zij de levens van Vlaamse dorpsbewoners beschrijft, en Verjaardag-album van Johanna van Woude, een boek met alle dagen van het jaar met een daarbij horende spreuk of gezegde in het Nederlands, Duits of Engels.
Daarbovenop worden de laatste jaargangen van drie tijdschriften deze maand beschikbaar gemaakt in de DBNL, waardoor nu alle jaargangen online beschikbaar zijn. Hieronder zijn alle 13 nummers van Randstad (1961-1969). Oprichters Hugo Claus, Ivo Michiels, Harry Mulisch en Simon Vinkenoog wilden de jonge garde uit Vlaanderen en Nederland en belangrijke buitenlandse (avant-gardistische) schrijvers onder de aandacht brengen, aldus een artikel van Jos Buurlage in Nieuw Letterkundig Magazijn, jaargang 33. Daarnaast wordt de reeks van 50 jaargangen van Elseviers Geïllustreerd Maandschrift deze maand compleet gemaakt. Als laatste komt het tijdschrift Pogen (1923-1925) online, met o.a. bijdragen van Karel van den Oever, Wies Moens, Henri Bruning en Eugène Lemmens. ‘Onvoorziene materiële moeilijkheden’ dwongen de redactie om er al in het tweede nummer van de derde jaargang mee te stoppen. De abonnees die de hele jaargang al betaald hadden, kregen van de uitgever een pakket met boeken ter compensatie.