| |
| |
| |
| |
Vierde geschiedenisse.
Den Admirael BOYSOT; Jonckheer VAN DER DOES; De HEEREN VAN LEYDEN.
Siet hier Gods wonderwerck, siet hoe hy voor sijn kinders
Soo oogenschijnlick vecht, verdrijft de mensverslinders.
Wie had het oyt gelooft, dat sonder tegenstant
Het machtig Spaensche heir sou ruymen ons het lant?
Jae, dat uyt Lammen selfs, een schans so wel gelegen,
So treffelick gebout op dry verscheyden wegen,
Soo wel van grof geschut, soo wel van volck voorsien,
Den vyant sonder stoot, soo schandelick sou vliên?
Ick heb noch desen nacht den Prince niet verswegen
Door eenen mynen brief, dat so wy niet en cregen
Die schansse met gewelt, soo ick te proeven dacht,
Een hooger watervloet sou moeten sijn verwacht.
Nu vluchten zy van selfs. Sijn dat Baldeus crachten
Die wy soo wonder groot, soo wonder vreeslick achten?
Loopt, blooden bengel, loopt; bewijst dat ghy licht wint
Daer ghy geen tegenstant van volck en wapens vint.
Gelijck men by den Nijl siet dat de crocodilen
Den mensche, die haer vreest, vervolgen en vernielen,
Doch so haer yemant jaegt, sijn vluchtig en vervaert.
My dunckt dat den Maraen is van gelijcken aert.
| |
| |
Den Spaignaert is een beest, hy soeckt al te verslinden
Dat in de Werrelt is: doch so hy comt te vinden
Een die met cloecken moet hem tegenweere biet,
Maraen tijt op de vlucht, dat spel en lust hem niet.
Hy is gewoone slechts het hoogste woort te voeren,
En eysschen bloet en gelt, by de verlaten boeren.
Hy heeft veel liever stracx van Leyden wech te gaen,
Als onse Zeeuwen eens sien in slachorden staen.
Doch emmers 't is genoeg, de stat is nu ontslagen,
Den bloedigen Tyran en sal haer niet meer plagen.
Soo veel ick mercken can, de stats achtbaren raet,
Verblijt van haer ontset, ons te gemoete gaet.
Sa, mannen, royt toch cloeck, maeckt dat men de galeyen,
Soo haest als 't doenlick is, mach bringen binnen Leyên:
De borgers wachten u; sa, mannen, royt toch aen,
Geen letsel is er meer, den vyant is gegaen.
Mijn Heeren, weest gegroet, wy hebben nu veel dagen
Gearbeyt om van hier den Spaignaert te verjagen;
Nu is 't met God geluckt.
Weest welcom, cloecken helt,
Die Leyden wederom in vryheyt hebt gestelt.
Ghy hebt doen onder u dien wreeden weerwolf buygen,
Die dachte goet en bloet geheel ons uyt te suygen:
Ghy hebt hem met uw' volck volkomentlick geleert,
Wat dat de vryheyt doet om niet te zijn verheert.
Soo lang de gouden son, met haren gulden wagen,
Ons bringen sal den dag, de duysterheyt verjagen;
Soo lang de silvren maen sal ongestadig sijn,
En toonen nimmermeer haer in gelijcken schijn;
Soo lange sult ghy oock in ons gedachten woonen,
Die ons in sulcken noot uw gunste comt betoonen.
| |
| |
Tot dat ons levens loop wert teenemael geënt,
Sal uwe weldaet sijn diep in ons hert geprent.
Mijn Heeren, spreeckt soo niet. Geen menschelicke krachten
En hebben 's vyants heir verdreven van uw' grachten;
't Is Godes werck alleen, die met de vloet en wint,
Baldeus heeft ontstelt, doen loopen als een hint.
Waer 't dat hy in de schans van Lammen had gelaten
Een vendel ofte twee kloeckhertige soldaten,
Ick meene dat ghy my hier noch niet en sout sien.
Daer const een hant vol volck ons lange weire biên.
God die hier heeft gewilt zijn mogentheyt vertoogen,
Heeft 's vyants raet berooft van wijsheyt en van oogen.
Hy heeft in desen tocht soo claer ons bygestaen,
Dat yeder kennen moet dat hy 't al heeft gedaen.
Hy heeft alleen u stat, na soo veel bitter lyden,
Van 't Spaensche jock verlost. Wy hebben hem sien stryden
Met water en met wint, die op zijn wiecken droeg
De vreese die van hier het machtig leger joeg.
Die is het die ghy moet alleen de eere geven,
Dat hy heeft door ons hant den vyant wech gedreven:
Ons hulp was crachteloos. Ick en dacht selve niet
Dat uw gewenst ontset soo haest sou sijn geschiet.
Wy weten 't wel, mijn Heer, wy weten dat de menschen,
Al willen zy veel doen, en wonder dingen wenschen,
Niet connen sonder God: want al haer daet en raet
Is min dan ydelheyt, is 't dat hy haer verlaet.
Nochtans so moeten wy u houden voor gesegent,
Als God op ons, door u, soo veel genade regent;
De meeste eer comt hem; maer u behoort oock toe.
Dat Leyden noyt en sy van u te prysen moê.
| |
| |
Doch, siet van elcken kant de burgery met hoopen
Naer het gewenste broot met groote blijtschap loopen.
My dunckt, 't sal beter sijn dat wy van hier wat gaen,
Tot dat het woelen meest en loopen is gedaen.
Is den Spaignaert dan gaen vluchten,
Is het waer, of is het niet,
Dat hy uyt zijn schanssen vliet?
Sijn wy vry gestelt van suchten?
Is den wreeden beul gegaen?
Heeft hy Leyden laten staen?
Och, hoe wonder sijn de wercken
Die 't al keert naer zijn gebot!
Alle dagen can men mercken
Dat hy wel zijn kinders slaet,
Maer haer nimmer en verlaet.
Veel eer sal een mus vergeten
Hare jongskens of haer ey,
Dat sy in haer nestjen ley,
Veel eer sal het schaep niet weten,
Eer ons God vergeten sal.
Hy laet wel zijn kercke lyden,
En beproeven groot verdriet,
Maer hy en verworpt se niet.
Alle die haer nu bestryden,
Sullen hebben haren keer,
Sal oock vinden God de Heer.
| |
| |
Den Maraen dacht dat hy Leyden
T'eenemael had in zijn hant,
Dacht op moorden ende brant:
God heeft hem van daer doen scheyden;
God heeft door een watervloet,
Hem doen wackeren den voet.
Wat mach nu den Spaignaert dencken,
Dat God zynen hoogen moet
Schandelick neêrbuygen doet?
Als hy meest ons dacht te krencken,
Als hy meest ons dacht te slaen,
Is hy moeten van hier gaen.
Als ons broot was opgegeten,
Daer en was geen peerdevleys
Meer genoeg tot onsen eysch:
Als ons hoop was neêrgesmeten,
En de schimpers, Spaens gesint,
Spotten met de vloet en wint.
Zy geloofden dat Gods crachten
Waren al te bijster kleen
Om ons t'helpen uyt geween:
Nu sien zy dat haer gedachten
Want de stat is weêrom vry.
't Spaensche heyr heeft moeten laten
Twee-en-tsestich schanssen staen
Die zy rontom Leyden haên;
Ick denck dat sy nu verweten,
En vervloecken dienen dach
Die haer eerst voor Leyden sach.
| |
| |
Loopt, Baldeus, loopt naer Spaignen;
Siet dat ghy Philips bediet
Wat dat hier zijn volck geschiet:
Wat den Prince van Oraignen
Dach voor dach geduerig doet,
Voor ons lant en voor ons bloet.
Seght hem dat uw listig schryven,
Niet geholpen heeft een sier:
Seght dat al uw vals bedryven
Van de borgers wiert bespot
Die zy wisten dat sou wreken
Al de droefheyt die zijn kerck
Overquam door Spaignaerts werck:
Die zy wisten dat sou breken
Al de banden, al den last
Die haer hielt geketent vast.
Elck die tegen God wilt stryden,
En 't volck houden wilt benout,
Dat hy voor zijn kinders hout:
Kan soo qualick voorder ryden,
Als den wagen die op 't velt
Ergens is in 't slijck verstelt.
Lichter can een schuyte varen
Die geroyt wert van een kint
Tegen stroom en tegen wint;
Lichter zynen wech bewaren,
Die hem rechte leyden can.
| |
| |
Gaet en telt eens al de menschen
Sijn vertrocken in het graf,
Waer sijn al haer blinde wenschen:
Waer is al haer spotterny?
Als zy dachten dat zy waren
Boven andre liên gestelt,
En heerschapten met gewelt:
Als zy hoopten hoogh te varen,
Heeft haer Gods rechtveerde hant
Neêrgeslagen in het sant.
God is 't die wy moeten prysen,
God is 't die ons in den noot
Lang gewenste hulpe boot.
God heeft blijcklick willen wysen
Dat hy Leyden heeft ontset,
En des vyants cracht verplet.
Laet den wreeden vyant roemen
Op zijn ruyters, op zijn macht,
Op zijn Goden, op zijn pracht:
God is 't die wy willen noemen,
Die stelt Leyden weêrom vry
Van de Spaensche tyranny.
Blyde stat, gaet weêr betreden,
Maer niet met een bang gedacht,
Al dat ghy hebt doorgebracht;
Al dat ghy lang hebt geleden,
Al uw' droefheyt, al uw' pijn,
Die in vreucht verandert sijn.
| |
| |
Denckt nu op de knolleschellen
Die ghy op den mishoop socht,
Door den noot daer toe gebrocht,
Eer u God te vreên quam stellen.
En denckt dat gh' uw leven lanck
Hem zijt schuldigh grooten danck.
Siet dat ghy en uwe kinders
Diepe printen in het hert,
Al de gunst die u gewert:
Dat ghy van de mensverslinders,
Sonder dat het bloet u cost,
En ghy, Spaignaert, gaet vertellen
Wat voor schande en verdriet
U in Hollant is geschiet:
Gaet, en seght al uw' gesellen
Dat hier niemant weêr en keer,
Want het brant hier al te seer.
Hier sijn al te cloecke mannen
Die voor 't lieve Vaderlant
Liever braken levens brant,
Dan dat jock van de Tyrannen
Onrechtveerdigh maken moê.
Gaet en soeckt vry ander landen,
Daer de sonne slapen gaet,
Of eerst uyt het bed opstaet,
Gaet, soeckt onbekende stranden;
Want in Hollant hebt ghy uyt,
Yeder hout u voor een guyt.
| |
| |
Yeder noemt u een verrader,
Die van vast gesworen eet
En van trouwe niet en weet.
Noyt Tyran en was 'er quader,
Noyt en heeft gesien den tijt
Yemant wreeder als ghy sijt.
Roomen heeft wel veel geleden
En 't Siciliaensche lant;
Maer wat is 't by 't Nederlant?
Heeft oyt eeuwe, sonder reden
Door den beul vermoorden sien,
Meer dan achthien duysent liên?
Dat heeft Alva derven romen
In het midden van den wijn,
En daerom hoogmoedigh sijn;
Daer een ander voor sou schromen,
Voor een lauwerkransken an.
Loopt, Maraen, al uwe wercken,
Al uw' valscheyt, al uw' list,
Sijn hier t'eenemael gemist:
Yeder can uw hert wel mercken:
Loopt, Maraen, ghy zet belet,
Doch, ghy God, God vol genaden,
Die hebt van het Spaensche jock
Onsen vryen hals ontladen,
Die ons pijn en droevigheyt
T'eenemael hebt neêrgeleyt:
| |
| |
Wy bedancken u van herten
Dat ghy als een vader doet,
Keert in vreucht ons tegenspoet,
Keert in blijdschap al ons smerten,
En in lacchen ons geschrey
Dat geduert heeft t'sedert mey.
Geeft dat wy u altijt eeren,
En bedancken voor het goet
Dat ghy dese landen doet;
Wilt den Spaignaert van hier keeren,
Maecket dat wy niet en sien
Hem vermoorden vrome liên.
Geeft dat ons nacomelingen
Noyt de vryheyt af en gaen,
Altijt tegen Spaignen staen;
Noyt vergeten, altijt singen,
Dat ghy Leyden hebt ontset,
En de Spaensche macht verplet.
|
|