Verzameld journalistiek werk. Deel 15. Nieuwe Rotterdamsche Courant november 1926 - januari 1929. Met enkele aanvullingen 1906, 1910

[p. 134]

Constantin Meunier

Het Monument van den Arbeid. - Een prijsvraag inzake de opstelling

Naar aanleiding van ons bericht omtrent de plannen, om ter gelegenheid van het eeuwfeest der Belgische onafhankelijkheid het Monument aan den Arbeid van Constantin Meunier op een plein te Brussel te plaatsen (Avondblad B van 1 Februari) schrijft een medewerker ons uit Brussel:

Naast den financieelen kant van de plannen, is er een misschien nog ingewikkelder vraagstuk: hoe moet het monument er in zijn geheel uitzien?

Al is het gedenkteeken meer dan waarschijnlijk fragmentarisch opgevat geworden, toch had Constantin Meunier daaromtrent wel eene meening. Kort na zijn dood, heeft men geprobeerd, zijn ontwerp tot eene benaderende werkelijkheid te maken. Op eene overzichtelijke tentoonstelling van 's meesters gezamenlijk oeuvre had men te Leuven, waar hij lang verblijf had gehouden, op eene binnenplaats het monument naar het vermoedelijk inzicht van zijn schepper opgericht. Aan de zijden van een vierkant blok steen de vier groote, marmeren bas-reliefs, die, zooals men weet, voorstellen: de Mijn, de Haven, den Smeltoven, het Land. Daar bovenop: de groote bronzen Zaaier. Aan de vier hoeken de vier bekende figuren van den Mijnwerker, den Buildrager, den Smid en den Landman, eveneens in brons. Vooraan, eindelijk, en eveneens in brons, de groote Moederschap, het meesterstuk van Constantin Meunier. Het dient wel gezegd, dat de indruk toen verre van gunstig was. Zeker, de opstelling in dezen niet zeer grooten binnentuin

[p. 135]

was een bezwaar. Toch dient wel gezegd, dat op ruimer gelaten afstand, het grootste werk zijne eenigszins plompe gedrongenheid en zijne al te banale voordracht zou hebben behouden; dat die eigenschappen er zelfs nog duidelijker zouden bij geworden zijn.

Eene andere opstelling heeft men dan ook gezocht te Gent, nog zoo heel veel maanden niet geleden, ter gelegenheid van de wereldtentoonstelling der Coöperatieven, die aldaar werd gehouden. Thans waren de bas-reliefs naast elkander geplaatst, geflankeerd door de groote figuren, met weer bovenop den Zaaier en onderaan de Moederschap. Het werk trof weer door grootschheid: doch te Gent zelf heeft men in de laatste jaren, en nu weer met het gedenkteeken van Claus, kunnen zien, hoe weinig uitwerking dergelijke opstelling bezit in open lucht. Zij gelijkt trouwens al te zeer op die uit het Museum voor Beeldhouwkunst te Brussel, die bedoeld is als opstelling voor eene binnenruimte.

De ‘Société d'Architecture’ heeft dan ook gemeend, van eene als van andere presentatie af te moeten zien. Zij heeft het besluit genomen, zich te richten tot de Belgische kunstenaars voor de architectonische voordracht van het werk. Daartoe zal zij een wedstrijd uitschrijven, ter beoordeeling van eene jury, die eindelijk over de uitvoering zal beslissen.

Laat ons hopen, dat deze Constantin Meunier waardig zal zijn; en vooral, dat ze weer niet om eene of andere reden wordt verdaagd.

N.R.C., 3 Februari 1927.