Verzameld journalistiek werk. Deel 13. Nieuwe Rotterdamsche Courant juli 1924 - augustus 1925

[p. 405]

Schoonheid te Brussel
II

Brussel, 4 Februari.

Naar aanleiding van de eventueele oprichting van het ‘Monument du Travail’ van Constantin Meunier binnen een tijd dien men eindelijk op hoopvolle vingeren zal kunnen gaan tellen, schreef ik u over de waarschijnlijke verdwijning van den ‘Mont des Arts’ die Hooge van Lage Stad scheidt en het paradijs is van oude heertjes en kindermeiden, - verdwijning, aangekondigd door den minister van schoone kunsten, zelf, en die vermoedelijk verband houdt met het optrekken, in de naaste omgeving, van het nieuwe Paleis voor Schoone Kunsten.

Tegen alle hoop in - de lijdensgeschiedenis van dit Paleis duurt op zijn minst al zoo lang als die van het Monument van den Arbeid, - tegen alle hoop in is bedoeld ‘Palais des Beaux Arts’ krachtig aan het verrijzen, en het loont de moeite eens te gaan wandelen langs de stedelijke Warande en dan een straatje om te loopen in de richting van voornoemden Kunstberg: men zal vaststellen dat de stad Brussel aan het statig gebouw van Victor Horta, die het Paleis ontwierp en er de optrekking van leidt, groote aesthetische winst zal doen.

Het zal wel vier of vijf jaar geleden zijn dat ik u, naar aanleiding van lange en lastige parlementsbesprekingen, vertelde hoe men er eindelijk toe gekomen was, tot het bouwen van dit Paleis, te besluiten althans tot het inzicht op de mogelijkheid daarvan eenig optimisme te mogen gaan koesteren. Gij hebt al den tijd gehad, die

[p. 406]

lange geschiedenis te vergeten. Ik zal ze u niet opnieuw verhalen: ik ben veel te blij met de krachtdadige verwezenlijking der toenmalige hoop, om oude koeien uit de sloot te halen, - een sloot die geene verkwikkelijke geuren verspreidt.

Het volsta er aan te herinneren, dat met het Paleis der Schoone Kunsten éen der reusachtige droomen van Koning Leopold den Tweede werkelijkheid wordt. De Koning had hier weêr eens heel grootsch gezien: een gigantisch gebouwencomplex, dat aan de eene zijde zou zijn begrensd door het Museum voor Oudere Kunst en zich uitstrekken zou over Koninklijke Bibliotheek, Museum voor Moderne Kunst en Staatsarchief, zou worden uitgebreid tot een Paleis dat tentoonstellings-, concert-, lees- en voordrachtzalen zou omvatten. De plannen werden opgemaakt door den Franschen lijfarchitect van den koning; eene, nog al lompe, maquette in den bekenden Leopoldstijl werd aan het publiek vertoond. Erger, men lei er een gansche stadswijk, gelegen tusschen Montagne de la Cour en Cantersteen, voor plat, en.... van de uitvoering kwam niets, dan de als steeds voorloopige ‘Mont des Arts’, die daar nu al een kleine twintig jaar te prijken staat.

Het ontwerp tot het aanbouwen van een kunstpaleis was daarom nog geenszins van de baan. Wat al moeite en list het ook kostte, kon men nu enkele jaren geleden de mogelijkheid ervan gaan inzien.

Niettegenstaande de dure tijden is het thans volop aan het verrijzen: reeds kunnen er wij het geraamte van zien, dat een grootsch, zij het sober gebouw voorspelt.

Het Paleis der Schoone Kunsten, waarvan de aanbouw moeilijkheden opleverde ten gevolge van de groote onge-

[p. 407]

lijkheid in hoogte van den grond, zal uit drie deelen bestaan. Gelijkvloers zal het, heel den gevel langs, winkels en magazijnen vertoonen. Twee toegangen voor het publiek langs de Ravensteynstraat; een derde voor de Koninklijke familie; een vierde in het front van de Stadswarande, langs de Belliard-trap; een vijfde aan de Koninklijke straat. Verder wordt gezorgd voor ontruiming der localiteiten in geval van gevaar.

Boven den benedengevel en zijne winkelgelegenheden vindt men twee onderverdeelingen: de tentoonstellingszalen en de concert- en voordrachtzalen.

De groote ingang zal langs de Ravensteyn zijn: hij leidt tot de hallen voor schilder- en beeldhouwkunst. Het vestibulum zal het beeldhouwwerk herbergen (hetgeen eene ontlasting meêbrengt van het Museum voor Oudere Kunst) en brengt, langs een monumenteele trap, naar de zalen voor decoratieve schilderkunst en de mindere zalen voor schilderkunst van mindere afmeting, graveerkunst, graphiek en kunst. Heel deze verdieping is op hoogte van de Koninklijke straat, langs waar men ze gemakkelijk bereiken zal. Vier zalen zullen er geheel ter beschikking zijn van kunstkringen en, naar wij vermoeden, ook van particulieren die verkiezen afzonderlijk te exposeeren.

De derde étage, die men, eenerzijds langs de Stuiverstraat op wier hoogte zij ligt, en anderdeels eveneens van binnen langs een monumenteele trap bereiken zal, is der muziek en den gesproken woorde gewijd. Eene groote concertzaal voor tweeduizend-vijfhonderd personen, met hare loges en gaanderijen zeer modern-practisch opgevat; een zaal voor kamermuziek, die herschapen kan worden in kleine tooneelzaal en waar ongeveer negenhonderd personen

[p. 408]

plaats zullen vinden; eene voordrachtzaal voor een vijfhonderd menschen; ziedaar het gebouw, dat reeds in den zomer van volgend jaar voor het publiek toegankelijk zal zijn, en dat vooral treft door de verbluffende gemakkelijkheid van zijne inrichting.

En aldus krijgt Brussel eindelijk, dank zij vooral de doorzettingskracht en vooral het eenige talent van Horta, het gebouw waar het eene halve eeuw op wacht.

N.R.C., 7 Februari 1925.