Verzameld journalistiek werk. Deel 4. Nieuwe Rotterdamsche Courant oktober 1910 - november 1911

[p. 178]

De verbinding tusschen de Noorder- en Zuiderstations

Brussel, 22 Januari.

De kwestie, welke kortweg die der ‘jonction Nord-Midi’ wordt genoemd, brengt voor de zooveelste maal in Brussel en voorsteden de gemoederen en pennen in beweging. Aangezien zij typeerend is voor de moeilijkheden, waarvoor groote steden komen te staan, die zich voortdurend uitbreiden, mag zij van meer algemeen belang geacht worden.

Het is bekend, dat voor enkele jaren het plan ontstond van Brussel een zeehaven te maken; daartoe werden aan het einde van het kanaal van Mechelen naar Brussel groote bassins gegraven en moderne werken aangelegd, het entrepôt, hier stapelplaats genoemd, verplaatst en de geheele zaak werd werkelijk grootscheeps aangepakt. Eén bezwaar is er echter, een echte sta-in-de-weg, en wel de spoorbrug over het kanaal, juist aan den ingang der haven en naast het ook in Nederland welbekende stationnetje van het paleis van Laeken. Deze draaibrug is natuurlijk hoogst lastig voor het spoorwegverkeer en laat anderzijds alleen de doorvaart van kleinere schepen toe. Resultaat: Brussel-Zeehaven gesloten voor zeeschepen!

Om hiervoor een oplossing te vinden stelde de toenmalige minister de Smet de Naeyer voor een haven voor zeeschepen aan te leggen naast het kanaal, zoodat de draaibrug een vaste zou kunnen worden. Dit voorstel, dat toen verworpen werd, komt nu weer op het tapijt, doordat er ernstig sprake van schijnt te zijn in de buurt van Schaerbeek toch een zeehaven te maken. Graaf de Smet de Naeyer

[p. 179]

komt nu op de kwestie terug en betoogt dat, wanneer dit gebeurt, men een deel van zijn vroeger plan uitvoert en daarmede de ‘jonction Nord-Midi’ overbodig wordt. Dit laatste plan bestaat namelijk uit het denkbeeld om de Noorder- en Zuiderstations van Brussel door een spoorlijn te verbinden, die hiertoe deels ondergronds loopend, deels op viaducten gebouwd, de stad zou doorsnijden en, volgens veler meening, niet weinig zou ontsieren. Het grootste nut van dit verbindingsspoor zou hierin bestaan, dat men de internationale treinen direct door zou kunnen laten rijden en tevens zoodoende het overvolle Noorderstation zou kunnen ontlasten.

Nu echter het plan van een haven voor zeeschepen bij Schaerbeek het bezwaar van de draaibrug doet vervallen, doordat deze dan een vaste kan worden, zou - aldus graaf de Smet en met hem de tegenstanders van de ‘jonction directe’ - de ‘jonction indirecte’ kunnen ingevoerd worden, in hoofdzaak berustend op verlenging van de verbinding om de stad heen langs het station Brussel-West, terwijl dan tevens het laten uitkomen van de lijn Oostende-Brussel, over Gent, aan het Zuiderstation het Noorderstation met 30 à 40 pct. der treinen zou ontlasten. Buitendien zouden, altijd volgens dezelfden, de kosten slechts tien millioen frank bedragen, terwijl de jonction directe met hare tunnels en viaducten 56, volgens pessimisten wel 75, millioen zou eischen. Een plan dus waarover op het eerste gezicht veel te zeggen valt.

Echter is er éen groot bezwaar. De plannen der jonction directe zijn reeds ver gevorderd: een geheele wijk in de binnenstad, tusschen Sint Goedelen en Magdalenastraat, is reeds afgebroken om er het toekomstige Centraal-

[p. 180]

station te kunnen zetten; dezer dagen zal men het plein voor het Zuiderstation al gaan ophoogen, zoodat de voorbereidende werkzaamheden wellicht reeds te ver zijn om het plan van den oud-minister de Smet weer ter hand te nemen. Deze zienswijze deelt ook de minister van staat Beernaert, die, door de Soir ondervraagd, verklaarde steeds tegenstander van de directe verbindingswijze te zijn geweest, maar nu berust met de filosofische opmerking: Je pense qu'il y a des moments où après avoir combattu, il faut savoir mettre bas les armes.

Hetgeen niet wegneemt dat de ontelbare estaminet-politici er nog menigen Lambiek over zullen doorpraten, tenzij dat de forten bij Vlissingen.... maar hier zwijg ik liever over.

N.R.C., 23 Januari 1911.