'Altijd maar bijeenblijven'. Brieven aan C.A.J. van Dishoeck, 1903-1929

113 Sint Joost ten Noode, 3 of 4 juni 1910

Waarde Vriend,

Wij ontvangen daareven het kiekje. Hartelijk dank! Mijn vrouw is er zeer meê ingenomen. Kunt gij er nog een paar van afdrukken, dan zou ze er u zéer dankbaar voor zijn. - Het doet ons genoegen dat ge goede herinnering bewaart aan Uw Brusselsch reisje, gij en Ewout. Geloof wel dat ook wij nog dikwijls praten over 't gezellig samenzijn met u; voor mij is uw bezoek eene echte opwekking geweest, wezenlijk eene ontspanning, waarbij dan nog gekomen is het tweedaagsche gezelschap van onzen Parijschen vriend, die me de kennis heeft doen maken van den kunsthandelaar Reckers, die toevallig in Brussel was.¹ Gij ziet: deze tien laatste dagen zijn voor ons goed, en tevens aangenaam gevuld geweest. In dat aangename hebt gij het leeuwenaandeel. Daar dank ik U op mijne beurt om. - A propos van Reckers: deze vindt het portret van mijn broer zoo goed, dat hij heeft aangedrongen dat hij bij hem te Rotterdam zou exposeeren...²

Ik ben blij dat ‘De Gulden Schaduw’ klaar is, en in den handel.³ Voor de circulaires wordt gezorgd.⁴ Toussaint beloofde mij er een aantal van te verzenden, en Aug. van Cauwelaert doet het ook wel.⁵ Verder: ik-zelf, natuurlijk. Ik zend ook onmiddelijk naar het Ministerie in. Wilt ge me nog even den prijs opgeven?⁶ Laat om de cir-

1 De Parijse vriend is ons niet bekend. De kunsthandelaar A.M. Reckers was eigenaar van de Rotterdamsche Kunstzaal Reckers.

2 Welk portret Van de Woestijne bedoelt is ons niet bekend. Voorzover kon worden nagegaan exposeerde Gustave van de Woestijne niet bij Reckers.

3 De gulden schaduw. De rei der maanden; Het huis van den dichter; Poëmata zou in juni 1910 bij C.A.J. van Dishoeck te Bussum verschijnen.

4 Van Dishoeck had een prospectus met inschrijvingsbiljet laten maken naar een idee van Van de Woestijne. Onder de kop ‘Werken van Karel van de Woestijne’ werden achtereenvolgens De gulden schaduw, Afwijkingen, Janus met het dubbele voorhoofd en Verzen aangeprezen. Naast de gewone gebonden en ingenaaide exemplaren van De gulden schaduw waren er ook circa twintig genummerde exemplaren op Japans papier verkrijgbaar in losse vellen, ingenaaid of gebonden in perkament.

5 De met Van de Woestijne bevriende schrijver en jurist August van Cauwelaert (1885-1945) was leider van het tijdschrift De Groene Linde. Het werk van Van Cauwelaert werd door Van Dishoeck uitgegeven.

6 De ingenaaide exemplaren van De gulden schaduw kostten ƒ2,90/B.Frs. 6, de gebonden exemplaren ƒ3,90/B.Frs. 8.

[p. 138]

Van de Woestijne, ca. 1910. (Foto G. Gyselinck, Avelghem; collectie Letterkundig Museum, Den Haag.)

[p. 139]

culaire eene, tamelijk breede, strook papier doen, s.v.pl. Dan kunnen wij ze verzenden met éen centiem. Onder enveloppe wordt het 5 centimes.

Ik vind goed dat aan Toussaint een Japansch ex. cadeau wordt gedaan.⁷ Maar misschien wil hij het liever in vellen. U wilt hem dat misschien vragen? Of doe ik het?

Ter recensie in België zal het goed zijn te sturen aan:

Maurits Sabbe, voor ‘Vlaamsche Gids’^8

Aug. van Cauwelaert, voor ‘Hooger Leven’ en ‘Vl[aamsche] Arbeid’^9

D^r. Jul. Persijn (Marksgravelei, 188 Antwerpen) voor ‘Dietsche Warande’^10

Herckenrath voor ‘Nieuw Leven’^11

André de Ridder (Keizerlei, 41 Antwerpen) voor ‘La Métropole’^12

Mr. Firmin v.d. Bosch (advocaat-generaal te Gent) voor ‘Durendal’^13

Willem Gijssels (Anspachlaan Brussel) voor ‘Ontwaking’^14

redactie van ‘De Week’ (p.a. boekh. ‘Het Kersouwken’ Antwerpen)^15

redactie van ‘La Belgique Artistique et littéraire’ (rue du Trône, 227, Brussel)^16

H. Messet, p.a. ‘Mercure de France’ Rue de Condé, 26 Paris^17

redactie van ‘La Vie Intellectuelle’, p.a. Monsieur Stassart (G. Rency) professeur à l'Athénée de Bruxelles.^18

Piérard (Rue Chisaire, Mons) voor ‘La Société Nouvelle’^19

Dat vindt ge misschien heel veel. Maar die menschen schreven vroeger allen zeer vriendelijk over mij, en het kan nut afwerpen, hun een ex. te sturen. Wilt gij u daarmeê gelasten? Komt er me dan verder nog een naam in het hoofd, dan zend ik uit het pak dat ge me voor over een paar dagen al belooft. Dank hiervoor.

Ik heb in het handschrift van dien heer François gelezen.²⁰ Slapjes, hoor, en onbegrijpelijk-oud. Voor ik u echter een definitief oordeel geef, wil ik alles lezen. Misschien zijn er betere deelen in, die konden uitgegeven worden...

De ‘Afwijkingen’ bereiken u binnen een paar dagen, ditmaal zonder fout.²¹ Er zal nog een klein sluitstukje bijkomen, denk ik.²²

En nu sluit ik dezen, voor mij ongewoon-langen, brief, met een warmen handdruk en ons beider hartelijkste groeten, ook voor Ewout,

Uw genegen

Karel van de Woestijne

Gij zorgt dan voor Holl[andsche] tijdschriften en couranten? Onnoodig te sturen aan Verwey, voor ‘De Beweging’. Ik vind het ongewenscht.²³

7 In een brief van 6 juni 1910 bedankte Toussaint Van Dishoeck voor het hem gezonden exemplaar. (Letterkundig Museum, Den Haag.)

8 Maurits Sabbe besprak De gulden schaduw in De Vlaamsche Gids 7 (1911) 2 (maart/april), p. 169-170.

9 In Hooger Leven van 6 augustus 1910 werd De gulden schaduw besproken daar K.E. In Vlaamsche Arbeid 6 (1910) 2, p. 54-61 door J. Greshoff.

10 J. Persyn besprak De gulden schaduw in Dietsche Warande & Belfort 10 (1910) 12 (december), p. 481-487.

11 Een bespreking van De gulden schaduw door Adolf Herckenrath in Nieuw Leven is niet achterhaald. Evenmin is de bundel besproken door P.N. van Eyck die Janus met het dubbele voor-hoofd in januari 1909 in Nieuw Leven recenseerde. In Nieuw Leven 3 (1910) 5 (mei), p. 199-207 publiceerde wel E. Legier ‘Enkele beschouwingen over Van de Woestijne’.

12 André de Ridder besprak onder het pseudoniem Chevalier De gulden schaduw in La Métropole van 6 juli 1910.

13 Een bespreking door Firmin v.d. Bosch in Durendal is niet achterhaald.

14 Het tijdschrift Ontwaking was in december 1909 voor het laatst verschenen, maar zou van juli-december 1910 met Nieuw Leven fuseren tot Ontwaking en Nieuw Leven. Gezien het feit dat Willem Gyssels een der redacteuren van dit nieuwe tijdschrift was, doelde Van de Woestijne op deze combinatie. Een bespreking van De gulden schaduw in Ontwaking en Nieuw Leven is niet achterhaald.

15 Een recensie van De gulden schaduw in De Week is niet achterhaald.

16 Een recensie van De gulden schaduw in La Belgique Artistique et Littéraire is niet achterhaald.

17 Een recensie van De gulden schaduw door H. Messet in Mercure de France is niet achterhaald.

18 Jean de Bère besprak De gulden schaduw in La Vie Intellectuelle 7 (1911) 1 (januari), p. 48-49.

19 In La Société Nouvelle is geen recensie van De gulden schaduw door Louis Piérard verschenen.

20 Niet achterhaald is op wie Van de Woestijne doelde.

21 Bedoeld zijn de gecorrigeerde drukproeven.

22 De bundel Afwijkingen besloot met het verhaal ‘De zuivere jongeling en zijne zatte moeder’; een ‘sluitstuk’ is niet in de bundel opgenomen, wel een ‘Binnen-leiding’.

23 De weerstand van Van de Woestijne tegen De Beweging en zijn voornaamste redacteur Albert Verwey dateerde al vanaf 1904. Van de Woestijne vond Verweys bespreking van Het vader-huis ‘valsch’ en had geweigerd mee te werken aan Verweys tijdschrift: ‘ik heb hem geantwoord dat ik van zijne beweging niet ben’. (Zie Karel van de Woestijne, Brieven aan Lode Ontrop (ed. Anne Marie Musschoot), Gent 1985, p. 147 en P. Minderaa, Karel van de Woestijne. Zijn leven en werken [I], Arnhem 1942, p. 282.)
Verwey recenseerde De gulden schaduw overigens in De Beweging 6 (1910) 8 (augustus), p. 314-327.