Biographisch anthologisch en critisch woordenboek der Nederduitsche dichters. Deel 5 OGI-VER
(1824)–P.G. Witsen Geysbeek– Auteursrechtvrij[Lambert Paludanus]Paludanus (Lambert), gezegd van den broek, bloeide in het begin der achttiende eeuw, zonder dat wij weten waar hij geboren of gestorven is. In 1736 verklaarde hij zeer nederig dat hij Nooit opgang kreeg door zijn gedichten,
Ontbloot van zenuwen en kracht,
en - nooit op 't spoor der dichters trad,
Noch elk kon streelen door zijn toonen;
Maar slechts wat wildzang, nu en dan,
Als andre rijmers heeft gezongen
Ga naar voetnoot1.
| |
[pagina 57]
| |
Die wildzang behelsde ondertusschen verscheiden eerwaardige onderwerpen uit het O. en N. Testament, in 1709 te Amsterdam onder zijn' vorigen naam van den broek uitgegeven, en getiteld: Bijbelstoffe en Gezangen. Wij hadden het bundeltje voor ons, en vonden al ras, onder de weidsche lofdichten, de volgende captatio benevolentiae van f.h. wetstein: Wie konst bemint, tree toe: hier kan men voorraat halen
Van dierbre Wijsheid, met geen schatten te betalen;
Hier praalt de konst volbouwd.
Maar ongelukkig geloofden wij den Heer wetstein niet op zijn woord; het oordeel van den dichter zelven werd bij de doorbladering ook het onze: eer hebbe zijne heldhaftige autocritiek! In acht tooneelstukken van paludanus, alias van den broek, van 1714-I743 Ga naar voetnoot1, komt evenmin ons ‘de konst volbouwd’ voor als in dit vrome boekje; lambert was zoo min achter de tooneelpoëzij als hij ‘voorraad van met geene schatten te betalen wijsheid’ in zijne Bijbelstoffe verzamelde. In 1742 gaf hij te Amsterdam eene gerijmde vertaling in het licht van miltons Verloren Paradijs. Om van zijne bekwaamheid in de vertaalkunst eene proeve te geven, kiezen wij daaruit de volgende regels: | |
[pagina 58]
| |
- - - Some say the sun
Was bid turn from the Equinoctial road
Like distant breadth to taurus, with the sev'n
Atlantic Sisters, and the Spartan Twins
Up to the Tropic Crab: thence, down amain
By Leo, and the Virgin, and the Scales,
As deep as Capricorn
Ga naar voetnoot1.
- Ook zegt men dat de zon bevel bekomen had
Den weg met haaren toom van 't evennachtsche pad
In breedte juist gelijk te nemen, en te streven
Tot taurus bergen (???) met de zusters alle zeven
Van trotsen Atlas, en van Spartes Tweeling aan
Den Keerkring van den Kreeft; van daar langs haaren baan
Te strijken bij den Leeuw, de Maagd en Vis, en 't teken
Des Steenboks
Ga naar voetnoot2.
Het Taurische gebergte voor het hemelteeken van den Stier te nemen, onder het optellen van meer teekenen van den Zodiak!.... Ook een staaltje van 's vertalers tautologie; milton zegt: - - - Else had the spring
Perpetual smil'd on earth with vernant flow'rs
Ga naar voetnoot3.
Paludanus vertaalt dit: - - - - Anders had
De lieve lente de Aarde, en al wat de Aarde
omvat,
| |
[pagina 59]
| |
Gedurig met een veld van bloemen schoon van
kleuren
En verwen, aan den neus behaaglijk om haar geuren,
Vermaakt en toegeknikt
Ga naar voetnoot1.
Al wat curcief gedrukt is kan men niet anders aanmerken dan als zwakke overtolligheden en als zoo vele bewijzen hoe zuur dezen paludanus het rijmen viel. |