|
| |
| |
| |
Vyfde bedryf.
Eerste tooneel.
Iphidamas, Hezioné.
Zo zien wy 't Godendom zichzelven recht verschaffen,
En door Egines val de heiligschenners straffen.
Dit leere ons, dat wy nooit hunne oppermagt versmaên,
Of ooit ons van de hulde aan hen verpligt ontslaan.
'k Voed echter deernis met der Burgren ongevallen.
De schuld van 't slechtste deel bewerkt den ramp van allen.
Nog meer beklaagt myn ziel het lot van myn Vriendin.
Ach! leed zy niet genoeg door haare kindermin?
Moest zy, by de angsten die inwendig haar verscheuren,
Ook nog den ondergang haars Vaderlands betreuren?
Ik zag haar, door dien schok naar 't scheen geheel verdoofd,
Met een gedekt gelaat en nederhangend hoofd,
By 't outer van Minerve op de aarde neêrgeboogen.
Ik sprak haar vruchtloos aan, met haar verdriet bewoogen.
Zy gaf noch blyk noch schyn dat zy myn taal verstond.
| |
| |
Geen troost verzacht dit uur haar dubble hartewond'.
Haar treurig denkbeeld volgt, in al den drang der schaaren,
Het voorwerp van haar liefde al siddrend naar de altaaren.
De opééngehoopte elende is sterker dan haar kracht.
Wie zal, wie kan, helaas! als 't offer is volbragt,
Haar van Eurimedons verscheiden kennis geeven?
Zy zal dit naar bericht gewis niet overleeven.
Dit is een treurig deel van 't ampt, door my bekleed.
Een, die zyn dagen in den outerdienst besteed,
Moet, aan dien dienst getrouw, het volk ten voorbeeld strekken,
En nooit zich aan zyn' pligt, hoe zwaar die valle, onttrekken.
Daar nadert Gelonide. ô Goôn! wat heeft zy voor?
| |
Tweede tooneel.
Iphidamas, Hezioné, Gelonide.
tegen Gelonide, die, uit den Tempel getreeden zynde, wil vertrekken.
Verlaat ge, in dezen staat, Minervaas Tempelchoor?
Waar dryft de wanhoop u? Vertoef hier by uw Vrinden.
Op welk een stede kunt ge u veiliger bevinden?
| |
| |
Tegen Hezioné.
Zy zucht, en antwoord niet.
Myn Hartvriendin! houd stand.
haar' sluier opslaande, en Hezioné aanziende.
Tracht met geduld den last, u opgelegd, te draagen.
Gy ziet ons, ongeveinsd, uw' wreeden ramp beklaagen.
Waar kunt gy grooter trouw erlangen in den nood?
Wie zal uw trooster zyn, zo ge ons begeeft?
Egine! Eurimedon! ô Al te wreed Athene!
Wyt aan Minervaas stad uw schriklyk onheil niet,
Daar gy den gantschen Raad met u bewoogen ziet.
Heeft niet de Veldheer zelf de Eginers blyk gegeeven
| |
| |
Zwyg, ach! zwyg; dit kost myn' Zoon het leven.
De Vorst van Sparte spoed zich driftig herwaart aan.
Myn ongelukkig Kind! nu is 't met u gedaan.
| |
Derde tooneel.
Iphidamas, Gelonide, Hezioné, Leotichides.
Wat spelt uw komst, ô Vorst!
Ik heb niets kwaads te ontdekken;
Maar iest, 't geen u en elk verwondring zal verwekken.
Tegen Gelonide.
Uw Vaderland, 't is waar, viel in Athenes magt;
Doch 't is, hoe schuldig, niet tot slaverny gebragt.
Hoe kan zulks mooglyk wezen?
Egines onheil scheen ten hoogsten top gereezen;
| |
| |
Held Theramenes, die de t' saamgevoegde vloot
Van ons en van Corinthe, op last des Staats, gebood,
Bericht van 't ongeluk 't Gezantschap wedervaaren,
Begaf zich fluks te lande aan 't hoofd der waterschaaren.
Het rooversrot, bewust van zyn te kleene magt,
Had, op het bergen des gewyden buits bedacht,
Dien in twee kielen reeds in 't heimelyk doen scheepen,
Uit zorg of 't onverhoeds mogt worden aangegreepen.
Thans, door des vlootlings komst in zyne rust gestoord,
Begaf 't zich in der yl by al den roof aan boord.
Hun langgewenschte vlucht kwam 't ovrig volk te stade;
't Welk straks zich onderwierp en aanhield om genade.
't Is veel indien 't gehoor kon vinden in dien stond.
't Beklaagenswaardig volk had, op zyn' eigen grond,
Door 't zedenloos gespuis niet min dan wy geleeden.
Ook vond de stad een' steun, in deze omstandigheden,
Aan 't ongewenscht bericht, dat Xerxes, die eerlang
Zyn' roem wil vesten op der Grieken ondergang,
Met een ontzagchlyk heir gereed is op te komen;
En dat zyn vloot bereids den togt heeft aangenomen.
Gy weet hoe magtig steeds Egine was ter zee:
't Heeft plegtig aangeboôn, in 't nadrend oorlogswee,
| |
| |
Ons te onderschraagen met een vloot van tagtig kielen.
Wat zal 't ons baaten, dat we ons onderling vernielen?
Men werkt slechts langs dien weg den Vyand in de hand.
Dus heeft men, steunende op zo sterk een' onderstand,
Reeds met Egines Staat een vreêverdrag geslooten,
Indien Athene stemt in d' eisch der Bondgenooten.
Athene zal dien eisch nooit stemmen; neen, ô neen!
Men ziet somtyds geschiên 't geen ons onmooglyk scheen.
De Raad en Burgery scheen twyflende in 't verkiezen;
Athene wilde ongaarne Egines hulp verliezen.
Aan de andre zyde scheen de tempelroof, de hoon,
En bovenal de moord van 's Veldheers braaven Zoon
En zynen lotgenoot de wraakzucht aan te noopen.
Een moeijelyke keus! Hoe is dit afgeloopen?
De dappre Veldheer heeft het pleitgeding beslist.
Atheners, sprak de Held, waartoe vergeefs getwist?
Zoud ge onbedacht uzelv' en uwe Bondgenooten,
In 't hagchlykst tydgewricht, van zo veel hulp ontblooten?
De heiligschenners, door hunne euveldaên berucht,
| |
| |
Zyn, verr' van 't Eiland, reeds in volle zee gevlucht,
Waar hen de wraak der Goôn gewis zal achterhaalen.
Egine moet de schuld dier wreedaarts niet betaalen.
Ik had van 's Veldheers deugd niets minder my verbeeld.
Gezegend zy 't Gewest, dat zulke Helden teelt!
Terwyl hy minzaam 't hart der Burgren zocht te winnen,
Liep weder een galei in Pyles haven binnen
Met tyding, dat een deel der vloot niet had gedraald,
Maar 't vloekrot nagezet, allengs hen achterhaald,
En, na een scherp gevecht, schoon zy zich dapper kweeten,
Hun kielen overmand, en hen in zee gesmeeten.
Op deze blymaar' rees de vreugd des Volks in top;
Men gaf den Held gehoor; het wraakgeschrei hield op;
En 't Eiland, dat nog korts het ergste had te schroomen,
Is door den Raad en 't Volk in vriendschap aangenomen.
Goôn! geeft dat dit besluit tot aller heil gedy'!
De roovers zyn gestraft; myn Vaderland blyft vry:
Maar ach! wat zal myn ziel de kalmte wedergeeven?
De straf der moordren zal myn' Zoon niet doen herleeven.
Gy meld my niets van hem, helaas! hy is geslagt.
| |
| |
Hy wierd, toen ik vertrok, naar de offerplaats gebragt.
weenende.
Naar de offerplaats! neen, zeg de moordplaats van Athenen.
Het uur, zo lang geducht, is dan, helaas! verscheenèn,
Waarin de wellust van myn hart den doodsnik geeft!
Eurimedon! gy sterft, en ach! uw Moeder leeft!
Vind, vind de onnoozelheid dan nergens mededoogen!
| |
Vierde tooneel.
Gelonide, Hezioné, Leotichides, Iphidamas, Archidamas.
ô Ja, het Godendom is met haar leed bewoogen.
Houd op, en hoon Apollo niet,
Die in dit oogenblik den Jongling bystand bied.
Wat zegt ge? Hy! Myn' Zoon! Ik voel myn leden beeven.
| |
| |
Apollo, die hem hoed, zal hem u wedergeeven.
tegen Iphidamas.
Is 't mooglyk! Hoor ik recht? Verwerft myn hart zyn beê?
Tegen Leotichides.
Tegen Hezioné.
tegen Archidamas.
Myn Vriend, wat moeten we uit dees duistre taal besluiten?
Zo u geen waan misleid, schroom niet u klaarder te uiten.
Hoe! twyfelt ge aan 't bericht? Hoor een gebeurtenis,
Waarvan, in ons Gewest, tot nu geen voorbeeld is.
Tegen Leotichides.
Gy zaagt, benevens my, wanneer gy van my scheidde,
Hoe 't Volk Eurimedon naar de offerplaats geleidde.
De Priesters gingen vóór, in staatelyken stand,
Omringd door 't choorgezin, met fakkels in de hand.
Toen volgde Eurimedon, in plegtige gewaaden,
Om 't jeugdig hoofd bekranst met bloemen en met bladen.
Hy trad bezadigd voort, en groette met een lagch
De vrienden zyner jeugd, die hy van verre zag.
| |
| |
Zyn schuldeloos gemoed blonk uit zyn vriendlyke oogen.
Elk, die hem aanzag, weende, ontroerd door mededoogen.
Hy bleef alleen bedaard. 't Scheen of de Jongeling
Eer naar een staatlyk feest, dan naar zyn grafplaats ging.
Helaas! zo gaat een lam, een weêrloos lam ter slagting.
De Atheensche Raad gaf hem een sterk bewys van achting.
Toen hy genaderd was tot aan Apolloos choor,
Verscheenen we ook aldaar. Philocles ging ons vóór;
Hy trad, aan 't hoofd des Raads, 't onschuldig offer nader,
En sprak: ô Eedle Zoon van een' beroemden Vader!
Gy toonde u groot tot nu, toon verder uw geduld
En onbezweeken moed, en ken ons vry van schuld.
Wy kunnen d'eisch van 't lot bepaalen noch weêrstreeven.
Wat sprak hy op die taal?
'k Heb u myn dood vergeeven,
En houde u vry. Myn ziel, die alle wraak verbant,
Wenscht aan Athene heil als aan myn Vaderland,
Aan Argos, aan Corinthe, en aan 't meêdoogend Sparte.
Het heil van Griekenland lag me altoos na aan 't harte.
| |
| |
ô Myn Eurimedon! uw deugd hield altoos stand.
Hy smeekte, in 't uiterste uur, nog voor ons Vaderland!
Deze edelmoedigheid moest zelfs den Goôn bekooren.
Terwyl we aandachtig naar des Jonglings woorden hooren,
En 't achtbaar Priesterdom 't gereedschap vast bereid,
Waarvan 't zich dienen moet in deze plegtigheid,
Gaat, op het onverwachtste, Apolloos Tempel open;
En, daar wy twyflen wat men vreezen moet of hoopen,
Treed de Opperpriester, in zyn staatlykst feestgewaad,
Te voorschyn; wenkt het Volk tot stilte; groet den Raad;
En spreekt in 't einde aldus: ô Burgers van Athenen!
de oogen en handen ten hemel heffende.
Apolloos toorn verdweenen!
Hy heeft zich recht verschaft,
Dus voer de Priester voort, en 't schuldig rot gestraft;
Hen naar den Styx verjaagd door uwe vlootelingen.
Dees dag verstrekke Athene een' dag van zegeningen.
| |
| |
Apollo eischt geen bloed: werpt de offermessen neêr,
En schenkt deez' eedlen Zoon zyn droeve Moeder weêr:
Hy zal, door Mars gesterkt, den roem des Staats vergrooten,
En Xerxes vloot doen vliên voor 's Lands veréénde vlooten.
Vond dit bevel gehoor by 't Volk en by den Raad?
Verschoon myn ongeduld; heb deernis met myn' staat.
Een onverwachte kreet, van alle zy' verheven,
‘Men volge Apolloos last! Men schenk' den Jongling 't leven!’
Gas spoedig blyken van des Volks genegenheên.
Wy voegden onze stem by die van 't algemeen.
Fluks wierd Eurimedon, op aller welbehaagen,
Van 't sierlyk wollen snoer om hand en arm ontslaagen.
Hyzelf gaf, spraakeloos, aan zyn' Verlosser eer,
En lei', geknield, zyn' krans voor Febus outer neêr.
Had gy uw' Zoon gezien in eenen drang van menschen,
Begroet met handgeklap en hartelyke wenschen
Voor zyn geluk en 't uwe, in uwen ouderdom;
Had gy 't gejuich gehoord, dat tot de wolken klom,
Vertoef, myn Vriend. 'k Ben magtloos meer te draagen.
ô Myn Eurimedon! ô Blydschap myner dagen!
| |
| |
Waard' voorwerp van myn hoop! zal ik, na zo veel smart,
U leevend wederzien, u drukken aan myn hart?
Apollo, die myn heil zo glansryk doet herryzen!
Hoe zal ik u, naar eisch, erkentenis bewyzen!
Wat wil dit groot gejuich?
Eurimedon ziende.
Versterkt my, goede Goôn!
| |
Vyfde tooneel.
Gelonide, Hezioné, Leotichides, Archidamas, Iphidamas, Philocles, Melanthus, Timoleon, Hippomedon, Timagoras, Megacles, Ismenias, Agis, Myronides, Eurimedon, Pizander, Wachten.
in de armen van Eurimedon.
Zie ik u aan myn liefde en traanen weêrgegeeven!
tegen Gelonide.
Om 't Vaderland ter eere en u ten troost te leeven.
| |
| |
tegen Gelonide.
Ik wensch, uit naam des Raads, u ongeveinsd geluk.
tegen Gelonide.
Wy allen deelden korts, meêdoogende, in uw' druk,
En deelen thans, verheugd, in 't heil door u verkreegen.
'k Verheug me, ô Gelonide! in uw' verworven zegen.
Apollo geeft uw Telg aan uw gebeden weêr;
Doch ik, van Kroost beroofd, ik ben geen Vader meer!
Tegen Eurimedon.
Uw deugd, Eurimedon! blonk glansryk in myne oogen.
Haar luister heeft de Goôn tot uw behoud bewoogen.
Trek nevens my te velde, en strek my voor een' Zoon.
Uwe edelmoedigheid verdiende een grooter loon.
Ik zal myn daaden naar uw loflyk voorbeeld richten,
En tevens, als een Zoon, my kwyten van myn pligten,
Door u met tederheid en trouw ten dienst te staan.
Is Leotichides thans over ons voldaan?
Dees heilryke ommekeer verdryft alle ongenoegen.
Wy zullen onze vloot eerlang by de uwen voegen,
Opdat men Xerxes magt uit Griekenland verdryv',
| |
| |
En dit beroemd Gewest de troon der Vryheid blyv'!
De gunst van 't Godendom zal daartoe medewerken,
En wetlooze overmagt eeuw uit eeuw in beperken!
Gewyde Reien, toont uw trouw voor 's Lands belang,
En roemt Apollo en Minerve in uwen zang.
| |
Zesde tooneel.
Philocles, Archidamas, Melanthus, Timoleon, Hippomedon, Timagoras, Megacles, Ismenias, Agis, Leotichides, Myronides, Gelonide, Hezioné, Eurimedon, Iphidamas, Rei van Priesteren en Priesterinnen, Pizander, Wachten.
Wy zien dit heilryk uur Athenes roem herleeven:
Apollo waakte voor 's Lands eer;
Hy heeft der moordren rot naar 't hart der zee verdreeven;
En plofte ze in den afgrond neêr.
Geraakt door Gelonides smarte,
Nam hy 't behoud haars Zoons ter harte,
En gaf den jongen Held de blyde Moeder weêr.
| |
| |
Tegenzang van Priesterinnen.
Minerva zorgt met hem voor 't heil der Grieksche Staaten,
En waakt voor haardstede en altaar.
De Weduw en de Wees, die zich op haar verlaaten,
Zyn veilig, zelfs in 't grootst gevaar.
Zy zal 's Lands Helden bystand bieden;
Geweld en Dwinglandy doen vlieden.
De Grieksche Vryheid zwicht voor geen Geweldenaar.
Slotzang.
Choor van Priesteren en Priesterinnen.
Apollo doet alom het choor der kunsten bloeien.
Minerva kweekt de wysheid aan.
Athene zal door hen in eer en luister groeien,
Zo lang het aardryk zal bestaan.
Zy zullen de onschuld steeds behoeden,
Hoe fel de ramporkaanen woeden;
Maar heerschzucht en geweld rampzalig doen vergaan.
EINDE.
|
|
Auteursrechtvrij