Algemeen Nederduitsch en Friesch Dialecticon. Deel 1

[68. Het dorp Varseveld]

68. De gelijkenis van den verlorenen zoon in den tongval van het dorp Varseveld.

Medegedeeld in De Navorscher, jaargang XXI, door A.J.G.H. Juni 1871. Overgenomen met kleine veranderingen. (In nederlandsche spelling.)

11. Iemes hadde twee zòns.

12. Den jonksten van eur zei töt ziin vader: vader! geef mi-j miin kindsdeel. En hi deilden eur 't goed.

13. Niet lange doarnoa is d'n jonksten zónne, toe 'e alles bi-j mekare hadde, wiit eweg ereisd noa 'n vremd land en doar het 'e ziin goed deur ebracht in aoverdoad.

14. Toe 'e alles vertærd hadde, kwam d'r 'n grooten hongersnood in dat land en hi begon gebrek te liden.

15. Toe ging 'e noa eene van de menschen van dat land en die gebruukten 'm loe um de varkens te hueden.

16. En hi wol gærne zinen boek vullen met varkensvoer, maor niemes gaf 't 'm.

17. En toe 'e hier aover noadacht zei 'e bi-j ziin eigens: hoevölle arrebeiders van miin vader hebt de vulte van alles en ik starve van honger.

18. 'K wil opstoan en noa miin vader goan en tegen 'm zeggen: vader! ik hebb' ezundigd tegen den hemel en tegen ou.

19. Ik bun niet wærd ouwen zònne te heiten; nemp mi-j moar an as 'n arrebeider.

20. En hi ston op en ging noa ziin vader. En toe 'e nog wiit af was, zag ziin vader 'm al en die wier zoo weemuedig dat 'e noa 'm toeliep, 'm um d'n hals viel en 'm kusten.

21. En de zònne zei tegen 'm; vader! ik hebb' ezundigd tegen

[p. 341]

den hemel en tegen ou en 'k bun niet wærdig ouwen zònne enuemd te worden.

22. Moar de vader zei töt zine knechs: kriig de beste kleere hier en doet ze 'm an, stèk 'n rink an zinen hand en schoene an de vuete.

23. En breng 't meste kalf en slacht 't; dan wi 'we etten en vreulik wæzen.

24. Want dissen minen zònne was dood en 'e is weer lævend eworden en hi was verlaorn en is weer evonnen. En toe wier'n ze vreulik.

25. En zinen oldsten zònne was op 't land en as 'e kort bi-j huus kwam, heurden 'e 't zingen en 't dansen.

26. En toe 'e eene van de knechs eroepen hadde, vroeg 'e wat dat toch beduudden.

27. En die zei toe töt 'm: ouw bruer is weer ekommen en ouw vader hef 't meste kalf eslacht, umdat 'e 'm gezond weer ekregen hef.

28. Moar toe wier 'e nidig en 'e wol niet in huus goan. Toe ging ziin vader noa buten en neugden 'm.

29. Moar hi gaf 'm töt antwoord en zei töt ziin vader: zie! ik diene ou nou al zoo lange joaren en hebbe nog nooit ouw gebod aovertræden en i-j hebt mi-j nog nooit 'n buksken egeven um mi-j met mine kameroade vreulik te maken.

30. Moar as dissen ouwen zònne weer ekommen is, die ouw goed met hoeren deur ebracht hef, toe hei j' 'm 't meste kalf eslacht.

31. En hi zei töt 'm: kind! i-j bunt altiid bi-j mi-j en al 't mine is 't ouwe.

32. Wi-j meugt wel vreulik en bli-j wæzen, want dissen ouwen bruer was dood en 'e is weer lævend eworden en hi was verlaorn en is weer evonnen.

Aanteekeningen.

De ò heeft een helderen klank als de o in 't fransche sonnet. De ö klinkt als in 't hoogduitsch; de oa tusschen o en a in. Over de uitspraak der i-j zie men de aanteekening op bl. 339, evenals over de uitspraak van de ao, de æ en de è.

11. Iemes, iemand; zie vs. 11 bl. 339.

De ie-klank van dit woord, evenals van zien, niet, viel, dienen, enz, klinkt tusschen ie en ee in, meest naar ie zweemende.

[p. 342]

13. Toe 'e, toen hij; zie vs. 14 bl. 339.

17. Bi-j ziin eigens, bij zich zelven; deze uitdrukking is frankisch en behoort in de saksische dialecten eigenlijk niet t' huis. Zie vs. 32 bl. 316, vs. 15 bl. 307 en vs. 17 bl. 289.

Hebt, hebben; zie vs. 17 bl. 339 op de knechs hebt.

De vulte hebben, overvloed hebben.

23. Etten, andere vorm als 't meer gewone en regelmatige æten voor eten, even als men in den tongval der friesche steden tusschen Flie en Lauwers ook fretten nevens freten gebruikt. Zie vs. 16 van de vertaling in den tongval van Leeuwarden.